Διασημότητες μιλούν για το τραπεζικό σύστημα

Από τη σύνταξη

Οι λαοί της Ευρώπης με κυρίως θύματα σήμερα τους Έλληνες, καλούνται να διασώσουν το τραπεζικό σύστημα. Ένα σύστημα που καταρρέει εξαιτίας της πλεονεξίας και αδηφαγίας του, χρειάζεται το φιλί της ζωής από τα ίδια τα θύματά του. Και οι πολιτικοί μας κάνουν ό,τι μπορούν για να μας πείσουν ότι η διάσωση του βρικόλακα είναι ευεργετική για το κυκλοφοριακό μας. Προφανώς φοβούνται πως αν οι τραπεζίτες τους μας αφήσουν πολύ αίμα μπορεί να κινδυνέψουμε από συμφόρηση.  

Η αλήθεια είναι απλή και αναμφισβήτητη.

1. Το διεθνές τραπεζικό καρτέλ στηρίζεται σε ιδιωτικά κεφάλαια.
2. Οι τράπεζες του καρτέλ χρησιμοποιούν τις καταθέσεις μας ως κλασματικό αποθεματικό, δηλαδή ως ένα ελάχιστο χρηματικό ποσό ασφαλείας που τους επιτρέπει βάσει νόμου να δίνουν δάνεια πολύ μεγαλύτερης αξίας (πιστωτικό χρήμα), δηλαδή αέρα κοπανιστό με τη μορφή κάποιων εγγράφων και μερικών υπογραφών.
3. Το παραστατικό χρήμα που κυκλοφορεί (χαρτονόμισμα και κέρματα) επειδή είναι πρακτικά αδύνατον να μπει στην κυκλοφορία τη στιγμή της σύναψης του δανείου, είναι πάντα λιγότερο από το πιστωτικό χρήμα που κυκλοφορεί.
4. Οι τράπεζες επιπλέον χρεώνουν τόκους επί αυτού του πλασματικού πιστωτικού χρήματος (δηλαδή χρεώνουν τόκους για κάτι που δεν έχουν) αυξάνοντας ακόμα περισσότερο τον όγκο του απαιτητού πιστωτικού χρήματος.
5. Στη συνέχεια καθυστερούν σκόπιμα την έκδοση νέου παραστατικού χρήματος (νέων χαρτονομισμάτων και κερμάτων) ώστε να δυσχεραίνεται η κυκλοφορία του χρήματος και η αποπληρωμή των παλαιών δανείων.
6. Αυτό υποχρεώνει τους δανειολήπτες, (ιδιώτες και κράτη) να προστρέξουν και πάλι στις τράπεζες για να ζητήσουν νέα δάνεια, εν μέρει για να αποπληρώσουν τα παλιά.
7. Καθώς η ανάγκη νέων δανειοδοτήσεων αυξάνεται, οι δανειστές απαιτούν όλο και υψηλότερα επιτόκια.
8. Μοιραία, κάποια στιγμή οι δανειολήπτες αδυνατούν να αποπληρώσουν τα σωρευμένα χρέη τους προς τις τράπεζες και τότε ή α) χάνουν περιουσιακά τους στοιχεία λόγω κατάσχεσης (ιδιώτες) και μέρος της δημόσιας περιουσίας και εθνικής τους κυριαρχίας (κράτη), ή β) επιχειρούν αναδιάρθρωση των χρεών τους, ή γ) δικαίως αρνούνται την αποπληρωμή τους, δεδομένης της δόλιας -από μέρους των τραπεζών- διόγκωσης του αρχικού τους χρέους, με χρήση του παραπάνω σκανδαλώδους μηχανισμού.
9. Έχοντας πάντα υπόψη τον σοβαρό κίνδυνο κατάρρευσης του παράλογου αυτού μηχανισμού, οι μέτοχοι και τα υψηλόβαθμα στελέχη των τραπεζών, φροντίζουν εντωμεταξύ να επενδύουν τα τεράστια κέρδη τους σε σκληρές επενδύσεις (ακίνητα, ευγενή μέταλλα κ.λπ) που δεν κινδυνεύουν από μια χρηματοπιστωτική κατάρρευση.

Με βάση τα πιο πάνω, δύο είναι τα κλειδιά για την κυριαρχία του καρτέλ και την εξαθλίωση του κόσμου: πρώτον, οι νομοθετικές ρυθμίσεις περί κλασματικού αποθέματος το οποίο οδηγεί σε μόχλευση και άρα εκθετική αύξηση των χρεών και δεύτερον, το ότι η έκδοση του παραστατικού χρήματος γίνεται από ιδιωτικές και όχι από κρατικές τράπεζες, παρά την περί του αντιθέτου γενική πεποίθηση. Για παράδειγμα η Τράπεζα της Ελλάδος, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Federal Reserve Bank των ΗΠΑ είναι ιδιωτικές τράπεζες, οι οποίες είναι επιφορτισμένες με τον έλεγχο της "σταθερότητας" του χρηματοπιστωτικού συστήματος, δηλαδή τη διασφάλιση των κερδών των τραπεζών ολόκληρου του καρτέλ. Αλλά, όπως προαναφέραμε, όταν οι ίδιοι άνθρωποι που δανείζουν το χρήμα μπορούν και να ρυθμίζουν την έκδοση και κυκλοφορία του, τότε κρίσεις σαν την σημερινή που πληρώνει πάντα ο λαός και που δεν αγγίζουν επί της ουσίας την τραπεζική περιουσία είναι αναπόφευκτες.

Αλλά επειδή όλα αυτά μοιάζουν ίσως με εικονική πραγματικότητα ας δούμε τι έχουν πει για τις τράπεζες, τους τραπεζίτες και το τραπεζικό σύστημα, πασίγνωστες προσωπικότητες από το χώρο της πολιτικής και της οικονομίας. 

Πηγή: "The Money Masters"

"Αν ο αμερικανικός λαός ποτέ επιτρέψει σε ιδιωτικές τράπεζες την έκδοση χρήματος, οι τράπεζες θα αποκτήσουν όλη την δημόσια περιουσία, και τα παιδιά μας θα ξυπνήσουν κάποιο πρωί χωρίς σπίτι, μέσα στην πατρίδα που κατέκτησαν οι πρόγονοί τους. Η δυνατότητα έκδοσης χρήματος πρέπει να αφαιρεθεί από τις τράπεζες και να επιστραφεί στο λαό, εκεί όπου φυσιολογικά ανήκει." (Thomas Jefferson, Πρόεδρος των ΗΠΑ)

"Πιστεύω ότι τα τραπεζικά ιδρύματα είναι πιο επικίνδυνα για τις ελευθερίες από οργανωμένους στρατούς" (Thomas Jefferson, Πρόεδρος των ΗΠΑ)

"Η ανακύκλωση του χρέους έχει ποτίσει τη γη με αίμα και έχει θάψει τον πληθυσμό με βάρη που διαρκώς σωρεύονται" (Thomas Jefferson, Πρόεδρος των ΗΠΑ)

"Η ιστορία δείχνει ότι οι τραπεζίτες έχουν χρησιμοποιήσει κάθε μορφής δολιότητα, ίντριγκα, εξαπάτηση και βίαιο μέσον, προκειμένου να διατηρήσουν τον έλεγχο των κυβερνήσεων μέσω του χρήματος και της έκδοσής του."  (James Madison, Πρόεδρος των ΗΠΑ)

"Αν το κογκρέσο απέκτησε το συνταγματικό δικαίωμα να εκδίδει χρήμα, το δικαίωμα αυτό του έχει δοθεί για να το χρησιμοποιήσει το ίδιο, όχι για να το παραχωρήσει σε ιδιώτες και εταιρίες" (Andrew Jackson, Πρόεδρος των ΗΠΑ)

"Η κυβέρνηση είναι που θα έπρεπε να τυπώνει να εκδίδει και να κυκλοφορεί το χαρτονόμισμα και τις πιστώσεις που χρειάζονται για τις ανάγκες των δημόσιων δαπανών και της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών. Με την υιοθέτηση της θέσης αυτής, οι φορολογούμενοι θα γλυτώσουν τεράστια ποσά από τόκους. Το χρήμα θα σταματήσει να είναι ο κυρίαρχος και θα γίνει υπηρέτης του λαού." (Abraham Lincoln, Πρόεδρος των ΗΠΑ)

"Η έκδοση χρήματος θα πρέπει να είναι προνόμιο της κυβέρνησης και να προστατεύεται από την κυριαρχία της Wall Street. Είμαστε αντίθετοι με διατάξεις που θέτουν το νόμισμα και το πιστωτικό μας σύστημα σε χέρια ιδιωτών." (Theodore Roosevelt, Πρόεδρος των ΗΠΑ)

Παρά τις προειδοποιήσεις αυτές το 1913 ο Woodrow Wilson υπέγραψε την ιδρυτική πράξη της αμερικανικής Federal Reserve Bank (της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ). Μερικά χρόνια αργότερα δήλωνε: 

"Είμαι ένας πολύ δυστυχισμένος άνθρωπος. Άθελά μου κατέστρεψα τη χώρα μου. Ένα σπουδαίο βιομηχανικό έθνος ελέγχεται από το πιστωτικό του σύστημα. Το πιστωτικό μας σύστημα είναι συγκεντρωτικό. Άρα η ανάπτυξη του έθνους και όλες μας οι δραστηριότητες βρίσκονται στα χέρια λίγων ανθρώπων. Καταντήσαμε να έχουμε μια από τις χειρότερες, μια από τις πιο τέλεια ελεγχόμενες και εξαρτημένες κυβερνήσεις στον πολιτισμένο κόσμο. Όχι πλέον μια κυβέρνηση που υπακούει στις πεποιθήσεις και την ψήφο της πλειοψηφίας, αλλά στη γνώμη και τον εξαναγκασμό μιας μικρής ομάδας κυρίαρχων ανθρώπων."  (Woodrow Wilson, Πρόεδρος των ΗΠΑ)

"Η πραγματική αλήθεια επί του θέματος είναι, όπως ξέρετε και ξέρω, ότι τα μεγάλα νομισματοπιστωτικά κέντρα κατέχουν την κυβέρνηση από τις μέρες του Andrew Jackson." (Franklin D. Roosevelt, Πρόεδρος των ΗΠΑ)

"Όταν μια κυβέρνηση εξαρτάται νομισματικά από τραπεζίτες, τότε είναι αυτοί και όχι οι αρχηγοί της κυβέρνησης που ελέγχουν την κατάσταση, αφού το χέρι που δίνει είναι πάνω από το χέρι που παίρνει... Το χρήμα δεν έχει πατρίδα. Οι χρηματιστές δεν έχουν πατριωτισμό ή αξιοπρέπεια. Ο μοναδικός τους στόχος είναι το κέρδος." (Ναπολέων Βοναπάρτης, Αυτοκράτορας της Γαλλίας)

"Ο θάνατος του Λίνκολν ήταν μια καταστροφή για τη Χριστιανοσύνη. Δεν υπάρχει άνθρωπος στις ΗΠΑ άξιος να φορέσει έστω τις μπότες του κι έτσι οι τραπεζίτες άρπαξαν και πάλι τον πλούτο. Φοβάμαι ότι οι ξένοι τραπεζίτες με την καπατσοσύνη και τα πολύπλοκα κόλπα τους θα ελέγξουν εντελώς τα πληθωρικά πλούτη της Αμερικής και θα τα χρησιμοποιήσουν για να διαφθείρουν τον πολιτισμό." (Otto von Bismark, Καγκελάριος της Γερμανίας, μετά τη δολοφονία του Λίνκολν)

"Το χρήμα παίζει το σημαντικότερο ρόλο στη ροή της Ιστορίας" (Καρλ Μαρξ)

"Οι τράπεζες δανείζουν δημιουργώντας πίστωση. Δημιουργούν το μέσον πληρωμής από το τίποτα... ολόκληρο το νομισματικό σύστημα είναι ανέντιμο, καθώς στηρίζεται στο χρέος... Δεν ψηφίσαμε υπέρ του. Μας επιβλήθηκε βαθμηδόν αλλά απροκάλυπτα από το 1971 όταν το σύστημα του περιεκτικού χρήματος εγκαταλείφθηκε. " (Ralph M Hawtry, πρώην Γραμματέας του υπουργείου οικονομικών της Μ. Βρετανίας)

"Η τράπεζα έχει το προνόμιο του τόκου από όλα τα χρήματα που παράγει από το τίποτα" (William Paterson, ιδρυτής της Τράπεζας της Αγγλίας)

"Άσε με να εκδίδω και να ελέγχω το χρήμα ενός έθνους και δεν με ενδιαφέρει ποιoς γράφει τους νόμους. " (Mayer Amschel Rothschild, ιδρυτής του Οίκου των Rothschild) {Σημ. Η δυναστεία Rothschild περιλαμβάνει ιδρυτές και μετόχους τραπεζών και είναι από τις πλουσιότερες και ισχυρότερες οικογένειες στον κόσμο.}

"Κάθε φορά που μια τράπεζα κάνει ένα δάνειο, δημιουργείται νέα τραπεζική πίστωση, νέες καταθέσεις, ολοκαίνουριο χρήμα" (Graham F. Towers, Διοικητής της Τράπεζας του Καναδά)

"Οι ελάχιστοι που καταλαβαίνουν το σύστημα, είτε θα ενδιαφέρονται τόσο για τα κέρδη του είτε θα είναι τόσο εξαρτημένοι από την εύνοιά του, που δεν θα υπάρξει αντίδραση από την τάξη αυτή, ενώ από την άλλη μεριά η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου, πνευματικά ανίκανοι να συλλάβουν το τρομερό πλεονέκτημα που το κεφάλαιο αντλεί από το σύστημα, θα υπομείνουν τα βάρη χωρίς παράπονο, και ίσως χωρίς ούτε να υποπτευθούν ότι το σύστημα είναι εχθρικό προς τα συμφέροντά τους."  (Αφοί Rothschild του Λονδίνου, σε επιστολή προς τους συνεργάτες τους στην Νέα Υόρκη, 1863).

"Φοβάμαι ότι οι απλοί πολίτες δεν θα άκουγαν ευχαρίστως ότι οι τράπεζες μπορούν να δημιουργούν χρήμα και ότι το κάνουν. Και πως αυτοί που ελέγχουν την πίστωση ενός έθνους κατευθύνουν την πολιτική της κυβέρνησης και κρατάνε στα χέρια τους τις μοίρες των ανθρώπων." (Reginald McKenna, πρόεδρος της Midland Bank, 1924)

"Είναι πολύ καλό που ο λαός δεν καταλαβαίνει το τραπεζικό και χρηματικό σύστημα, γιατί αν το ήξερε θα είχαμε επανάσταση πριν ξημερώσει η αυριανή μέρα." (Henry Ford, πρόεδρος της Ford Motor Company)

"Το σύγχρονο τραπεζικό σύστημα παράγει χρήμα από το μηδέν. Η διαδικασία αυτή είναι ίσως η πιο καταπληκτική ταχυδακτυλουργία που εφευρέθηκε ποτέ.  Οι τράπεζες μπορούν επί της ουσίας να δημιουργούν πληθωρισμό, να κυκλοφορούν ή να αποσύρουν το μοντέρνο λογιστικό χρήμα." (Major Lawrence Lee Bazley Angαs, διάσημος οικονομολόγος)

"Περισσότερο από όλα τα άλλα πεδία της οικονομικής επιστήμης, η μελέτη του χρήματος, χρησιμοποιεί την πολυπλοκότητα για να αποκρύψει ή να παραλείψει την αλήθεια, όχι να την αποκαλύψει. Η διαδικασία με την οποία οι τράπεζες δημιουργούν χρήμα είναι τόσο απλή που το μυαλό αηδιάζει. Μπροστά σε κάτι τόσο σημαντικό, οποιοδήποτε βαθύτερο μυστήριο φαντάζει απλώς αξιομνημόνευτο." (John Kenneth Galbraith, καθηγητής οικονομικών στο Harvard)

Οι Λετονοί δικαστές κατήργησαν ασφαλιστικό νόμο του ΔΝΤ

Η ακύρωση του αντιασφαλιστικού νόμου της κυβέρνησης της Λετονίας, ο οποίος ψηφίσθηκε κατ' επιταγήν της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου πριν από λίγους μήνες, ανοίγει τον δρόμο για δικαστική ανατροπή των αντίστοιχων νομοθετημάτων που προωθούνται εσπευσμένα και στην Ελλάδα.

Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Λετονίας κατήργησε τον περασμένο Δεκέμβριο ως αντισυνταγματικές τις διατάξεις που επέβαλλαν μαζικές περικοπές συντάξεων από 10% έως και 70%, οι οποίες είχαν θεσπιστεί στο όνομα της «σωτηρίας του ασφαλιστικού συστήματος». Η απόφαση αυτή της λετονικής δικαιοσύνης δημιουργεί ευνοϊκές νομικές προϋποθέσεις για ακύρωση του προωθούμενου ασφαλιστικού νόμου Λοβέρδου, κάτι που θα μπορούσε να στηριχτεί με την επίκληση των συνταγματικών αρχών της προστασίας του κοινωνικού κράτους δικαίου και της αναλογικότητας, όπως έγινε στην Λετονία.

«Οι διεθνείς δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν οι κρατικές Αρχές (υπουργικό συμβούλιο) απέναντι σε διεθνείς δανειστές δεν είναι ικανές από μόνες τους να δικαιολογήσουν οποιονδήποτε περιορισμό θεμελιωδών δικαιωμάτων», αποφάσισαν οι Λετονοί δικαστές, υπογραμμίζοντας ότι «θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών τα οποία στηρίζονται στο Σύνταγμα είναι υποχρεωτικά για τον νομοθέτη, ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση του κράτους». Το άρθρο 109 του λετονικού Συντάγματος προβλέπει ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα κοινωνικής ασφάλισης λόγω ηλικίας, ατυχήματος, ανεργίας κ.ά.

Οι Λετονοί δικαστές δέχονται ότι το κράτος έχει τη δυνατότητα επιλογών για τη σωτηρία του ασφαλιστικού συστήματος., όμως, τα μέτρα που λαμβάνει πρέπει να είναι επαρκώς τεκμηριωμένα, να μην παραβιάζουν την αρχή της αναλογικότητας και να μην καταργούν δικαιώματα που είχαν ήδη παραχωρηθεί στους πολίτες.
Αντίστοιχα, το άρθρο 22 παράγραφος 5 και το άρθρο 25 του ελληνικού Συντάγματος επιβάλλουν στο κράτος να μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση ως ο νόμος ορίζει και να εγγυάται την αρχή του κοινωνικού κράτους. Οι όποιοι περιορισμοί πρέπει να προβλέπονται ρητά και να μην παραβιάζουν την αρχή της αναλογικότητας.

«Το λετονικό δικαστήριο έκρινε αντίθετες με τη δημοκρατική αρχή και την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας τις δημοσιονομικές συμφωνίες της χώρας με τους διεθνείς δανειστές της (ΔΝΤ και Ε.Ε.). Οι συμφωνίες αυτές, όπως και στη χώρα μας, δεν μπορούν να χρησιμεύουν ως επιχείρημα για περιορισμό θεμελιωδών δικαιωμάτων», σχολίασε στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία ο καθηγητής του Εργατικού Δικαίου, Αλ. Μητρόπουλος.

«...Οι κεκτημένες εγγυήσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων δεν εκποιούνται. Η δε τήρησή τους διασφαλίζεται τελικώς από τους δικαστές, η ανεξαρτησία και η συνταγματική νομιμοποίηση των οποίων αποδεσμεύουν τις αποφάσεις τους από τη στάθμιση του πολιτικού κόστους... Ο αποτελεσματικός δικαστικός έλεγχος των εθνικών μέτρων εφαρμογής των προγραμμάτων διαρθρωτικής προσαρμογής του ΔΝΤ δεν είναι a priori ασυμβίβαστος με την υλοποίηση αυτών των προγραμμάτων, όπως συνάγεται από πρόσφατη (Μάρτιος) έκθεση του ΔΝΤ για τη Λετονία. Ο εθνικός δικαστής έχει έναν κρίσιμο ρόλο ως προς την υλοποίηση αυτή, καθώς, τη στιγμή που θέτει όρια στην αποδοχή των υποδείξεων του ΔΝΤ, μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στον εξορθολογισμό και στη βελτίωση των σχετικών κρατικών επιλογών» σημειώνει μεταξύ άλλων σε σχόλιό του για την απόφαση των Λετονών δικαστών, στην εφημερίδα Δημοσίου ΔΙκαίου, ο καθηγητής της Νoμικής Σχολής Αθηνών, Κ. Γιαννακόπουλος.
[...]

Πηγή: tvxs

Διευκρινιστικές απαντήσεις για την αναδιάρθρωση του χρέους

Δ. Καζάκης

13-5-2010

Σχετικά με τα ερωτήματα που τέθηκαν θα προσπαθήσω να απαντήσω όσο πιο επιγραμματικά μπορώ.

Ας τα πάρουμε με τη σειρά:

1- Η μονομερής άρνηση πληρωμής του χρέους μέσα από την παύση πληρωμών προς τους δανειστές είναι σίγουρο ότι δεν μπορεί να συμβεί εντός ΟΝΕ. Αυτό για δυο λόγους: Αφενός, γιατί το ευρώ είναι ο πιο αποτελεσματικός μηχανισμόςπειθαναγκασμού μιας οικονομίας να ακολουθήσει την προδιαγεγραμμένη πορεία που έχουν αποφασίσει οι τραπεζίτες και οι χρηματιστές της ευρωζώνης. Αφετέρου, γιατί μια οικονομία που θέλει να ορθοποδήσει, ειδικά μετά από μια τέτοια ενέργεια όπως η μονομερής άρνηση πληρωμής του χρέους, χρειάζεται, έχει ανάγκη το εθνικό της νόμισμα. Διαφορετικά δεν μπορεί να γίνει.

Αυτό συνεπάγεται αυτόματη έξοδο και από την ΕΕ;

Όχι απαραίτητα. Η συνθήκη του Μάαστριχτ δεν προβλέπει καμμιά διαδικασία αντιμετώπισης του χρέους, εκτός από το γνωστό κριτήριο. Αυτό είναι και καλό και κακό. 

Καλό γιατί σου επιτρέπει καταρχάς να εμφανίσεις τη μονομερή διαγραφή χρεών ως τον μόνο τρόπο για να εξαλείψεις το χρέος σου, σύμφωνα με τα κριτήρια του Μάαστριχτ.

Κακό γιατί η συνθήκη εναποθέτει στην Κομισιόν και στη Σύνοδο ηγετών τον τρόπο και τα μέσα δημοσιονομικής αντιμετώπισης των κριτηρίων του Μάαστριχτ. Επομένως δεν μπορούν να σε διώξουν εύκολα με βάση τη συνθήκη του Μάαστριχτ. Αντίθετα θα προσπαθήσουν να σε κρατήσουν μέσα για να σε πιέσουν όσο αυτό είναι δυνατό για να ακολουθήσεις τον «ίσιο δρόμο», δηλαδή τον δρόμο των διεθνών τοκογλύφων και κερδοσκόπων.

Δείτε για παράδειγμα τι γίνεται με την Ισλανδία. Η χώρα αυτή, ένα νησί στο βόρειο αρκτικό, παρά το γεγονός ότι είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Ζώνης και μέλος του ΝΑΤΟ, οι ξεσηκωμένοι Ισλανδοί δεν επιτρέπουν στις κυβερνήσεις τους να διαπραγματευτούν το χρέος της χώρας, το οποίο σημειώτεον είναι ιδιωτικό, δηλαδή των ιδιωτικών τραπεζών, που όμως έχει αναγνωρίσει το επίσημο κράτος ως εξωτερικό χρέος της χώρας. Και παρά το γεγονός ότι η άρνηση αυτή τινάζει στο αέρα τα λεγόμενα «ευρωπαϊκά κεκτημένα» (ελευθερία κίνησης κεφαλαίου, ανταγωνισμός, κοκ) η ΕΕ ούτε που σκέφτεται να αρνηθεί την ένταξη της Ισλανδίας στους κόλπους της με βάση την αίτηση που έκανε η χώρα αυτή τον Ιούλιο του 2009.

Βέβαια το διευθυντήριο της ΕΕ ποντάρει στο ότι η ένταξη της Ισλανδίας θα την αναγκάσει να υποταχθεί στις απαιτήσεις των Βρετανών, Γάλλων, Γερμανών και Ολλανδών για αποζημιώσεις. Αυτό όμως που δεν υπολογίζουν είναι ότι οι Ισλανδοί αν και φιλικά διακείμενοι προς την ΕΕ μέχρι πριν ένα χρόνο, σήμερα ούτε που θέλουν να ακούσουν για ΕΕ, ευρώ και ΟΝΕ.

Όπως και να ‘χει αυτό που μετρά πάνω απ’ όλα είναι η αποφασιστικότητα ενός λαού να βρει το δρόμο του και να σταθεί στα πόδια του. Αν η ΕΕ σταθεί εμπόδιο σ’ αυτήν την προσπάθεια, τότε τι θα πρέπει να πράξει ο λαός και η χώρα;

Το σίγουρο είναι ότι από τη στιγμή που η Ελλάδα αποφασίσει να προχωρήσει σε μονομερή άρνηση πληρωμής του χρέους και αποχωρήσει από τη ζώνη του ευρώ, τότε θα δούμε πρωτοφανείς εξελίξεις σ’ όλες τις χώρες της ΕΕ. Θα δούμε να ξεσπάνε ισχυρότατες λαϊκές αντιδράσεις σ’ όλες τις χώρες της ευρωζώνης, ακόμη και στη Γερμανία. Ποιος ευρωπαίος εργαζόμενος θα συνεχίσει να ανέχεται την επ’ αόριστο μονόπλευρη λιτότητα, την καρατόμηση των εργασιακών, ασφαλιστικών και κοινωνικών δικαιωμάτων του, κοκ στο όνομα του «ισχυρού ευρώ», όταν οι Έλληνες θα δείξουν ότι υπάρχει εναλλακτική; Ιδίως σήμερα που μετά την πρόσφατη απόφαση των ηγετών της ΕΕ φτιάχνεται μηχανισμός αυστηρής επιτροπείας και επιτήρησης με την συνδρομή του ΔΝΤ για όλες τις χώρες της ευρωζώνης. Ο εφιάλτης του ΔΝΤ δεν αφορά πλέον μόνο τους «κακούς» και «τεμπέληδες» Έλληνες, ή μόνο τους «νότιους», αλλά όλους του ευρωπαίους εργαζόμενους.

2- Η εθνικοποίηση των βασικών τραπεζών με πρώτη και κύρια την Τράπεζα της Ελλάδος μπορεί να γίνει χωρίς το κράτος να πληρώσει τίποτε. Μην ξεχνάτε ότι το κράτος έχει ήδη τροφοδοτήσει τις τράπεζες με 28 δις ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν στο μετοχικό κεφάλαιο των τριών-τεσσάρων μεγαλύτερων τραπεζών.

Κι όχι μόνο αυτό. Οι τράπεζες αυτές κατέχουν ήδη στα χαρτοφυλάκια τους σημαντικό μέρος των ελληνικών ομολόγων χρέους, με τα οποία κερδοσκοπούν αντλώντας ρευστότητα από την ΕΚΤ. Και μόνο αυτό αρκεί για το κράτος να πάρει στα χέρια του τις μεγάλες εμπορικές τράπεζες ώστε να σταματήσει αυτή την κερδοσκοπία εις βάρος του. Επιπλέον οι τράπεζες εδώ και χρόνια αρνούνται να πειθαρχήσουν σε εκατοντάδες αποφάσεις των δικαστηρίων της χώρας, αλλά και σε νόμους του κράτους, που αφορούν σε καταστρατήγηση δικαιωμάτων πελατών τους, παράνομες και καταχρηστικές χρεώσεις, απάτες εναντίον οφειλετών, κοκ.

Τι θα κόστιζε στο κράτος να μαζέψει όλες αυτές τις αναδρομικές οφειλές συν τα πρόστιμα και τις καθυστερήσεις – όπως έχει το δικαίωμα – και να τις κάνει απαιτητές εδώ και τώρα από τις τράπεζες παίρνοντας ασφαλιστικά μέτρα εναντίον τους; Κάτι που παρεμπιπτόντως όφειλε να κάνει εδώ και πολλά χρόνια. Στο βαθμό που οι τράπεζες δεν έχουν να πληρώσουν, το κράτος κάλλιστα μπορεί να προχωρήσει σε μετοχοποίηση των οφειλών τους παίρνοντας το «πακέτο των μετοχών» αυτών των τραπεζών στα χέρια του.

Για να μην πούμε τι θα συμβεί αν το κράτος αποφασίσει να ερευνήσει τις τράπεζες για ξέπλυμα χρήματος και μάλιστα από το εξωτερικό. Για να πάρουμε μια ιδέα του μεγέθους της μηχανής ξεπλύματος που έχουν στήσει οι ελληνικές τράπεζες, θα πούμε μόνο ότι με βάση τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος κάθε χρόνο τα τελευταία χρόνια γύρω στα 10 με 20 δις ευρώ εισέρχονται στην χώρα ως repos και προθεσμιακές καταθέσεις σε ελληνικές τράπεζες, παρά το γεγονός ότι τα επιτόκια που δίνονται στην Ελλάδα για τέτοιου είδους καταθέσεις είναι πολύ χαμηλότερα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

3- Ναι, κάποιες τράπεζες από τις μικρότερες – ειδικά αυτές που είναι πιο εκτεθειμένες σε επενδύσεις με ομόλογα και παράγωγα – θα κινδυνεύσουν να χρεοκοπήσουν. Όμως έτσι ή αλλιώς θα συμβεί αυτό, όπως πηγαίνει η κατάσταση. Με την εθνικοποίηση των βασικών τραπεζών και της Τραπέζης της Ελλάδος, όλες οι τράπεζες που λειτουργούν στην Ελλάδα (γύρω στις 35) θα αναγκαστούν να προσαρμοστούν σε νέους κανόνες χρηματοπιστωτικής πολιτικής. Αντί οι τράπεζες να συγκεντρώνουν στα χέρια τους όλο το ρευστό της οικονομίας για να πουλάνε δάνεια και να τα τιτλοποιούν κατόπιν, θα αναγκαστούν να διοχετεύουν ρευστότητα σε επιχειρήσεις (κυρίως μικρομεσαίες) και νοικοκυριά με όρους κάθε άλλο παρά σαράφικους, σε περιβάλλον πλήρους διαφάνειας που δεν επιτρέπει κερδοσκοπίες και φούσκες.

Είναι σίγουρο ότι κάποιες από τις τράπεζες που θα παραμείνουν ιδιωτικές δεν θα αντέξουν αυτό το νέο περιβάλλον χρηματοπιστωτικής διαχείρισης και πολιτικής. Θα πτωχεύσουν. Τι να κάνουμε, αυτά έχει η ζωή. Το μόνο που μπορεί και πρέπει να κάνει το κράτος είναι, αφενός, να θεσπίσει ρήτρες, ελέγχους και ποινές που θα αποτρέπουν την δόλια πτώχευση και, αφετέρου, να εγγυηθεί σε κάθε περίπτωση τις λαϊκές καταθέσεις που βρίσκονται στα χέρια αυτών των τραπεζών.

4- Η κύρια δανειακή έκθεση των ΟΤΑ, των πρώην ΔΕΚΟ, αλλά και των περισσοτέρων ιδιωτικών επιχειρήσεων είναι προς το εσωτερικό της χώρας. Δηλαδή προς τις εμπορικές τράπεζες του εσωτερικού. Αυτό σημαίνει ότι την εθνικοποίηση των βασικών τραπεζών θα ακολουθήσει και μια ρύθμιση των χρεών που έχουν συσσωρεύσει οργανισμοί, επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Κάποια από αυτά τα χρέη θα διαγραφούν, ιδίως όταν πρόκειται για χρέη που είναι αδύνατο να αποπληρωθούν από τον οφειλέτη, ώστε να του δοθεί η ευκαιρία μιας καινούργιας αρχής. Κάποια άλλα θα ρυθμιστούν με τέτοιο τρόπο ώστε να ελαφρύνουν σημαντικά το βάρος της εξυπηρέτησης.

Όσο για τις λίγες πολύ μεγάλες επιχειρήσεις που έχουν δάνεια από το εξωτερικό, αν πρόκειται για ιδιωτικές η παύση πληρωμών του κράτους δεν θα τις επηρεάσει, αν πρόκειται για δημόσιες. Η αποπληρωμή των δανείων του εξωτερικού θα εκτιμηθεί κατά περίπτωση, ανάλογα με το αν και κατά πόσο έχουν συναφθεί για να εκτελεστούν επενδύσεις, ή πρόκειται για τις γνωστές λεόντειες συμβάσεις ρεμούλας και κερδοσκοπίας. Γενικά μια οικονομία σε παραγωγική ανάπτυξη δεν έχει ανάγκη εξωτερικού δανεισμού, η εσωτερική τραπεζική αγορά – στο βαθμό που λειτουργεί αναπτυξιακά – μπορεί κάλλιστα να ικανοποιήσει τις δανειακές ανάγκες επιχειρήσεων και κράτους.

Μόνο όταν πρόκειται για πολύ μεγάλα επενδυτικά σχέδια είναι πιθανό να χρειαστούν δανειακά κεφάλαια από το εξωτερικό. Σ’ αυτή την περίπτωση το κράτος μπορεί να απευθυνθεί στη διεθνή αγοράγια τη χρηματοδότηση του συγκεκριμένου επενδυτικού σχεδίου είτε μέσα από διακρατικές συμφωνίες, είτε μέσα από συμπράξεις με πολυεθνικές που θα εξασφαλίζουν και τη μεταφορά τεχνογνωσίας της χώρας, είτε με απευθείας χρηματοδότηση από διεθνείς τράπεζες, χωρίς τη διαμεσολάβηση της αγοράς ομολόγων, κοκ. Τρόποι υπάρχουν πολλοί. Το βασικό είναι η σωστή μελέτη και εφαρμογή του επενδυτικού σχεδίου ώστε η υλοποίησή του να εξασφαλίσει και την αποπληρωμή των δανεικών. Δεν υπάρχουν χώρες στον κόσμο, όσο άσχημα κι αν έχει βαθμολογηθεί η διεθνής πιστοληπτική τους ικανότητα, που να χρειάστηκε με κάποιο τρόπο να βρουν κεφάλαια από την παγκόσμια αγορά και να μην βρήκαν.

5- Καταρχάς η άρνηση της πληρωμής του χρέους δεν μπορεί να γίνει χωρίς την μαχητική υποστήριξη του λαού. Το έχω ξαναγράψει, αλλά φανταστείτε μια κυβέρνηση που θα βγει και αντί να ανακοινώσει περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, κλπ., να πει ότι αρνείται να πληρώσει τους ξένους δανειστές γιατί αρνείται να θέσει τη χώρα και το λαό της στο «γύψο» της ΕΕ και του ΔΝΤ. Αν υπάρξει μια τέτοια κυβέρνηση που υπερασπιζόμενη τη χώρα, τη δουλειά, το εισόδημα, τη σύνταξη και τα δικαιώματα του εργαζόμενου λαού, στείλει κυριολεκτικά στο διάολο τον «μηχανισμό στήριξης» της ΕΕ και του ΔΝΤ, μαζί με τους ξένους δανειστές και για να το κάνει αυτό ζητήσει τη μαχητική στήριξη του λαού, υπάρχει κανείς που αμφισβητεί την πάνδημη ανταπόκριση του λαού; Ποιος θα τολμήσει να πειράξει μια κυβέρνηση που θα έχει ξεσηκώσει το λαό στη μάχη για την υπεράσπιση της χώρας του, της ίδιας της επιβίωσής του;

Σ’ αυτήν ακριβώς τη δύναμη και την αποφασιστικότητα του ίδιου του λαού στηρίζεται η πρόταση για άρνηση της πληρωμής του χρέους. Η πρόταση αυτή προϋποθέτει μια κυβέρνηση που δεν θα κοροϊδεύει το λαό, δεν θα θέλει να τον στείλει να λουφάξει σπίτι του φοβισμένο και με σπασμένο το ηθικό, δεν θα ασκεί πολιτική ερήμην του και σε βάρος του. Χρειάζεται μια κυβέρνηση που θα βλέπει στην κινητοποίηση του λαού τον τρόπο και τα μέσα για την άσκηση της πολιτικής της, θα γκρεμίσει τα στεγανά του κράτους και θα ανοίξει τις πόρτες της εξουσίας σε κάθε πολίτη, σε ολόκληρο το λαό. Γι’ αυτό και θεωρούμε ότι η πρότασή μας έρχεται να επενδύσει σ’ ότι πιο δυνατό, γόνιμο και προοδευτικό διαθέτει ο χαρακτήρας του λαού μας. Αντίθετα με όλες τις άλλες προτάσεις που επενδύουν στις φοβίες, στα πρωτόγονα ένστικτα και τα συντηρητικά αντανακλαστικά του πλήθους.

6- Αυτός είναι κι ένας από τους λόγους που θεωρούμε ότι η άρνηση της πληρωμής του χρέους πρέπει να ξεκινήσει με το δημόσιο άνοιγμα όλων των λογαριασμών του κράτους, με τη δημόσια έρευνα στους λογαριασμούς του κράτους είτε πρόκειται για το χρέος, είτε πρόκειται για το σύνολο των δημοσιονομικών. Ο λαός πρέπει να ξέρει επακριβώς τι έγιναν τα λεφτά του δημοσίου και πώς συσσωρεύτηκε αυτό το χρέος. Είναι θέμα όχι μόνο ηθικής τάξης, αλλά θεμελιώδους εμπιστοσύνης απέναντι σε μια πολιτική που ισχυρίζεται ότι υπηρετεί το συμφέρον του λαού και της χώρας. Ταυτόχρονα θα κατατεθεί νόμος που θα καταργεί με αναδρομική ισχύ τις ασυλίες και παραγραφές για όλους εκείνους που διαχειρίστηκαν το δημόσιο χρήμα. Όποιος πολιτικός, επιχειρηματίας ή άλλος αποδειχθεί ότι συμμετείχε εκούσια στη διασπάθιση του δημοσίου χρήματος να δημεύεται η περιουσία του και να στέλνεται φυλακή. Είναι θέμα στοιχειώδους πολιτικής εντιμότητας η ικανοποίηση αυτού του βασικού αιτήματος του λαού.

7- Με την άρνηση πληρωμής του χρέους θα απομονωθεί η χώρα;Καταρχάς η χώρα έχει ήδη τεθεί σε «καραντίνα» από την ΕΕ και την ΔΝΤ, προκειμένου να μην «μολυνθούν» οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πολύ απλά ότι η χώρα και ο λαός της έχει καταδικαστεί να υποφέρει και να φυτοζωεί στο απόλυτο περιθώριο της διεθνούς οικονομικής και πολιτικής ζωής μέχρις ότου εξοντωθεί ή δια μαγείας ανανήψει.

Ποτέ άλλοτε στην ιστορία της η χώρα δεν ήταν τόσο απομονωμένη όσο σήμερα και μάλιστα στα χέρια των πια άγριων αρπακτικών διεθνώς. Η άρνηση της πληρωμής του χρέους αποτελεί μια αφετηρία για να ανοιχτεί η χώρα στη διεθνή οικονομική ζωή, που δεν περιορίζεται στους τέσσερεις τοίχους της ευρωζώνης και της ΕΕ. Από την εποχή που η χώρα εντάχθηκε πρώτα στην ΕΟΚ, κατόπιν στην ΕΕ και αργότερα στην ευρωζώνη, υποβαθμίστηκε η διεθνής της θέση στο παγκόσμιο εμπόριο, περιορίστηκαν απελπιστικά οι διεθνείς της σχέσεις με τον υπόλοιπο κόσμο. Η Ελλάδα σήμερα ελέγχεται από τρεις-τέσσερεις χώρες, που κατά κύριο λόγο ελέγχουν το εξωτερικό της εμπόριο, την εκροή και εισροή των κεφαλαίων στην οικονομία της, το χρέος της, στους εξοπλισμούς της, αλλά και στην πολιτική της. Δεν μπορεί να συνάψει σχέσεις με κανέναν στον κόσμο με βάση το δικό της συμφέρον, αλλά πρώτα και κύρια με βάση τα συμφέροντα των ισχυρών της «εταίρων» και του διευθυντηρίου της ευρωζώνης. Με την άρνηση της πληρωμής του χρέους και την έξοδο από το ευρώ θα δοθεί η δυνατότητα στη χώρα να ανακάμψει μέσα από την ανάπτυξη των σχέσεων της με όλες τις χώρες και περιοχές του κόσμου στη βάση των δικών της συμφερόντων. Κανείς σήμερα δεν έχει τη δυνατότητα να την απομονώσει. Κανείς δεν διαθέτει τέτοια δύναμη. Είναι τόσο ρευστή η κατάσταση στην παγκόσμια αγορά και οικονομία, που κανείς από τους «μεγάλους» δεν θα ρισκάρει οικονομικό πόλεμο ή αποκλεισμό της χώρας. Ιδίως αν η χώρα εξετάσει άμεσα τη δυνατότητα στρατηγικών συμμαχιών στο επίπεδο της οικονομίας, αλλά και της στρατιωτικο-πολιτικής συνεργασίας με τις χώρες της περιοχής, με τη Ρωσία, την Κίνα, κοκ.

Η μόνη σήμερα χώρα που βρίσκεται υπό καθεστώς αποκλεισμού είναι η Κούβα. Κι όμως παρά το γεγονός ότι πρόκειται για ένα νησί μόλις 30 ν. μίλια από τις ακτές των ΗΠΑ, ο αποκλεισμός της Κούβας είναι διάτρητος. Δεν υπάρχει λοιπόν κανένας λόγος να υποθέσει κανείς ότι η χώρα, αν τα βάλει με τους διεθνείς τραπεζίτες και φύγει από το ευρώ, θα βρεθεί απομονωμένη. Ίσα-ίσα θα της δοθεί για πρώτη φορά η δυνατότητα να αναβαθμίσει ουσιαστικά το ρόλο της στο διεθνές γίγνεσθαι και να οικοδομήσει γόνιμες και επωφελείς σχέσεις με χώρες και οικονομίες παγκόσμια που μπορούν να της εξασφαλίσουν στρατηγικά αγαθά και εισροές για την οικονομία της χωρίς το «καπέλο» των πολυεθνικών και των εξαρτήσεων από τους ισχυρούς.

8- Θα έχει κόστος μια τέτοια πορεία;

Φυσικά θα έχει. Όμως μιλάμε για άλλου είδους κόστος, άλλου είδους δυσκολίες. Είναι άλλης τάξης ζήτημα οι δυσκολίες που θα υπάρξουν στην προσπάθεια του λαού να γλυτώσει από την καταστροφή, να κατοχυρώσει τη δουλειά του, με όρους σταθερότητας και αξιοπρέπειας, να διασφαλίσει τα δικαιώματά του σε μια πραγματική κοινωνική ασφάλιση και σε αμοιβές που αντιστοιχούν στις πραγματικές του ανάγκες, να φτιάξει μια χώρα που θα είναι υπερήφανος γι’ αυτήν. Και άλλης τάξης ζήτημα είναι οι δυσκολίες και τα αδιέξοδα που πηγάζουν από μια πολιτική που μετατρέπει τους Έλληνες σε «κούληδες» της ΕΕ και του ΔΝΤ. Άλλο η πάλη και το κόστος για να κερδίσει κανείς, αυτός, η οικογένεια και η χώρα του περισσότερα, να καλυτερεύσει τη ζωή του. Κι άλλο η πάλη και το κόστος που φέρνει η απόγνωση και το αδιέξοδο.

Ο Ελληνικός λαός έχει αποδείξει στην ιστορία του ότι για να κατακτήσει μια ελεύθερη και δημοκρατική Ελλάδα είναι ικανός να περάσει «δια πυρός και σιδήρου», να τα βάλει με τις πιο αντίξοες καταστάσεις και να βγει νικητής. Ποιοι είμαστε εμείς σήμερα που θα αμφισβητήσουμε την εσωτερική δύναμη και το φιλότιμο αυτού του λαού; Τι θα μας διαχωρίσει απ’ όλους εκείνους τους σύγχρονους δωσίλογους που προσπαθούν να πείσουν το λαό ότι είναι διεφθαρμένος ως το κόκαλο, ακαμάτης, καλοπερασάκιας, ανίκανος για οτιδήποτε καλό και επομένως καλά κάνουν κι έρχονται οι «ενάρετοι» ξένοι να του μάθουν τρόπους με τον βούρδουλα;

Αν συγκρίνει κανείς το τι γράφουν οι σημερινές φυλλάδες που στηρίζουν τη νέα κατοχή – Αλαφουζαίοι, Λαμπράκηδες, Μπόμπολες, κλπ. – με το τι έγραφαν οι ίδιες περίπου φυλλάδες τον πρώτο καιρό της κατοχής από τους Ναζί, θα διαπιστώσει μια αποκρουστική ομοιότητα. Οι πατεράδες και οι παππούδες των σύγχρονων δωσίλογων έγραφαν τότε για το προπατορικό αμάρτημα του Έλληνα, που δεν του επέτρεψε να γίνει από Ανατολίτης Ευρωπαίος κι έτσι οι αυστηροί πλην άριστα οργανωμένοι και πειθαρχημένοι Γερμανοί της Βέρμαχτ και των Ες Ες ήρθαν για να του φέρουν το φως του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Όμως, οι δικοί μας πατεράδες και παππούδες έδειξαν πώς ετούτος εδώ ο τόπος δεν παράγει μόνο προσκυνημένους, δωσίλογους, λαμόγια και πρωταθλητές της αρπαχτής, αλλά «έναν άλλο λαό» σαν κι αυτόν που περιέγραψε τις ημέρες της απελευθέρωσης ο Γ. Θεοτοκάς:

«Δεν υπάρχει αμφιβολία πώς τούτος ο λαός που βλέπουμε αυτές τις μέρες είναι άλλος από κείνον που ξέραμε, πιο δυναμικός, πιο γενναίος και πιο περήφανος, αληθινά χειραφετημένος και λεύτερος, όπως φαντάζεται κανείς πώς θα ήταν η γενεά του Εικοσιένα, μα όπως δεν ήτανε πια ο αστικοποιημένος λαός που γνωρίσαμε στις μέρες μας.»

Εναπόκειται σε μας, στη δική μας γενιά, να αποδείξουμε στην πράξη ότι ετούτος «ο λαός που βλέπουμε αυτές τις μέρες είναι άλλος από κείνον που ξέραμε», ότι και τούτος ο λαός έχει ακατάβλητα ιστορικά αποθέματα δύναμης, γενναιότητας, υπερηφάνειας και φιλότιμου σαν την ηρωική γενιά του Εικοσιένα και του Σαράντα-Σαραντατέσσερα. Αυτό είναι το στοίχημα της εποχής μας. Διαφορετικά η χώρα θα χαθεί.

Τέλος, είναι απολύτως λογικό να υπάρχουν απορίες, αμφιβολίες, προβληματισμοί, ακόμη και φοβίες για το πώς θα τα καταφέρουμε σε μια πορεία ριζικά διαφορετική από αυτήν που για δεκαετίες οι κυρίαρχες πολιτικές έχουν δρομολογήσει τη χώρα. Είναι τόσο εθισμένη η κοινωνία να εναποθέτει τις τύχες της στους κουμανταδόρους της εξουσίας, στην ολιγαρχία των αγορών και της πολιτικής, ώστε τώρα που για πρώτη φορά αντιλαμβάνεται ότι μπορεί να σωθεί από την καταστροφή μόνο αν αναλάβει η ίδια τις τύχες της, είναι λογικό να δειλιάζει, να αισθάνεται αμήχανα, να νιώθει ότι ατενίζει το άγνωστο.

Η αλήθεια είναι ότι λύσεις υπάρχουν και μπορούν να βρεθούν όχι από κάποια αυθεντία, αλλά μέσα από μια συλλογική επεξεργασία και τις ιδέες που μπορούν να κατατεθούν από όλους. Όλοι μας έχουμε τη δυνατότητα να συμβάλουμε στον τρόπο που μια άλλη πορεία αυτού του τόπου είναι δυνατή. Αρκεί να σπάσουμε τα καλούπια που μας έχουν επιβάλει, να απαλλαγούμε από τα ταμπού και τα δεδομένα των άνωθεν και έξωθεν μονοδρόμων. Στη οικονομία, όπως και στη ζωή, δεν υπάρχει τίποτε το a priori δοσμένο, αμετάβλητο και αδιάβλητο. Χρειάζεται απλά να ξεκαθαρίζουμε κάθε φορά τη σκοπιά από την οποία βλέπουμε τα πράγματα, το συμφέρον που πρέπει να υπηρετήσουμε με τη σκέψη και δράση μας. Τα υπόλοιπα θα βρεθούν ως προϊόν συλλογικής προσπάθειας.

Για περισσότερα θα μπορούσαμε να οργανώσουμε μια ανοιχτή συνάντηση όπου θα μπορούσαμε να συζητήσουμε πρόσωπο με πρόσωπο δυνατότητες, εμπόδια και περιορισμούς.

Πάντα στη διάθεσή σας

Δημήτρης Καζάκης

13/5/2010

Αναδημοσίευση από You Pay Your Crisis

Η έκτακτη ανάγκη

του Νικόλα Σεβαστάκη

Ο νέος οικονομικός δεσποτισμός στον οποίο κινούμαστε εδώ και καιρό διαθέτει μια γλώσσα που δεν πρωτοτυπεί. Επενδύει πολλά στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Εφόσον «έχουμε πόλεμο» και με άλλα λόγια ζούμε μια κατάσταση εξαίρεσης, κρίνεται αυτονόητο ότι δεν επιτρέπονται αποστασίες, αποστάσεις, διαχωρισμοί από την κοινή προσπάθεια. Όλα πρέπει να λησμονηθούν ή να περάσουν σε δεύτερο πλάνο μέχρι την αποκατάσταση της τάξης. Πάει να πει ότι η πραγματικότητα επιβάλλει μία και μοναδική ερμηνεία, μία και μόνη ορθή περιγραφή του κινδύνου και της σωτηρίας. Το αν αυτή η πραγματικότητα είναι κοινωνικό διαμόρφωμα και όχι φυσικό φαινόμενο σαν την τέφρα των ισλανδικών ηφαιστείων πάλι δεν ενδιαφέρει.

Για άλλη μια φορά άλλωστε επιβεβαιώνεται το παράδοξο που βεβαίως δεν είναι καθόλου παράξενο: οι κατά σύστημα διαφημιστές της ανοιχτής, φιλελεύθερης, ανεκτικής κοινωνίας προτείνουν στην ουσία σιωπητήριο. Φυσικά και το σιωπητήριο μπορεί να είναι θορυβώδες, φλύαρο, αρκούντως παραστατικό. Έτσι και η συγκεκριμένη έκτακτη ανάγκη αφήνει και ορισμένα παράθυρα θεμιτών αποδράσεων και συναισθηματικής διαφυγής για τους πολλούς: ο τηλεοπτικός καρνάβαλος, τα πορνό βίντεο, το σασπένς του αστυνομικού δελτίου, τα παθήματα και οι περιπέτειες των κοσμικών, όλα αυτά καλούνται να απαλύνουν τις αγωνίες και να φαιδρύνουν την καθημερινότητα. Η δημόσια σκηνή της μεγάλης κρίσης καταλαμβάνεται εν τέλει από τους γενικούς διασκεδαστές των μαζών και τους ειδικούς στη νέα εθνική παιδαγωγική. Οι πρώτοι αναλαμβάνουν να εκφράσουν την καμπύλη των συναισθημάτων ενώ οι δεύτεροι να διδάξουν στο κοινό τα ιερογλυφικά των αγορών. Οι πρώτοι συνεχίζουν να παίζουν το έργο της άνοστης νεοελληνικής ελαφρότητας ενώ οι δεύτεροι επιδεικνύουν το συλλογικό μέλλον ως μια, δημοκρατική βεβαίως, αποικία σωφρονισμένων.

Σε αυτές τις συνθήκες το λιγότερο που μπορεί να πει κανείς είναι ότι η κριτική σκέψη καταβαραθρώνεται. Και το θύμα είναι η ίδια η πολιτική. Τούτη η τελευταία συνθλίβεται ανάμεσα στους κομφορμισμούς της μοιραίας προσαρμογής και στον μελοδραματισμό των παραπόνων. Δεν πρόκειται μόνο για υποχώρηση του πεδίου των πολιτικών αποφάσεων στους αυτοματισμούς των αγορών. Αυτό που συμβαίνει είναι κάτι πιο βαρύ: η εμφάνιση της ελάχιστης δυνατής πολιτικής, μιας πολιτικής η οποία ομολογεί σε όλους τους τόνους και απερίφραστα την καθυπόταξή της στο καθημερινό δημοψήφισμα των κερδοσκοπικών μηχανισμών. Η ανταλλαγή sms στο υπουργικό συμβούλιο για τις ωριαίες αυξομειώσεις των spreads είναι μια χαρακτηριστική εικόνα αυτού του νέου φαταλισμού.

Τι προοιωνίζεται στα αλήθεια αυτή η καμπή για τις δημόσιες ελευθερίες και το περίφημο δημοκρατικό συμβόλαιο; Η εμπειρία της πολιτικής αδυναμίας και η ρητορική της συμμόρφωσης υποθάλπει είτε την ενδεή παθητικότητα είτε τη βίαιη αποσκίρτηση από κάθε έννοια κοινωνικού συμβολαίου. Η κουρασμένη συγκατάθεση των φοβισμένων και η άνοδος της αγριότητας είναι δυο όψεις της ίδιας κίνησης. Το ότι οι ελίτ προτιμούν την πρώτη επειδή έτσι αγοράζουν χρόνο δεν σημαίνει ότι θα αποφύγουν τη δεύτερη. Η δημοκρατία των παραπόνων, διαχειρίσιμη από τα τηλεοπτικά παράθυρα, είναι μια κάποια λύσις για το σήμερα. Ωστόσο η διαχείριση του συναισθήματος και η συγκράτηση των διάχυτων θυμών έχει όρια. Και η κυρίαρχη παιδαγωγική της κρίσης εθελοτυφλεί αν πιστεύει ότι ο ανακυκλωμένος «αντιλαϊκισμός» μπορεί να είναι η απάντηση στα συναισθήματα των από κάτω.

Ποια είναι η διέξοδος; ρωτούν. Και εγώ ο ίδιος που σας ιστορώ, αναρωτιέμαι. Δεν ξέρω. Δεν μπαίνω στον πειρασμό της πολιτικής οικονομίας που έχει γίνει ελάχιστα πολιτική ή αλλιώς ένας «ορθολογικός» αποκρυφισμός προορισμένος να παραλύει όσο πολιτικό αισθητήριο μας έμεινε. Το μόνο που διαισθάνομαι είναι ότι η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι σύνθετη. Δεν βρίσκεται στην περισπούδαστη σοφία περί συλλογικής ενοχής η οποία θέλει να αποκρύψει τους συσχετισμούς δύναμης σε μια κοινωνία που κάποιοι την παρουσιάζουν σχεδόν αταξική. Δεν βρίσκεται, από την άλλη, και στη συμβατική αντι-ολιγαρχική αφήγηση στην οποία μια συντριπτική πλειονότητα ανυποψίαστων θυμάτων πληρώνει τα σκάνδαλα των λίγων χιλιάδων της παρασιτικής ελίτ. Η αναγκαία και επείγουσα αντίσταση στον νέο οικονομικό δεσποτισμό δεν μπορεί να πείσει αν δεν εγκαταλείψει την αγγελική μεταφυσική του «κοσμάκη» και της αιώνιας προδοσίας του. Το ζητούμενο δεν είναι μόνο το τέλος μιας ταξικής πολιτικής αλλά και η υπέρβαση των μοντέλων ζωής που έχασαν το μέτρο της αξιοπρέπειας ελέω δανεικής ευημερίας.

Ο Νικόλας Σεβαστάκης διδάσκει στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ

Πηγή: Ελευθεροτυπία

Ή εμείς ή τα μέτρα!

 Γράφει ο Γιώργος Δελαστίκ   (22/5)

Αδυνατεί η κυβέρνηση Παπανδρέου να νομιμοποιήσει στη συνείδηση των Ελλήνων εργαζομένων, μικρομεσαίων και συνταξιούχων τα πρωτοφανή αντεργατικά μέτρα που πήρε και εφαρμόζει κατ' εντολήν του ΔΝΤ και της ΕΕ. Το συμπέρασμα αυτό είναι πλέον οριστικό, μετά και τη συμμετοχή περισσότερων από 60.000 διαδηλωτών στις συγκεντρώσεις της Πέμπτης στην Αθήνα.

 

Οι ελπίδες του πρωθυπουργού ότι οι εργαζόμενοι θα αποδέχονταν μοιρολατρικά την καρατόμησή τους αποδεικνύονται φρούδες. Ο αγώνας για την ανάκληση των μέτρων θα είναι διαρκής, όπως όλα δείχνουν. Τώρα οι πάντες περιμένουν ένα κοινωνικά καυτό φθινόπωρο και έναν εκρηκτικό χειμώνα.

Η πολιτική απομόνωση της κυβέρνησης και σε κομματικό επίπεδο -πέρα από τη ρήξη της με τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους- καθιστά αντικειμενικά αδύνατη την εξασφάλιση ευρύτερης αποδοχής των μέτρων. Καθοριστική στο θέμα αυτό υπήρξε η στάση του προέδρου της ΝΔ Αντώνη Σαμαρά. Η απόφασή του να μη στηρίξει τα μέτρα υπήρξε όντως γενναία πολιτικά και έχει προκαλέσει λαίλαπα πιέσεων εναντίον του από την ευρωπαϊκή Δεξιά.

Οι συναντήσεις Σαμαρά με τη γ.γ. του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα και τον πρόεδρο του ΣΥΝ Αλέξη Τσίπρα ολοκλήρωσαν σε συμβολικό επίπεδο την απομόνωση του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, στο κορυφαίο ζήτημα της επιβολής των απαράδεκτων μέτρων. Παράλληλα εξέθεσαν την κυβέρνηση Παπανδρέου οι αποκαλύψεις του διευθυντή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Ντομινίκ Στρος - Καν για την απίστευτη κοινωνική σκληρότητα των μέτρων που είχε συμφωνήσει η Αθήνα με την ΕΕ.

Το ΔΝΤ όχι μόνο δεν πρόσθεσε κανένα μέτρο, αλλά αντιθέτως ζήτησε να... απαλύνει (!) το πρόγραμμα, ώστε να διαρκέσει τουλάχιστον πέντε χρόνια αντί για τρία που είχε συμφωνήσει η κυβέρνηση με την ΕΕ, γιατί ήταν εξωφρενικά άγριο να επιτευχθούν οι στόχοι σε τρία χρόνια!

Δεν έχουμε ελπίδα σωτηρίας ως εργαζόμενοι Ελληνες, αν υλοποιηθούν τελικά τα μέτρα κυβέρνησης, ΔΝΤ και ΕΕ. Μας περιμένει ζοφερό μέλλον. Ούτε η χώρα άλλωστε πρόκειται να γλιτώσει τον εφιάλτη, συμπεριλαμβανομένης και της χρεοκοπίας, ακόμη και αν εφαρμόσει τα μέτρα αυτά, στον βαθμό που οι Γερμανοί κατορθώσουν να επιβάλουν στην ΕΕ τις απόψεις τους.

Δημοσιονομικό... «Νταχάου» θέλει να κάνει την ΕΕ η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ! Αυτό προκύπτει από τα μέτρα που κατάρτισε το Βερολίνο και θέλει να τα επιβάλει στην Ευρωζώνη προκειμένου να κάνει πιο δεσμευτικό, κυριολεκτικά στραγγαλιστικό, το πρόγραμμα σταθερότητας όλων των χωρών.

Οποια χώρα έχει πάνω από 3% έλλειμμα και 60% δημόσιο χρέος στην αρχή να μαστιγώνεται με πρόστιμα, έπειτα να της κόβονται οι πόροι από την ΕΕ, στη συνέχεια να χάνει το δικαίωμα ψήφου και στο τέλος να οδηγείται βάσει κανόνων σε ελεγχόμενη χρεοκοπία - πράγμα που συνεπάγεται αποβολή από την Ευρωζώνη, ίσως και από την ΕΕ!

Δεν γλιτώνει η Ελλάδα τη χρεοκοπία, αν ισχύσουν αυτοί οι κανόνες. Κανένα νόημα δεν έχουν οι σημερινές θυσίες. Το Βερολίνο μάλιστα απαιτεί να ελέγχονται οι προϋπολογισμοί των κρατών-μελών από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ή κάποιο άλλο όργανο που θα συγκροτήσουν οι Γερμανοί και μόνο αφού ενσωματωθούν οι υποδείξεις τους να υποβάλλονται οι προϋπολογισμοί προς έγκριση στα αντίστοιχα εθνικά Κοινοβούλια!

Μόνο στην... Κατοχή είχε η ναζιστική Γερμανία τέτοιες εξουσίες στις ευρωπαϊκές χώρες που είχε υποδουλώσει, όσες απαιτεί να αποκτήσει σήμερα εν ονόματι δήθεν της σωτηρίας του ευρώ.

Προφανώς έχουν χάσει κάθε αίσθηση του μέτρου στο Βερολίνο. Κανένα ευρώ και καμιά ΕΕ δεν μπορούν να κάνουν τους λαούς της Ευρώπης τόσο εθελόδουλους, ώστε να παραδώσουν οικειοθελώς την ελευθερία τους και την ανεξαρτησία τους στους Γερμανούς ηγέτες και να γίνουν οι ευρωπαϊκές χώρες... επαρχίες του Τέταρτου Ράιχ!

Η ευρωπαϊκή ιδέα, στη βάση της οποίας οι κυβερνήσεις των κρατών της Γηραιάς Ηπείρου προσχώρησαν στην ΕΟΚ ή στην ΕΕ, ήταν κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό το αποκρουστικό «δημοσιονομικό Νταχάου» στο οποίο θέλουν να τη μετατρέψουν σήμερα οι Γερμανοί προκειμένου να μας εκβιάσουν για να μας υπαγάγουν στην εξουσία τους. Ε, όχι!

Αναδημοσίευση από Έθνος

Οικονομικά συστήματα και ελευθερία

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗ

«Οικονομικά συστήματα και ελευθερία»


«Οικονομικά συστήματα και ελευθερία» είναι ο τίτλος του νέου βιβλίου του καθηγητή Γιώργου Κοντογιώργη που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις «Σιδέρη».

Θέματα όπως το «Τι παράγει την εκμετάλλευση;» απασχολούν τον συγγραφέα: «Η ιδιοκτησία επί του κεφαλαίου ή επί του συστήματος της οικονομίας;».

Ποια η διάκριση μεταξύ «εργασίας εμπορεύματος» και «εργασίας κεφαλαίου»; Γιατί κατέρρευσαν οι υπαρκτοί φιλελευθερισμοί και σοσιαλισμοί; Γιατί οι σοσιαλιστές διαγκωνίζονται με τους νεοφιλελεύθερους για τον επιχειρησιακό έλεγχο του συστήματος της «αγοράς»; Γιατί το κοινωνικό πρόβλημα επιδιώκεται να επιλυθεί διά «μεταφοράς» και όχι, όπως στο παρελθόν, στον τόπο της παραγωγής του; Τι οδήγησε στην παρούσα κρίση και ποια είναι η σημειολογία της; Πού πηγαίνει εντέλει ο κόσμος της εργασίας, τα οικονομικά συστήματα και, σε τελική ανάλυση, η σχέση μεταξύ της οικονομικής και της πολιτικής «αγοράς»;

Αυτά είναι ορισμένα από τα θεμελιώδη ερωτήματα στα οποία ο συγγραφέας επιχειρεί να απαντήσει με την πρόταξη μιας τυπολογίας των οικονομικών συστημάτων που διακρίνει στην εξέλιξη είτε την αποδέσμευση του ατόμου από το σύστημα είτε την απόδοση του συστήματος στους κοινωνικούς του συντελεστές.

Στη συνέχεια δημοσιεύουμε από το βιβλίο του κ. Κοντογιώργη:


«Η νεοτερική οικονομική επιστήμη ταξινόμησε εξαρχής τα οικονομικά συστήματα βασικά σε τρεις κατηγορίες, με τελευταία εκείνη της "αγοράς", η οποία αναλαμβάνει έναν κεντρικό οργανωτικό και ρυθμιστικό ρόλο.

Η προσέγγιση αυτή παρουσιάζει ένα πολυσήμαντο γνωσιολογικό έλλειμμα, το οποίο επιπλέον συναρτάται με την απόφαση της νεοτερικότητας να αναδείξει την "αγορά" σε διακρίνουσα του συστήματος και, μάλιστα, σε μέτρο της οικονομικής τυπολογίας της ιστορίας. Οντως, η νεότερη οικονομική επιστήμη εδράζεται στην αξιωματική αρχή ότι το σύστημα ανήκει στην ιδιοκτησία. Ως προς αυτό, διαπιστώνουμε ότι συγχέει προφανώς την ιδιοκτησία ως γεγονός που αφορά τα μέσα της παραγωγής (λ.χ. επί του κεφαλαίου), με την ιδιοκτησία επί του συστήματος της παραγωγής, για παράδειγμα μιας επιχείρησης. Η διάκρισή τους όμως έχει καταστατική σημασία, ιδίως ως προς τις επιπτώσεις της στην εργασία του πολίτη ή του μη πολίτη, για παράδειγμα του οικονομικού μετανάστη.

Η ιδιοκτησία επί των μέσων της παραγωγής αποτέλεσε το διακύβευμα της μετάβασης από τη δεσποτεία (π.χ. τη φεουδαρχία) στον ανθρωποκεντρισμό (στις κοινωνίες της κλιμακούμενης ελευθερίας). Στο διακύβευμα αυτό βρήκε έρεισμα εν μέρει η αντιπαλότητα ανάμεσα στον φιλελευθερισμό και στον σοσιαλισμό. Ο μεν θα υποστηρίξει βασικά την ιδιωτική ιδιοκτησία, ο δε ευρέως την κρατική.

Μετα-δεσποτική εποχή

Ο κόσμος της μετα-δεσποτικής εποχής, ενώ προς στιγμήν προέταξε την ατομική ιδιοκτησία για να αντιπαρέλθει τη φεουδαρχία, στην πραγματικότητα ανασυγκροτήθηκε στη βάση του συστήματός της. Ωστε το διακύβευμα της μετάβασης ήταν να εξοικονομηθεί η ιδιοκτησία επί του συστήματος της οικονομίας με την ατομική ελευθερία του φορέα της εργασίας. Το σημείο του συμβιβασμού, που συνάντησε το συμφέρον και των δύο, ήταν η εγκαθίδρυση μιας "σύμβασης" μεταξύ τους, η οποία σηματοδοτούσε την αυτόβουλη εκχώρηση της εργασιακής δύναμης από τον κάτοχό της στον ιδιοκτήτη του συστήματος έναντι "αμοιβής". Διέλαθε εντούτοις της προσοχής ότι, με τον τρόπο αυτό, διεσώζετο το ουσιώδες της ατομικής ελευθερίας, όχι όμως και η κοινωνική ελευθερία. Διότι εντέλει η συναίνεση την οποία υποκρύπτει η συμβατική εκχώρηση της εργασιακής δύναμης δεν είναι σωστική της ομόλογης ελευθερίας. Το καθεστώς του ατόμου που προσέρχεται, εθελουσίως ή μη, στην εξουσία του ιδιοκτήτη του συστήματος μεταβάλλεται δραματικά. Δεν είναι η συναίνεση, αλλά το καθεστώς στο οποίο προσέρχεται το άτομο που ορίζει την κατάσταση της οικείας ελευθερίας. Ο χρόνος της παρεχομένης εργασίας στον ιδιοκτήτη του συστήματος είναι χρόνος εξάρτησης και, κατ' επέκταση, κοινωνικής ετερονομίας, που προσμετράται αντιστοίχως ως έλλειμμα αυτονομίας ή ελευθερίας του ατόμου.

Υπό το πρίσμα αυτό, μπορεί να κατανοηθεί πλήρως η "περιπέτεια" του μαρξικού προτάγματος και οι εφαρμογές του στο πεδίο του υπαρκτού σοσιαλισμού. Ο υπαρκτός σοσιαλισμός επαγγέλθηκε όντως την κατάργηση της ιδιωτικής ιδιοκτησίας στα μέσα της παραγωγής, όχι την ιδιοκτησία επί του συστήματος. Το επιχείρημα του σοσιαλισμού συνοψιζόταν στο ότι η ιδιωτική ιδιοκτησία στα μέσα της παραγωγής είναι υπαίτια της εκμετάλλευσης και όχι ειδικότερα η ιδιοκτησία επί του συστήματος της οικονομίας. Αφού η πρώτη συνέχεται, από τη φύση της, με τη δεύτερη, αυτή είναι στη βάση τής μειονεκτικής θέσης της κοινωνίας στην παραγωγική διαδικασία και, κατ' επέκταση, του συστήματος εκμετάλλευσης. Εξ ου και προέκρινε εντέλει όχι την κατάργηση της ιδιοκτησίας γενικώς ή έστω τον αναδασμό της, αλλά την απόδοσή της συλλήβδην -τόσο των μέσων της παραγωγής όσο και του συστήματος της οικονομίας- στο κράτος. Με τον τρόπο αυτό, το κράτος, που από την πλευρά του διατηρούσε επίσης την ιδιοκτησία επί του πολιτικού συστήματος, συγκέντρωνε στα χέρια του μια εκρηκτική δύναμη, που το μετέβαλε και τυπικά σε απολυταρχικό μόρφωμα.

Διασπορά και συγκέντρωση

Ωστε, η διαφορά μεταξύ φιλελευθερισμού και σοσιαλισμού εστιάζεται αποκλειστικά στο ζήτημα της διασποράς ή της συγκέντρωσης της ιδιοκτησίας επί του συστήματος, που εξέφρασε το δίλημμα ιδιωτική ή κρατική ιδιοκτησία. Κανένας όμως δεν συναινεί στην απόδοση του συστήματος στους φορείς της εργασίας και, υπό μια άλλη έννοια, στην ευρύτερη κοινωνία. Και στον μεν και στον δε, ο φορέας της εργασίας, εν ολίγοις η κοινωνία, καλείται να συναντηθεί με το σύστημα της οικονομίας, είτε στο πεδίο της (εξαρτημένης) εργασίας είτε στο πεδίο της κατανάλωσης. Το σύστημα παραμένει ερμητικά συνυφασμένο με την ιδιοκτησία. Το ζήτημα, εναλλακτικά, δεν είναι η κατάργηση του κεφαλαίου, αλλά της μονοσήμαντης ιδιοκτησίας του κεφαλαίου ή της εργοδοσίας επί του συστήματος.

Το γεγονός αυτό εξηγεί ακριβώς γιατί, και στις δύο περιπτώσεις, η προσέγγιση της οικονομίας (και του συστήματός της) γίνεται σταθερά από τη σκοπιά, αφ' ενός της αποτελεσματικότητάς της και, αφετέρου, του φορέα που είναι ο πλέον αρμόδιος να τη διασφαλίσει. Η επίκληση της ελευθερίας ως κοινωνικού αγαθού διέρχεται και συχνά συγχέεται με την ελευθερία του επιχειρείν με γνώμονα την αγορά. Ευλόγως, από μιαν άποψη, αφού απουσιάζει ολοκληρωτικά η προβληματική της κοινωνικής ιδίως ελευθερίας.

Το ερώτημα είναι αν όντως το σύστημα αυτό, που εξοικονομεί τη συνάντηση του παλαιού καθεστώτος με τη νέα κοινωνία, αποτελεί συμφυές και, ως εκ τούτου, αξεπέραστο ιδίωμα της ανθρώπινης κατάστασης ή όχι. Στην πρώτη περίπτωση, τα οικονομικά συστήματα διαφοροποιούνται ως εκ του φορέα της ιδιοκτησίας (καπιταλιστικό ή σοσιαλιστικό), δεν διακρίνουν μεταξύ της ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής (π.χ. του κεφαλαίου) και της ιδιοκτησίας επί του συστήματος. Στη δεύτερη περίπτωση, αποδεχόμαστε ότι η τυπολογία αυτή, δεν αποτελεί παρά μια μορφολογική εκδήλωση στο πλαίσιο του ιδίου τύπου οικονομικού συστήματος -του συστήματος που ανήκει στην ιδιοκτησία- που από εξελικτικής απόψεως προόρισται να μεταλλαχθεί σταδιακά, παρακολουθώντας εκ του σύνεγγυς την εξέλιξη της ελευθερίας. Μετάλλαξη η οποία υποδηλώνει ότι το δίλημμα δεν θα τίθεται με γνώμονα το ανήκειν της ιδιοκτησίας του κεφαλαίου (στον ιδιώτη ή στο κράτος) και, πολλώ μάλλον, σε σχέση με τη μονοσήμαντη επιχειρησιακή λειτουργία της "αγοράς", αλλά με πρόσημο την ελευθερία (και την ευημερία) της κοινωνίας».

Αναδημοσίευση από το Κοσμοσύστημα

ΠΑΥΣΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ - ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΥΡΩ

Πρωτοβουλία αριστερών και προοδευτικών επιστημόνων για  

ΣΥΛΛΟΓΗ ΥΠΟΓΡΑΦΩΝ 

ενάντια στην οικονομική κρίση, την υπαγωγή της χώρας στο Δ.Ν.Τ και για τη δυνατότητα αναστροφής της καταστροφικής για τους εργαζόμενους πορείας, για διέξοδο προς όφελος της κοινωνικής πλειοψηφίας.

ΔΝΤ σημαίνει φτώχεια ανεργία, κατοχή κι επικυριαρχία


Δραματική επιδείνωση της θέσης των εργαζομένων, της νεολαίας και των συνταξιούχων προοιωνίζεται η προσφυγή στο ΔΝΤ και το μηχανισμό διάσωσης της ΕΕ. Με αφορμή την δυσκολία δανεισμού του δημοσίου, επιχειρείται ένα πρωτοφανές για τα μεταπολεμικά δεδομένα πλήγμα στις κατακτήσεις των εργαζομένων.

Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, μετά από ένα καταιγισμό αντιλαϊκών μέτρων (αύξηση του ΦΠΑ, την μείωση των μισθών των δημόσιων υπαλλήλων, κ.α.), με το μνημόνιο που ψήφισε στη Βουλή, φέρεται αποφασισμένη να επιβάλλει: καταστρατήγηση των συλλογικών συμβάσεων, δραματική συρρίκνωση σε βαθμό εξαφάνισης των ασφαλιστικών μας δικαιωμάτων, κατάργηση του ορίου απολύσεων που θα οδηγήσει σε έκρηξη την ανεργία, περαιτέρω ελαστικοποίηση των σχέσεων εργασίας κ.α.
Ωστόσο, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, εκλέχτηκε με δέκα μονάδες διαφορά από τη ΝΔ τον Οκτώβρη υποσχόμενη αναδιανομή του εισοδήματος προς όφελος των εργαζομένων και πράττει ακριβώς τ’ αντίθετο. Επομένως, δεν έχει καμιά νομιμοποίηση να σύρει τους εργαζόμενους στο σφαγείο του ΔΝΤ και του (κατ’ ευφημισμό) μηχανισμού διάσωσης της ΕΕ.

Η προσφυγή στο μισητό ΔΝΤ ισοδυναμεί με κοινωνικό όλεθρο γιατί θα προκαλέσει έκρηξη της φτώχειας και συνεχή μέτρα λιτότητας, καθώς η ύφεση θα οδηγεί σε συνεχή συρρίκνωση τα δημόσια έσοδα. Τι θετικό άλλωστε βρίσκει η κυβέρνηση στην Ουγγαρία, τη Λετονία, την Ουκρανία, την Τουρκία και δεκάδες άλλες χώρες του κόσμου που υποβλήθηκαν στο παρελθόν στις θεραπείες σοκ του μισητού οργανισμού;

Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ είναι εκτεθειμένη πολύ περισσότερο μετά την απόφαση της ΕΕ στις 9 Μαΐου όταν έγινε εμφανές πως υπήρχαν κι άλλοι δρόμοι από την μετατροπή των εργαζομένων της Ελλάδας σε πειραματόζωα για την εφαρμογή των νέων αντι-εργασιακών μέτρων. Πρόκειται για εξέλιξη που διευκολύνει την Ελλάδα να ζητήσει ακύρωση των αντιλαϊκών μέτρων.

Ο νέος Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος δεν είναι μονόδρομος

Η κυβέρνηση εξ αρχής είχε κι άλλους δρόμους πριν οδηγήσει την Ελλάδα στο τελευταίο σκαλοπάτι του διασυρμού, εκεί που συνωστίζονται όλα τα αποτυχημένα κράτη του κόσμου. Μπορούσε: να προσφύγει σε εσωτερικό δανεισμό (κάτι που δεν έκανε για να μη δυσαρεστήσει τους τραπεζίτες που θα έχαναν μέρος των καταθέσεων), να απαιτήσει ευνοϊκό δανεισμό από την ΕΚΤ (με επιτόκιο 1% που δανείζει τις τράπεζες), να απευθυνθεί στην Κίνα (όχι μέσω της …Goldman Sachs), στη Ρωσία και στις αραβικές χώρες, να απαιτήσει διμερή δανεισμό από άλλες χώρες της ΕΕ ακόμη κι απ’ τη Γερμανία με το επιτόκιο που δανείζεται η ίδια, ως ελάχιστη υποχρέωση τους για τη ζημιά που έχουν προκαλέσει στο εμπορικό ισοζύγιο της Ελλάδας από το 1981, να συμπτύξει μέτωπο διεκδίκησης φθηνών δανείων με άλλες χώρες του νότου που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία, κ.λπ), να αντιμετωπίσει τη φοροδιαφυγή, που αγγίζει τα 19 δισ. ευρώ (8% του ΑΕΠ), να φορολογήσει την εκκλησία, τις τράπεζες, τους εφοπλιστές, να μειώσει τους εξοπλισμούς, κ.α.

Αντί για τα παραπάνω η κυβέρνηση επέλεξε ένα νέο Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο υπό το μανδύα του ΔΝΤ, επικαλούμενη τα σπρεντς της δευτερογενούς αγοράς (που μόνο ενδεικτική σημασία έχουν) πριν καν εκδώσει ομόλογα! Μια επιλογή που αποδεικνύεται καταστροφική κι επίσης ατελέσφορη. Ιδιαίτερα, μετά την ολιγωρία της κυβέρνησης να βάλει πρακτικά εμπόδια στη συνεχή φυγή κεφαλαίων από τις τράπεζες που οξύνει τα πρόβλημα ρευστότητας αυξάνοντας τον κίνδυνο δέσμευσης των καταθέσεων των μικροαποταμιευτών από τους τραπεζίτες!

Η κυβέρνηση επομένως, με τη συνενοχή του ΛΑΟΣ, των ξένων πρεσβειών, την ουσιαστική συμφωνία της ΝΔ και με την ενθάρρυνση των ΜΜΕ που καλλιεργούν κλίμα πανικού επωμίζεται τεράστιες, ιστορικές ευθύνες που ισοδυναμούν με πρωτοφανή οπισθοδρόμηση στο επίπεδο της οικονομίας και των κοινωνικών δικαιωμάτων. Δραματικές είναι επίσης κι οι συνέπειες στο μέτωπο των δημοκρατικών ελευθεριών που σηματοδοτεί η ξένη κατοχή όπως φαίνεται από τις υπερεξουσίες που συγκεντρώνει ο υπουργός Οικονομικών, από την επίδειξη βίας των δυνάμεων καταστολής και τις επιθέσεις στην Αριστερά και σε τμήματα πρωτοπόρων εργατών που μάχονται για τα δικαιώματά τους, όπως οι ναυτεργάτες.

Σε αυτό το κλίμα προοδευτικοί οικονομολόγοι και επιστήμονες με διαφορετικές απόψεις κι από διαφορετικές πολιτικές διαδρομές:

• καλούμαστε να σπάσουμε τη συνήθη σιωπή, να στηρίξουμε τους αγώνες των εργαζομένων για υπεράσπιση και διεύρυνση των κοινωνικών τους κατακτήσεων, για να μην περάσει ο νέος Μεσαίωνας.

• θεωρούμε πλέον κοινωνική αναγκαιότητα την έξοδο από το ευρώ και την ΟΝΕ κι επίσης την παύση πληρωμών του χρέους και την επαναδιαπραγμάτευση του με στόχο την μείωση ή και τη διαγραφή του. Οι εργαζόμενοι δεν έχουν κανένα λόγο να επωμίζονται κάθε χρόνο το τεράστιο βάρος εξυπηρέτησης ενός χρέους που δεν δημιούργησαν οι ίδιοι και παραλύει κάθε προσπάθεια άσκησης φιλολαϊκής πολιτικής. Αρκεί ν΄ αναφερθεί πως με βάση τον κρατικό προϋπολογισμό, που έχει ανατραπεί επί τα χείρω, οι πληρωμές τόκων (12,3 δισ. ευρώ) είναι διπλάσιες από τις πληρωμές συντάξεων (6,4 δισ.), ενώ τα χρεολύσια (29,1 δισ.) ξεπερνούν τις δαπάνες προσωπικού (26,5 δισ.)!

• απαιτούμε από την κυβέρνηση να θέσει επιτέλους ένα φραγμό στη ασυδοσία των τραπεζών επιβάλλοντας απαγόρευση φυγής κεφαλαίων, να προχωρήσει στην κρατικοποίηση των μεγάλων τραπεζών, την επαναφορά στο δημόσιο των στρατηγικής σημασίας ιδιωτικοποιημένων επιχειρήσεων (ΟΤΕ, Ολυμπιακή κ.α.) την εφαρμογή μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων μιας μακρόπνοης βιομηχανικής πολιτικής.

• άμεσα δε, διεκδικούμε την αύξηση των συντελεστών φορολόγησης των μεγάλων επιχειρήσεων, στο 45%, όπως ήταν μέχρι το 1981. Με βάση υπολογισμούς του σημερινού υπουργού Οικονομικών, από την μείωση των συντελεστών φορολόγησης των ΑΕ (από 35% στο 25%) που ανακοίνωσε ο Κ. Καραμανλής από τη ΔΕΘ το 2004, το δημόσιο χάνει κάθε χρόνο 5 δισ. Επομένως, τα διαφυγόντα έσοδα την τελευταία 6ετία είναι ίσα με το έλλειμμα του προϋπολογισμού. Γι’ αυτό ζητάμε άμεση αύξηση της φορολόγησης κεφαλαίου για να στηριχθεί η δημόσια υγεία και παιδεία. Επίσης ζητάμε μείωση του ΦΠΑ και των έμμεσων φόρων και αύξηση του αφορολόγητου ορίου για τους εργαζόμενους. Αυτά τα μέτρα μπορούν να λύσουν το πρόβλημα χρηματοδότησης της οικονομίας κι αποτελούν αφετηρία μιας γενναίας αναδιανομής του κοινωνικού πλούτου που έχουν ανάγκη οι εργαζόμενοι.

• καλούμε τον ελληνικό λαό να ανατρέψει τη νέα κατοχή. Να ακυρώσει τα εξευτελιστικά, αντιλαϊκά σχέδια υποταγής στο ΔΝΤ και τον μηχανισμό εξόντωσης της ΕΕ.

• Τέλος, αναγνωρίζοντας την ανάγκη διεύρυνσης του μετώπου δηλώνουμε την πρόθεσή μας να συμβάλουμε στο μέτρο των δυνάμεών μας σε κάθε ευρύτερη πρωτοβουλία που θα κινείται στην κατεύθυνση στήριξης των λαϊκών αγώνων και καταγγελίας της κυβερνητικής πολιτικής.

Αθήνα, 15 Μαΐου 2010

1. Βατικιώτης Λεωνίδας
2. Γαϊτανίδου Ευανθία
3. Γάτσιος Βασίλης
4. Γεωργίου Γιώργος
5. Γκαγκάτσος Γιάννης
6. Γρόλλιος Γιώργος
7. Διαβολάκης Θανάσης
8. Δημητούλης Δημήτρης
9. Ζέρβας Μάκης
10. Καζάκης Δημήτρης
11. Κόκκορης Μάκης
12. Κοσμάς Πέτρος
13. Κουτσομπίνα Καίτη
14. Κυράνας Μιχάλης
15. Κυριακάκης Γιάννης
16. Λάλος Κώστας
17. Μαρκέτος Σπύρος
18. Μπαλιώτης Θόδωρος
19. Μπιτσάκης Ευτύχης
20. Μωραϊτου Ευγενία
21. Παπαλεξίου Γιώργος
22. Παπανικολάου Νίκος
23. Παππάς Κώστας
24. Παυλόπουλος Γιώργος
25. Ρεκλείτης Αλέξανδρος
26. Ρούσης Γιώργος
27. Σκαμνάκης Θανάσης
28. Τασιάκος Χρίστος
29. Τρικαλινός Γιώργος
30. Χρήστου Ευαγγελία

Πηγή

ΟΙ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΥΡΩΤΡΑΠΕΖΙΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Tου Michael Hudson (απόδοση: Σπύρος Ραυτόπουλος)

Οι πλούσιοι αρνούνται να πληρώσουν τους φόρους τους, άρα πρέπει να τους πληρώσει η εργατική τάξη.

Ο Δρ. Hudson περιγράφει τη "διάσωση" της Ελλάδας σαν ένα πρόγραμμα TARP (Troubled Asset Relief Program) υπέρ των Γερμανών και Ευρωπαίων τραπεζιτών δηλαδή ένα πρόγραμμα σαν κι αυτό που εφαρμόστηκε στις ΗΠΑ για τη διάσωση του χρηματοπιστωτικού τομέα μέσω της αγοράς χρεογράφων από προβληματικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα κατά την πρόσφατη κρίση του real estate. Αυτό σημαίνει την παροχή ρευστότητας προς την ελληνική κυβέρνηση ώστε αυτή να αποπληρώσει υψηλότοκα ομολογιακά δάνεια σε ομολογιούχους που είχαν αγοράσει τους τίτλους τους σε εξευτελιστικές τιμές. Το κόστος θα το πληρώσουν οι φορολογούμενοι (οι χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι, διότι οι πλούσιοι δεν πληρώνουν φόρους), η δε πληρωμή των ομολογιούχων "[...] θα χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία για την υποβάθμιση των δημόσιων υπηρεσιών, συντάξεων και άλλων κοινωνικών παροχών".

Αυτό θα είναι ένα μοντέλο λιτότητας και για άλλες χώρες που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα ρευστότητας, εξαιτίας της μη είσπραξης φόρων από τους κεφαλαιοκράτες. Από τη μεριά τους οι τραπεζίτες στο τέλος του χρόνου θα βρίσκονται εντός των στόχων τους και μέχρι την κατάρρευση του οικονομικού συστήματος θα έχουν προλάβει να μετατρέψουν τη δική τους ρευστότητα σε "σκληρές" επενδύσεις {ακίνητα, ευγενή μέταλλα κ.λπ.}.

Οι οικονομικοί λομπίστες προβάλλουν την ελληνική κρίση ως ένα μάθημα που προειδοποιεί για την ανάγκη περικοπών στους τομείς της κοινωνικής ασφάλισης και της υγείας. Από την άλλη μεριά οι τραπεζικοί λομπίστες γνωρίζουν ότι το χρηματοπιστωτικό παιχνίδι έχει τελειώσει. Παίζουν με βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Ο τομέας τους στοχεύει στο να πάρει όσο περισσότερα μπορεί από τα πακέτα διάσωσης πριν να είναι αργά, έχουμε δηλαδή κάτι που μπορεί να περιγραφεί με το γνωστό "πάρε τα λεφτά και τρέχα".

"[...] Λιγότερες κοινωνικές δαπάνες θα αφήσουν μεγαλύτερο μέρος από τα πακέτα διάσωσης για να καλύψουν τα εκθετικώς αυξανόμενα χρέη τους, τα οποία θα είναι αδύνατον να πληρωθούν στο τέλος."

Οι Έλληνες εργαζόμενοι, λιγότερο πεσιμιστές από τους Αμερικανούς συντρόφους τους, πιστεύουν ότι κάποιος πρέπει να ελέγχει την κυβέρνηση. Αν χάσουν την αγωνιστικότητά τους, η δύναμη θα επαφίεται πλέον ολοκληρωτικά στους ξένους δανειστές που θα είναι οι μόνοι αρμόδιοι να επιβάλουν την δημοσιονομική πολιτική.

Στη βορειοευρωπαϊκή περιφέρεια (Λιθουανία, Λεττονία, Εσθονία) πάρθηκαν από τις αντίστοιχες κυβερνήσεις μαζοχιστικά δρακόντεια μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής που οι τράπεζες θα ήθελαν να δουν και στην Ελλάδα. Η Λιθουανική κυβέρνηση υποχρεώθηκε σε μέτρα που επέφεραν μείωση του ΑΕΠ κατά 17%. Ανάλογη καταβύθιση υπήρξε και στη Λεττονία, όπου η λαϊκή διαμαρτυρία έριξε την κυβέρνηση. Ωστόσο το αποτέλεσμα ήταν ένα ακόμα νεοφιλελεύθερο "κατοχικό πολίτευμα" που λειτουργεί στο όνομα των συμφερόντων των ξένων τραπεζών.

"[...] αυτό που εξελίσσεται είναι ένας κοινωνικός πόλεμος σε παγκόσμια κλίμακα - όχι ο πόλεμος των τάξεων του 19ου αιώνα, αλλά ένας πόλεμος του χρήματος εναντίον ολόκληρων οικονομιών, εναντίον της βιομηχανίας, του real estate και των κυβερνήσεων, όπως επίσης εναντίον της εργατικής τάξης [...]"

Η επερχόμενη οικονομική δυστοπία {αντι-ουτοπία}

Η ελληνική κρίση δείχνει πόσο πολύ έχει μετατοπιστεί η "ευρωπαϊκή ιδέα" από το 1957 τότε που ιδρύθηκε η εξαμελής Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Οι προ Μάαστριχτ και Λισαβόνας ευρωπαϊκές υποσχέσεις για ευημερία με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου της εργατικής τάξης προς το αντίστοιχο επίπεδο της μεσοαστικής εξελίχθηκε μέσω τριτοκοσμικού τύπου προγραμμάτων λιτότητας (με τη βοήθεια του Δ.Ν.Τ.) σε αυτοκτονίες των χρεωμένων ευρωπαϊκών οικονομιών. Πρόκειται για έναν πόλεμο του κεφαλαίου κατά των εργαζομένων και της βιομηχανίας.

"Η πολιτική, κοινωνική, δημοσιονομική και οικονομική δύναμη έχει μεταφερθεί στη γραφειοκρατία της Ε.Ε. στους οικονομικούς διαχειριστές της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Δ.Ν.Τ. των οποίων τα σχέδια λιτότητας και τα σχετικά αντιλαϊκά προγράμματα, οδηγούν τις κυβερνήσεις στο ξεπούλημα δημόσιου τομέα, γης και ορυκτού πλούτου και στην εξασφάλιση φόρων για να πληρωθούν έθνη-πιστωτές. Αυτή η πολιτική έχει επιβληθεί στη "Νέα Ευρώπη" (τις μετα-σοβιετικές οικονομίες και την Ισλανδία) από το φθινόπωρο του 2008. Τώρα επιβάλλεται στα "PIIGS" (Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ελλάδα, Ισπανία). Δεν είναι απορίας άξιο που υπάρχουν ταραχές!

Για τους παρατηρητές που δεν πρόσεξαν την Ισλανδία και τη Λεττονία πέρυσι, η Ελλάδα είναι το πιο πρόσφατο και μέχρι στιγμής το μεγαλύτερο πεδίο μάχης. Τουλάχιστον η Ισλανδία και οι χώρες της Βαλτικής έχουν τη δυνατότητα της μετατροπής των δανείων τους σε εθνικό νόμισμα, της αναγνώρισης εξωτερικών χρεών κατά βούληση, και της φορολόγησης περιουσιών για την ανάκτηση από μέρους των κυβερνήσεων εσόδων που έχουν διοχετευθεί ως χρέος σε ξένους τραπεζίτες.

Όμως η Ελλάδα βρίσκεται δέσμια μιας ευρωπαϊκής νομισματικής ένωσης, που διοικείται από μη αιρετούς οικονομικούς αξιωματούχους που έχουν αντιστρέψει το ιστορικό νόημα της δημοκρατίας. Αντί ο πιο σημαντικός τομέας της οικονομίας, ο δημοσιονομικός, να καθορίζεται από εγκεκριμένες μέσω της εκλογικής διαδικασίας πολιτικές, οι κεντρικές τράπεζες (οι διορισμένοι λομπίστες των εμπορικών και επενδυτικών τραπεζών) έχουν καταστεί ανεξάρτητοι από πολιτικούς έλεγχους και ισορροπίες [...] Με έναν πραγματικά Οργουελικό τρόπο οι δεξιοί στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ (όπως ο Ben Bernake) το ονομάζουν αυτό "ορόσημο της δημοκρατίας" [...]

Οι νεοφιλελεύθεροι κατηγορούν {..την ελληνική κυβέρνηση} ότι δεν εκποιεί αρκετή δημόσια γη και πόρους για να γεφυρώσει το χάσμα {του χρέους}. [...]

Όπως έκανε η αμερικανική κυβέρνηση στο παρελθόν, {έτσι και η ελληνική} έχει εκδώσει ομόλογα για να χρηματοδοτήσει το έλλειμμα που προέκυψε εξαιτίας των φοροαπαλλαγών. Οι αγοραστές αυτών των ομολόγων (κυρίως γερμανικές τράπεζες) απαιτούν από τους Έλληνες εργαζόμενους (και τώρα επίσης από τους Γερμανούς φορολογούμενους) να επωμιστούν το κόστος αυτών των φοροαπαλλαγών. Γερμανοί και άλλοι τραπεζίτες και ομολογιούχοι ζητούν να πληρωθούν με κόστος τη δραστική περικοπή συντάξεων και κοινωνικών παροχών - και αν είναι δυνατόν με ιδιωτικοποιήσεις αντί ευτελούς τιμήματος.

[...] Οι ομολογιούχοι και οι κερδοσκόποι απαιτούν ομόφωνα από την Ε.Ε. το Δ.Ν.Τ. και τις ΗΠΑ να εγγυηθούν ότι θα προλάβουν να πάρουν τα κέρδη τους πριν το χρηματοπιστωτικό παιχνίδι καταρρεύσει. Η αρπαγή μπορεί να γίνει τάχιστα από συρρικνούμενες οικονομίες που εφαρμόζουν σχέδια τύπου Δ.Ν.Τ..

Η ανεργία αυξάνεται οδηγώντας τις οικονομίες βαθύτερα στο χρέος - όχι μόνο το δημόσιο χρέος καθώς οι συρρικνούμενες αγορές οδηγούν σε ελάττωση της είσπραξης φόρων, αλλά και το εξωτερικό χρέος καθώς η εξάρτηση από τις εισαγωγές αυξάνεται.

Από άποψη οικονομική η ελληνική κινητοποίηση είναι μια επανάσταση κατά της πολιτικής που θέλει να θυσιάσει την ευημερία για να πληρώσει τους ξένους πιστωτές με αυτόν τον τρόπο. Από πολιτική άποψη η μάχη δίνεται για να σωθεί η Ελλάδα από τη μετατροπή της σε ένα αντι-κράτος. Η κλασική {από οικονομικοπολιτική σκοπιά} ερμηνεία του "κράτους" και της κυβέρνησης είναι η δυνατότητα να επιβάλλει φόρους και να εκδίδει χρήμα. Όμως η Ελλάδα έχει παραχωρήσει τη δημοσιονομική της αρμοδιότητα στην Ε.Ε και το Δ.Ν.Τ. οι οποίοι την καλούν να παραβιάσει αυτό που οι πολιτικοί θεωρητικοί θεωρούν πρώτιστο καθήκον κάθε κυβέρνησης: να ενεργεί με γνώμονα το μακροπρόθεσμο εθνικό συμφέρον. Η ελληνική κυβέρνηση έχει εντολή να δράσει για λογαριασμό του τραπεζικού κεφαλαίου και στην πραγματικότητα εκείνου των ξένων χωρών δια της εκποίησης περιουσιακών στοιχείων, όχι δια της εξασφάλισης μακροπρόθεσμης ανάπτυξης.

Το διακύβευμα είναι αν τα έθνη θα διοικούνται από πιστωτές ή θα θέσουν ως στόχο να εκμεταλλευτούν τα οφέλη από την οικονομική ανάπτυξη. Η ολιγαρχική πρεμούρα για τη διάσωση των ξένων τραπεζών και των κερδοσκόπων ομολογιούχων μέσω κεφαλαίων από την Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ. στοχεύει στο να φορτώσει στους εργαζόμενους τις απώλειες από τη μη είσπραξη φόρων.

Ο στόχος είναι να διευκολυνθούν οι τράπεζες να αποφύγουν να πληρώσουν το κόστος του στεγνώματος της εγχώριας αγοράς. Θέλουν να φύγει από τα χέρια των ψηφοφόρων η κυβερνητική πολιτική και να παραδοθεί στην Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ. που δρουν ως όργανα του διεθνούς κεφαλαίου.

Αυτό δημιουργεί μια κατάσταση μέσα στην οποία ούτε η Ελλάδα ούτε η Κομισιόν (η Ευρωπαϊκή Επιτροπή) λειτουργούν ως κράτη ή κυβερνήσεις με την παραδοσιακή πολιτική έννοια. Η γραφειοκρατία της Ε.Ε. και του Δ.Ν.Τ. δεν είναι αιρετή. Και στο βαθμό που αυτά τα ξενοκινούμενα οικονομικά σχέδια ευοδωθούν, τα κεφάλαια της οικονομίας θα εξαντληθούν και η κοινωνική δημοκρατία θα καταρρεύσει.[...]

Η εξαπάτηση

Η κρίση αυτή όπως και οι διασώσεις των Αυστριακών και Σουηδικών τραπεζών από χρέη της Ουγγαρίας της Ρουμανίας και της Λεττονίας που είναι αντίθετες με την ευρωπαϊκή αρχή της μη-διάσωσης, στηρίχθηκαν στο άρθρο 122.2 της Ευρωπαϊκής Συνθήκης που επιτρέπει δάνεια προς κυβερνήσεις σε έκτακτες συνθήκες. Όμως το πρόβλημα του Βαλτικού χρέους είναι χρόνιο και δομικό, όχι "έκτακτο". Βοηθώντας με δάνεια τη Λεττονία, η κυρία Μέρκελ επίσης ψεύδεται, καθότι η Ε.Ε. έχει θέσει περιορισμούς ως προς τις αιτίες και τους σκοπούς μιας δανειοδότησης, προβλέποντας κάτι τέτοιο μόνο για λόγους προσαρμογής της χώρας στα ευρωπαϊκά δεδομένα, με στήριξη της νομισματικής ισοτιμίας, όχι για λόγους οικονομικής ανάπτυξης.

"Με τον τρόπο αυτόν η Λεττονία θυματοποιείται, δεν βοηθιέται.[...]" Ο πραγματικός στόχος είναι να δοθεί περισσότερος χρόνος στις σουηδικές τράπεζες να μαζέψουν τοκοχρεολύσια πριν η κατάσταση ξεφύγει από τον έλεγχο. "Το συνάλλαγμα που δαπανάται για την εξυπηρέτηση ιδιωτικών χρεών προς ξένες τράπεζες μετατρέπεται σε εθνικό χρέος που θα πρέπει να πληρωθεί από τους Λεττονούς φορολογούμενους. Αυτό το ευρωπαϊκό χρέος είναι μια άσκηση στη νεο-αποικιοκρατία.[...]" Το ερώτημα είναι κατά πόσον η Ελλάδα βρίσκεται σε θέση ματ, αν δηλαδή το κοινωνικό της κράτος θα ακολουθήσει την συρρίκνωση εκείνου των χωρών της Βαλτικής, οπότε θα έχουμε ανάλογο μεταναστευτικό κύμα. Η Ελλάδα αποτελεί ένα πείραμα νεοφιλελεύθερου κεντρικού σχεδιασμού.

Το πραγματικό αντικείμενο της διάσωσης είναι η αρχή ότι οι οικονομίες πρέπει να πτωχεύουν προκειμένου το κεφάλαιο να κυριαρχεί.
Αλλά αυτή η μάχη ασφαλώς δεν έχει τελειώσει. Θα συνεχιστεί καθ' όλη τη δεκαετία, καθώς επιστρέφουμε στις διεκδικήσεις του 19ου και 20ου αιώνα για την αντικατάσταση της πολιτικής που δουλεύει υπέρ των συμφερόντων της μεγάλης περιουσίας και κεφαλαιακής ιδιοκτησίας, με μια προοδευτική πολιτική δίκαιης φορολόγησης και δημόσιας πρωτοβουλίας.

Η κλασική πολιτική οικονομία υπήρξε ένα ρεφορμιστικό πρόγραμμα του 19ου αιώνα, που είχε να αντιμετωπίσει εχθρικές κυβερνήσεις παρακινούμενες από αριστοκρατίες και που στηρίχθηκε στην ιδέα της κατάργησης του "δωρεάν γεύματος" για τους ιδιοκτήτες της μεγάλης ακίνητης περιουσίας, των μονοπωλιακών ενοικίων και του τοκογλυφικού κεφαλαίου. Είναι αυτό που ο John Maynard Keynes πανηγύρισε ως τον "θάνατο του εισοδηματία". Όμως τα γνωστά μεγάλα συμφέροντα αντέδρασαν. Ονομάζοντας κοινωνική δημοκρατία και δημόσιες ρυθμίσεις το δρόμο προς την δουλοπαροικία, προσπαθούν να βάλουν την Ευρώπη στο δρόμο της υποδούλωσης μέσω του χρέους (debt peonage).

Οι Αμερικανοί Tea Partiers(*) και οι επαναστάτες κατά της άδικης φορολόγησης, πνιγμένοι στα χρέη και αντιμέτωποι με τη διαφθορά του Κογκρέσου που υπακούει στους λομπίστες του μεγάλου κεφαλαίου εγκατέλειψαν τον αγώνα, και επιδιώκουν την ασφάλεια μέσα από την οργάνωση σε αυτόνομες τοπικές κοινωνίες.

Ο μόνος τρόπος αντίδρασης είναι η επανάκτηση του ελέγχου της διακυβέρνησης μέσα στο πνεύμα της κλασικής οικονομίας με προοδευτικές μεταρρυθμίσεις. "Τουλάχιστον για αυτό αγωνίζεται η ελληνική εργατική τάξη. Κάποιος πρέπει να ελέγξει την κυβέρνηση. Και αν οι δημοκρατικές δυνάμεις αποσυρθούν από τη μάχη, ο χρηματοπιστωτικός τομέας θα σφίξει περισσότερο τη θηλιά." Η έκβαση του αγώνα θα καθορίσει και τη στάση, ίσως μέσα στο καλοκαίρι ή το φθινόπωρο, των μετα-σοβιετικών οικονομιών που κράτησαν τα εθνικά τους νομίσματα.

_____________________________________________
* Tea Partiers, ονομάστηκαν οι Αμερικανοί διαδηλωτές κατά των μέτρων διάσωσης των τραπεζών το 2008 και 09, κατά το πρότυπο του Boston Tea Party του 1773, τότε που οι άποικοι επαναστάτησαν κατά της φορολόγησης του τσαγιού από τη Βρετανική κυβέρνηση. Οι τότε διαδηλώσεις και η συγκεκριμένη αντίσταση ήταν ένας προπομπός που έθεσε τα θεμέλια της αμερικανικής επανάστασης (πολέμου της ανεξαρτησίας) που άρχισε δύο χρόνια αργότερα.
_____________________________________________
Ο Michael Hudson, είναι οικονομολόγος, καθηγητής, πρόεδρος του ISLET (Ινστιτούτο για τη Μελέτη των Μακροπρόθεσμων Οικονομικών Τάσεων) και συγγραφέας. Έχει διατελέσει σύμβουλος της αμερικανικής διοίκησης (του Λευκού Οίκου, του State Department και του Πενταγώνου), αλλά και άλλων κυβερνήσεων όπως του Καναδά της Ρωσίας και του Μεξικού.

Το πρωτότυπο αγγλικό κείμενο μπορείτε να το διαβάσετε στον ιστότοπο του Michael Hudson

Μυστικά και ψέματα για το ελληνικό χρέος

(με τη μορφή ερωταποκρίσεων)

Του Σπύρου Ραυτόπουλου

Θα μπορούσαμε να κάνουμε μια παρουσίαση του πολιτικού παραλογισμού που σχετίζεται με το μείζον ζήτημα του ελληνικού χρέους, μέσα από μια σύνοψη σχετικών ερωτημάτων που σπανίως τίθενται στο δημόσιο διάλογο, και απαντήσεων που ακόμα σπανιότερα βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Όσοι θέτουν τέτοια ερωτήματα και κυρίως όσοι πρεσβεύουν απόψεις που θεωρούνται επικίνδυνες για την ευστάθεια του συστήματος, του ίδιου συστήματος που οδήγησε τη χώρα στα πρόθυρα της καταστροφής, αποκλείονται από τις στρογγυλές τράπεζες τις κάμερες και τα μικρόφωνα των ΜΜΕ. Οι φόβοι των ταγών του πολιτικοοικονομικού status είναι εύλογοι ιδίως σε μια περίοδο που, καθώς γνωρίζουν, και η παραμικρή σπίθα θα μπορούσε να πυροδοτήσει πρωτόγνωρες αλυσιδωτές αντιδράσεις στους κόλπους της ελληνικής -και όχι μόνον- κοινωνίας με αποτέλεσμα την κατάρρευση θεσμών και ιδεολογιών. Αν ακόμα και ηγετικά στελέχη της αριστεράς διατυπώνουν σήμερα έναν λόγο επιφυλακτικό έως μουδιασμένο είναι ακριβώς γιατί οι προϋποθέσεις μιας ριζικής ανατροπής είναι πλέον ωριμότερες από ποτέ. Η ανησυχία τους είναι ότι δεν γνωρίζουν τη θέση που θα κατέχουν μέσα σε μια νέα τάξη πραγμάτων, δεν γνωρίζουν αν η περιορισμένη έστω εξουσία που τώρα ασκούν πρόκειται κι αυτή να αμφισβητηθεί μέσα σε ένα σκηνικό γενικευμένης αναθεώρησης ρόλων και εξουσιών. Ίσως τελικά η αριστερά φοβάται μήπως κληθεί να ανταποκριθεί εμπράκτως στον ιστορικό της ρόλο... Πώς αλλιώς να ερμηνευτεί η σιωπή σε σχέση με την κραυγαλέα παθογένεια ενός χρεοκοπημένου μοντέλου διακυβέρνησης και ενός επίσης χρεοκοπημένου μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης; Λαλίστατοι σε άλλες εποχές όπου ο ριζοσπαστικός λόγος ήταν λόγω συνθηκών ανέξοδος, σήμερα αρκετοί αριστεροί περιορίζονται στην πρόταση σχετικά ανώδυνων για το σύστημα διορθωτικών μέτρων, τη διατύπωση μετριοπαθέστατων αιτημάτων, και ήπιας κριτικής όπως π.χ. εκείνης που ισχυρίζεται ότι τα μέτρα είναι δήθεν απαραίτητα αλλά θα έπρεπε απλώς να είναι κοινωνικά κάπως δικαιότερα. Μέσα σ' αυτό το περιβάλλον όπου ο κομφορμισμός βαφτίζεται ρεαλισμός και υπευθυνότητα, και η παραπληροφόρηση φθάνει στα όρια της προπαγάνδας ας δούμε μερικά από τα ερωτήματα και τις απαντήσεις που σκοπίμως αποσιωπούνται.

Ερ. Το χρέος της χώρας είναι νόμιμο ή ειδεχθές;

Απ. Ο όρος ειδεχθές χρέος (odious debt) είναι ευρέως αποδεκτός και έχει εκτός του ηθικού, και νομικό περιεχόμενο, σύμφωνο με τη διεθνή πρακτική. Ένα δημόσιο χρέος μπορεί να χαρακτηριστεί ειδεχθές αν ισχύει κάποια από τις εξής προϋποθέσεις:
α) να ανελήφθη αρχικά ή να διογκώθηκε στη συνέχεια χωρίς τη συναίνεση της κοινωνίας
β) η δημιουργία του να μην ωφέλησε αλλά μάλλον να ζημίωσε τη χώρα
γ) η αποπληρωμή του να συνεπάγεται καταστροφικές συνέπειες για τη χώρα.
Στην περίπτωση της Ελλάδας δεν ισχύει μόνο μία αλλά και οι τρεις παραπάνω προϋποθέσεις, άρα το χρέος είναι όντως ειδεχθές.

Ερ. Το χρέος αυτό σε τι βαθμό είναι δημόσιο και σε τι βαθμό ιδιωτικό;

Απ. Ο δημόσιος χαρακτήρας ενός χρέους συναρτάται με τα πιο πάνω και ιδίως με τα οφέλη που αποκομίζει ο λαός και το έθνος απ' αυτό. Μπορούμε να υπολογίσουμε τα οφέλη για την Ελλάδα από το εν λόγω χρέος, συγκρίνοντας το τωρινό βιοτικό επίπεδο του λαού, την κατάσταση της οικονομίας, τις υποδομές της χώρας, την ποιότητα βασικών δημόσιων αγαθών όπως της παιδείας, της υγείας και της πρόνοιας, την ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών, τους ρυθμούς ανάπτυξης και τις προοπτικές της, με τα αντίστοιχα μεγέθη πριν από τον δανεισμό. Δεδομένου ότι πολλά από τα παραπάνω βρίσκονται σήμερα σε κατάσταση χειρότερη από την αντίστοιχη πριν το δανεισμό, είναι φανερό ότι το χρέος δεν είναι δημόσιο, εφόσον ωφέλησε ελάχιστα ή καθόλου τη χώρα, από πολλές απόψεις μάλιστα τη ζημίωσε. Αντιθέτως είχε προφανή οφέλη για τις ιδιωτικές τράπεζες, για συγκεκριμένες ελληνικές και ξένες ιδιωτικές επιχειρήσεις και ιδιώτες, ενώ είχε και τουλάχιστον έμμεσα προσωπικά οφέλη για όσους πολιτικούς, εξασφάλισαν στους παραπάνω ευνοηθέντες προνομιακή μεταχείριση με πόρους του δημοσίου. Οι Έλληνες πολίτες δεν μπορεί να βαρύνονται με χρέη που δεν δημιούργησαν οι ίδιοι, αλλά τα ενέγραψαν άλλοι στο λογαριασμό τους, αυτοί που τελικά ωφελήθηκαν.

Ερ. Είναι υποχρεωμένο ένα κράτος να εξοφλήσει ένα μη δημόσιο ειδεχθές χρέος;

Απ. Κανένα κράτος δεν έχει παρόμοια ηθική ή νομική υποχρέωση, εφόσον ο ειδεχθής μη-δημόσιος χαρακτήρας του χρέους μπορεί να αποδειχτεί με αριθμητικά και όχι μόνο μεγέθη. Άρα το ελληνικό κράτος έχει όχι απλώς δικαίωμα αλλά και υποχρέωση για εθνικούς και συνταγματικούς λόγους να αρνηθεί την αποπληρωμή του. Οι ξένοι πιστωτές έχουν με τη σειρά τους δικαίωμα να απαιτήσουν εξωδίκως ή ενδίκως την αποπληρωμή του από όσους ωφελήθηκαν από το χρέος αυτό.

Ερ. Δεν ευθύνεται μια χώρα για τις επιλογές των κυβερνήσεών της, δεν ευθύνεται ένας λαός για τις επιλογές των αντιπροσώπων του;

Απ. Ευθύνεται ο λαός μόνον εφόσον λειτουργούσε ως εντολέας κατά τη στιγμή της λήψης των συγκεκριμένων αποφάσεων και μάλιστα μόνον εφόσον τελούσε εν γνώσει όλων των παραμέτρων που σχετίζονταν με τις αποφάσεις αυτές. Όμως, πρώτον, ο ελληνικός λαός βαφτίζεται εντολέας μία μόνον μέρα κάθε 3-4 χρόνια κατά την οποίαν η μοναδική δυνατότητα που του δίνεται είναι να επιλέξει αμέσως ή εμμέσως αντιπροσώπους. Πέραν της επιλογής κόμματος (ίσως και βουλευτών) δεν ερωτάται ποτέ σχετικά με καμία απόφαση που τον αφορά, ούτε καν την ημέρα των εκλογών. Η ψήφος του ερμηνεύεται από την εξουσία αυθαιρέτως ως έγκριση ενός κομματικού προγράμματος που έτσι κι αλλιώς ποτέ δεν εφαρμόζεται συνολικά, ενός προγράμματος για την κατάρτιση του οποίου ποτέ δεν ρωτήθηκε και την εφαρμογή του οποίου ποσώς μπορεί να ελέγξει. Το ότι ο λαός δεν έχει καμία δυνατότητα ελέγχου των αποφάσεων και πράξεων των υποτιθέμενων αντιπροσώπων του οφείλεται στο ότι χάνει την ιδιότητα του εντολέα ήδη από τη στιγμή που κλείνουν οι κάλπες. Αλλά τότε χάνουν και την ιδιότητα των αντιπροσώπων του οι εκλεγέντες. Είναι άρα προφανές ότι και οι συγκεκριμένες επιλογές τους που οδήγησαν στο χρέος δεν είχαν τη ρητή έγκριση του λαού.

Ερ. Μήπως οι κυβερνητικές επιλογές είχαν την έμμεση, παθητική αποδοχή της ελληνικής κοινωνίας, αφού δεν υπήρξε έγκαιρη αντίδρασή της;

Απ. Ούτε αυτός ο ισχυρισμός είναι βάσιμος, αφού πρώτον, στο ισχύον σύστημα δεν προβλέπεται θεσμικά κατοχυρωμένος τρόπος αποτελεσματικής λαϊκής αντίδρασης και δεύτερον, αφού είναι γνωστό ότι η ελληνική κοινή γνώμη εξαπατήθηκε επί σειρά ετών δια της απόκρυψης σημαντικών πληροφοριών. Πληροφοριών όχι μόνον σε σχέση με τους όρους και τις πιθανές επιπτώσεις στην οικονομία των αλλεπάλληλων δανεισμών αλλά και σε σχέση με την πραγματική κατάσταση αυτής της οικονομίας, τα ελλείμματα, τη διάρθρωση και τις πραγματικές προοπτικές της, καθώς επίσης για επιμέρους πληροφορίες όπως για την πραγματική κατανομή κονδυλίων, το πραγματικό μέγεθος και ρόλο του δημόσιου τομέα, τους όρους και τα μεγέθη των προμηθειών κ.λπ. Όταν όλες αυτές οι πληροφορίες αποκρύπτονταν επιτυχώς από την Ε.Ε. και τους τεχνοκράτες της για χρόνια, δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι όφειλαν να είναι γνωστές στους Έλληνες πολίτες, ώστε αυτοί να αντιδράσουν και μάλιστα εγκαίρως! Άρα η ελληνική κοινωνία δεν έχει καμία ευθύνη για το χρέος αυτό.

Ερ. Δεν κινδυνεύει η εθνική κυριαρχία από τη μη αποπληρωμή του χρέους;

Απ. Αντιθέτως, η εθνική κυριαρχία κινδυνεύει από την απόπειρα αποπληρωμής του. Μια τέτοια απόπειρα θα ήταν είτε μάταιη λόγω του τεράστιου όγκου του χρέους, είτε καταστροφική, αλλά κατά πάσα πιθανότητα και τα δύο. Όσο η χώρα θα επιχειρεί κάτι τέτοιο, τόσο θα πρέπει να παίρνει είτε αποφάσεις που θα την ωθούν ακόμα πιο βαθειά στον εξωτερικό δανεισμό, είτε μέτρα που θα εξαθλιώνουν την οικονομία και θα αποσυνθέτουν τον κοινωνικό της ιστό ενώ θα συμπεριλαμβάνουν πιθανότατα και εκποίηση μεγάλων τμημάτων της κρατικής περιουσίας, γιατί όχι και εθνικού εδάφους. Μετά την εθνική της κατεδάφιση θα είναι ευκολότερο να παραδοθεί εξουθενωμένη εκ νέου στις διαθέσεις των κηδεμόνων και δανειστών της, προκειμένου να της επιτραπεί η επί ερειπίων πλέον ανοικοδόμησή της με ανάληψη νέων δανείων κ.ο.κ. Μέχρι να συμβούν αυτά, αλλά και μετά, θα είναι υποχρεωμένη να υπακούει σε έξωθεν εντολές για όλα τα σημαντικά ζητήματα εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής, δεδομένου ότι η -κατά δήλωση του ίδιου του πρωθυπουργού- απώλεια μέρους της εθνικής κυριαρχίας που έχει ήδη αρχίσει, θα επεκτείνεται διαρκώς.

Ερ. Τι συνιστά μια οικονομικά βιώσιμη, κοινωνικά δίκαιη και εθνικά σωτήρια λύση;

Απ. Ο συνδυασμός ορισμένων περίπου αυτονόητων μέτρων. Πρώτον, η αποκήρυξη μεγάλου μέρους του χρέους, η μετάθεση της αποπληρωμής του υπολοίπου σε χρόνο κατά τον οποίον θα έχει επιτευχθεί ικανοποιητικός και βιώσιμος ρυθμός ανάπτυξης της χώρας και η δραστική μείωση των επιτοκίων για αυτό το υπόλοιπο. Δεύτερον, η δημιουργία δραχμικού εσωτερικού χρέους με χαμηλότοκα κρατικά δάνεια που θα στηρίξει την ανάπτυξη. Τρίτον η δυνατότητα χάραξης ανεξάρτητης νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής, ασφαλώς εκτός Ο.Ν.Ε. και η από κοινού προσπάθεια με άλλες χώρες για τη δημιουργία μιας Ε.Ε. λαών και όχι ιδιωτικών κεφαλαίων. Τέταρτον, ο αποκλεισμός κάθε πολιτικής ή οικονομικής λύσης που θα μπορούσε μελλοντικά να οδηγήσει σε νέο εξωτερικό δανεισμό. Πέμπτον, η επιδίωξη και εξασφάλιση της αντιπροσωπευτικότητας του πολιτικού συστήματος με απαραίτητη την ριζική αναθεώρηση του Συντάγματος. Το νέο Σύνταγμα θα πρέπει να περιλαμβάνει ρυθμίσεις όπως το θεσμό των δημοψηφισμάτων με πρωτοβουλία των ίδιων των πολιτών και χωρίς να είναι αναγκαία η έγκριση του κοινοβουλίου, ή όπως το μέτρο της ανακλητότητας κρατικών λειτουργών, ρυθμίσεις δηλαδή που θα εξασφαλίζουν τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στη λήψη των αποφάσεων και τον αποτελεσματικό έλεγχο της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας. Επίσης θα πρέπει να εγγυάται με ειδικούς όρους και όχι με γενικόλογες διατυπώσεις τη διαφάνεια του πολιτικού συστήματος, και την προστασία του από τη διαφθορά.

Τέλος, ας επανέλθουμε στο δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας με μερικές αλήθειες που είτε αγνοούνται είτε αποσιωπούνται. Ακούγεται ίσως παράδοξο, αλλά το ελληνικό κράτος μπορεί και τώρα ακόμα να στηρίξει -με όσες δραχμές χρειάζονται- την ανάπτυξη της χώρας. Δεν είναι ζήτημα οικονομικό αλλά πολιτικό. Η χώρα μπορεί βεβαίως να χρειάζεται εισαγωγές και εξαγωγές, να χρειάζεται καλές διεθνείς σχέσεις, όμως δεν χρειάζεται χρήμα! Μπορεί να το παράγει το κράτος σε όση ποσότητα είναι απαραίτητη. Η αντίρρηση περί πληθωρισμού δεν στέκει, αν ο όποιος εσωτερικός δανεισμός υπάρξει, δεν στοχεύει στην πρωτογενή ενίσχυση της κατανάλωσης αλλά της παραγωγής. Η κατανάλωση θα αυξηθεί δευτερογενώς ως αποτέλεσμα της αύξησης της απασχόλησης. Το πρόβλημα που έχει η χώρα είναι ότι δεν παράγει. Έτσι η σημερινή κατανάλωση οδηγεί υποχρεωτικά σε αυξημένες εισαγωγές που σημαίνουν αυξημένο εμπορικό έλλειμμα και άρα αύξηση του εξωτερικού χρέους, που με τη σειρά του καταλήγει σε μέτρα όπως αυτά, δηλαδή έχουμε έναν φαύλο κύκλο που εγγυάται την εξαθλίωση της χώρας.
Σήμερα η παραγωγή χρήματος είναι καθαρά λογιστική πράξη. Επίσης απλές λογιστικές πράξεις είναι συνήθως η δημιουργία αλλά και η διαγραφή ενός χρέους. Για να το πούμε σχηματικά, η δημιουργία και η αναδιάρθρωση όπως και η διαγραφή ενός δημόσιου χρέους, είναι μια λογιστική πράξη, που γίνεται με πολιτικές αποφάσεις και θεωρητικά θα μπορούσε να μη συνεπάγεται καμία άμεση οικονομική συνέπεια για κανένα από τα μέρη (ούτε για τον πιστωτή ούτε για τον δανειολήπτη). Οι συνέπειες εξαρτώνται αποκλειστικά από το πώς ερμηνεύεται με πολιτικοοικονομικούς όρους και άρα πώς χρησιμοποιείται ένα δημόσιο χρέος. Η ύπαρξή του αυτή καθεαυτήν έχει περισσότερο συμβολική και λιγότερο φυσική υπόσταση. Για μεγαλύτερη γλαφυρότητα, μπορούμε να πούμε ότι η πραγματική αξία ενός δανείου δεν είναι κατ' αρχήν πολύ μεγαλύτερη από την αξία του χαρτιού που απαιτείται για τα χαρτονομίσματα (στο βαθμό που υπάρχουν) και για τα γραφειοκρατικά έγγραφα που σχετίζονται με το δάνειο! Με άλλα λόγια οι τράπεζες δανείζουν εικονικό πλούτο, καθότι οι ίδιες δεν διαθέτουν τον αντίστοιχο φυσικό πλούτο. Τους έχει παραχωρηθεί όμως το σκανδαλώδες δικαίωμα να χρεώνουν τόκους για τον εικονικό αυτό πλούτο τη στιγμή που οι ίδιες διεκδικούν από τους πελάτες τους φυσικό πλούτο με τη μορφή εγγυήσεων. Και αντί οι πολιτικές αποφάσεις να στοχεύουν στην αναθεώρηση αυτού του παραλογισμού, στρέφονται κατά των ίδιων των θυμάτων του, κάτι που σήμερα κορυφώνεται στην Ελλάδα.

Αν δεν μπορούμε τη στιγμή αυτή να ανατρέψουμε αυτόν τον παραλογισμό του τραπεζικού δανεισμού, τότε ας δώσουμε τουλάχιστον σε ελληνικές κρατικές τράπεζες την ευκαιρία να τον αξιοποιήσουν προς όφελος του ελληνικού λαού. Ρωτήστε τους πολιτικούς μας γιατί δεν το κάνουν!

____________________
Ο Σπύρος Ραυτόπουλος είναι συνθέτης και έχει ασχοληθεί επί σειρά ετών με χρηματοοικονομικά θέματα. Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε έγκυρα ξένα οικονομικά περιοδικά.