30/9/10

Στη βασιλική οικογένεια του Κατάρ παραχωρούν το Ελληνικό.


Του Νίκου Ταυρή.


Το ταξίδι του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ δεν έφερε μόνο το «yes men» στα κρίσιμα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής (ονομασία ΠΓΔΜ, Αιγαίο, ελληνοτουρκικές σχέσεις, Κυπριακό) αλλά και μια νέα συμφωνία-μνημόνιο, αυτή την φορά με τη βασιλική οικογένεια του Κατάρ.
Το μνημόνιο υπέγραψαν ο υπουργός Επικρατείας, αρμόδιος για τις στρατηγικές επενδύσεις, Χάρης Παμπούκης και ο διευθυντής της Qatar Investment Authority, Αχμάντ Αλ Σαγέντ, παρουσία του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου και του εμίρη του Κατάρ, Χαμάντ Μπιν Χαλίφα Αλ Τάνι.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, θα πωληθούν εκτάσεις ίσες με το 15%-30% του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό για να γίνουν καζίνο, μαρίνες, ξενοδοχεία, αεροδρόμιο για τα αεροπλάνα κροίσων και άλλες τέτοιου είδους υποδομές. Πολλοί καταγγέλλουν ότι θα δημιουργηθεί ένα Λας Βέγκας στο Ελληνικό και θα πάνε περίπατο όλα τα σχέδια για τη δημιουργία ενός μητροπολιτικού πάρκου όπως είχε δεσμευθεί και προεκλογικά το ΠΑΣΟΚ.
Η εκποίηση της δημόσιας περιουσίας έχει γίνει πρώτιστη ανάγκη σε μια κυβέρνηση διεκπεραιωτή των δανειστών της χώρας.
Η συμφωνία αυτή που έγινε από το στενό και άμεσο περιβάλλον του Γ.Α. Παπανδρέου (π.χ. Παμπούκης) δείχνει και το αυξημένο ενδιαφέρον των Αράβων πετρελαιάδων για αγορά δημόσιας περιουσίας και επενδύσεις στην Ελλάδα. Το ιδιωτικό λιμάνι στον Αστακό, η αγορά των ναυπηγείων Σκαραμαγκά, τώρα το Ελληνικό το αποδεικνύουν. Άλλωστε, αυτές τις μέρες (23-25/9) στην Αθήνα γίνεται και το συνέδριο του Αραβοελληνικού Οικονομικού Φόρουμ.
Φυσικά αυτές οι συμφωνίες έρχονται ύστερα από την έντονη κινητικότητα του αδελφού του Γ. Παπανδρέου, Νίκου Παπανδρέου, ο οποίος έχει ταξιδέψει πολύ στις αραβικές χώρες για να προετοιμάσει τα deals, αμισθί πάντα, όπως όλο το σόι των Παπανδρέου, που όλα για την πατρίδα τα κάνουν… Η κόπρος του Αυγείου δεν καθαρίζει με εξεταστικές επιτροπές.


Σκέφτεται και λειτουργεί αμερικάνικα

Αναφερόμενος στο ξεπούλημα και του Ελληνικού, ο επικεφαλής του Μετώπου Ελεύθερη Αττική, Αλέκος Αλαβάνος, τόνισε ότι «δεν του έφτανε του πρωθυπουργού το Μνημόνιο με την Τρόικα, ήθελε και άλλο Μνημόνιο με τους Εμίρηδες του Κατάρ. Δυστυχώς ο πρωθυπουργός σκέφτεται και λειτουργεί αμερικάνικα.
Σε μια ιστορική περιοχή μέσα στα όρια του αρχαίου δήμου Αλιμούντος, πατρίδας του Θουκυδίδη, με πολύτιμα αρχαιολογικά ευρήματα, σε ένα από τους ελάχιστους χώρους στο λεκανοπέδιο όπου μπορεί να αναγεννηθεί το αττικό τοπίο μέσα σε ένα Μητροπολιτικό Πάρκο, μπροστά σε ένα από τα κάποτε πανέμορφα τμήματα του θαλάσσιου μετώπου της Αττικής ο Γ. Παπανδρέου θέλει να κατασκευάσει μαζί με τη βασιλική οικογένεια του Κατάρ μια διεφθαρμένη Disneyland τζόγου για ξέπλυμα του παγκόσμιου μαύρου χρήματος».
«Το σχέδιο του πρωθυπουργού», τόνισε ο Αλ. Αλαβάνος, «αντιστρατεύεται τις προτάσεις του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας, τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, τις θέσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Υλοποιεί το Σχέδιο Νόμου για τα μεγάλα έργα που βρήκε αντίθετο ακόμη και το μισό υπουργικό Συμβούλιο. Εφαρμόζει τις εξευτελιστικές αποφάσεις της τρόικα για δύο δισεκατομμύρια ευρώ έσοδα μέχρι το 2013 από τα τυχερά παιχνίδια. Επαναλαμβάνει ακριβώς τις προτάσεις Μητσοτάκη το 1992 που απορρίφθηκαν από το ΤΕΕ, τους φορείς, το λαό».
Και κατέληξε: «Η Ελεύθερη ΑΤΤΙΚΗ δηλώνει ότι η Περιφέρεια Αττικής δεν θα υλοποιήσει αυτά τα σχέδια. Θα τα πετάξει στον Σαρωνικό. Αντί για καζίνο, τόπος αναψυχής για όλους τους Αθηναίους. Αντί για υπερκέρδη κλειστού κυκλώματος στο Κατάρ, διασπορά των ωφελημάτων από τις επισκέψεις σε επαγγελματίες σε όλες τις γύρο συνοικίες».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Π. Λαφαζάνης, υπογράμμισε ότι «το νέο μνημόνιο, που εν κρυπτώ υπέγραψε με το Κατάρ ο Γ. Παπανδρέου από τη Νέα Υόρκη, στην οποία πραγματοποιεί πολυήμερη επίσκεψη προσφέροντας “γη και ύδωρ” στις χρηματαγορές, στις ΗΠΑ και στο Ισραήλ, συνιστά άλλη μια νεοαποικιακή ληστρική συμφωνία παράδοσης εθνικού πλούτου, και εκχώρησης κρίσιμων ενεργειακών τομέων και μεγάλων, στρατηγικής σημασίας, ελεύθερων χώρων».

Κωλοτούμπες ραγιάδων

Θυμίζουμε τι έλεγε το ΠΑΣΟΚ μόλις το 2009 σχετικά με το Ελληνικό: «Το ΠΑΣΟΚ, αναγνωρίζοντας την οριακή κατάσταση που επικρατεί και στο λεκανοπέδιο, ιδιαίτερα στο λεκανοπέδιο, προχώρησε πρόσφατα, με θάρρος και ευθύνη, στην πρόταση για μετατροπή ολόκληρου του χώρου του Ελληνικού, σε ένα από τα μεγαλύτερα μητροπολιτικά πάρκα της Ευρώπης, με πράσινο και υποδομές που θα υποστηρίξουν το πάρκο, θα είναι περιβαλλοντικά και ενεργειακά φιλικές και, μόνο, όπως είπαμε, για την εξυπηρέτηση του κοινού συμφέροντος και όλων των πολιτών του λεκανοπεδίου.»

Πηγή: e-dromos

ΤΟΥΡΚΙΑ - "CASUS BELLI" - ΕΒΡΑΙΟΙ - ΚΥΠΡΟΣ

H TΟΥΡΚΙΑ "ΑΙΡΕΙ" ΤΟ "CASUS BELLI" ΚΑΙ ΤΟ ΕΒΡΑΪΚΟ ΛΟΜΠΥ ΑΠΟΒΙΒΑΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου


Για απάλειψη της αναφοράς στο casus belli απέναντι στην Ελλάδα από το Πολιτικό ‘Eγγραφο του τουρκικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, που θα συνταχθεί και εγκριθεί το ερχόμενο φθινόπωρο, έκανε λόγο ο τουρκικός τύπος τόσο της κυβέρνησης όσο και της αντιπολίτευσης. Η είδηση προκάλεσε αίσθηση στην Αθήνα, αφού η τουρκική απειλή πολέμου, σε περίπτωση επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων, συνιστά, εδώ και 15 χρόνια, την πιο επίσημη και απροσχημάτιστη εκδήλωση τουρκικής επιθετικότητας απέναντι στη χώρα μας.

Πρέπει βέβαια να επισημανθεί στο σημείο αυτό ότι η απάλειψη από το ‘Eγγραφο της αναφοράς στο casus belli, έχει ασφαλώς μια πολιτική σημασία, αν υλοποιηθεί, δεν συνεπάγεται όμως και άρση του ίδιου του casus belli, το οποίο δεν έχει διατυπωθεί δια του Εγγράφου του Συμβουλίου, εσωτερικού κρατικού εγγράφου του τουρκικού κράτους, αλλά με απόφαση της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης. ¨Όπως υπογραμμίζουν στελέχη του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, τόσο από την άποψη του τουρκικού εσωτερικού δικαίου, όσο και του διεθνούς δικαίου, η απόφαση της Εθνοσυνέλευσης υπερέχει οποιουδήποτε άλλου εγγράφου και πρέπει αυτή να καταργηθεί, για να καταργηθεί και το casus belli. Μια απάλειψη της αναφοράς στο ‘Eγγραφο θα ήταν οπωσδήποτε μια θετική εξέλιξη, ένα καλό σήμα, δεν θα έλυνε όμως το πρόβλημα.

Σύμφωνα με την εκδοχή της Τζουμχουριέτ, το νέο έγγραφο που τώρα τελεί υπό διαμόρφωση, “η Ρωσία, το Ιράν, το Ιράκ και η Ελλάδα παύουν να συνιστούν απειλή” για την Τουρκία. Η διατύπωση αυτή συνιστά σε μεγάλο βαθμό απλή αναγνώριση της πραγματικότητας – σε ότι αφορά τη χώρα μας όχι μόνο απειλή δεν συνιστά, αλλά και είναι τελείως αμφίβολο αν ποτέ θα αποφάσιζε να χρησιμοποιήσει το δικαίωμα που της παρέχει η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, επεκτείνοντας στα 12 μίλια τα χωρικά της ύδατα. Συνιστά επίσης και υιοθέτηση της νέας προσέγγισης του Ερντογάν στην εξωτερική πολιτική, που υπαγορεύεται εν πολλοίς και από εσωτερικούς λόγους – να υποβαθμίσει τις εξωτερικές απειλές, ώστε να αφαιρέσει ατού από τη κεμαλική στρατιωτική γραφειοκρατία με την οποία συγκρούεται.

Συνιστά εν τέλει και έναν εξορθολογισμό της τουρκικής στρατηγικής, υπογραμμίζουν αναλυτές στην ‘Aγκυρα, αφού, όντως, η πραγματική και κρίσιμη απειλή για το τουρκικό κράτος μπορεί να προέλθει, όπως ορθώς υπογραμμίζεται και στη νέα εκδοχή του σχεδίου, από το κουρδικό εθνικό κίνημα. Στην πραγματικότητα, και πέραν όλων των άλλων, η Τουρκία χρειάζεται τις καλύτερες δυνατές σχέσεις με όλους τους γείτονές της, προκειμένου να στρέψει τις δυνάμεις της εναντίον των Κούρδων και να τους απομονώσει από διεθνή στηρίγματα, ή και από την απλή δυνατότητα ακόμα και της πιο περιορισμένης χρήσης του εδάφους γειτονικών χωρών.

Υψηλά ιστάμενοι αξιωματούχοι πάντως των ελληνικών Υπουργείων Εξωτερικών και ‘Aμυνας παραμένουν επιφυλακτικοί. Υπογραμμίζουν ότι δεν μπορούν να σχολιάζουν διαρροές σε εφημερίδες και χρειάζεται να δουν και τι όντως τελικά θα εγκριθεί. Υπενθυμίζουν εξάλλου, ότι η τουρκική έμπρακτη συμπεριφορά στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο συνιστά ουσιαστικά και επιβεβαίωση σειράς τουρκικών διεκδικήσεων και απαγόρευση ντε φάκτο στην Ελλάδα να ασκήσει την κυριαρχία της. Θα ήταν ασφαλώς πολύ καλό, λένε, να παύσουν να μας απειλούν και επισήμως με πόλεμο, εν τέλει όμως το πρόβλημα για την Ελλάδα είναι ότι παρεμποδίζουν την κυριαρχία της. ‘Aλλωστε, όπως υπογραμμίζει ανώτερος ελληνας στρατιωτικός, η επιθετικότητα δεν τεκμαίρεται μόνο από τα έγγραφα, αλλά και από την πρακτική διάταξη των ενόπλων δυνάμεων. Με τουρκικό στρατό κατοχής στην Κύπρο και τον μεγαλύτερο αποβατικό στόλο του κόσμου απέναντι από τα ελληνικά νησιά στο Αιγαίο, παραμένει κανείς κάπως επιφυλακτικός, αν μη τι άλλο, απέναντι στις προθέσεις της ‘’Αγκυρας. Επιπλέον, η κατάσταση αυτή αναγκάζει την Αθήνα να διατηρεί ένα καταστρεπτικά υψηλό επίπεδο εξοπλισμών…

Το μότο Νταβούτογλου για μηδενικά προβλήματα με τους γείτονες είναι μια θαυμάσια προοπτική, υποστηρίζουν οι ίδιοι αναλυτές, το ερώτημα όμως, που ήδη ανέδειξε η σχεδόν αποτυχία της τουρκοαρμενικής προσέγγισης, είναι οι όροι υπό τους οποίους αντιλαμβάνεται ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών τα μηδενικά προβλήματα, γιατί φυσικά ένας τρόπος να έχει κανείς μηδενικά προβλήματα, είναι αν οι γείτονες της Τουρκίας αποδεχθούν τις θέσεις της! Αν π.χ. η Αθήνα παραιτηθεί του δικαιώματος επέκτασης των χωρικών της υδάτων ή ανακήρυξης ΑΟΖ, ή δεχθεί να ασκήσει τα δικαιώματά της κατά περιορισμένο τρόπο που να ικανοποιεί τις απαιτήσεις της Αγκυρας, δεν υπάρχει φυσικά λόγος να υπάρχει casus belli, η κατάργησή του όμως σε αυτή την περίπτωση δεν θα ήταν υποχώρηση της Τουρκίας, αλλά μάλλον της Ελλάδας. Ο Τούρκος Υπουργός, στο βιβλίο του για το “Στρατηγικό Βάθος”, εκφράζει με ήκκιστα διπλωματικό τρόπο, περισσότερο ίσως από οποιονδήποτε προκάτοχό του, ακριβώς γιατί δεν δεσμεύεται, όπως εκείνοι, από την ανάγκη υπεράσπισης της παράδοσης της κεμαλικής διπλωματίας, την προτίμησή του τόσο στην αλλαγή του στάτους κβο της Λωζάννης για το Αιγαίο, όσο και στην ανάγκη ελέγχου της Κύπρου. Το πραγματικό ερώτημα στο οποίο καλείται να απαντήσει η Αθήνα, είναι πως θα μπορούσε να προκύψει μια διαφορετική αντιμετώπιση της Τουρκίας προς την Ελλάδα, όχι πως θα γινόταν πιο ευέλικτη και πολιτικά ευφυής η επιδίωξη των παραδοσιακών επιδιώξεων της Αγκυρας, τονίζουν οι ίδιοι αναλυτές.



Το αμερικανοεβραϊκό λόμπυ “αποβιβάζεται” στην Κύπρο
Μεγάλη κινητικότητα στο τρίγωνο Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ


Σε μια πολύ ασυνήθιστη κίνηση ο Ελληνας πρωθυπουργός έδωσε στο Ισραήλ την άδεια να χρησιμοποιήσει για άσκηση τους ρωσικούς πυραύλους Eς 300, που βρίσκονται στην Κρήτη, αναφέρει η συνήθως πολύ καλά ενημερωμένη ισραηλινή ιστοσελίδα Debka, ενώ αξιωματούχοι στην Αθήνα αρνούνται να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν την είδηση. “Παρακολουθούμε με μεγάλη προσοχή τις εξελίξεις”, ήταν από την πλευρά τους, το σχόλιο ρωσικών στρατιωτικών πηγών. Η εξάσκηση με τους Ες 300 έχει σημασία για το Ισραήλ για την περίπτωση μιας επίθεσης κατά του Ιράν, στην ανάγκη της οποίας, ή, εναλλακτικά, ενός ναυτικού αποκλεισμού, αναφέρθηκε αυτή την εβδομάδα, για πρώτη φορά, ένας Υπουργός της κυβέρνησης Νετανιάχου.

Στο μεταξύ, η ιδέα μιας τριμερούς συνάντησης Νετανιάχου-Παπανδρέου-Χριστόφια συζητήθηκε στις ελληνοισραηλινές συνομιλίες της περασμένης εβδομάδας, χωρίς όμως να έχει ληφθεί ακόμη καμμιά απόφαση, υπογραμμίζουν καλά ενημερωμένες διπλωματικές πηγές. Για πρώτη φορά εξάλλου εμφανίσθηκαν στο Συνέδριο Αποδήμων Κυπρίων εκπρόσωποι του αμερικανοεβραϊκού λόμπυ. Η εμφάνισή τους προκάλεσε αντιφατικά αισθήματα στη Μεγαλόνησο, όπου άλλοι μεν ελπίζουν ότι η συμμαχία με το εβραϊκό στοιχείο θα δυναμώσει τον διεθνή συσχετισμό δυνάμεων υπέρ της Κύπρου, άλλοι δε ανησυχούν ότι μπορεί να δοθεί η εντύπωση μιας πολύ πομπώδους, ελάχιστα διακριτικής προσέγγισης, που μπορεί να δώσει την εντύπωση μιας τυχοδιωκτικής πολιτικής χωρίς αρχές – αλλά και χωρίς συγκεκριμένα ανταλλάγματα για την κυπριακή και ελληνική πλευρά.


Από την ελληνική πλευρά έπεσαν ακόμα δύο ιδέες, η υποστήριξη και από το Ισραήλ της Ολυμπιακής Εκεχειρίας και η ενδεχόμενη ανάπτυξη ελληνικών και κυπριακών ειρηνευτικών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή, αμφότερες όμως απερρίφθησαν χωρίς πολύ συζήτηση από τιν ισραηλινή πλευρά, υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές.

Στο μεταξύ την Αθήνα, τη Λευκωσία και το Ισραήλ επισκέφθηκε ο David Harris της American Jewish Committee, που συναντήθηκε με τον κ. Παπανδρέου στην ελληνική πρωτεύουσα. Ο κ. Harris πραγματοποιεί αναγνώριση εδάφους στα τρία κράτη και εξετάζει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες. Από την πλευρά του, ο Yπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ κ. Λίμπερμαν αναφέρθηκε στην ανάγκη σύσφιγξης των σχέσεων με Κύπρο, Ελλάδα, Βουλγαρία και Ρουμανία.

Τόσο το αμερικανοεβραϊκό λόμπυ, όσο και το Ισραήλ, επιδιώκουν να βρουν τρόπους αντίδρασης στη διαφαινόμενη ρήξη με την Τουρκία, να την πιέσουν και να την υποκαταστήσουν, όσο και αν είναι αυτό δυνατό. Από την πλευρά της η Ουάσιγκτον ενθαρρύνει έντονα την ανάπτυξη των σχέσεων Λευκωσίας και Αθήνας με το Ισραήλ, ταυτόχρονα όμως δεν έχει απομακρυνθεί ούτε κεραία από τη βασική της πολιτική στην περιοχή, την έμφαση δηλαδή στην ανάγκη ταχείας επίλυσης των ελληνοτουρκικών ζητημάτων και του κυπριακού, ώστε να διευκολυνθεί η ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, αναφέρουν καλά πληροφορημένες διπλωματικές πηγές στην Ουάσιγκτον. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν συμμαχία Ελλάδας και Κύπρου με Ισραήλ, θέλουν όμως ταυτόχρονα και ελληνοτουρκική φιλία και προσέγγιση.

Ανώτερος αξιωματούχος του κυπριακού Υπουργείου Εξωτερικών εμφανίζεται πάντως έντονα σκεπτικιστής ως προς όλη αυτή την κινητικότητα. Ασφαλώς είναι τεράστια η δύναμη του αμερικανοεβραϊκού λόμπυ και είναι καλύτερα να τάχει κανείς καλά και όχι άσχημα με αυτό, το ερώτημα όμως παραμένει με ποιο στόχο, με ποιο κόστος και με ποια ανταλλάγματα. Ο ίδιος πιστεύει ότι μετά την αποτυχία να βρεθεί λύση με τον Ταλάτ και την ανατροπή του τελευταίου, η επίσημη κυπριακή πολιτική βρίσκεται σε αδιέξοδο, πόσο μάλλον που ο ίδιος ο Πρόεδρος Χριστόφιας διαπραγματεύεται επί βάσεως που βρίσκει αντίθετα τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα και τον πληθυσμό του νησιού!

Χαρακτηριστικό του στρατηγικού κομφούζιου που επικρατεί είναι το γεγονός ότι η κυπριακή παροικία στις ΗΠΑ κατέβαλε ιδιαίτερη προσπάθεια για να στείλει η Χίλαρυ Κλίντον μήνυμα στο συνέδριο της κυπριακής διασποράς, όταν όμως έστειλε απογοητεύθηκε. Η Αμερικανίδα Υπουργός Εξωτερικών, όπως ήταν αναμενόμενο, δεν έκανε διάκριση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων και κάλεσε τους Ελληνοκυπρίους να υιοθετήσουν τις “σκληρές αποφάσεις” που απαιτούνται.

Kόσμος του Επενδυτή, 28.08.2010
Konstantakopoulos.blogspot.com

29/9/10

Το ελληνικό ηφαίστειο: πολιτικές και ηθικές διαστάσεις της κρίσης

Οι πολιτικές και οικονομικές ελίτ πρέπει να λογοδοτήσουν για την καταστροφή της χώρας. Θα μπορούσε λοιπόν να δημιουργηθεί μια επιτροπή όπως το δικαστήριο του Μπέρτραντ Ράσελ, για να διερευνήσει την ηθική ευθύνη των ελίτ. Η κυβέρνηση δεν έχει την παραμικρή νομιμοποίηση για να πάρει τα μέτρα. Η συνταγματικότητά τους πρέπει να ελεγχθεί δικαστικά, και πρέπει να συγκεντρωθούν υπογραφές με αίτημα το δημοψήφισμα. Αν το αίτημα δεν γίνει δεκτό, τοπικά δημοψηφίσματα μπορούν να οργανωθούν από σωματεία και οργανώσεις, υποστηρίζει στο άρθρο που ακολουθεί ο Κώστα Δουζίνας, αντιπρύτανης και διευθυντής του Birkbeck Institute for the Humanities, London University.


Του Κώστα Δουζίνα*

Η ηφαιστειακή έκρηξη στην Ισλανδία, μια χώρα που έχει υποφέρει τα πάνδεινα από την τρέλα και την απληστία των τραπεζιτών, είναι η πιο αρμόζουσα αλληγορία για την ελληνική τραγωδία. Η κρίση έχει συζητηθεί κυρίως με οικονομικούς και σχεδόν φυσικούς όρους, και μόνο δευτερευόντως σε σχέση με τον πολιτικό της χαρακτήρα και τις επιπτώσεις. Η κυβέρνηση, τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης και οι αυτάρεσκοι «ειδικοί» παρουσίασαν τα πρόσφατα γεγονότα σαν θεϊκή πράξη, μια φυσική καταστροφή που δεν μπορούσε να προβλεφθεί ή αποφευχθεί. Η κυρίαρχη ρητορική υποστηρίζει ότι η δράση των «αγορών» είναι αναπόφευκτη, απρόβλεπτη, ανεξιχνίαστη. Αν η Ελλάδα είναι σαν τον Τιτανικό, οι «αγορές» είναι το ανελέητο παγόβουνο και οι απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης μια ξαφνική ηφαιστειακή έκρηξη. Η μόνη απάντηση των ελίτ μπροστά σε μια τέτοια «ανωτέρα βία» είναι να προσφύγουν στις διαδικασίες  της πολιτικής προστασίας, έτσι ώστε να περιορίσουν τις απώλειες και τις ζημιές.

Η οικονομική κρίση ως φυσική καταστροφή

Θα μπορούσαμε να ονομάσουμε αυτή τη «φυσικοποίηση» (naturalization) της οικονομίας «φετιχισμό των καταστροφών», κάτι σαν τον φετιχισμό του εμπορεύματος κατά Μαρξ. Πολιτικές αποφάσεις που παίρνονται στην Αθήνα και τις Βρυξέλλες, στρατηγικές επιλογές των χρηματιστών, πρωτόγνωρες επιβολές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΔΝΤ παρουσιάζονται ως αναπόφευκτες, αναπόδραστες, σχεδόν μη ανθρώπινες παρεμβάσεις. Αν η οικονομική κρίση είναι μια φυσική καταστροφή, τότε η πολιτική δεν πρέπει να ανακατεύεται στην αντιμετώπισή της, με τον ίδιο τρόπο που δεν πρέπει αναμειγνύεται στην ανθρωπιστική βοήθεια σε περιπτώσεις σεισμού. Ένας υπουργός μάς λέει ότι «χρειαζόμαστε στρατιωτική πειθαρχία» στην αποδοχή των μέτρων. Τα τηλεοπτικά δελτία, με μπροστάρη το MEGA, επαναλαμβάνουν ανιαρά «It’s the economy, stupid!», καθώς παρουσιάζουν σχεδιαγράμματα με την άνοδο των «σπρεντ», με τον ίδιο τρόπο που παρουσιάζουν την αύξηση της θερμοκρασίας σε περίοδο ξηρασίας.

«Ποια είναι η εναλλακτική πρόταση;» ρωτούν ρητορικά οι παντογνώστες δημοσιογράφοι και οι υπόλογοι πολιτικοί για να θέσουν τέρμα στην πολιτική συζήτηση και παρέμβαση και να επιστρέψουν στην «επιστημονική» ανατομή της φυσικής οικονομικής καταστροφής. Όλες οι προτάσεις για πολιτική κινητοποίηση, όλες οι ιδέες για διαφορετικές στρατηγικές, η πρόταση για δημοψήφισμα απορρίπτονται με το επιχείρημα ότι δεν συνειδητοποιούν τον επείγοντα και μονόδρομο χαρακτήρα της οικονομικής λύσης. Αν η «φυσικοποιημένη» οικονομία κινείται με τρόπους απρόβλεπτους και θεόσταλτους, η πολιτική μετατρέπεται σε μια υποκατηγορία της οικονομίας που πρέπει να μένει σιωπηλή και περιθωριοποιημένη. Μ’ αυτό τον τρόπο βαθύτατα πολιτικές αποφάσεις εμφανίζονται ως αναπόφευκτο αποτέλεσμα αδήριτων νόμων, περιβάλλοντας έτσι ταξικά συμφέροντα με την αίγλη της επιστήμης.
Και όμως, στην πραγματικότητα συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Κάθε βήμα, απόφαση και πράξη που οδήγησαν στο σημερινό αδιέξοδο ήταν βαθιά πολιτικές επιλογές. Η οικονομική κατάρρευση του 2008 που επιδείνωσε την οικονομική κρίση αποκάλυψε την θεμελιώδη υποκρισία και ανηθικότητα του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού. Ενώ οι απλοί άνθρωποι υποβάλλονται καθημερινά στην «πειθαρχία» της αγοράς χάνοντας σπίτια, δουλειές και ελπίδα, τις τεράστιες απώλειες των τραπεζών τις ανέλαβε το κράτος. Αυτή είναι η πολιτική του «lemon socialism»: σοσιαλισμός για τους πλούσιους -- καπιταλισμός για τους υπόλοιπους. Ή, για να παραφράσουμε τον Μπέρτολτ Μπρεχτ, αν φοροδιαφεύγεις πας φυλακή, αν οδηγήσεις μια τράπεζα στην πτώχευση παίρνεις τεράστια μπόνους.

Το ίδιο ισχύει και με το χρέος. Το χρέος συσσωρεύθηκε τα τελευταία τριάντα χρόνια με αποφάσεις των εναλλασσόμενων πολιτικών ελίτ που χρησιμοποιούσαν τα δάνεια για πελατειακές πολιτικές και πολιτικά οφέλη. Δεν υπάρχει ουσιαστική διαφορά ως προς αυτό ανάμεσα στον Σημίτη, τον Καραμανλή, τον Παπανδρέου και τους διάφορους υπουργούς και πρώην υπουργούς που παρελαύνουν χωρίς ντροπή στις τηλεοπτικές οθόνες, ζητώντας «στρατιωτική πειθαρχία». Όλες οι πρόσφατες εκλογικές εκστρατείες έγιναν με το κόμμα της εκάστοτε αντιπολίτευσης να υπόσχεται «ηθική στην πολιτική», «εκλογίκευση των δημοσιονομικών», «επανίδρυση του κράτους», εγκατάλειψη της «αλαζονείας της εξουσίας». Μόλις τελειώνουν οι εκλογές, η νέα κυβέρνηση επιστρέφει στις παλιές μεθόδους, δανειζόμενη, δωροδοκώντας και μοιράζοντας προνόμια στους ημέτερους.

Σήμερα, το ένα κυβερνητικό κόμμα επιτίθεται στο άλλο για το ποιος φταίει για το χρέος, λες και υπάρχει κάποιος που ανήκει στην πολιτική ελίτ των τελευταίων τριάντα χρόνων και δεν φταίει. Με αυτή την έννοια, τα πρόσφατα γεγονότα δείχνουν ότι η οικονομική και η ηθική πτώχευση είναι συνοδοιπόροι. Στη Βρετανία, στη διάρκεια των τηλεοπτικών αναμετρήσεων της τρέχουσας προεκλογικής εκστρατείας, και οι τρεις ηγέτες απολογήθηκαν στο κοινό για τα «σκάνδαλα των εξόδων» (οι βουλευτές χρέωναν στο δημόσιο κονδύλια που δεν δικαιούνταν) που στοίχισαν στο δημόσιο λιγότερο από δύο εκατομμύρια λίρες, ποσό που ωχριά σε σύγκριση με όσα σπαταλήθηκαν από τις δικές μας ελίτ.

Περιμένουμε ακόμα η πολιτική ελίτ να απολογηθεί στον ελληνικό λαό, αν και μάλλον μια πράξη μεταμέλειας ιαπωνικού τύπου και ακόμα περισσότερο ένα δημόσιο χαρακίρι θα ταίριαζαν περισσότερο στην κατάσταση, αν αναλογιστούμε το μέγεθος της ευθύνης. Η πολιτική τάξη όμως δεν διαθέτει το στοιχειώδες ηθικό ανάστημα: η αξίωσή τους να αλλάξουν οι πολίτες στάση, να υπακούν στο νόμο και να δρουν υπεύθυνα προς την κοινωνία θα ήταν πολύ πιο αξιόπιστη αν οι στυλοβάτες της ηθικής έδειχναν ένα ίχνος ταπεινοφροσύνης και κατανόησης της ευθύνης τους.

Η πολιτική φύση της κρίσης διαφαίνεται και στην ευρωπαϊκή πλευρά. Το όριο του 3% στο έλλειμμα (που το έχουν ξεπεράσει όλα τα κράτη της ευρωζώνης), το σύμφωνο σταθερότητας, η κερδοσκοπία των «αγορών» έχουν όλα πολιτικό κίνητρα και σχέδιο. Ο στενός δεσμός μεταξύ των μέτρων της ΕΕ και του ΔΝΤ με τη γερμανική πολιτική είναι πασίγνωστος. Αυτό που έχει σχολιαστεί λιγότερο είναι η φύση της κερδοσκοπίας των αγορών, η οποία δεν βασίζεται στις επιδόσεις της πραγματικής οικονομίας (η Ελλάδα πάει ακόμη σχετικά καλά), αλλά στα αισθήματα «εμπιστοσύνης» και «ρίσκου» που διακατέχουν τους χρηματιστές. Οι χρηματαγορές λειτουργούν σε ένα εικονικό, και όχι πραγματικό επίπεδο. Η αξιοπιστία ενός κράτους, ο κίνδυνος να μην πληρώσει προσδιορίζονται από φανταστικούς σχεδιασμούς και ιδεολογικές κατασκευές. Αποτελούν μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία, που δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα, αλλά έχει τη δύναμη να την αλλάζει καταστροφικά.

Οι επιθέσεις των «αγορών» κατά της Ελλάδας είναι η εκδίκηση του νεοφιλελευθερισμού για τη μεγάλη ήττα του 2008. Αποτελεί όμως και αναπόσπαστο κομμάτι των ευρύτερων ρυθμίσεων της μεταβιομηχανικής κοινωνίας των υπηρεσιών. Η συσσώρευση κεφαλαίου δεν βασίζεται πλέον στην παραγωγή υπεραξίας στον πρωτογενή τομέα, αλλά στην άντληση ενοικίου (με κύρια μορφή τον τόκο). Αυτό ισχύει τόσο σε ατομικό επίπεδο (ο νεοφιλελευθερισμός μάς μεταχειρίζεται όχι σαν φυσικά πρόσωπα ή πολίτες αλλά σαν καταναλωτές που πρέπει συνεχώς να δανείζονται για να ξοδεύουν) όσο και σε κρατικό.

Όμως, η συσσώρευση κεφαλαίου μέσω ενοικίου πρέπει να αστυνομεύεται αυστηρά, αφού το δανειστικό συμβόλαιο δεν δημιουργεί αυτόματα τις συνθήκες της αναπαραγωγής του όπως συμβαίνει με το συμβόλαιο εργασίας. Η άντληση ενοικίου και τόκου απαιτεί τον εκφοβισμό καθώς δεν υπάρχει κάποιο «φυσικό» επίπεδο ενοικίου. Η πίεση των αγορών είναι ένας τρόπος να ασκηθεί πίεση στους οφειλέτες ή να αποδεχτούν τον πιο ακραίο νεοφιλελευθερισμό ή να χρεοκοπήσουν. «Οφειλέτες προσέχετε», λένε στα κράτη. «Ή διαλύετε το κράτος πρόνοιας ή γίνεστε η επόμενη Ελλάδα». Δεν διαφέρει και πολύ από τη μαφιόζικη «προστασία»: αν ο οφειλέτης αμφισβητήσει τους όρους ή την αμοιβή, οι μπράβοι τον δέρνουν.

Η κρίση δεν είναι πρωτίστως οικονομική

Δεν υπάρχει μεγαλύτερο ψέμα από τον ισχυρισμό ότι η κρίση είναι κυρίως οικονομική. Η πολιτική λογική και οι ανάγκες του ύστερου καπιταλισμού δημιούργησαν την κρίση που χρησιμοποιείται σήμερα κυνικά για να καταστραφεί το κοινωνικό συμβόλαιο της μεταπολίτευσης. Μόλις συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος της πολιτικής κρίσης, που οδηγεί στη συνολική καταστροφή και επανασύσταση του κοινωνικού δεσμού, ίσως εμφανιστούν τα πρώτα σημάδια καθολικής αντίδρασης.
Σ’ αυτή την κατεύθυνση χρειαζόμαστε πιθανόν μια νέα θεωρητική σύλληψη. Ο δημόσιος τομέας αντιπροσωπεύει και προάγει τα επιτεύγματα του κράτους πρόνοιας. Ωστόσο, σαν υποχείριο των πολιτικών μηχανισμών και πεδίο πελατειακών σχέσεων έχει χάσει μεγάλο μέρος της εμπιστοσύνης και κύρους του. Αυτό βολεύει το νεοφιλελεύθερο μοντέλο που χρησιμοποιεί την ιδιωτικοποίηση και την απορρύθμιση, προκειμένου να μεταφέρει κεφάλαιο και εξουσία από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα. Συνειδητοποιώντας την αντίφαση ανάμεσα στη δημόσια αρετή που χρησιμοποιείται για ιδιωτική εξαχρείωση, η Αριστερά οφείλει να αποτρέψει την διαίρεση της κοινωνίας σε αντιμαχόμενο δημόσιο και ιδιωτικό χώρο. Οι αλληλοκατηγορίες για τεμπέληδες και διεφθαρμένους δημόσιους υπάλληλους ή για φοροφυγάδες και διεφθαρμένους ελεύθερους επαγγελματίες υπηρετούν μόνο την τακτική τού «διαίρει και βασίλευε» του νεοφιλελευθερισμού.

Πέρα από τη διαίρεση δημοσίου και ιδιωτικού, υπάρχει ένας τρίτος όρος: το κοινό καλό: αντιπροσωπεύει την κοινωνική δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη του μεταπολιτευτικού κοινωνικού συμβολαίου, την ενέργεια που εμψυχώνει την κοινωνία και φέρνει τους ανθρώπους κοντά. Ο δημόσιος τομέας εκπροσωπούσε παραδοσιακά το κοινό καλό, αλλά σήμερα δεν εκφράζεται αποκλειστικά από το κράτος. Αυτό το κοινό συμφέρον (commonwealth) καθορίζεται αδιαμφισβήτητα από τον βαθύ ανταγωνισμό ανάμεσα στον λαό και τις οικονομικές και πολιτικές ελίτ. Ωστόσο, σε τούτους τους καιρούς της επικείμενης καταστροφής, η Αριστερά οφείλει να απευθυνθεί στη δεξαμενή αυτή του κοινού αισθήματος, για να διασώσει το ανθρώπινο πρόσωπο της ελληνικής κοινωνίας.
Η κοινωνική αποστροφή για τις πολιτικές ελίτ πρέπει να μετατραπεί από απαθή αποστασιοποίηση σε ενεργή δύναμη. Διάφορες ιδέες μπορούν να χρησιμοποιηθούν σ’ αυτή την κατεύθυνση. Θα μπορούσε ίσως να δημιουργηθεί μια εξεταστική επιτροπή από Έλληνες και ξένους οικονομολόγους και κοινωνικούς επιστήμονες, πέραν των δύο μεγάλων κομμάτων, για να εξετάσει πως εκτινάχτηκε το χρέος και πως ξοδεύτηκαν τα κονδύλια.

Οι πολιτικές και οικονομικές ελίτ πρέπει να λογοδοτήσουν για την καταστροφή της χώρας. Θα μπορούσε λοιπόν να δημιουργηθεί μια επιτροπή όπως το δικαστήριο του Μπέρτραντ Ράσελ, για να διερευνήσει την ηθική ευθύνη των ελίτ. Η κυβέρνηση δεν έχει την παραμικρή νομιμοποίηση για να πάρει τα μέτρα. Η συνταγματικότητά τους πρέπει να ελεγχθεί δικαστικά, και πρέπει να συγκεντρωθούν υπογραφές με αίτημα το δημοψήφισμα. Αν το αίτημα δεν γίνει δεκτό, τοπικά δημοψηφίσματα μπορούν να οργανωθούν από σωματεία και οργανώσεις.

Για το κοινό καλό και τη δημοκρατία

Πιο γενικά, η Ελλάδα χρειάζεται ένα μεγάλο μέτωπο αντίστασης, πέρα από κομματικές τοποθετήσεις. Μια ηγεμονική πολιτική αναγνωρίζει την πολυδιάσπαση των κοινωνικών δυνάμεων και προσπαθεί να αναγάγει μια βασική αντίθεση σε γραμμή αντιπαράθεσης των λαϊκών δυνάμεων και των ελίτ, συμπυκνώνοντας τις διάφορες αντιθέσεις. Το κοινό καλό και η δημοκρατία είναι οι καλύτεροι υποψήφιοι για ηγεμονική πολιτική. Αυτή τη στιγμή διαφορές και διαφωνίες στην Αριστερά είναι καταστροφικές. Η Αριστερά είναι η μοναδική κοινωνική δύναμη που μπορεί να εκπροσωπήσει το κοινό καλό, η μοναδική ιδεολογία που διαθέτει ακόμη ηθικό κύρος για την άμυνα της δημοκρατίας, που είναι συνώνυμη με την υπεράσπιση της πολιτικής. Ένα τέτοιο μέτωπο δημιουργεί την απαραίτητη δυναμική για να μετατρέψει την άμυνα και αντίσταση σε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο.

Ο ανθελληνικός ρατσισμός και οριενταλισμός που εμφανίστηκε τους δύο τελευταίους μήνες στην Ευρώπη ήταν αναπάντεχος και αποτρόπαιος. Αλλά υπάρχει και η άλλη πλευρά αυτού του νομίσματος. Οι προοδευτικοί Ευρωπαίοι προσβλέπουν στην Ελλάδα σαν μια μεγάλη ελπίδα. Τώρα που ξέρουμε ότι η θεραπεία είναι χειρότερη από την αρρώστια, ίσως η Ευρώπη καταλάβει ότι διάλεξε το λάθος πειραματόζωο. Αντί η Ελλάδα να οδηγήσει σε πανευρωπαϊκά οικονομικά προβλήματα, ίσως να ξεκινήσει την πολιτική αντεπίθεση των Ευρωπαίων.

Το αδύνατο παραμένει πάντα δυνατό

Θαύματα γίνονται ακόμα. Οι σοσιαλιστές που έφεραν το ΔΝΤ στην Ουγγαρία καταποντίστηκαν στις πρόσφατες εκλογές. Οι Φιλελεύθεροι, που βρίσκονται στα αριστερά των Εργατικών, ανέτρεψαν το πολιτικό σκηνικό ογδόντα χρόνων στη Βρετανία. Και πιθανόν το πλησιέστερο προηγούμενο της ελληνικής τραγωδίας δεν είναι το Κραχ της δεκαετίας του 1930, αλλά η καταστροφή του ιταλικού πολιτικού συστήματος τη δεκαετία του 1990.

Η έκρηξη του ηφαιστείου σηματοδότησε την ανάδυση του αναπάντεχου, του απρόβλεπτου και του πιθανού. Μας υπενθύμισε ότι όποιες άμυνες και αν έχουν αναπτύξει οι κυρίαρχες δυνάμεις απέναντι στα κοσμογονικά γεγονότα, το αδύνατο παραμένει πάντοτε δυνατό. Πέρα από τα «φυσικά» αίτια που επικαλούνται οι οικονομολόγοι, πέρα από τη μεταμφιεσμένη πολιτική των νεοφιλελεύθερων, χρειαζόμαστε μια ηθική φωνή που θα μετατρέψει την καταστροφή σε απαρχή ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου, που θα έχει στο επίκεντρό του το κοινό καλό και τη δημοκρατία. Αυτή είναι η πρόκληση για την Αριστερά και για όλους τους Έλληνες.


*Ο Κώστας Δουζίνας είναι αντιπρύτανης και διευθυντής του Birkbeck Institute for the Humanities, London University. Τα βιβλία του «Το τέλος των δικαιωμάτων του ανθρώπου» και «Νόμος και αισθητική» κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Παπαζήση.

Το άρθρο γράφτηκε στα αγγλικά για την «Αυγή». Η μετάφραση έγινε από την Καίτη Νικολάτου και θεωρήθηκε από τον συγγραφέα. Μια άλλη, συντομότερη εκδοχή δημοσιεύτηκε στην «Guardian», στις 27.4.2010.

Πηγή: http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=539999

28/9/10

Ρήξη με το ιδεολόγημα του ευρωπαϊσμού

Συντέντευξη του Στάθη Κουβελάκη στον Λεωνίδα Βατικιώτη, ΠΡΙΝ, 19/9/2010

Το ιδιαίτερο ρόλο της Ελλάδας στην εξέλιξη της οικονομικής κρίσης και την επίθεση του κεφαλαίου διεθνώς, όπως και την ανάγκη ρήξης με το πλαίσιο της ΕΕ τονίζει ο Στάθης Κουβελάκης, καθηγητής πολιτικής φιλοσοφίας στο Λονδίνο, στη συνέντευξη που μας παραχώρησε.

- Αν και το Μνημόνιο εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο πολιτικών λιτότητας που εφαρμόζονται σε πολλές ακόμη χώρες της Ευρώπης (Γαλλία, Αγγλία, Ισπανία, Πορτογαλία), φαίνεται πως η Ελλάδα είναι ένα δοκιμαστικό πεδίο των πιο επιθετικών πολιτικών αντιμέτωπισης της καπιταλιστικής κρίσης, τουλάχιστον στη δυτική Ευρώπη. Κι εδώ προκύπτει ένα ερώτημα: γιατί η Ελλάδα; Γιατί δηλαδή επιλέχθηκε η Ελλάδα για να εφαρμοστούν στην πιο ακραία τους εκδοχή όλα αυτά τα μέτρα;

- Το ερώτημα αυτό είναι κρίσιμο και από μεθοδολογική και από πολιτική άποψη. Η κατανόηση των ειδικών όψεων της ελληνικής περίπτωσης, στο γενικότερο βέβαια πλαίσιο του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος στο οποίο εντάσσεται, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για μια αριστερή παρέμβαση που δεν αρκείται σε έναν καταγγελτικό ή απλά διεκδικητικό λόγο. Πριν προσπαθήσω να απαντήσω στην ερώτησή σου θα ήθελα να επισημάνω ότι μια τέτοια προσέγγιση παραμένει σήμερα ένα αιτούμενο. Η συζήτηση γύρω από την κρίση, ακόμη και στην Αριστερά, έχει σε μεγάλο βαθμό παγιδευτεί ανάμεσα σε όσους αρνούνται κάθε ιδιαιτερότητα στον ελληνικό καπιταλισμό, και μας λένε περίπου ότι η κρίση είναι μίγμα ιδεολογικής φενάκης και πολιτικού σχεδιασμού των κυριάρχων κύκλων, και σε όσους την ανάγουν στην εντελώς ιδιαίτερη, υποτίθεται, ελληνική κακοδαιμονία του «πελατειακού κράτους» και της «γενικής ανοργανωσιάς». Οι πρώτοι αρνούνται την πραγματικότητα της κρίσης ενώ οι άλλοι αδυνατούν να κατανοήσουν τη φύση της, το γεγονός δηλαδή ότι ακόμη και οι ιδιαιτερότητές της αποτελούν ειδικές εκφράσεις των γενικότερων τάσεων του συστήματος.
Αυτό που κατ’αρχήν διαπιστώνουμε είναι ότι η τάση μετατροπής της σημερινής κρίσης, που ξεκίνησε από τον χρηματοπιστωτικό και επεκτάθηκε στους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας, σε δημοσιονομική κρίση είναι ένα γενικότερο φαινόμενο. Σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη έχουμε αισθητή επιβάρυνση των δημόσιων ελλειμάτων και του χρέους, δημόσιου και ιδιωτικού. Αυτό απορρέει από το κόστος της διάσωσης των τραπεζών, που χρηματοδοτήθηκαν πλουσιοπάροχα από τις κυβερνήσεις, και από τη καθίζηση των δημόσιων εσόδων που προκάλεσε η φορολογική αντεπανάσταση του νεοφιλευθερισμού και εντείνειται από την ίδια την ύφεση. Στην Ελλάδα συνέβησαν όλα αυτά, αλλά σε μια παροξυστική μορφή καθότι η χώρα χτυπάει ρεκόρ τόσο στα ελλείματα όσο και στο δημόσιο χρέος, ενώ στις άλλες πιο εκτεθειμένες χώρες (Βέλγιο, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ουγγαρία) ο ένας από τους δύο δείκτες κινείται κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Συνεχίζοντας, το ερώτημα που τίθεται είναι γιατί συμβαίνει αυτό;

Πολύ συνοπτικά επειδή στην Ελλάδα ούτε το κεφάλαιο (μεγάλο και μικρό) πληρώνει φόρους, ούτε όμως και το μεγαλύτερο μέρος της ονομαζόμενης «μεσαίας τάξης», των επαγγελματιών, των οικογενειακών επιχειρήσεων και γενικότερα των μη-μισθωτών, που αντιπροσωπεύουν γύρω στο ένα τρίτο του ενεργού πλυθησμού, ποσοστό μοναδικό για τα δεδομένα ανεπτυγμένης καπιταλιστικής χώρας. Αυτά τα χαρακτηριστικά παραπέμπουν στους ταξικούς συσχετισμούς που παγιώθηκαν μετά τον εμφύλιο και που απέβησαν συντριπτικοί για τον κόσμο της μισθωτής εργασίας. Χρειάστηκε να περιμένουμε τη δεκαετία του 1980 και τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ για να δημιουργηθεί ένα λειψό έστω κοινωνικό κράτος, αλλά και αυτό ακόμη έγινε χωρίς να θιγεί η θέση του κεφαλαίου, η σχέση του με το κράτος και η συμμαχία με τα μεσαία στρώματα. Γι’ αυτό και τα ελλείματα ανεβαίνουν κατακόρυφα στη δεκαετία του 1980, με τις δημόσιες δαπάνες να αυξάνουν αλλά όχι τα έσοδα.
Επιπλέον ο δυναμισμός του ελληνικού καπιταλισμού, που είναι αναμφισβήτητος, συγκεντρώνεται σε ένα περιορισμένο αριθμό κλάδων (κυρίως ναυτιλία, τουρισμός, κατασκευές) και στις τράπεζες. Η παραγωγική του βάση είναι περιορισμένη, η εξαγωγική του θέση ισχνή και τα ελλείματα του ισοζύγιου πληρωμών χρόνια. Η υψηλότερη του ευρωπαϊκού μέσου όρου ανάπτυξη που γνώρισε η χώρα την τελευταία δεκαετία στηρίχθηκε κύρια στην κατανάλωση, που αντιπροσωπεύει 70% του ΑΕΠ, όταν στην Γερμανία, την Ιταλία η την Ισπανία το ποσοστό αυτό κυμαίνεται μεταξύ 55 και 60%.
Ολα αυτά φυσικά παραπέμπουν στο πρόβλημα ανταγωνιστικότητας του ελληνικού καπιταλισμού, που έχει σε καθοριστικό βαθμό οξυνθεί από τον τρόπο λειτουργίας της ευρωζώνης, όπως έχουν δείξει οι έρευνες του Κώστα Λαπαβίτσα και των συνεργατών του. Το ευρώ είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του εξαγωγικού μοντέλου που ακολουθεί το γερμανικό κεφάλαιο. Λειτουργεί ως ένας σιδερένιος μηχανισμός συμπίεσης των μισθών και των δημόσιων δαπανών (κατ’αρχήν στη Γερμανία) και υποβάθμισης της θέσης των χωρών της περιφέρειας, δηλαδή του ευρωπαϊκού νότου και της ανατολικής Ευρώπης, προς όφελος των χωρών του κέντρου. Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι στην Ελλάδα έχει αποτύχει συνολικά το ακολουθούμενο επί δεκαετίες μοντέλο καπιταλιστικής ανάπτυξης, τόσο στις ενδογενείς του παράμετρους, όσο και στον τρόπο ένταξής του στο διεθνές σύστημα. Αυτό είναι πλέον ευρύτατα αντιληπτό στην κοινωνία, εξ’ου και το έντονο αίσθημα ότι οι ελληνικές ελίτ χρεωκόπησαν. Ομως οι ελίτ, η άρχουσα τάξη δηλαδή, δεν κάθονται με σταυρωμένα χέρια, αντιδρούν σε αγαστή (αλλά και άνιση) συνεργασία με τα διεθνή κέντρα, με την εκπόνηση βίαιων εκκαθαριστικών πολιτικών.

- Το πρόβλημα είναι επομένως κυρίως οικονομικό;

- Είναι οικονομικό και πολιτικό. Η δημοσιονομική πλευρά της κρίσης, όπου συγκεντρώνονται σ’αυτή τη φάση οι αντιθέσεις, σχετίζεται άμεσα με πολιτικές παράμετρους, δηλαδή με τη λειτουργία του κράτους και με τον τρόπο που συμπυκνώνει τους ταξικούς συσχετισμούς. Υπάρχει όμως και μια επιπλέον παράμετρος: το λαϊκό κίνημα. Η Ελλάδα δεν είναι μόνο ένας ευάλωτος καπιταλισμός ή ένα αναξιόπιστο αστικό κράτος, είναι και η χώρα των κοινωνικών εκρήξεων και των εξεγέρσεων. Ο Δεκέμβρης του 2008 το υπενθύμισε σε όσους το είχαν ξεχάσει. Και δεν αναφέρομαι εδώ μόνο στον κόσμο της Αριστεράς και των κινημάτων, που παρακολουθεί με μεγάλο ενδιαφέρον και ελπίδα όσα γίνονται στην Ελλάδα. Και οι κυβερνήσεις, τα διεθνή ΜΜΕ, οι κυρίαρχοι κύκλοι το έχουν συνειδητοποιήσει. Το Δεκέμβρη του 2008 π.χ. ο Σαρκοζύ, όπως ανέφεραν τα καθεστωτικά ΜΜΕ, απέσυρε το νομοσχέδιο μεταρρύθμισης του Λύκειου που είχε καταθέσει φοβούμενος την εξάπλωση του «ελληνικού σύνδρομου» στους γάλλους μαθητές. Αλλά και φέτος, μετά τη 5η του Μάη, έπεσε παγωμάρα στα διεθνή ΜΜΕ. Το βράδυ της επόμενης μέρας, που συνέπεσε με τις αγγλικές εκλογές, οι ιστοσελίδες των βρεταννικών εφημερίδων ασχολούνταν με την ελληνική κρίση και δευτερευόντως με τα αποτελέσματα. Να γιατί η Ελλάδα είναι ο όντως ο αδύναμος κρίκος του διεθνούς συστήματος: είτε, με την εφαρμογή νεοφιλελεύθερης θεραπείας-σοκ, ως εργαστήρι της «λατινοαμερικανοποίησης» της Ευρώπης, είτε ως χώρας όπου αυτές οι πολιτικές θα ανατραπούν από το λαϊκό κίνημα. Το στοίχημα, και για τις δυό πλευρές, είναι πραγματικά τεράστιο.

- Δραματικές αποδεικνύονται κι οι αλλαγές που προωθούνται στον χαρακτήρα της ΕΕ, ώστε να υλοποιηθεί αυτή η πολιτική. Θεωρείς αυτές τις αλλαγές αντιστρέψιμες;

- Δεν θα έλεγα ότι ο χαρακτήρας της ΕΕ αλλάζει δραματικά, τουλάχιστον αν λάβουμε υπ’ όψη την πορεία της ονομαζόμενης «ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης» μετά το 1986, με την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη, και τις κατοπινές συνθήκες του Μάαστριχτ (1992), που έθεσε τα θεμέλια της ΟΝΕ, και της Λισαβώνας. Από τότε μπορούμε να πούμε ότι η ΕΟΚ/ΕΕ οικοδομείται ως ένας μηχανισμός «κλειδώματος» του νεοφιλελευθερισμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο και προληπτικής καταστολής κάθε ενδεχόμενης παρέκκλισης από τέτοιες επιλογές. Αυτό σημαίνει δυό πράγματα: πρώτον ότι καμμία, δεν λέω καν αντικαπιταλιστική, απλά αντινεοφιλελεύθερη πολιτική δεν μπορεί να εφαρμοσθεί χωρίς ρήξη με αυτό το πλαίσιο. Δεύτερον, είναι εντελώς αδόκιμο να μιλάμε για «δημοκρατικό έλλειμα» στην ΕΕ, που θα μπορούσε να καλυφθεί με κάποιες κατάλληλες μεταρρυθμίσεις. Τα κέντρα των αποφάσεων είναι μακρυά από κάθε λαϊκό έλεγχο, ακόμη και αυτόν που επιτρέπει ο κλασσικός αστικός κοινοβουλευτισμός, γιατί είναι εξ’αρχής στραμμένα ενάντια σε οποιαδήποτε έννοια λαϊκής κυριαρχίας και λαϊκού συμφέροντος. Αποτελεί π. χ. σκάνδαλο ότι ονομάζεται «κοινοβούλιο» ένας θεσμός όπως η Ευρωβουλή που δεν διαθέτει την δυνατότητα νομοθετικής πρωτοβουλίας που αποτελεί την πεμπτουσία οποιουδήποτε εθνικού κοινοβουλίου και που χρησιμεύει ως όργανο συμβολικής επικύρωσης των αποφάσεων μιας ουσιαστικά ανεξέλεγκτης γραφειοκρατίας. Αυτό βέβαια το έχουν αντιληφθεί οι πολίτες των χωρών της ΕΕ, που απέχουν όλο και πιο μαζικά από τις εκλογές για αυτό το κατ’ όνομα μόνο ευρω-«κοινοβούλιο».

Είναι πλέον σαφές ότι η «υπαρκτή ΕΕ» είναι ένα αντιδημοκρατικό τερατούργημα, που καταστρέφει την ίδια την έννοια της πολιτικής, όπως έχει τονίσει στις παρεμβάσεις του ο Κώστας Δουζίνας, και την υποκαθιστά με έναν «αυτόματο πιλότο» τεχνοκρατικής διαχείρισης του νεοφιλελεύθερου δόγματος. Το καθεστώς «επιτήρησης» της χώρας μας, με τις τακτικές επισκέψεις των υπαλλήλων της «τρόϊκας» που ελέγχουν την εφαρμογή του Μνημονίου, αποτελεί εύγλωτη απεικόνιση αυτού του κατήφορου. Και εδώ αυτό που επισημαίνεις στην ερώτησή σου έχει βάση: σε συνθήκες κρίσης εκδηλώνεται όλο το δυναμικό αυταρχικής εκτροπής που εμπεριέχουν αυτοί οι θεσμοί. Δεν πρόκειται για κάποια αριστερίστικη κριτική αλλά για διαπίστωση που κάνει μεγάλο κομμάτι του νομικού κόσμου και στην οποία βασίζονται οι προσφυγές κατά του Μνημονίου που έχουν καταθέσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας διάφοροι Δικηγορικοί Σύλλογοι. Υπάρχει θέμα κατάλυσης του Συντάγματος και εγκαθίδρυσης «καθεστώτος εξαίρεσης», ειδικά στον τρόπο με το οποίο καταργείται όλο το πλαίσιο συλλογικής διαπραγμάτευσης των εργασιακών σχέσεων, παρακάμπτεται το κοινοβούλιο από τη διαδικασία υιοθέτησης νέων μέτρων ή που μεθοδεύεται η εκποίηση των περιουσιακών στοιχείων του ελληνικού δημοσίου.
Ήρθε η ώρα η Αριστερά να κοιτάξει κατάματα την πραγματικότητα, ειδικότερα το κομμάτι εκείνο που πίστευε, καλώς ή κακώς, στη δυνατότητα αλλαγής εκ των έσω της ΕΕ, και από το οποίο προέρχομαι και εγώ. Γι αυτό πιστεύω πως οι διαφοροποιήσεις μέσα στον Συνασπισμό, με πρωτεύοντα τον ρόλο του Παναγιώτη Λαφαζάνη και του Αριστερού Ρεύματος, έχουν μεγάλη σημασία γιατί εκφράζουν την μεταστροφή που συντελέστηκε στη στάση ευρύτερων κοινωνικών δυνάμεων απέναντι στην ΕΕ.

- Πως ερμηνεύεις και αξιολογείς το ενδιαφέρον που υπάρχει στο εξωτερικό και ιδίως από την Αριστερά για τις εξελίξεις στην Ελλάδα;

- Όπως είπα και προηγουμένως, το ενδιαφέρον «από τα κάτω» είναι εντυπωσιακό. Η Ελλάδα είναι μια αναφορά και μια ελπίδα για τα κινήματα και την προοδευτική κοινή γνώμη διεθνώς. Αυτό είναι κάτι που το είχαμε ήδη διαπιστώσει, σαν Ελληνες της διασποράς, το Δεκέμβρη του 2008, με τις δεκάδες εκδηλώσεις αλληλεγγύης ανά τον κόσμο και τη δίψα για ενημέρωση και συζήτηση για τα γεγονότα.
Η εικόνα είναι δυστυχώς λιγότερο ενθαρρυντική όταν στρέφουμε το βλέμμα στα κόμματα και τις οργανώσεις της Αριστεράς. Θα δώσω δύο μόνο παραδείγματα, από την πρόσφατη προσωπική μου εμπειρία σε δύο ευρωπαϊκές χώρες. Στη Γαλλία, το ΚΚ μάζευε την άνοιξη υπογραφές για ένα κείμενο συμπαράστασης στον ελληνικό λαό με το εξής αίτημα: τη μείωση του επιτοκίου του δανείου που προβλέπει ο ονομαζόμενος «μηχανισμός στήριξης» και την ευθυγράμμισή του με το επιτόκιο με το οποίο δανειοδοτούνται οι ιδιωτικές τράπεζες. Δηλαδή με χαμηλότερο επιτόκιο, και ίσως το «κούρεμα» ενός μέρους του, η αφαίμαξη του ελληνικού λαού προς χάρην της εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους, δηλαδή των γαλλογερμανικών τραπεζών που είναι οι κύριοι κάτοχοι των τίτλων αυτού του χρέους, μπορεί να συνεχίζεται στο διηνεκές με τη σύμφωνη γνώμη του ΚΚ Γαλλίας!
Στην Πορτογαλία τώρα, οι βουλευτές του Μπλόκου της Αριστεράς, που θυμίζω ότι δημιουργήθηκε από τη σύγκλιση δύο βασικών συνιστωσών της άκρας αριστεράς (τροτσκιστές και, κυρίως, μαοϊκοί) και εκπροσωπεί πάνω από 10% του εκλογικού σώματος, ψήφισαν στο κοινοβούλιο υπέρ του Μνημονίου. Είχα πάει τον Μάιο στη Λισαβώνα και μίλησα με τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του κόμματος, που είναι από τη μαοϊκή συνιστώσα, και με τον υποψήφιό στις τελευταίες προεδρικές εκλογές, Φρανσίσκο Λούσα, που είναι μέλος της 4ης Διεθνούς. Οταν τους είπα ότι σε διάφορους χώρους της Αριστεράς στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένου ενός μεγάλου τμήματος του Συνασπισμού και του ΣΥΡΙΖΑ, συζητούνται προτάσεις του τύπου στάση πληρωμών και έξοδος από το ευρώ, πραγματικά σοκαρίστηκαν. «Αυτά είναι καθαρή τρέλλα» μου είπαν επί λέξει.
Το περίεργο εδώ είναι ότι αυτά που φαίνονται «καθαρή τρέλλα» σε έναν πορτογάλο μαοϊκό και έναν τροτσκιστή αποτελούν πολύ σοβαρές προτάσεις για μετριοπαθείς κεϋνσιανούς άλλων χωρών, ιδιαίτερα στον αγγλόφωνο κόσμο. Θα αναφέρω εδώ τα ονόματα των Στίγκλιτς και Κρούγκμαν. Όχι πως συμφωνούν αλλά ξέρουν ότι κάτι αντίστοιχο μπορεί να εξαναγκασθούν να κάνουν ακόμη και αστικές κυβερνήσεις, όπως αυτή του Κίρχνερ στην Αργεντινή, όταν είναι αντιμέτωπες με την πραγματικότητα μιας διαλυμένης οικονομίας και την εξέγερση μιας κοινωνίας σε απόγνωση. Πως εξηγείται αυτό; Πολύ απλά από το γεγονός ότι αυτοί οι κεϋνσιανοί δεν είναι τυφλωμένοι από τα ιδεολογήματα του ευρωπαϊσμού στα οποία φοβάμαι ότι έχει παραδοθεί η πλειοψηφία της Αριστεράς στην Ευρώπη, ακόμη και οι πιο ριζοσπαστικές της τάσεις.

- Αυτά που λες είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά. Θεωρείς ότι υπάρχει κίνδυνος απομόνωσης του αγώνα του ελληνικού λαού ενάντια στο Μνημόνιο;

- Όπως είπα και προηγουμένως υπάρχει μια μεγάλη αντίφαση ανάμεσα στον διεθνή απήχηση του λαϊκών αντιστάσεων όπως εκδηλώνονται στην Ελλάδα και στην τοποθέτηση των κομμάτων, και κυρίως των ηγεσιών τους. Πρέπει να στηριχθούμε στο πρώτο για να αλλάξουμε το δεύτερο. Για να το πω διαφορετικά, πιστεύω πως ο αντίκτυπος μελλοντικής κοινωνικής αναταραχής στην Ελλάδα μπορεί να ταρακουνήσει την προοδευτική κοινή γνώμη διεθνώς και να βγάλει κόμματα και οργανώσεις από το σημερινό τους λήθαργο. Χρειάζεται βέβαια και να σπρώξουν κάπως τα πολιτικά υποκείμενα, οι συνιστώσες της ελληνικής Αριστεράς και τα συνδικάτα. Η αναθέρμανση κοινωνικών αγώνων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες ενάντια σε παρόμοιες πολιτικές, έστω και σε λιγότερο επιθετική εκδοχή, μπορεί επίσης να συμβάλλει σημαντικά.
Υπάρχει εδώ ένα πρόβλημα καθοριστικής σημασίας, και πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ένα βασικό σημείο: ο αγώνας δίνεται πρώτα στο εθνικό πλαίσιο, γιατί εκεί είναι που θα κριθεί η ικανότητα του κινήματος να ανατρέψει τις επιλογές της κυβέρνησης με τις πλάτες του ΔΝΤ και της ΕΕ. Δίνεται όμως και στο διεθνές πεδίο, της ΕΕ και ευρύτερα. Οι συμμαχίες με τα κινήματα, τις αριστερές κοινωνικές και πολιτικές οργανώσεις των άλλων ευρωπαϊκών χωρών είναι πρωτίστης σημασίας για την έκβαση αυτής της μάχης, σε όλες τις φάσεις της διαμόρφωσης του συσχετισμού δύναμης. Αποτελεί συστατικό στοιχείο του της πάλης για την ανατροπή του Μνημονίου στην Ελλάδα, η κατανόηση της φύσης του από την κοινή γνώμη των χωρών της ΕΕ.
Ο ρόλος των συμμαχιών σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο γίνεται βέβαια απόλυτα καθοριστικός στην προοπτική ανόδου στην εξουσία ενός διαφορετικού πολιτικού και κοινωνικού μπλοκ, μιας λαϊκής κυβέρνησης που θα υλοποιήσει τις προτάσεις που αναφέραμε: στάση πληρωμών, έξοδος από το ευρώ, εθνικοποίηση των τραπεζών κλπ. Εδώ χρειάζονται ευθύς εξ’αρχής διεθνή στηρίγματα. Ας κοιτάξουμε την πρόσφατη σχετική εμπειρία: ο Τσάβες, ο Μοράλες, ο Κορέα στο Εκουαδόρ, ακόμη και ο Κίρχνερ όταν έκαναν μερική στάση πληρωμών, ήξεραν ότι δεν μπορούν να προχωρήσουν στο εσωτερικό τους μέτωπο χωρίς στηρίγματα πρώτα απ’ όλα στο φυσικό τους χώρο, τη Λατινική Αμερική, και κατόπιν στον υπόλοιπο κόσμο. Γι αυτό και αναπτύσσουν αυτή την πολυσχιδή εξωτερική πολιτική που καλύπτει όλα τα πεδία, από τα Κοινωνικά Φόρουμ, τις σχέσεις μεταξύ κομμάτων, π.χ. η πρόταση του Τσάβες για νέα Διεθνή, την οικονομία και τον πολιτισμό (με τη δημιουργία κοινής τράπεζας και τηλεόρασης σε πέντε χώρες της Λατινικής Αμερικής), έως τις διακρατικές συμφωνίες και ενώσεις.
Κάτι αντίστοιχο χρειάζεται και για τη Γηραιά Ηπειρό μας: τα βασικά προβλήματα είναι κοινά, το σύστημα εκμετάλλευσης και καταπίεσης το ίδιο. Σε αντίθεση με μας όμως οι αντίπαλοί μας είναι γερά συντονισμένοι μεταξύ και ξέρουν να παραμερίζουν τις διαφορές τους όταν αισθάνονται να απειλούνται. Αυτή είναι η αντικειμενική βάση ενός νέου διεθνισμού, που δεν έχει βέβαια καμμιά σχέση με την αποδοχή του πλαισίωου της ΕΕ. Είναι ακριβώς το αντίθετο μάλιστα: σε αντίθεση με τα ατέλειωτα ευχολόγια και την πολιτική ανημπόρια του «αριστερού ευρωπαϊσμού», ο νέος διεθνισμός θα διαμορφωθεί μέσα στους αγώνες για την αποσύνδεση απ’ αυτό το πλαίσιο, με στόχο τη διάλυσή του. Αυτός είναι και ο όρος για τη δημιουργία μιας πραγματικά διαφορετικής Ευρώπης.
Είναι άμεση ανάγκη όσες δυνάμεις στρατεύονται σε μια τέτοια προοπτική να αναλάβουν σχετικές πρωτοβουλίες. Πιστεύω πως το συνέδριο που θα οργανώσει τον Οκτώβρη στην Αθήνα το Βήμα Διαλόγου και Κοινής Δράσης της Αριστεράς μαζί με την Πρωτοβουλία Καλλιτεχνών και Διανοουμένων ενάντια στο ΔΝΤ, με πλούσιες διεθνείς συμμετοχές, θα είναι ένα πρώτο βήμα σ’αυτήν την κατεύθυνση. Θα αναφέρω επίσης την ιστοσελίδα που φτιάξαμε, μια μικρή ομάδα πανεπιστημιακών και φοιτητών με έδρα το Λονδίνο, το Greek Left Review, που προβάλλει υλικό σε αγγλική γλώσσα για την Ελλάδα γραμμένο από αριστερή σκοπιά. Φανταστείτε τι θα μπορούσαμε να κάνουμε αν είχαμε τις πλάτες ενός οργανωμένου φορέα!

Πηγή: http://aristerovima.gr/details.php?id=438

Επ’ αριστερά οι Αγγλοι Εργατικοί

του Γιώργου Δελαστίκ

Από το «Έθνος» της Δευτέρας, 29 Σεπτεμβρίου 2010


Καθόλου δεν άρεσε στη βρετανική Δεξιά η μέχρι πρότινος απροσδόκητη επικράτηση του σαφώς κεντροαριστερού Εντ Μίλιμπαντ στη μάχη για την ηγεσία του Εργατικού Κόμματος που έδωσε εναντίον τού κατά πολύ δεξιότερου αδελφού του, Ντέιβιντ Μίλιμπαντ, ο οποίος είναι ένα κακέκτυπο αντίγραφο του Τόνι Μπλερ στις πολιτικές θέσεις του. Προπαντός δεν άρεσε στους Συντηρητικούς καθόλου ότι ο... «κόκκινος Εντ», όπως τον αποκαλούσε με κραυγαλέα υπερβολικό τρόπο ο δεξιός βρετανικός Τύπος προσπαθώντας να τον δυσφημήσει στους πιο μετριοπαθείς ψηφοφόρους των Εργατικών, εξελέγη χάρη στην υποστήριξη των εργατικών συνδικάτων.

«Ο Εντ Μίλιμπαντ δεν ήταν η επιλογή των βουλευτών του κόμματός του, δεν ήταν η επιλογή των μελών του Εργατικού Κόμματος, αλλά τοποθετήθηκε στην εξουσία από τις ψήφους των συνδικάτων» δήλωσε η πρόεδρος του Συντηρητικού Κόμματος Σαγίντα Ουαρσί και συνέχισε: «Το γεγονός ότι ο Εντ Μίλιμπαντ οφείλει τη θέση του στις ψήφους των συνδικάτων δεν προοιωνίζεται τίποτα καλό. Για την ώρα μοιάζει σαν ένα μεγάλο άλμα προς τα πίσω για το Εργατικό Κόμμα».

Δεν έχουν καθόλου άδικο να ανησυχούν οι Συντηρητικοί για την εκλογή του Εντ Μίλιμπαντ. Τα βάρβαρα μέτρα λιτότητας που προωθεί η κυβέρνηση συνασπισμού που έχουν συγκροτήσει με τους Φιλελεύθερους προκάλεσαν ήδη τη φραστική μέχρι στιγμής αφύπνιση των βρετανικών συνδικάτων, τα οποία καλούν τους εργαζομένους να βγουν στους δρόμους για να αντιμετωπίσουν την κυβερνητική πολιτική. Το γεγονός ότι μέσα σε αυτό το κλίμα οι εργατικές ενώσεις έπαιξαν τον καθοριστικό ρόλο για τη εκλογή ως αρχηγού των Εργατικών του Εντ Μίλιμπαντ, υπερνικώντας την αντίσταση του κοινοβουλευτικού και του κομματικού κατεστημένου των Εργατικών, είναι εμφανέστατα ενδεικτικό του αυξημένου ρόλου και της απήχησης των συνδικάτων σε μια ιδιαιτέρως λεπτή κοινωνικοπολιτική κατάσταση.

Σαν να μην έφτανε αυτό, τα εξαγγελθέντα σκληρά μέτρα λιτότητας έχουν προκαλέσει ένα ακόμη πρωτοφανές γεγονός: πριν καν κλείσουν πέντε μήνες από τις βουλευτικές εκλογές, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Εργατικοί έφτασαν και οριακά ξεπέρασαν τους Συντηρητικούς στην πρόθεση ψήφου, ενώ η δημοτικότητα των Φιλελευθέρων καταποντίζεται. Οι οπαδοί και οι ψηφοφόροι τους φαίνεται πως δεν τους συγχώρησαν το γεγονός ότι δέχθηκαν να συμμετάσχουν υπό τους Συντηρητικούς σε κυβέρνηση συνασπισμού που εφαρμόζει τόσο ανάλγητα μέτρα λιτότητας.

Στις δημοσκοπήσεις οι Φιλελεύθεροι εμφανίζονται να έχουν χάσει ήδη πάνω από το ένα τρίτο της δύναμής τους! Αν αυτό παγιωθεί, ενδέχεται να προκληθεί πολιτική κρίση, που θα οδηγήσει σε κατάρρευση του κεντροδεξιού κυβερνητικού συνασπισμού, αν αποχωρήσουν οι Φιλελεύθεροι προκειμένου να διασώσουν το κόμμα τους.

Ενας κυβερνητικός συνασπισμός που κλυδωνίζεται, τα συνδικάτα επί ποδός πολέμου, ένας ηγέτης των Εργατικών που εξελέγη πρωτίστως χάρη στη στήριξη των συνδικάτων και επομένως είναι καταρχήν διατεθειμένος να τα υποστηρίξει πολιτικά και όλα αυτά σε ένα πλαίσιο της σοβαρότερης οικονομικής κρίσης που αντιμετώπισε ποτέ η Βρετανία σε καιρό ειρήνης, συνθέτουν οπωσδήποτε ένα εκρηκτικό μείγμα.

Οι πρώτες δηλώσεις του Εντ Μίλιμπαντ κάθε άλλο παρά βοήθησαν να κατευναστούν οι ανησυχίες των συντηρητικών κύκλων. Επέκρινε δημοσίως την απόφαση της κυβέρνησης των Εργατικών υπό τον Τόνι Μπλερ να συμμετάσχει στον πόλεμο των Αμερικανών για την κατάκτηση του Ιράκ. Τάχθηκε αναφανδόν υπέρ της επιβολής πρόσθετου φόρου στις τράπεζες και δήλωσε χωρίς περιστροφές ότι η απορρύθμιση του τραπεζικού συστήματος που προώθησε ο Μπλερ «δεν ήταν σε καμιά περίπτωση η λύση του προβλήματος».

«Γιατί είναι σημαντικό να πάρουμε περισσότερα από τις τράπεζες; Γιατί αυτές προκάλεσαν την κρίση, αλλά και επειδή η κυβέρνηση πρέπει να κάνει οτιδήποτε μπορεί για να προστατεύσει τον λαό αυτής της χώρας που εξαρτάται από τις δημόσιες υπηρεσίες επί των οποίων βασίζεται» δήλωσε σε συνέντευξή του στο BBC. «Καλούμε τον Εντ Μίλιμπαντ να καταστήσει κορυφαία προτεραιότητα των πρώτων μηνών στο αξίωμά του την αποκατάσταση της σύνδεσης με τις επιχειρήσεις» ζήτησε προσεκτικά ο Ανταμ Μάρσαλ, πολιτικός διευθυντής του Βρετανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου.

ΜΙΛΙΜΠΑΝΤ
Οι άνθρωποι πάνω από το έλλειμμα

Κατηγορηματικός ήταν ο νέος ηγέτης του βρετανικού Εργατικού Κόμματος Εντ Μίλιμπαντ: «Θέλουν να μας πουν ότι το μόνο πράγμα που έχει σημασία στην κοινωνία μας είναι να εξαλείψουμε το δομικό έλλειμμα μέσα στην επόμενη τετραετία.

Δεν συμφωνώ με αυτό, γιατί αυτό θα προκαλέσει τεράστιες ζημιές στις κοινότητές μας» δήλωσε σε συνέντευξή του στο BBC. Χαρακτηρίζοντας τη βρετανική κοινωνία «εξαιρετικά άνιση», πρόσθεσε: «Πιστεύω ότι πρέπει να μειώσουμε το έλλειμμα, αλλά πιστεύω ότι πρέπει να κάνουμε πολύ περισσότερα από αυτό για να έχουμε μια οικονομία που να εργάζεται για τα συμφέροντα του λαού αυτής της χώρας που δουλεύει σκληρά».

Εκτός από τα ελλείμματα, υπάρχουν και οι άνθρωποι...

Πηγή: http://aristerovima.gr/blog.php?id=464

Οι διαφαινόμενες λύσεις στην ελληνική τραγωδία

 του Κώστα Μελά

Υπάρχει ένα σενάριο για τις μελλοντικές εξελίξεις το οποίο προκαλεί ρίγη τρόμου στην ελληνική κυβέρνηση, η οποία αποφεύγει οποιαδήποτε αναφορά σε αυτό όπως ο διάβολος αποφεύγει το λιβάνι. Πρόκειται για το σενάριο που προβλέπει την αδυναμία αναχρηματοδότησης του ελληνικού χρέους όταν το 2012 η ελληνική κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να προσφύγει στις χρηματοπιστωτικές αγορές και συγκεκριμένα στις αγορές ομολόγων. Το συγκεκριμένο σενάριο μπορεί να συμβεί καταρχάς ανεξάρτητα από την επίτευξη ή όχι των στόχων του Μνημονίου. Παρότι όμως πλέον φαντάζει, εξ αντικειμένου, ως το πιθανότερο σενάριο αυτό που προβλέπει την αδυναμία υλοποίησης των στόχων που έχουν τεθεί από το Μνημόνιο και εντούτοις το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης συνεχίζει να επιμένει σε μια αδιέξοδη και αναποτελεσματική οικονομική πολιτική. Για την αλήθεια των παραπάνω υπάρχουν πλήθος στοιχείων και μελετών που δείχνουν με αρκετή σαφήνεια ότι οι στόχοι του Μνημονίου είναι ανέφικτοι.

Όμως ας μην αναφερθούμε πάλι σε αυτά τα θέματα αλλά ας προχωρήσουμε λίγο και ας δεχθούμε, έστω ως υπόθεση εργασίας, το παραπάνω σενάριο. Θα πρέπει να ειπωθεί ότι το πρόβλημα αφορά κατά κύριο λόγο την ελληνική κυβέρνηση, αλλά παράλληλα αφορά –τουλάχιστον στο ίδιο επίπεδο ή και περισσότερο– τις χώρες της ευρωζώνης και μεταξύ αυτών πρωτίστως την Γερμανία. Ποιες είναι οι λύσεις σε μια τέτοια περίπτωση; Οι λύσεις που υπάρχουν είναι οι ακόλουθες:

Η χρονική επιμήκυνση του Μνημονίου (με νέους όρους και στόχους) και μετά το 2014. Είναι μια λύση που φαίνεται να προέρχεται κυρίως από το ΔΝΤ. Το θέμα τέθηκε όταν πολλοί ξένοι επενδυτές, που πήραν μέρος στα roadshows του υπουργού Οικονομικών, ρώτησαν επανειλημμένα τι θα γίνει με την εξυπηρέτηση του ελληνικού χρέους, η οποία φαντάζει δύσκολη. Η απάντηση ήρθε μόνο από την πλευρά του επικεφαλής του κλιμακίου του ΔΝΤ, κ. Πωλ Τόμπσεν, ότι υπάρχει το ενδεχόμενο παράτασης της υπάρχουσας συμφωνίας ή ακόμη και νέας συμφωνίας μεταξύ της Ελλάδας και του ΔΝΤ μόνο. Είναι γνωστό ότι εδώ και αρκετούς μήνες έχουν φανεί και επισήμως οι διαφωνίες στους κόλπους της τρόικας. Εδώ και μήνες το ΔΝΤ σιωπηρά προσπαθεί να αποστασιοποιηθεί από την έκβαση του Μνημονίου και έχει αρχίσει τις διαρροές περί «πνιξίματος» της ανάπτυξης από τη δύσκαμπτη δημοσιονομική λογική της ΕΕ, η οποία ενδιαφέρεται κατά τρόπο μονομανή με τα δημοσιονομικά ελλείμματα. Σύμφωνα λοιπόν με τις υπάρχουσες πληροφορίες το ΔΝΤ δεν αποκλείει το ενδεχόμενο επέκτασης της οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα και πέραν του 2012, οπότε και λήγει το πακέτο διάσωσης των 110 δις ευρώ, αναφέρει σε δημοσίευμά της η Wall Street Journal. Παρά τη στήριξη που έχει λάβει η Ελλάδα μέχρι στιγμής, δεν αποκλείεται μελλοντική συνέχεια ή επιπρόσθετη συμφωνία με το ΔΝΤ μετά τη λήξη της τριετίας, αναφέρει πηγή της γνωστής αμερικανικής εφημερίδας.

Είναι φανερό ότι το ΔΝΤ ως πολυμερής οργανισμός δεν έχει ιδιαίτερη δυσκολία να προχωρήσει σε μια νέα συμφωνία με την Ελλάδα. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με την ΕΕ, η οποία βρίσκεται συνεχώς υπό πολιτική παρακολούθηση και όπου οι αποφάσεις λαμβάνονται κάτω από συγκεκριμένο πολιτικό σκεπτικό εξυπηρέτησης των εθνικών συμφερόντων πρωτίστως των ισχυρών χωρών αλλά και της πίεσης που ασκείται από την κοινή γνώμη των κατοίκων τους. Η απάντηση σε αυτές τις «σκέψεις» του ΔΝΤ από την ΕΕ ήταν μια κατηγορηματική άρνηση. Σύμφωνα με δηλώσεις του αρμόδιου επιτρόπου κ. Όλι Ρεν η ΕΕ «απορρίπτει τα σενάρια περί παράτασης του Μνημονίου μετά το 2014», διαψεύδοντας κατηγορηματικά τα δημοσιεύματα που θέλουν επιμήκυνση της συμφωνίας μετά τη λήξη της.

Φαίνεται λοιπόν ότι πολύ δύσκολα η ευρωζώνη θα συμφωνήσει για νέα δανειοδότηση από τη στιγμή όπου το σχέδιο έχει σαφή χρονοδιαγράμματα για την επιστροφή της χώρας στις αγορές. Η διάχυτη εντύπωση είναι ότι πολύ δύσκολα θα υπάρξει συναίνεση στους κόλπους των «16», και ιδιαίτερα της Γερμανίας, για νέο δανεισμό προς την Ελλάδα, κάτι που απέρριψε και η κ. Άγκελα Μέρκελ επισήμως, κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της προηγούμενης εβδομάδας. Επίσης θεωρεί ότι το παράδειγμα της Σλοβακίας –η οποία αρνείται από τώρα να καταβάλει το μερίδιο του δανείου που της αναλογεί– ενδέχεται να ακολουθήσουν και άλλες χώρες των οποίων το αναλογούν μερίδιο είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό της Σλοβακίας. Η πολιτική της ΕΕ στην παρούσα φάση συνίσταται στην αύξηση των πιέσεων για επίσπευση των μεταρρυθμίσεων ώστε μέχρι τα μέσα του 2011 να υπάρχουν σαφή δείγματα γραφής για τις διαρθρωτικές αλλαγές, γιατί αυτές θα πείσουν τις αγορές να ρίξουν τα spreads. Η ΕΕ υποστηρίζει παράλληλα πως με το μηχανισμό των 750 δις ευρώ η ευρωζώνη κλείνει το θέμα χρηματοδότησης προβληματικών χωρών. Όμως όπως γίνεται κατανοητό η θέση αυτή της ΕΕ δεν απαντάει στο βασικό ερώτημα που τέθηκε μέσω της υπόθεσης εργασίας στο τι θα γίνει στην περίπτωση που οι χρηματοπιστωτικές αγορές δεν ανταποκριθούν στα αιτήματα αναχρηματοδότησης του ελληνικού χρέους το 2012. Θα επιτρέψει σε χώρα-μέλος της ευρωζώνης να πτωχεύσει; Στην περίπτωση αυτή όμως τα προβλήματα της ευρωζώνης το πιθανότερο να είναι πολλαπλάσια και μεγαλύτερων αρνητικών επιπτώσεων. Είναι δύσκολο να δεχθεί κανείς ως δεδομένη την άποψη της ΕΕ. Είναι σίγουρο ότι υπάρχει σχέδιο για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος. Αυτό το σχέδιο περιλαμβάνει τη δεύτερη πιθανή λύση του ελληνικού προβλήματος.

Η δεύτερη λύση ονομάζεται «θεσμοθετημένη εθνική πτώχευση με τάξη». Πρόκειται για μια ελεγχόμενη πτώχευση μιας χώρας μέλους της ευρωζώνης με έναν εύρυθμο τρόπο χωρίς να απειλούν ολόκληρη την ευρώ ζώνη. Το πρώτο και βασικό συμπέρασμα που συνάγεται από αυτή τη λύση είναι ότι δεν αποκλείονται στο μέλλον πτωχεύσεις χωρών της ευρωζώνης κάτι που φάνταζε αδιανόητο πριν λίγους μήνες.

Για να αποτρέψει μελλοντικά προβλήματα η γερμανική κυβέρνηση προτείνει ένα πακέτο αλλαγών το οποίο θα μπορούσε να σταθεροποιήσει με σημαντικούς τρόπους τη δομή της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Ένωσης. Όμως ακόμη και τότε, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ότι μερικές χώρες θα πτωχεύσουν στο μέλλον.

Η προσπάθεια είναι αναγκαία, διότι σημαντικά μέτρα ασφαλείας για να προστατεύσουν το κοινό νόμισμα δεν αποδίδουν. Η Συνθήκη Σταθερότητας και Ανάπτυξης, η οποία σκοπό είχε να κόψει τον υπερβολικό κρατικό δανεισμό από τη ρίζα του, αποδείχτηκε άχρηστη. Μερικές από τις πιο αυστηρές αρχές τις νομισματικής ένωσης πήγαν στην άκρη, συμπεριλαμβανομένης και της αρχής η οποία απαγορεύει μέλη κράτη να βοηθούν άλλα σε οικονομικές δυσκολίες. Μόνο με πολιτικά τρικ αμφισβητούμενης νομιμότητας κατάφεραν οι χώρες τις ευρωζώνης να αποτρέψουν την κρίση σε τόσο σύντομο διάστημα, η οποία όμως δεν ξεπεράστηκε. Ειδικά οι Γερμανοί φορολογούμενοι θα αντιμετωπίσουν τεράστια βάρη αν τα τωρινά μέτρα αποτύχουν. Βάσει των αρχών του πακέτου στήριξης η Γερμανία έχει υποσχεθεί 170 δις ευρώ.

Με το σχέδιό της για εύρυθμες εθνικές πτωχεύσεις, η Μέρκελ σκοπεύει να ακυρώσει αυτές τις αδυναμίες μέσα στην νομισματική ένωση. Ελπίζει να εγκαθιδρύσει μια διαδικασία υπό την οποίαν μια πτωχευμένη χώρα θα μπορεί να αναδιαρθρωθεί στο μέλλον. Επίσης θέλει να αποτρέψει το πρόγραμμα σωτηρίας να γίνει μια μόνιμη κατάσταση στο μέλλον, και ως εκ τούτου μια μόνιμη απειλή για τον γερμανικό ομοσπονδιακό προϋπολογισμό.

Η βασική σκέψη είναι να δομήσει τα σχέδια περισσότερο ως ανάπτυξη του πακέτου σωτηρίας, παρά ως εναλλακτικά σχέδια ως προς αυτό, για να μην μπορεί να θεωρηθούν ως ψήφος μη εμπιστοσύνης στο ήδη υπάρχον ευρωπαϊκό πακέτο διάσωσης των χωρών της ευρωζώνης. Έτσι επιχειρεί να εμφανίσει ως νομιμοποιημένες όλες τις διαδικασίες της ευρωζώνης κάτι που ευελπιστεί να λειτουργήσει κατευναστικά έναντι των χρηματοπιστωτικών αγορών.

Επίσης σύμφωνα με υπάρχουσες πληροφορίες η Γερμανία βρήκε νομική φόρμουλα βάσει της οποίας η πρόταση για ελεγχόμενo default μιας χώρας-μέλους της ευρωζώνης δεν χρειάζεται να μπει στη Συνθήκη της Λισαβόνας, άρα να επικυρωθεί από τα 27 εθνικά κοινοβούλια της ΕΕ. Με αυτόν τον τρόπο η πρόταση θα μπορεί να περάσει με πολιτική συμφωνία από το Eurogroup. (Πιθανά το θέμα θα τεθεί και η όποια τελική απόφαση θα παρθεί στο συμβούλιο κορυφής του Οκτωβρίου.)


Ποια είναι τα βασικά σημεία του σχεδίου για την ελεγχόμενη πτώχευση μιας χώρας μέλους της ευροζώνης;

Στην περίπτωση όπου μια χώρα της ευρωζώνης δεν μπορεί να εξυπηρετήσει το χρέος της, το σχέδιο προτείνει «ένα κομμένο και ραμμένο συνδυασμό χρονικής επιμήκυνσης της λήξης και μια ταιριαστή μείωση της ονομαστικής αξίας ή του επιτοκίου» των ομολογιών υπό εξέταση. Με άλλα λόγια, οι πιστωτές παίρνουν λιγότερα λεφτά από ότι δικαιούνται, και πρέπει να περιμένουν περισσότερο χρόνο· μια διαδικασία η οποία αναφέρεται ως «κούρεμα».

Η χρεωμένη χώρα παίρνει το μεγαλύτερο κέρδος. Το οικονομικό της βάρος μειώνεται, έτσι ώστε η κυβέρνηση δεν λαμβάνει καινούργια δάνεια για να πληρώσει τα παλαιά. Αυτό μειώνει το βάρος των κυβερνητικών προϋπολογισμών, διότι η χώρα στη συγκεκριμένη συγκυρία θα μπορούσε να δανειστεί μόνον προσφέροντας υψηλότερα ασφάλιστρα κινδύνου. Αν συνεχιστεί η διαδικασία δανεισμού με υψηλότερα ασφάλιστρα κινδύνου, δημιουργούνται νέες τρύπες στους προϋπολογισμούς των χωρών οδηγώντας σε φαύλο κύκλο υπερχρέωσης.

Αλλά και οι πιστωτές θα πρέπει να λάβουν ένα κίνητρο για να εξυπηρετήσουν ένα χρεωμένο κράτος. Με αντίκρισμα την αναίρεση των απαιτήσεών τους έχουν την εγγύηση της υπόλοιπης αξίας των ομολογιών τους η οποία δεν θα είναι περισσότερο από το ήμισυ της ονομαστικής αξίας. Το κέρδος τους είναι ότι δεν θα χρειαστεί να διαγράψουν ολόκληρο το ομόλογο. Το χρεωμένο κράτος πρέπει να πληρώσει ένα εγγυημένο ποσόν, το οποίο σημαίνει ότι και αυτό φέρει ένα μέρος του χρέους.

Επειδή σε μια διαδικασία κουρέματος το λιγότερο από το ήμισυ των χρεών «συγχωρείται», οι πτωχευμένες χώρες παραμένουν με ένα «αρχικό ρίσκο της χώρας». Αυτό το εναπομένον ποσόν λειτουργεί ως σήμα, διότι οι ομολογίες της χώρας συνεχίζουν να διαπραγματεύονται στην αγορά. Αν η πιστοληπτική τους αξιολόγηση μειώνεται τότε τα επιτόκια ανεβαίνουν. Με άλλα λόγια οι επενδυτές, κυβερνήσεις και οργανισμοί σωτηρίας είναι μονίμως εν γνώσει της αξιολόγησης της αγοράς.

Η γερμανική κυβέρνηση θεωρεί ότι τη διαδικασία μπορεί να αναλάβει ένα νέο θεσπισμένο Κλαμπ του Βερολίνου που θα μπορούσε να λειτουργήσει ως «διεθνής εγγυητής». Οι Γερμανοί ειδικοί βλέπουν αυτόν τον οργανισμό σαν έναν απολιτικό και νομικά ανεξάρτητο οργανισμό.

Το ΔΝΤ θα εμπλακεί στην αναχρηματοδότηση από την αρχική φάση. Οι Γερμανοί ειδικοί βλέπουν το ΔΝΤ να παίζει καθοριστικό ρόλο. Εάν οι εκπρόσωποι του οργανισμού, ο οποίος εδρεύει στην Ουάσιγκτον, αποφασίσουν ότι κούρεμα και αναδιάρθρωση απέτυχαν, τότε αρχίζει η δεύτερη φάση της διαδικασίας.

Είναι πλέον πλήρης αναχρηματοδότηση. Σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό, «αυτό θα απαιτήσει περιορισμούς στις διακριτές εξουσίες εθνικής κυριαρχίας». Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση του κράτους δεν θα μπορεί να διαχειρίζεται πλήρως το ταμείο του.
Η κυβέρνηση θα αντικαθίσταται με «ένα άτομο ή ένα γκρουπ από άτομα γνώστες των τοπικών χαρακτηριστικών του χρεωμένου κράτους» ο οποίος/το οποίο θα διασφαλίζει τα συμφέροντα του πτωχευμένου κράτους. Το Κλαμπ θα έχει την εξουσία να τοποθετήσει τέτοια άτομα.
Δυστυχώς ή ευτυχώς αυτές είναι οι λύσεις που αυτή τη στιγμή συζητούνται για το ελληνικό πρόβλημα. Βεβαίως οι λύσεις αυτές είναι από όλες τις πλευρές πολύ επώδυνες, χωρίς να είμαστε σήμερα σε θέση να εκτιμήσουμε προβλήματα και απώλειες που θα προκύψουν από την εφαρμογή τους. Το μέλλον φαντάζει αβέβαιο, φθάνει βεβαίως να υπάρχει μέλλον.

Η ελληνική τραγωδία συνεχίζει να διαδραματίζεται μπροστά στα μάτια των Ελλήνων πολιτών και όλοι αναμένουν τον από μηχανής θεό που θα φέρει την κάθαρση στην διαπιστωμένη Ύβριν. Όμως τι είδους κάθαρση θα είναι;

Πηγή: Monthly Review

25/9/10

Σοσιαλφιλελεύθερη και μεταμοντέρνα Αριστερά

του Τάκη Φωτόπουλου
Ελευθεροτυπία (25 Σεπτεμβρίου 2010
Σημείωση: "Η εκδοχή που δημοσιεύτηκε στην «Ε» είναι 150 λέξεις μικρότερη λόγω του ότι το κείμενο υπερέβη τον προκαθορισμένο αριθμό λέξεων" 

Ενώ η κοινοβουλευτική Χούντα του ΠΑΣΟΚ προχωρά αδίστακτα στο άνοιγμα κάθε αγοράς στις πολυεθνικές (με τελευταία αυτή των μεταφορών) και-- όπως προανήγγειλε ο «Γιωργάκης»-- απώτερος στόχος είναι το ξεπούλημα κάθε περιουσιακού στοιχείου του δημοσίου, (συμπεριλαμβανομένης της μετατροπής περιοχών όπως το Ελληνικό σε άθλια Λας Βεγκας!) οι λαϊκές αντιδράσεις εξακολουθούν να είναι αποσπασματικές. Και αυτό, γιατί η Χούντα αφήνεται ανενόχλητη από τους εργατοπατέρες να «σαλαμoποιεί» το λαϊκό κίνημα κατά των μέτρων (μια οι λιμενεργάτες, την άλλη οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι, μετά οι φορτηγατζήδες, αύριο οι σιδηροδρομικοί κ.ο.κ.) ενώ, βέβαια, αν αντιμετώπιζε κοινή δράση από τα λαϊκά στρώματα που πληρώνουν σήμερα το χρέος, πιθανώς θα είχε ήδη χρειαστεί--μαζί με την τρόικα που εκπροσωπεί την διεθνή αγυρτεία  των Τραπεζιτών-- τα ελικόπτερα που χρησιμοποίησε στην αντίστοιχη περίπτωση η Αργεντινέζικη ελίτ και το ΔΝΤ.

Οι εκπαιδευτικοί στη δίνη της ελαστικοποίησης

Αντιμέτωποι με μια τεράστια επιχείρηση καταστρατήγησης όλων των δικαιωμάτων της βρίσκεται η εκπαιδευτική κοινότητα.   Επικρατεί η απόλυτη αυθαιρεσία της διοίκησης, που εκτελώντας τις εντολές του υπουργείου Παιδείας, κόβει και ράβει όπως τη βολεύει για να παρουσιάσει εικόνα εύρυθμης λειτουργίας στα σχολεία.

της Γιώτας Ιωαννίδου



Με διατάγματα τύπου «εντέλλεσθε όπως..», μετακινεί εκπαιδευτικούς (πληροφορικής, γυμναστές, ξένων γλωσσών, καλλιτεχνικών και μουσικής), από τη δευτεροβάθμια στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, πριν καν καλυφθούν τα κενά των σχολείων και μάλιστα παραβιάζοντας το διδακτικό ωράριό τους. Την ίδια στιγμή, στην τεχνική εκπαίδευση καταργεί τμήματα κι ειδικότητες, ανάλογα με τον αριθμό των μαθητών (βλ. πελάτες), αχρηστεύοντας τον εργαστηριακό τους εξοπλισμό, στέλνοντας τους υπάρχοντες μαθητές σε άλλη περιοχή και μετακινώντας το προσωπικό. Παράλληλα, στο νομοσχέδιο για τη διά βίου μάθηση, προβλέπεται το πέρασμα των ΙΕΚ στις περιφέρειες και η διάθεση εκπαιδευτικών της δευτεροβάθμιας. 
Τι συμβαίνει λοιπόν; Όταν τα κριτήρια της αγοράς και η προτεραιότητα των περικοπών αποτελούν την ψυχή του «νέου» σχολείου, η ψυχή των εκπαιδευτικών περισσεύει. Τα γεωγραφικά όρια των σχολείων, η οργανική θέση των εκπαιδευτικών σε συγκεκριμένες σχολικές μονάδες ήταν βασικά εμπόδια για την απρόσκοπτη μετακίνηση μαθητικού και εκπαιδευτικού δυναμικού. Το υπουργείο θέλει να έχει τα χέρια του ελεύθερα, να μετακινεί μαθητές κι εκπαιδευτικούς όπου το βολεύει, έτσι ώστε να γλιτώνει από προσλήψεις ενώ έχει βάλει στο μάτι και το ωράριο. Γι’ αυτό και δρομολογεί αλλαγές, ώστε το κέντρο να μην είναι πια το σχολείο αλλά ομάδες σχολείων ανά περιοχή ή καλλικρατικό δήμο. 
Το «νέο» σχολείο της αγοράς έχει ανάγκη από εκπαιδευτικούς κουτσουρεμένων δικαιωμάτων και μαθητές χαμηλών προσδοκιών. Η μείωση των μόνιμων εκπαιδευτικών, η αύξηση της ελαστικής εργασίας, είναι η νέα πραγματικότητα, πάνω στην οποία ανθίζει το πράσινο ρουσφέτι και η χειραγώγηση της συνείδησης για ένα κομμάτι ψωμί, κάτω από τα οποία ενταφιάζεται το όραμα μιας παιδείας των κοινωνικών αναγκών.


Πηγή: http://www.prin.gr/2010/09/ekpaideutikoi.html#more

24/9/10

Εργατικές κινητοποιήσεις σε όλη την Ευρώπη

Οι εργαζόμενοι στην Ευρώπη αντιστέκονται, αλλά αναζητείται κοινή στρατηγική.


Ρουμανία: Αγωνιστικότητα και επιμονή

Αντικυβερνητικές διαδηλώσεις ξέσπασαν σε όλη τη χώρα την περασμένη εβδομάδα από εργαζόμενους σε νοσοκομεία, ταξιτζήδες και δημόσιους υπαλλήλους για τις περικοπές μισθών, επιδομάτων και τη μείωση θέσεων εργασίας.
Στη Βράιλα, νοσοκόμες, καθαρίστριες και άλλοι εργαζόμενοι διαδήλωσαν έξω από νοσοκομείο.
Οι διαδηλώσεις αντιμετωπίστηκαν με αστυνομική βία. Oι Ρουμάνοι εργαζόμενοι έχουν επιδείξει μεγάλη αγωνιστικότητα και επιμονή.
Οι μισθοί τους έχουν μειωθεί κατά 25% από τον περασμένο Ιούλιο και έχουν αυξηθεί οι φόροι επί των πωλήσεων για να ελεγχθεί το έλλειμμα του προϋπολογισμού και να ικανοποιηθούν οι όροι του ΔΝΤ, της Ε.Ε. και της Παγκόσμιας Τράπεζας για παροχή δανείου 20 εκατ. ευρώ. Η οικονομία έχει συρρικνωθεί κατά 7,1% το προηγούμενο έτος, βυθίζοντας τη χώρα στην ύφεση.
Στην επαρχία Βράντσεα, στα νοτιοανατολικά, 1.000 εργαζόμενοι στους δήμους και οι δήμαρχοι διαμαρτυρήθηκαν τις ίδιες ημέρες για περικοπή 10,4 εκατ. δολαρίων από τους τοπικούς προϋπολογισμούς. Με τις περικοπές οι μικρές κοινότητες και οι υπηρεσίες προς τους πολίτες θα καταρρεύσουν.
Ακόμη και οι αυτοαπασχολούμενοι ταξιτζήδες του Βουκουρεστίου κατέβηκαν στο δρόμο, ενάντια στην κυβερνητική απόφαση να πληρώσουν αναδρομικά ασφάλιστρα υγείας για τα πέντε τελευταία χρόνια.

(Associated Press 15/9)


Γαλλία: Νέα γενική απεργία στις 23 Σεπτέμβρη για το συνταξιοδοτικό

Ύστερα από τη γενική απεργία της 7/9, ο Σαρκοζί ανήγγειλε κάποιες «παραχωρήσεις», σχεδιασμένες εκ των προτέρων, για να διαμορφώσει την εικόνα ότι η κυβέρνηση «ακούει και διαπραγματεύεται». Έτσι, διεύρυνε τις κατηγορίες εργαζομένων που θα αποτελούν «εξαιρέσεις» και θα συνταξιοδοτούνται στα 60 αντί στα 62 τους χρόνια. Αυτοί είναι οι εργαζόμενοι που αρχίζουν τον εργασιακό βίο πριν από τα 18 χρόνια, όπως και οι εργάτες που μπορούν να αποδείξουν 10% ανικανότητα λόγω βαριών εργασιών (πριν από τη «μεταρρύθμιση» ίσχυε το 20%).
Την Τετάρτη 15/9, το γαλλικό κοινοβούλιο ψήφισε τελικά τις αλλαγές στο συνταξιοδοτικό και τον επόμενο μήνα αναμένεται να ψηφίσει και η Γερουσία.
Στο μεταξύ, έξι από τις οχτώ συνομοσπονδίες (CGT, CFDT, CFE-CGC, CFTC, UNSA, FSU) αποφάσισαν ακόμη μια 24ωρη γενική απεργία για τις 23 Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, η πλειοψηφία των Γάλλων πολιτών είναι ενάντια στην αύξηση του χρόνου συνταξιοδότησης στα 62 χρόνια, που ισχύει από το 1982. Στους νέους 18-24 ετών το ποσοστό εναντίωσης είναι 87%, στους υπαλλήλους 82%, στους χειρώνακτες εργάτες 79% (Le Monde 4/9/2010). Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν επίσης τον αυξανόμενο σκεπτικισμό για την αποτελεσματικότητα αυτών των αγώνων. Αν δηλαδή αυτές οι σποραδικές κινητοποιήσεις μπορούν να αναγκάσουν την κυβέρνηση να μην εφαρμόσει την αντιδραστική νομοθεσία.


Αγγλία: Επαναλαμβανόμενες απεργίες στον υπόγειο

Στις 24 Αυγούστου αντιπρόσωποι των συνδικάτων μεταφορών TSSA και RMT συναντήθηκαν για να συζητήσουν την πρώτη στην ιστορία κοινή απεργία στον υπόγειο του Λονδίνου, ενάντια στη σχεδιαζόμενη κατάργηση 800 θέσεων εργασίας στο προσωπικό των σταθμών και στο κλείσιμο των γκισέ πώλησης εισιτηρίων.
Η πρόταση που υποβλήθηκε από το συνδικάτο μεταφορών RMT ήταν μια 24ωρη απεργία κάθε μήνα, επί 6 μήνες, εκτιμώντας ότι η μάχη θα είναι συνδικαλιστική αλλά και πολιτική.
Η πρώτη απεργία έγινε στις 6/9. Ακολουθεί άλλη στις 3/10 και μετά στις 2 και 28/11. Οι εργάτες κάλεσαν το Συνέδριο των Συνδικάτων (TUC) να χαράξει μια συνολική στρατηγική αντιμετώπισης της κυβερνητικής πολιτικής. Στο μεταξύ, το τεχνικό προσωπικό της Ex-Metronet αποφάσισε απεργιακές κινητοποιήσεις σε ημέρες που να συμπίπτουν με τις απεργίες των άλλων υπαλλήλων. Στις 2/10, 1 και 27/11 προγραμματίζουν απεργίες και 200 εργαζόμενοι στη συντήρηση της Alstom-Metro.


Astra-Zeneca
Σε επαναλαμβανόμενες στάσεις εργασίας έχουν κατέβει, για πρώτη φορά στην ιστορία, και οι εργαζόμενοι στη φαρμακοβιομηχανία Astra-Zeneca, λόγω των μεγάλων περικοπών που αποφάσισε η διοίκησή της στις συνταξιοδοτικές εισφορές. Οι στάσεις έχουν προγραμματιστεί μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου.


Συνέδριο των Συνδικάτων
Από τις 13 ως τις 16 Σεπτεμβρίου έγινε στο Μάντσεστερ το 142ο συνέδριο του TUC. Στο TUC ανήκουν 58 συνδικαλιστικές οργανώσεις με 6,5 εκατ. μέλη. Αναπόφευκτα, οι περικοπές των δημοσίων δαπανών αποτέλεσαν το βασικό θέμα συζήτησης, καθώς οι συνδικαλιστές αμφισβητούν την κυβερνητική επιμονή ότι χρειάζονται τέτοιες περικοπές για κάποια περίοδο ή ότι χρειάζονται καν, όπως υποστηρίζουν πιο ριζοσπαστικά συνδικάτα όπως το συνδικάτο Δημόσιων και Εμπορικών Υπηρεσιών (PCS).
Το συνέδριο βρέθηκε στην ανάγκη να συνθέσει τις διαφορετικές εισηγήσεις που κατέθεσαν οι συνδικαλιστικές οργανώσεις διαφόρων κλάδων. Τα ρεπορτάζ του Τύπου ανέφεραν ότι οι απόψεις κυμάνθηκαν ανάμεσα στην αποφασιστική δράση και στο φόβο ότι η κοινωνία βλέπει τα συνδικάτα σαν «δεινόσαυρους» (BBC), ενώ προσπάθησαν να ξορκίσουν το θέμα της γενικής απεργίας, επειδή ο «νόμος προβλέπει ψηφοφορίες για τη λήψη τέτοιας απόφασης που οφείλουν να γίνονται ξεχωριστά». Ωστόσο, παρά τις διαφορετικές προσεγγίσεις, υπήρξε σύμπτωση στο ότι πρέπει να αντικρουστεί η πολιτική των μεγάλων περικοπών δαπανών ως αναπόφευκτων και αναγκαίων για την οικονομική ανάκαμψη. Το πιο κρίσιμο θέμα ήταν ο συντονισμός των δράσεων και οι κοινές απεργίες, αλλά και η συγκρότηση ενός κινήματος «πολιτικής ανυπακοής».
Σύμφωνα με ανακοίνωση, το «Συνέδριο αποφάσισε (με μία ψήφο κατά) όλες οι συνδικαλιστικές οργανώσεις του να εργαστούν επειγόντως από κοινού για να οικοδομήσουν μια ευρεία συμμαχία αλληλεγγύης συνδικάτων και κοινοτήτων που βρίσκονται υπό απειλή και να οργανώσουν εθνική διαμαρτυρία».
Πίσω από τις εκκλήσεις για δράση, αναφέρει ο βρετανικός Τύπος, υπήρχε μια βαθιά ανησυχία ότι η σαρωτική οικονομική μεταρρύθμιση της κυβέρνησης «απειλεί 750.000 εργαζόμενους με ανεργία, συμπιέζει την καταναλωτική ζήτηση και μας φέρνει στο χείλος μιας διπλής ύφεσης».
«Η μαχητικότητα θύμιζε τη δεκαετία του 1980 [...] στις 5-6 Οκτωβρίου που είναι το συνέδριο των Συντηρητικών και στις 19-20 Οκτωβρίου που είναι η συνολική κυβερνητική επανεξέταση των δαπανών θα απεργήσουν οι τεχνικοί, οι δημοσιογράφοι και οι παρουσιαστές του BBC».
Η διάσταση ανάμεσα στα συνδικάτα και στην κυβέρνηση συμβολίστηκε και από το γεγονός ότι στο συνέδριο δεν παραβρέθηκε εκπρόσωπος της κυβέρνησης, αφού ο πρωθυπουργός  Ντ. Κάμερον, που προσκλήθηκε να μιλήσει, αρνήθηκε γιατί θα βρισκόταν σε... άδεια πατρότητας, ενώ η πρόσκληση προς τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, το έτερο μέρος του κυβερνητικού συνασπισμού, ακυρώθηκε, γιατί οι συνδικαλιστές ήθελαν να χρησιμοποιήσουν το χώρο για να συζητήσουν πώς θα αντιμετωπίσουν το κυβερνητικό πρόγραμμα. Στο συνέδριο μίλησε η Χάριετ Χάρμαν, προσωρινή ηγέτις των Εργατικών. Η οποία δήλωσε στο BBC ότι το κόμμα της υποστηρίζει τις απεργίες, αλλά κανείς δεν θέλει να... γίνονται, συμπεριλαμβανομένου του δημόσιου τομέα. Επίσης μίλησαν όλοι οι υποψήφιοι/ες για την αρχηγία του Εργατικού Κόμματος.

(Πηγές: Guardian, The Epoch Times, BBC)
 
Πηγή: e-dromos

Γ. ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΑΔΗΣ: «Μήτρα του πολιτισμού είναι η κοινότητα»!






Συνέντευξη στον Πέτρο Παπακωνσταντίνου

  «Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη και θα ήθελα να πεθάνω στην Κεντρική Ασία, ακριβώς πάνω στο Δρόμο του Μεταξιού. Άρχισα να γράφω από οκτώ χρονώ. Στην αρχή έγραφα κρυφά, προσευχές και βωμολοχίες. Ύστερα εκθέσεις ιδεών, ποιήματα. Αποπειράθηκα να γράψω κι ένα μυθιστόρημα: "Το κορίτσι με τα γκρίζα μαλλιά". Από τότε δε σταμάτησα να γράφω παντού και τα πάντα. Διηγήματα, θεατρικά μονόπρακτα, σενάρια, αρχαιολογικά άρθρα, βιβλιοκρισίες, διαλέξεις, δοκίμια, ευθυμογραφήματα, συστατικές επιστολές, εγκυκλοπαιδικά λήμματα, ανακοινώσεις για επιστημονικά συνέδρια, πολιτικές προκηρύξεις και πολιτικά άρθρα, επιφυλλίδες σε εφημερίδες, στίχους για λαϊκά τραγούδια, χαιρετισμούς για πολιτικές συγκεντρώσεις, ακόμα και για ένα γάμο στο Ασχαμπάτ, όπου με είχανε καλέσει, όταν επισκέφτηκα το Τουρκμενιστάν.... Και σε έναν τοίχο, όταν ήμουνα πρόσκοπος, έγραψα με μεγάλα κόκκινα γράμματα "Σ΄ αγαπώ". Κι όσο περνάει ο καιρός γράφω ασταμάτητα, γιατί εκείνο που θέλω να γράψω δεν το έγραψα ακόμα! Κι όταν πια δεν έχω τι άλλο να γράψω, θα πάρω το Δρόμο του Μεταξιού»!

Μ’αυτά τα λόγια περιέγραφε τη βιωματική σχέση του με το γραπτό λόγο o καθηγητής του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, Γιώργος Χ. Χουρμουζιάδης. Η συνέντευξη αυτή είναι άλλη μια άσκηση γραπού λόγου από μια πολυεδρική προσωπικότητα, που συνδυάζει τις ανησυχίες του διακεκριμένου αρχαιολόγου, του στρατευμένου αγωνιστή (και πρώην βουλευτή) στο χώρο του ΚΚΕ και του σκεπτόμενου πολίτη, που αγωνιά για την κοινωνική αποδόμηση στην εποχή της τρόικας και του μνημονίου. Εκ των προσωπικοτήτων που πήραν την πρωτοβουλία για τη συγκρότηση του «Αριστερού Βήματος Διαλόγου και Κοινής Δράσης», ο Γιώργος Χουρμουζιάδης καταθέτει τους προβληματισμούς του για τα πιεστικά προβλήματα της πολιτικής συγκυρίας, αλλά και για τα βαθύτερα ερωτήματα, που αφορούν στη σχέση του ατομικού με το συλλογικό, της στράτευσης με την ανανέωση, της εξουσίας με τη χειραφέτηση.

Να τους σταματήσουμε. Ναι, γίνεται!

Στο λόγο του στην έκθεση της Θεσσαλονίκης ο Γ. Παπανδρέου θέλησε να λανσάρει το σύνθημα «Ναι, γίνεται» σε άπταιστη μετάφραση του ομπαμικού συνθήματος «yes, we can». Βεβαίως, κατά τον πρωθυπουργό «ναι, γίνεται» να βγούμε από την δύσκολη θέση, μόνο αν εφαρμόσουμε ότι οι μαθητευόμενοι μάγοι της κυβέρνησής του σχεδιάσουν, εξαγγείλουν, απαιτήσουν. «Ναι, γίνεται» κατά τον Γ. Παπανδρέου να μην χρεοκοπήσει η χώρα, μόνο αν εφαρμόζουμε πειθήνια ότι διατάξει η τρόικα. «Ναι, γίνεται» να βουλιάξει η κοινωνία, να διαλυθεί και να κατακερματιστεί ο κοινωνικός ιστός και η όποια αλληλεγγύη για να έχουν κέρδη οι τράπεζες, να πληρώνονται κανονικά (δηλαδή όχι διπλά, τριπλά αλλά στο πολλαπλάσιο) οι δανειστές, να ξεπουλιέται το δημόσιο και να υποθηκεύεται το μέλλον.
 
«Yes, we can» δεσμεύτηκε ο Γ. Παπανδρέου, ο «άνθρωπός τους στην Ελλάδα» όπως τον αποκαλούν ανοικτά διάφορα δυτικά περιοδικά, «ναι, γίνεται» να τα προωθήσουμε όλα αυτά και συγχρόνως να δείξουμε ότι «πονάμε» τον τόπο, τον λαό, διαθέτουμε «κοινωνική ευαισθησία», «μοχθούμε» για το μέλλον. Μόνο που προς το παρόν καλό είναι να αποφεύγουμε να κυκλοφορούμε σε δημόσιους χώρους γιατί τα γιουχαΐσματα είναι έντονα.  

Είναι αδύνατο, μέσα στα πλαίσια αυτά -με αυτές τις εφαρμοζόμενες οικονομικές πολιτικές, με το μνημόνιο και όλα τα πρόσθετα μέτρα που θα απαιτήσουν-, να δουν οι εργαζόμενοι καλύτερες μέρες, να ανασυγκροτηθεί ο παραγωγικός ιστός, να μην βυθιστεί η οικονομία σε μεγαλύτερη κρίση. Είναι αδύνατο να μην γιγαντωθεί το χρέος, να μην πολλαπλασιαστεί η ανεργία, να μην αυξηθεί ο πληθωρισμός, να μην φουντώσει η ακρίβεια, να μην απλωθεί η εγκληματικότητα.

Το «ναι, γίνεται» μοιάζει να απευθύνεται στην αλλαγή κακών συνηθειών και αντιλήψεων, μοιάζει σαν να στοιβάζονται τα σκουπίδια κάτω από το χαλί, σαν να σκεπάζουμε με μια μοκέτα το σάπιο δάπεδο, σαν να καλύπτουμε με μια φτηνή ταπετσαρία τις υγρασίες στους τοίχους και σαν να αλλάζουμε την λάμπα που κάηκε έξω από το μαγαζί. Το «ναι, γίνεται» είναι ένα κάλεσμα υποταγής στο «μοιραίο», στο «αναπόφευκτο».

Το «ναι, γίνεται» λανσάρεται σε προεκλογική περίοδο, και έτσι το ηχηρό σκληρό πακέτο νέων μέτρων μετατίθεται λιγάκι στο χρόνο. Μπορεί να εξαγγελθεί σε ενάμιση μήνα…Ήδη όμως έχουν τεθεί οι προδιαγραφές του Μνημονίου 2 και το πενιχρό «ταμείο» από έσοδα δεν θα καλυφθεί ούτε με την περίφημη «περαίωση», ούτε με τα μέτρα για τον ΦΠΑ και το πετρέλαιο θέρμανσης.

Τι «δεν γίνεται», τι είναι αδύνατο σύμφωνα με την λογική του αστικού και πολιτικού κόσμου; Δεν γίνεται να επιζήσουμε χωρίς μνημόνιο, χωρίς τρόικα, χωρίς επιτήρηση, χωρίς ζουρλομανδύα και χωροφύλακα. Όποιος φανταστεί έστω ένα μέλλον χωρίς όλα αυτά, είναι τρελός, ουτοπικός, ανεδαφικός. Θέλουν να ενσταλάξουν μέσα στα μυαλά και τις συνειδήσεις των ανθρώπων ότι δεν υπάρχει καμιά ελπίδα, δεν υπάρχει από πουθενά φως. Ακινησία και αυτοκτονία της σκέψης, απαισιοδοξία και κυρίως ακινησία και έλλειψη έμπρακτης εναλλακτικής πρότασης.

Μπορούμε να τους σταματήσουμε; Ναι, γίνεται! Γιατί; Γιατί είναι αναγκαίο, γιατί εκφράζει την θέληση και τις ανάγκες της συντριπτικής πλειοψηφίας που δεν θέλει να βουλιάξει, οικονομικά, κοινωνικά, ηθικά, πολιτιστικά. Το πώς είναι το κύριο ζήτημα. Δείτε με προσοχή την εικόνα του εξωφύλλου μας. Εκεί βρίσκεται η απάντηση. Μπορεί να γίνει; Ναι, γίνεται φτάνει να το πιστέψουμε και να πάρουμε την θέση που πρέπει στην εικόνα του σήμερα και του αύριο.
 
Πηγή: e-dromos

22/9/10

Η ευρωζώνη μεταξύ λιτότητας και αθέτησης πληρωμών

Το εισαγωγικό κείμενο πρόσφατης μελέτης ερευνητικής ομάδας του ινστιτούτου RMF του πανεπιστημίου του Λονδίνου υπό τον καθηγητή Κώστα Λαπαβίτσα για την κρίση της ευρωζώνης.

 Η κρίση που έχει πλήξει την ευρωζώνη έχει δύο βασικές αιτίες . Πρώτον, οφείλεται στην μεγάλη αναταραχή που ξέσπασε στις χρηματοπιστωτικές αγορές των ΗΠΑ το 2007 και γρήγορα εξελίχθηκε σε παγκόσμια ύφεση. Είναι επομένως μια περαιτέρω φάση της μεγάλης κρίσης που ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας το 2000, από εκείνα τα σπάνια γεγονότα που καθορίζουν την ιστορική εξέλιξη του καπιταλισμού. Αυτή η συστημική αναστάτωση έχει χαρακτηριστεί ως κρίση χρηματιστικοποίησης, εκφράζοντας την ανέλιξη του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών και τον επακόλουθο μετασχηματισμό των ώριμων καπιταλιστικών οικονομιών. Δεύτερον, η κρίση οφείλεται στον παροξυσμό των δομικών στρεβλώσεων της ευρωζώνης. Στην ευρωζώνη έχει αναδυθεί ένας βαθύς εσωτερικός διχασμός μεταξύ του κέντρου και της περιφέρειας, με πλέον χαρακτηριστική την αντίθεση ανάμεσα, από τη μια μεριά, τη Γερμανία και, από την άλλη, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα. Αυτός ο διχασμός αντιστοιχεί σε σταδιακή απώλεια ανταγωνιστικότητας της περιφέρειας σε σύγκριση με το κέντρο.

Η ανταγωνιστικότητα του κέντρου έχει επωφεληθεί από την ασυνήθιστη πίεση επί των εργατικών μισθών, που στη Γερμανία έχει σημάνει στην πράξη στάσιμους πραγματικούς μισθούς για πάνω από μια δεκαετία. Η απώλεια ανταγωνιστικότητας έχει επιφέρει μόνιμα ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της περιφέρειας, που αντανακλώνται σε εξίσου μόνιμα πλεονάσματα για τη Γερμανία. Το ξέσπασμα της γενικευμένης αστάθειας στο τέλος του 2009 εκφράζει αυτές τις βαθιές ανισομέρειες εντός της ευρωζώνης.

Παρόλα αυτά, η κρίση της ευρωζώνης είναι, κατά πρώτο λόγο, κρίση χρέους, ιδιαίτερα του ελληνικού δημόσιου χρέους. Από το τέλος του 2009, οι χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν αναστατωθεί από πιέσεις που προέρχονται από συσσώρευση χρέους χωρίς προηγούμενο στις περιφερειακές χώρες της ευρωζώνης. Στο Κεφάλαιο 2 περιγράφεται πώς το περιφερειακό χρέος προκλήθηκε κατά κύριο λόγο από τις ανισοβαρείς οικονομικές σχέσεις μεταξύ του κέντρου της ευρωζώνης και της περιφέρειας. Οι περιφερειακές χώρες έχουν βυθιστεί στο χρέος – δημόσιο και ιδιωτικό, εγχώριο και εξωτερικό – καθώς η ανταγωνιστικότητά τους έχει μειωθεί σε σχέση με το κέντρο. Επίσης, το χρέος συσσωρεύτηκε καθώς η χρηματιστικοποίηση προχώρησε ταχύτατα στις περιφερειακές χώρες, διαδικασία που εκφράστηκε με τη μεγέθυνση του χρηματοπιστωτικού τομέα και την επέκταση της υπερχρέωσης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Το δημόσιο χρέος, σε τελική ανάλυση, άρχισε να συσσωρεύεται γρήγορα μόνο όταν η ύφεση του 2008-2009 έκανε την πλήρη της εμφάνιση.

Ανεξαρτήτως της προέλευσής του, το χρέος έχει τη δική του λογική, η οποία καθόρισε το ξεδίπλωμα της κρίσης. Στο Κεφάλαιο 3 καταδεικνύεται το πώς η συσσώρευση του περιφερειακού χρέους έχει απειλήσει τη ρευστότητα και το αξιόχρεο των ευρωπαϊκών τραπεζών. Η απειλή στις τράπεζες προήλθε από δύο λόγους που σχετίζονται μεταξύ τους: Πρώτον, επειδή οι τράπεζες του κέντρου έχουν εκτεθεί σημαντικά στην περιφέρεια και, δεύτερον, επειδή οι τράπεζες έχουν βρεθεί αντιμέτωπες με επίμονα χρηματοδοτικά προβλήματα. Ο κίνδυνος, κατά συνέπεια, είναι η κρίση χρέους να μετατραπεί σε νέα τραπεζική κρίση. Αυτός είναι ο υποκείμενος λόγος για τον οποίο οι αρχές της ευρωζώνης ανακοίνωσαν ένα ασυνήθιστο πακέτο παρέμβασης τον Μάιο του 2010, αποσκοπώντας στο να καθησυχάσουν τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Εν τούτοις, οι τράπεζες έχουν παραμείνει ασθενείς και τα προβλήματά τους δεν έχουν ξεπερασθεί, ανεξαρτήτως των αποτελεσμάτων των ελέγχων αντοχής (stress test) του Ιουλίου 2010.

Η άλλη όψη της διάσωσης των τραπεζών από τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης είναι η επιβολή λιτότητας σε όλη την έκταση της περιφέρειας, αλλά και στο μεγαλύτερο μέρος του κέντρου. Αυτή η αλλαγή πολιτικής έχει μεγάλο κοινωνικό κόστος και θα μπορούσε να αποδειχθεί εξαιρετικά επιβλαβής για τις ευρωπαϊκές οικονομίες. Στο Κεφάλαιο 4 καταδεικνύεται ότι η λιτότητα συμπιέζει το μοναδικό στοιχείο της ενεργού ζήτησης που έχει δείξει κάποιο δυναμισμό τα τελευταία δύο χρόνια, συγκεκριμένα τις δημόσιες δαπάνες. Η λιτότητα είναι επίσης πιθανό να αποδυναμώσει την κατανάλωση, πλήττοντας έτσι περαιτέρω την ενεργό ζήτηση. Η πιθανότητα σοβαρής ύφεσης στην ευρωζώνη στο εγγύς μέλλον δεν μπορεί να παραβλεφθεί. Ακόμη χειρότερα, καθώς η λιτότητα έχει επεκταθεί πέραν της περιφέρειας, θα μπορούσε να οδηγήσει σε καθοδική πίεση επί των μισθών στις χώρες του κέντρου. Κατά συνέπεια, το ανταγωνιστικό μειονέκτημα της περιφέρειας, που βρίσκεται στην καρδιά της κρίσης της ευρωζώνης, είναι μάλλον απίθανο να εξαλειφθεί στο ορατό μέλλον. Πρόκειται για συνταγή περαιτέρω οικονομικής αστάθειας και αποσάθρωσης, ειδικότερα για τις περιφερειακές χώρες. Εν τέλει, η λιτότητα είναι επίσης πιθανό να μεταβάλει μόνιμα την ισορροπία δυνάμεων μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας προς όφελος του πρώτου. Η ευρωζώνη θα καταστεί ακόμη πιο εχθρική προς τα συμφέροντα του κόσμου της εργασίας τα επόμενα χρόνια.

Αν η λιτότητα είναι μια τόσο αξιοθρήνητη επιλογή, ποιες εναλλακτικές λύσεις υπάρχουν; Η κρίση είναι τόσο βαθιά ώστε οι εναλλακτικές λύσεις θα είναι ριζοσπαστικές τόσο οικονομικά, όσο και κοινωνικά. Το μέγεθος του χρέους των περιφερειακών χωρών αυξάνει την πιθανότητα αθέτησης πληρωμών. Υποστηρίζεται στο Κεφάλαιο 5 ότι η αθέτηση πληρωμών πρέπει να καθοριστεί από τον οφειλέτη κι όχι από τον πιστωτή, για να είναι αποτελεσματική. Αθέτηση πληρωμών που καθορίζεται από τον πιστωτή είναι απίθανο να οδηγήσει σε σοβαρή μείωση του χρέους και επίσης θα σήμαινε νέα κέρδη για τις τράπεζες. Αντίθετα, αθέτηση πληρωμών που καθορίζεται από τον οφειλέτη θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά το εξουθενωτικό βάρος του χρέους στην περιφέρεια. Όμως, η καθοριζόμενη από τον οφειλέτη αθέτηση πληρωμών απαιτεί πλήρη διαφάνεια όπως επίσης και συμμετοχή των εργατικών οργανώσεων και της κοινωνίας των πολιτών στην επαναδιαπραγμάτευση του χρέους. Η καθοριζόμενη από τον οφειλέτη αθέτηση πληρωμών, σε τελική ανάλυση, θέτει το θέμα της εξόδου από την ευρωζώνη προκειμένου να αναζωογονηθεί η οικονομική δραστηριότητα στην περιφέρεια.

Η αθέτηση πληρωμών, η επαναδιαπραγμάτευση του χρέους και η έξοδος από την ευρωζώνη συνιστούν προτιμότερη λύση για χώρες που αντιμετωπίζουν ανυπέρβλητα προβλήματα δημόσιου χρέους. Αλλά οι κίνδυνοι είναι πολλοί, περιλαμβανομένης της βιωσιμότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, και απαιτώντας επομένως αποφασιστική κυβερνητική δράση. Επιπλέον, μια τέτοια ριζοσπαστική πολιτική προοπτική θα είχε πολλαπλές κοινωνικές επιπτώσεις. Το Παράρτημα Α προσφέρει ιστορική οπτική εξετάζοντας την εμπειρία της Αργεντινής και της Ρωσίας και οι δύο εκ των οποίων πρόσφατα προχώρησαν σε αθέτηση πληρωμών και υποτίμησαν τα νομίσματά τους. Το Κεφάλαιο 5 καταλήγει εξετάζοντας την πολιτική οικονομία της αθέτησης πληρωμών στην ευρωζώνη και τις πιθανές επιπτώσεις της εξόδου για μια μεμονωμένη περιφερειακή χώρα. Το θέμα έχει προφανή επικαιρότητα για την Ελλάδα, που βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της κρίσης, αλλά και για άλλες περιφερειακές χώρες, όπως επίσης και για το κέντρο. Η αθέτηση πληρωμών θέτει σύνθετα ζητήματα που αφορούν τη διεθνή θέση του οφειλέτη και την ισορροπία των κοινωνικών δυνάμεων στο εσωτερικό. Πέρα από διεθνείς κατόχους δημοσίου χρέους, υπάρχουν επίσης εγχώριοι κάτοχοι δημόσιου χρέους, εγχώριοι εκδότες ιδιωτικού χρέους που οφείλεται σε ξένους και εγχώριοι κάτοχοι περιουσιακών στοιχείων στο εξωτερικό. Η αθέτηση πληρωμών παρουσιάζει διαφορετικές ευκαιρίες και απειλές για όλα αυτά τα στρώματα, απαιτώντας αποφασιστική δράση ώστε να προστατευθούν τα συμφέροντα του κόσμου της εργασίας. Επιπλέον, η έξοδος θα μπορούσε να προκαλέσει έντονο πλήγμα από τη μεταβολή του νομισματικού κανόνα, φέρνοντας ταυτόχρονα υποτίμηση. Έτσι πιθανόν να παρουσίαζε σημαντικούς κινδύνους για την οικονομία ως σύνολο και πάνω απ’ όλα για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Η έξοδος όμως θα μπορούσε επίσης να βελτιώσει την ανταγωνιστική αδυναμία από την οποία δοκιμάζονται οι περιφερειακές χώρες της ευρωζώνης.

Εν κατακλείδι, οι περιφερειακές χώρες αντιμετωπίζουν δύσκολες επιλογές, με τη δυσχερή θέση τους να αντανακλά την ιστορική αποτυχία της ευρωζώνης. Η κρίση ωστόσο αντιπροσωπεύει μια ευκαιρία για ριζοσπαστική αλλαγή που θα μπορούσε να μεταβάλει την ισορροπία των κοινωνικών δυνάμεων προς όφελος της εργασίας στην περιφέρεια όπως και στο κέντρο. Η συγκρότηση των κατάλληλων πολιτικών και κοινωνικών συμμαχιών μπορεί να απαλλάξει την Ευρώπη από την Σκύλλα του χρέους και την Χάρυβδη της λιτότητας.

Πηγή: http://aristerovima.gr/blog.php?id=252

Γ. Παπανδρέου: Αποθανέτω η ψυχή του μετά του μνημονίου

Στον Καραμανλή πήρε τρία ολόκληρα χρόνια για να εμφανιστεί στη ΔΕΘ ανθρώπινο ράκος που δυσανασχετούσε ακόμη και με τις κάθε άλλο παρά απρόσμενες ερωτήσεις και κοιτούσε το ρολόι του περιμένοντας να τελειώσει το μαρτύριο. Στον Παπανδρέου δεν χρειάστηκε ούτε ένας χρόνος. 

του Λενίδα Βατικιώτη

Πέρυσι τον Σεπτέμβρη, μιλώντας ως εν αναμονή πρωθυπουργός, άγγιξε κατά κοινή παραδοχή το ανώτερο σημείο της πολιτικής του καριέρας, υποδεικνύοντας έτσι και στους επικοινωνιολόγους το «κρυμμένο μυστικό» της λαϊκής απήχησης: Οι φιλολαϊκές εξαγγελίες, η υπόσχεση βελτίωσης των όρων ζωής των εργαζομένων. Φέτος ο Γιωργάκης θύμιζε τον παλιό του καλό εαυτό: άβολο ακόμη και μέσα στο κουστούμι που φοράει, ανήμπορο να κρύψει την μυθιστορηματικών διαστάσεων πολιτική απάτη που συνόδευσε την άνοδο και την πτώση του, με το μυαλό του να είναι στο προηγούμενο ή το επόμενο ταξίδι και, απαντώντας στις όχι και τόσο δύσκολες ερωτήσεις, να ξεφουρνίζει την μια διαφημιστική κοινοτοπία μετά την άλλη. Σαν να παρακολουθούσες διάλειμμα για διαφημίσεις. Και να σκεφτεί κανείς ότι προηγήθηκε δουλειά για να ξεστομίσει τόσες πομφόλυγες!

Το σημαντικότερο όλων ωστόσο ήταν η θρησκευτική και απαρέγκλιτη προσήλωση στο μνημόνιο, η δογματική επιμονή σε μια πολιτική που έχει μετατρέψει το εργατικό δίκαιο σε λευκό πίνακα και την Ελλάδα σε μεταμοντέρνα αποικία χρεοκοπημένων τραπεζών όπως είναι το ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα που αποφασίζει πλέον για τους μισθούς και τις συντάξεις μας. Τόσο με την ομιλία του το απόγευμα του Σαββάτου, όσο και με τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την Κυριακή, το μήνυμα που έστειλε ήταν πως το μνημόνιο και η απαρέγκλιτη εφαρμογή των οδηγιών της τρόικας αποτελούν τη μοναδική δέσμευση που αναλαμβάνει. «Αποθανέτω η ψυχή μου μετά του μνημονίου», με άλλα λόγια…

Αρχι-ευνούχος σε μια κυβέρνηση επικίνδυνων και πρόθυμων για όλα μικρών ευνούχων ο Γιώργος Παπανδρέου, σίγουρα θα απόλαυσε την κοσμοπολίτικη άνεση που του λείπει στην Αθήνα, λίγες μέρες αργότερα, όταν επισκέφθηκε τις Βρυξέλλες για να συμμετάσχει στη Σύνοδο Κορυφής των 27. Αυτό που έγινε εκεί είναι πραγματικά αμίμητο. Θα μεταφέρεται για χρόνια ως ανέκδοτο της υποτέλειας και του κόμπλεξ κατωτερότητας των ελλήνων πολιτικών όταν βρίσκονται σε διεθνή επαφές και προσπαθούν να το ξεπεράσουν υπερακοντίζοντας τους εκπροσώπους του ιμπεριαλισμού σε αντιδραστικότητα και δίνοντας πάντα περισσότερα από αυτά που τους ζητούν. Μόνο και μόνο για να δείξουν ότι είναι ίδιοι με αυτούς. Τοποθετούμενος λοιπόν ο Γιωργάκης επί των προτάσεων του Βερολίνου, για την θεσμοθέτηση ενός συστήματος ποινών εναντίον όσων χωρών τα δημοσιονομικά ελλείμματα υπερβαίνουν το 3% του ΑΕΠ, συμφώνησε πλήρως! Γαλλία και Ισπανία, να σημειωθεί, επειδή φοβούνται για το μέλλον τους διατύπωσαν και κάποιες επιφυλάξεις για τους γερμανικούς όρους. Ο δικό μας όμως… βράχος! Συμπλήρωσε μάλιστα πως αν υπήρχε αυτό το σύστημα, που προβλέπει χρηματικά πρόστιμα μέσω της περικοπής επιδοτήσεων και αφαίρεση του δικαιώματος ψήφου, τότε η Ελλάδα δεν θα είχε φθάσει εδώ που έφθασε σήμερα. Μα καλά, δεν του έχει πει κανείς ότι στην Ελλάδα εισρέουν κάθε χρόνο περίπου 4 δισ. ευρώ από τα κοινοτικά ταμεία, που αντιστοιχούν στο 2% του ΑΕΠ; Πρόκειται για χρήματα που δεν μας τα χάρισαν, δεν αποτελούν προϊόν δικής μας επαιτείας ή δικής τους φιλανθρωπίας αλλά το τίμημα που πλήρωσε η Γερμανία για να γίνει ανεκτή η εξάρθρωση της ελληνικής γεωργίας και η αποβιομηχάνιση. Προϊόν σκληρών διαπραγματεύσεων προηγούμενων δεκαετιών τα ποσά αυτά, παρά τους απεχθείς όρους που τα συνοδεύουν και τις εθνικές συμμετοχές που δεσμεύουν ή το γεγονός ότι αποτελούν ενέσεις στο κεφάλαιο, ενισχύουν παρόλα αυτά την ρευστότητα και αυξάνουν τον κύκλο εργασιών. Η απότομη περικοπή τους (δεδομένου ότι τα δημοσιονομικά ελλείμματα της Ελλάδας δεν πρόκειται να συρρικνωθούν στο βαθμό που παράγονται από τις δομικές στρεβλώσεις της ευρωζώνης, οπότε θα είμαστε από τους πρώτους που θα φάνε την καμπάνα) θα δημιουργήσουν ένα χαοτικό, μη αναπληρώσιμο κενό στην ελληνική οικονομία, που θα την καταδικάσει σε χρόνιο μαρασμό. Αυτό επιδιώκει ο Γιωργάκης;

Σε αυτό το περιβάλλον η κυβέρνηση φαίνεται από παντού να κερδίζει: Ένας ανασχηματισμός που επιστρατεύει όλες τις γενεές, τις πολιτικές τάσεις και τα βαρωνάτα του κυβερνώντος κόμματος εξαπολύοντας έτσι το όλον ΠΑΣΟΚ κατά των εργαζομένων που επιθυμούν την ανατροπή του μνημονίου. Ο ασφυκτικός έλεγχος των μέσων ενημέρωσης και προσωπικά των δημοσιογράφων που επιβάλει μια καταθλιπτική πολιτική συναίνεση και το κλείσιμο όλων των αρμών απ’ όπου θα μπορούσε να βγει η αγανάκτηση. Μια αντιπολίτευση που απρόθυμη να αβαντάρει την οργή κατά του μνημονίου αφήνει συνεχώς τη… δουλειά στη μέση και δεν πείθει. Και έρχεται πάνω σε αυτά η δήλωση του Γιωργάκη από το Εθνικό Συμβούλιο που χαρακτηρίζει δημοψήφισμα τις εκλογές, έστω κι αν πρόσθεσε ότι είναι δημοψήφισμα για τον Καλλικράτη, η οποία ενισχύει τους φόβους ότι το ΠΑΣΟΚ δεν θα υποστεί το πλήγμα που του αξίζει στις περιφερειακές εκλογές.

Η πραγματικότητα ωστόσο είναι εντελώς διαφορετική. Το ΠΑΣΟΚ διανύει την πορεία μη αντιστρεπτής φθοράς που χαρακτηρίζει όλα τα κόμματα εξουσίας πριν παραδώσουν στον επόμενο. Ο χρόνος του μετράει δηλαδή αντίστροφα. Οι τριβές που υπάρχουν στο εσωτερικό του συνεχώς αυξάνονται. Μετά την άρνηση πολλών στελεχών να κατέβουν για περιφερειάρχες (Τ. Μπιρμπίλη, Κ. Μπατζελή, Γ. Μαγκριώτη) ήρθε η άρνηση άλλων να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση (Γ. Φλωρίδης, Ηλ. Μόσιαλος) και την εβδομάδα που μας πέρασε η άρνηση του Μιλτ. Παπαϊωάννου να αναλάβει γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, στη θέση του Χρ. Παπουτσή που ανέλαβε επικεφαλής των δυνάμεων καταστολής. Η εκχώρηση πρωθυπουργικών αρμοδιοτήτων στον Γ. Ραγκούση (που δεν έχει καν εκλεγεί βουλευτής, καθώς μπήκε στη Βουλή από το παράθυρο του ψηφοδελτίου επικρατείας, όπως και ο έτερος ισχυρός πόλος εξουσίας, ο Γ. Παπακωνσταντίνου) θα απογειώσει την καμαρίλα και τον πόλεμο χαρακωμάτων μεταξύ υπουργών. Η διαπάλη του Θ. Πάγκαλου με τον Χ. Παμπούκη σχετικά με τις επενδύσεις, που δεν κρύβει τίποτε παραπάνω από την δόξα για το ποιος θα φέρει περισσότερα χρήματα στην Ελλάδα(!), αποτελεί τροχιοδεικτική βολή για την πορεία που θα ακολουθήσουν οι σχέσεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης. Αιτία δε, δεν θα είναι οι προσωπικοί ανταγωνισμοί, όσο ένα βαθιά ολιγαρχικό, προσωπαγές και απονομιμοποιημένο σύστημα διακυβέρνησης που επέβαλε στην πράξη ο Παπανδρέου, το οποίο του επιτρέπει μεν να κάνει διακοπές 365 μέρες το χρόνο είτε με το κουστούμι του στις διεθνείς πρωτεύουσες είτε με την μπαντάνα επάνω στο κανό στις ελληνικές παραλίες, ως ζητούμενό του ωστόσο έχει την επιβολή της πιο σκληρής οικονομικής πολιτικής, χωρίς ενδοιασμούς και καθυστερήσεις. Είναι αυτή ακριβώς η πολιτική που ανάγκασε τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ το προηγούμενο Σαββατοκύριακο να μείνουν κλεισμένα στο ξενοδοχείο και να μην βγουν στα μαγαζιά της Θεσσαλονίκης για να μην τους βρίσει ο κόσμος και να μη φάνε κι αυτοί κανένα παπούτσι στο κεφάλι όπως παραλίγο να φάει ο Γιωργάκης – μια επίθεση που όσο κι αν υποβαθμίστηκε από τα μέσα ενημέρωσης του χάλασε το προφίλ. Το επόμενο βήμα τους θα είναι να χτίσουν μια πράσινη ζώνη, όπως οι Αμερικάνοι στο Ιράκ, για να μπορούν να κυκλοφορούν ανενόχλητοι και να μην κινδυνεύουν από επιθέσεις απλών ανθρώπων που χάνουν τη δουλειά τους ή τη σύνταξή τους.

Οι έριδες το επόμενο διάστημα θα κορυφωθούν, καθώς το ξεδίπλωμα της αντιλαϊκής επίθεσης θα μεγεθύνει το κενό που χωρίζει την κυβέρνηση από την κοινωνία και η αμφισβήτηση των «από κάτω» θα εκφράζεται με τους πιο διαφορετικούς και απρόσμενους τρόπους στη συνοχή των «από πάνω». Η ατζέντα άλλωστε θα είναι καυτή ακόμη και μέχρι τις περιφερειακές εκλογές, παρότι τα μεγάλα κεφάλαια (παιδεία, νέα εισπρακτικά μέτρα) θα ανοίξουν μετά το Νοέμβρη, όπως ζήτησε ο Παπανδρέου από τους υπουργούς του, έτσι ώστε η περίοδος μέχρι τις εκλογές να είναι όσο το δυνατόν πιο ήπια πολιτικά, χωρίς συγκρούσεις. Για το επόμενο διάστημα ξεχωρίζουν: Ξεπούλημα του ΟΣΕ στους ιδιώτες και συρρίκνωση του έργου του, άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων για να μπορέσει το μεγάλο κεφάλαιο να διεισδύσει σε τομείς όπου κυριαρχούσε η μικρή ιδιοκτησία (μεταφορές, φαρμακεία, κ.α.), διάλυση της δημόσιας υγείας υπό την επίκληση της ανάγκης μείωσης του κόστους και πάνω απ’ όλα η διαμόρφωση του προϋπολογισμού για το 2011. Μέσα στον Οκτώβρη αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα το πρώτο του σχέδιο, αφού πρώτα το ελέγξουν ΔΝΤ και ΕΕ.

Βρυξέλες και Αθήνα ήδη ανησυχούν για το ενδεχόμενο μιας μεγάλης κοινωνικής έκρηξης που θα του αναγκάσει να τα πάρουν όλα πίσω. Το δήλωσε καθαρά ο Όλι Ρεν την προηγούμενη εβδομάδα. Σε μας επαφίεται να το κάνουμε πράξη.

Πηγή: http://www.prin.gr/2010/09/pasok_22.html