Η επέλαση των ραντιέρηδων

του Στάθη Στασινού

Ερνστ Κίρχνερ, "Πέντε λουόμενες σε μια λίμνη", 1911

Όταν η Τράπεζα Πειραιώς έκανε προσφορά στην κυβέρνηση για την εξαγορά του 33% του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και του 77% της Αγροτικής Τράπεζας έναντι 700 εκ. ευρώ πριν από δέκα μέρες, ακόμα και ο μπακάλης της γειτονιάς με το τεφτέρι του δεν μπορούσε να καταλάβει γιατί και πώς. Κι ας είχε αλλάξει τον ΦΠΑ της ταμειακής για μια ακόμα φορά αυτό το μήνα.

Βλέπετε, η Τράπεζα Πειραιώς δεν είναι και η πιο σταθερή τράπεζα του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος. Κι αυτό παρά τα χαριστικά 3,4 δισ. ευρώ που πήρε από την κυβέρνηση από το γνωστό πακέτο των 28 δις, εκ των οποίων τα 2,2 δις δόθηκαν μόλις τον Απρίλη. Και μην ακούτε τα παπαγαλάκια που λένε πως τα περισσότερα από αυτά είναι σε εγγυήσεις. Οι εγγυήσεις του ελληνικού δημοσίου, όταν πηγαίνουν στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), μεταφράζονται σε ζεστό χρήμα, κι αν καταπέσουν το δημόσιο είναι υπεύθυνο για την αποπληρωμή τους.

Τζαίημς Ένσορ, "Δυο σκελετοί παλεύουν για μια ρέγκα τουρσί", 1891

Κι όποιος αμφισβητεί το πόσο χαριστικά δόθηκαν αυτά τα χρήματα, δεν έχει παρά να ανατρέξει στη συμφωνία που έκανε την ίδια εποχή ο Γουώρεν Μπάφφετ για την εξαγορά ποσοστού της δοκιμαζόμενης τότε Goldman Sachs. Ο Μπάφφετ όχι μόνο παίρνει μέρισμα 10% κάθε χρόνο για το σύνολο της επένδυσής του (και όχι το 1/5), αλλά διαθέτει ταυτόχρονα το δικαίωμα να αγοράσει επιπλέον μετοχές σε προνομιακή τιμή, χώρια το γεγονός πως η υπεραξία του κεφαλαίου που επένδυσε μεταφράζεται ήδη σε κέρδη άνω του 50%, αντί για την «απάτη» των μη διαπραγματεύσιμων προνομιούχων μετοχών που πήρε το ελληνικό δημόσιο.

Ο σοσιαλισμός των πλουσίων

Παγκοσμίως σε αυτές τις περιπτώσεις μια μεγάλη και σταθερή τράπεζα απορροφά τη λιγότερο σταθερή, έτσι ώστε τα προβλήματά της να κρυφτούν και να διασκορπιστούν μέσα στο χαρτοφυλάκιο του σταθερού ιδρύματος. Στη χειρότερη περίπτωση, όταν καμία τράπεζα δεν είναι αρκετά σταθερή για να αναλάβει μια τέτοια αποστολή, το κράτος και η κεντρική τράπεζα παρεμβαίνουν αναλαμβάνοντας ολόκληρο το χαρτοφυλάκιο και τη λειτουργία των προβληματικών τραπεζών, όπως συνέβη στη Σουηδία το 1992.

Στην Ελλάδα όμως συνέβη το ακριβώς αντίθετο. Η λιγότερο σταθερή τράπεζα θέλει να εξαγοράσει τις άλλες και μάλιστα με εξολοκλήρου κρατική χρηματοδότηση καθώς το ποσό που προσφέρει σε μετρητά είναι το ¼ αυτού που έχει λάβει ως κρατική βοήθεια. Είναι σαν ο μπακάλης της πρώτης παραγράφου να παίρνει ένα δάνειο από το σουπερμάρκετ και μετά –με τα χρήματα του δανείου– να θέλει να εξαγοράσει ολόκληρο το σουπερμάρκετ.

Πώς είναι δυνατό να συμβαίνει αυτό σε μια καπιταλιστική αγορά; Γιατί δεν κάνει κάτι η διοίκηση του σουπερμάρκετ; Οι μέτοχοι τι λένε; Η διοίκηση κάνει φυσικά την πάπια, διότι έχει έρθει σε συνεννόηση με τον μπακάλη. Και πιθανότατα με τους άλλους μπακάληδες της γειτονιάς. Βλέπετε το φιλετάκι ζεστού χρήματος που ονομάζεται Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο αποτελεί μήλον της έριδος για όλο το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Ήδη Εθνική και Eurobank διαθέτουν από 6% καθεμιά, και όλοι περιμένουν να απαντήσουν. Μήπως λοιπόν ο πρώτος μπακάλης έσκασε τη βόμβα για να κάνει το λαγό; Μήπως η κρατική διοίκηση έθεσε τη βάση στα 700 εκ. για να έρθει ένας άλλος μπακάλης να τα αγοράσει στη διπλή τιμή και έτσι να φανεί πως εξυπηρετήθηκε το δημόσιο συμφέρον; Πολύ πιθανό, αν και αδιάφορο για τους μετόχους του σουπερμάρκετ.

Διότι η αλήθεια είναι πως όσο και να προσπαθήσουν τα ΜΜΕ, που μάλλον αστεία παρουσιάζουν την υπόθεση, να δώσουν μια θετική χροιά στο παραμύθι, οποιαδήποτε ελληνική τράπεζα αγοράσει το Τ.Τ. και την Αγροτική, θα το κάνει εξολοκλήρου με κρατικά χρήματα. Διότι η Eurobank έχει πάρει από το κράτος, σε δάνεια, ρευστό και εγγυήσεις, 5,5 δισ. ευρώ, η Εθνική 4,3 δισ. ευρώ και η Alpha Βank 4,8 δισ. ευρώ. Κι όλα αυτά χωρίς να μετρήσουμε μέσα τα επιπλέον 15 δισ. σε εγγυήσεις που υποσχέθηκε σε δυο γραμμές του Μνημονίου η κυβέρνηση (άρθρο 4, παράγραφος και τα οποία επιμελώς κρύβονται στην ειδησεογραφία πίσω από 15 δις του παλιού πακέτου των 28 δισ. Ή τα 10 δισ. σε δάνεια που θα λάβει η κυβέρνηση για τη συγκρότηση ταμείου υπέρ των τραπεζών, πάλι σύμφωνα με το Μνημόνιο. Πώς μπορούμε να μιλάμε για ιδιωτικοποιήσεις σε έναν κλάδο όπου το κράτος έχει επενδύσει ήδη 53 δισ. ευρώ, πάνω από τρεις φορές δηλαδή της σημερινής αξίας ολόκληρου του κλάδου;

Άρα, με όποιους όρους κι αν γίνει αυτή η πώληση, θα συντελεστεί μπρος στα μάτια μας μια ξεδιάντροπη μεταφορά πλούτου από τα κρατικά ταμεία στα ιδιωτικά. Κι αυτό δεν εξωραΐζεται, ακόμα κι αν βάλεις όλα τα μπαλέτα του LSE να χορεύουν γύρω του, πόσο μάλλον με τους συνήθεις περιφερόμενους υπαλλήλους των τηλεπαραθύρων — μονίμους ή συμβασιούχους.

Γιατί μαμά;

Το ελληνικό κράτος, εδώ και χρόνια, βρίσκεται στα χέρια μιας εγχρήματης (moneyed), μη παραγωγικής ελίτ. Σε αντίθεση με τις περισσότερο παραγωγικές ελίτ που διαθέτουν τον πλούτο τους π.χ. σε εργοστάσια, οι εγχρήματες ελίτ ψάχνουν μόνο για γρήγορες αποδόσεις τύπου καζίνο, και φυσικά για ενοίκια. Το κακό με τα ενοίκια, όπως μας εξηγούσαν οι κλασικοί οικονομολόγοι εδώ και δύο αιώνες, είναι πως αποτελούν μη παραγωγικές μεταφορές χρήματος μηδενικού αθροίσματος. Με λίγα λόγια, από τη συναλλαγή δεν παράγεται κανένα επιπλέον αποτέλεσμα. Αυτές τις ελίτ τις ονόμαζαν ραντιέρηδες (rentiers), μια κατάσταση γνώριμη στην ελληνική κοινωνία όπου το κεφάλαιο δεν έχει πολλές παραγωγικές διεξόδους. Είτε στη μικροκλίμακα της αντιπαροχής και του rooms to let είτε στις σοβαρές μπίζνες που κάνουν τα μεγάλα παιδιά.

Έτσι το κράτος άρχισε να προσφέρει σε αυτό το τεμπέλικο κεφάλαιο διάφορα φιλέτα τα οποία θα απέδιδαν ενοίκια. Είτε μέσω της παραχώρησης και της διευκόλυνσης δημιουργίας μονοπωλίων (Ολυμπιακή, Αττική Οδός, Ρίο-Αντίρριο, διόδια εθνικών οδών, ΕΛΠΕ κ.λπ.). Είτε διευκολύνοντας και κάνοντας τα στραβά μάτια σε ολιγοπωλιακά καρτέλ (κινητή τηλεφωνία, ακτοπλοΐα, μπύρες, γαλακτοκομικά κ.λπ). Είτε –κι αυτό αφορά την ιστορία μας– μέσω της παραχώρησης του δικαιώματος της δημιουργίας χρήματος που διαθέτουν οι τράπεζες.

Η τραπεζική λειτουργία είναι μια παραχώρηση της κοινωνίας προς κάποια ιδρύματα, με αντάλλαγμα τη δημιουργία του κατάλληλου πιστωτικού περιβάλλοντος που θα βοηθήσει την καπιταλιστική ανάπτυξη. Αντί γι’ αυτό όμως τα πιστωτικά ιδρύματα λειτούργησαν ως αρπακτικά προσφέροντας πιστώσεις σε φούσκες. Φούσκες που φυσικά προσφέρουν ελάχιστο παραγωγικό αποτέλεσμα, καθώς η αύξηση της αξίας ενός σπιτιού δεν περιέχει καμία παραγωγική διαδικασία. Είναι απλώς η μηδενικού αθροίσματος μεταφορά εγχρήματου πλούτου από τον αγοραστή στον πωλητή. Μηδενικού αθροίσματος, διότι όσα χάνει ο αγοραστής τόσα κερδίζει ο πωλητής.

Όταν αυτές οι διαδοχικές μη παραγωγικές φούσκες έσκασαν, οι τράπεζες ζήτησαν τη βοήθεια του κράτους, προκειμένου να συνεχίσουν να επιτελούν το έργο τους. Είναι το γνωστό σύνδρομο too big to fail, πολύ μεγάλο για να καταρρεύσει. Μόνο που στη διαδικασία αυτή το κράτος και οι τράπεζες «ξέχασαν» να πουν στην κοινωνία γι’ αυτή την παραχώρηση. Κι έτσι σήμερα φτάσαμε στο σημείο, οι ιδιώτες τραπεζίτες να απαιτούν παραπάνω ραντιέρικες παραχωρήσεις από το «σπάταλο» κράτος που τους έσωσε και τους επιτρέπει να συμπεριφέρονται με αυτό τον τρόπο.

Δεν είναι εντυπωσιακό πως η ίδια ομάδα μετόχων και στελεχών που είναι υπεύθυνες για την κατάντια και την κεφαλαιακή ανεπάρκεια των ελληνικών τραπεζών την τελευταία δεκαετία, είναι οι ίδιοι που κουνάνε απειλητικά το χέρι και ζητάνε κυριολεκτικά τα ρέστα του κράτους; Δεν είναι ακόμα πιο εντυπωσιακό πως οι ίδιοι άνθρωποι ανακυκλώνονται στις διάφορες θέσεις με διαφορά μερικών ετών; Από την Πειραιώς στην ΑΤΕ, από την Εθνική στην ΤτΕ, από την ΤτΕ στην ΕΚΤ και από τη Eurobank στο μονοπώλιο των ΕΛΠΕ; Ποιος μας τους φόρεσε αυτούς τους βαρόνους; Και πόσο παραγωγικό πλούτο έχουν δημιουργήσει όλα αυτά τα χρόνια για να τους έχουμε εκεί πάνω;

Η παραπάνω διαδικασία παρουσιάζεται ως τόσο φυσική, που οι περισσότεροι τείνουν να τη δέχονται, παρά το γεγονός πως κατανοούν ότι κάπου υπάρχει μια τρύπα. Τρύπα που το καπιταλιστικό σουηδικό κράτος δεν άφησε ανοιχτή στην αντίστοιχη περίπτωση το 1992. Διότι τότε το σουηδικό κράτος έθεσε ως όρο για την κρατική βοήθεια την εξαφάνιση των μετόχων. Αυτών δηλαδή που αποδεδειγμένα έφταιγαν για την κακή πορεία της τράπεζας. Έτσι εάν μια τράπεζα είχε ζημιές, π.χ., 15 δισ. και μετοχικό κεφάλαιο 5 δισ. οι μέτοχοι έχαναν τα 5 δισ. και οι μετοχές τους μηδενίζονταν και μετά το κράτος έβαζε από την τσέπη του τη διαφορά.

Φυσικά στον αντίποδα –στις ΗΠΑ– οι τρεις τελευταίοι υπουργοί Οικονομικών κατείχαν διευθυντικές θέσεις στην Goldman Sachs, και δεν είναι καθόλου τυχαίο πως η GS ήταν η μόνη επενδυτική τράπεζα που επιβίωσε μαζί με την Morgan Stanley έπειτα από δύο χρόνια κρίσης και απίθανες μεταφορές κρατικού χρήματος στις εν λόγω εταιρείες.

Εάν χρειαζόμαστε κάτι απέναντι σε αυτή την επίθεση των ραντιέρικων ακρίδων, είναι να ξαναθυμηθούμε τα επιχειρήματα των κλασικών οικονομολόγων απέναντι στις αντίστοιχες ακρίδες της εποχής τους. Εγχρήματες ελίτ, με προνομιακές αριστοκρατικές σχέσεις με το κράτος που μέσω των ενοικίων και των ειδικών προνομίων απομυζούσαν τη ζωτικότητα της εργασίας και της οικονομίας. Διότι η μάχη που βλέπουμε μπροστά μας έχει ξαναδοθεί. Τα εργαλεία υπάρχουν εδώ και έναν –τουλάχιστον– αιώνα. Χρειάζεται μόνο να βρούμε το πολιτικό προσωπικό που θα τα εφαρμόσει, έτσι ώστε να δοθεί τέλος σε αυτή την ιδιότυπη φεουδαρχία στην οποία βυθιζόμαστε.

Πηγή: Ενθέματα

Αντάρτικο Ούγγρων στη χούντα ΔΝΤ-ΕΕ

  "Aν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι" έγραφε ο Μπέρτολτ Μπρεχτ, θα μάθαιναν στα μικρά ψαράκια ότι "το ωραίο μέλλον τότε μόνο θα είναι εξασφαλισμένο, όταν εκείνα μάθουν να υπακούνε". Αυτή ακριβώς την απόλυτη υπακοή περίμεναν οι καρχαρίες της ΕΕ και του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος από χώρες που τα τελευταία χρόνια έπεσαν στην παγίδα τους και αναγκάστηκαν να επιβάλουν τρομακτικά μέτρα λιτότητας στον πληθυσμό τους.Μόνο που τις τελευταίες εβδομάδες ένα μικρό ψαράκι (ας το ονομάσουμε Ουγγαρία) είπε όχι.

 του Άρη Χατζηστεφάνου

Η νέα δεξιά κυβέρνηση του Βίκτορ Όρμπαν είχε το «θράσος» να ζητήσει από το ΔΝΤ και την ΕΕ όχι να απαλλαγεί από τους δυσβάσταχτούς στόχους που αυτοί θέτουν αλλά να λάβει μόνη της τις σχετικές αποφάσεις για την εκπλήρωσή τους. Χωρίς να παραβιάζει δηλαδή τους όρους του δανείου, που προβλέπουν μείωση του δημόσιου ελλείμματος κάτω από το 3,8% του ΑΕΠ, ο Όρμπαν θέλησε να ακολουθήσει ένα διαφορετικό δρόμο ο οποίος θα περιόριζε για λίγο τη συνεχή αφαίμαξη των κατώτερων στρωμάτων. Η απάντηση των διεθνών καρχαριών ήταν άμεση και λυσσαλέα. Το ΔΝΤ διέκοψε αμέσως τις συνομιλίες με την Ουγγαρία, γεγονός που σημαίνει ότι η χώρα δεν θα λάβει το τελικό πακέτο των 5 δισ. δολαρίων από το σύνολο των 20 που της είχαν υποσχεθεί.

 

Ο ούγγρος πρωθυπουργός όμως δεν είχε πει την τελευταία του λέξη. Με ειδικό νόμο που πέρασε (και εγκρίθηκε με ψήφους 301 υπέρ, έναντι μόλις 12 κατά) θα φορολογήσει τα αποθεματικά των τραπεζών και άλλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων κατά 0,5% για διάστημα τριών χρόνων. Έτσι θα συγκεντρώσει περίπου 850 εκατ. δολάρια τα οποία θα χρησιμοποιήσει για την αποπληρωμή χρεών. Ένα από τα μυστικά της σχετικής κίνησης είναι ότι καθώς το 80% του τραπεζικού συστήματος έχει ξεπουληθεί σε ξένες εταιρείες και κυρίως σε αυστριακές και γερμανικές τράπεζες, το μεγαλύτερο τμήμα του νέου φόρου θα έρθει από το εξωτερικό. Το τοκογλυφικό κεφάλαιο δηλαδή παγιδεύτηκε από μια απρόσμενη σκακιστική κίνηση του αντιπάλου και τώρα κινδυνεύει να χάσει τη βασίλισσά του.

 

Σε άλλες εποχές μια τέτοια κίνηση θα θεωρούταν αυτονόητη και μάλιστα ιδιαίτερα μετριοπαθής. Στα χρόνια του ληστρικού καπιταλισμού όμως αποτελει αιτία πολέμου. Οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στους «ενσωματωμένους» δημοσιογράφους και αναλυτές που το υπηρετούν θύμιζαν περισσότερο τη ρητορική του Τζορτζ Μπους εναντίον του Σαντάμ Χουσεΐν – ο Όρμπαν αντιμετωπίζεται ούτε λίγο ούτε πολύ ως ένας επικίνδυνος αυταρχικός ηγέτης που απειλεί την ασφάλεια της ανθρωπότητας και πρέπει να εξαφανιστεί από προσώπου γης.

 

Το τραγελαφικό είναι ότι ενώ τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν από τη φορολογία των τραπεζών θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή των δανείων που έλαβε η χώρα από την ΕΕ και το ΔΝΤ, οι Βρυξέλλες και ο διεθνής τοκογλυφικός οργανισμός ήταν οι πρώτοι που καταδίκασαν την απόφαση.

Οι διεθνείς και ντόπιοι καρχαρίες του τραπεζικού συστήματος έχουν κάθε λόγο να ανησυχούν αφού εάν η Βουδαπέστη τα καταφέρει σε αυτή την προσπάθεια αναμένεται να ακολουθήσουν και άλλες χώρες, όπως η Ρουμανία. Συνηθισμένοι σε απόλυτα εξωνημένες και υποτελείς κυβερνήσεις, όπως η Eλληνική, οι αναλυτές του ΔΝΤ και της ΕΕ δεν είχαν προβλέψει το αυτονόητο – ότι κάποιος μπορεί να αμφισβητήσει την παντοκρατορία τους.

 

Προφανώς η στάση της Ουγγαρίας θα έπρεπε να στέλνει μηνύματα όχι μόνο στο χρηματοπιστωτικό σύστημα αλλά και στην ευρωπαϊκή Αριστερά. Μια κυβέρνηση, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακροδεξιά για τα δεδομένα των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών, έκλεψε πρακτικές και στάσεις που θεωρητικά ανήκουν προνομιακά στο χώρο τη Αριστεράς. Και αν στην Ουγγαρία η Αριστερά είναι εξοστρακισμένη από την πολιτική ζωή λόγω ιστορικών συγκυριών, στην υπόλοιπη Ευρώπη δεν έχει και πολλές δικαιολογίες. Παραμένει άγνωστο πως πιστεύει ότι θα εξηγήσει στις επόμενες γενιές γιατί άφησε την άκρα Δεξιά να γευτεί ανενόχλητη τα σταφύλια της λαϊκής οργής.

 

Πηγή: ΠΡΙΝ

Ακραίος νεοφιλελευθερισμός από μεταλλαγμένους σοσιαλιστές

Για τρικ της κυβέρνησης στο θέμα της διαιτησίας κατά την ψήφιση του ασφαλιστικού νομοσχεδίου, το οποίο αποδεικνύεται με την αντισυνταγματική απόφαση του υπουργού εργασίας να ακυρώσει τις αποφάσεις της διαιτησίας, κάνει λόγο μιλώντας στο Δρόμο, ο Γιάννης Κουζής, αναπληρωτής καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και επιστημονικός σύμβουλος του Ινστιτούτου Εργασίας ΓΣΕΕ/ΑΔΕΔΥ, σε συνέντευξή του στον Μιχάλη Σιάχο.

Χαρακτηρίζει επικίνδυνες τις πρόσφατες τοποθετήσεις του πρωθυπουργού για το Σύνταγμα, τονίζοντας ότι «θέτουν σε αμφισβήτηση το περιεχόμενο του Συντάγματος, το οποίο αποτελεί τον υπέρτατο νόμο του κράτους». Αναφερόμενος στις αλλαγές που προωθούναι στο εργασιακό περιβάλλον, σημειώνει ότι «αυτό που συντελείται τους τελευταίους μήνες είναι μια βίαιη απορρύθμιση, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, η οποία διαμορφώνει ένα τοπίο εξαιρετικά επισφαλές. Περνάμε σε πρωτοφανή δεδομένα…».

O υπουργός Εργασίας από τη Βουλή προανήγγειλε ότι με νομοθετική ρύθμιση θα καταργηθούν όλες οι αποφάσεις του ΟΜΕΔ που έχουν βγει μέχρι σήμερα και προβλέπουν κάποια, έστω και μικρή, αύξηση, γιατί -όπως είπε- αντιστρατεύονται το μνημόνιο και τη γενικότερη εθνική προσπάθεια. Ποια είναι η δική σας εκτίμηση;
Νομίζω ότι είναι καθαρό πως πρόκειται για ένα ακόμα βήμα προς την κατεύθυνση της πλήρους απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων…

Τίθεται ζήτημα συνταγματικότητας;
Βεβαιότατα. Πρόκειται για παραβίαση της συνταγματικής διάταξης 22, παράγραφος 2 του Συντάγματος, που αναφέρεται στην κατοχύρωση του θεσμού της διαιτησίας. Μ’ αυτόν τον τρόπο καταργείται η διαιτησία και, μάλιστα, μπορούμε να πούμε πως οι κινήσεις αυτές, πέρα από το γεγονός ότι δεν έχουν καμία σχέση με το δημόσιο έλλειμμα, συνιστούν μία ακόμα παρέμβαση προς την κατεύθυνση ενίσχυσης της κερδοφορίας των επιχειρήσεων. Μάλιστα, έχουμε να κάνουμε και με επιχειρήσεις όπου με κλαδικές συμβάσεις έχουν συμφωνηθεί αυξήσεις. Για παράδειγμα, οι εφοπλιστές με δεδομένη την υψηλή κερδοφορία υπέγραψαν συλλογική σύμβαση απευθείας με την ΠΝΟ, δίνοντας αυξήσεις πέραν αυτών που προέβλεψε η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση. Ενώ, λοιπόν, υπάρχει αυτή η δυνατότητα, έρχεται η κρατική παρέμβαση να τη θέσει στο περιθώριο. Το ίδιο συμβαίνει και με τη διαιτησία. Αυτή η πρακτική αποκαλύπτει και όλη την πίεση που ασκήθηκε και ασκείται ακόμα για την ουσιαστική κατάργηση του θεσμού της διαιτησίας.

Αν και με την ψήφιση του Ασφαλιστικού φάνηκε ότι η κυβέρνηση κάνει πίσω στο θέμα της διαιτησίας…
Ήταν ένα τρικ, προκειμένου να διασφαλίσει την ψήφο όσων βουλευτών είχαν αντιρρήσεις στο θέμα της διαιτησίας. Και λίγες μέρες μετά την ψήφιση του νόμου βλέπουμε την ουσιαστική κατάργηση της διαιτησίας στην πράξη.

Έχουμε ταυτόχρονα και κάποιες προσφυγές στα δικαστήρια για τις μειώσεις μισθών. Θεωρείτε ότι μπορούν να αλλάξουν τα δεδομένα;
Οτιδήποτε υπηρετεί την κατεύθυνση διατήρησης κεκτημένων δικαιωμάτων πρέπει να αξιοποιηθεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Είναι και οι προσφυγές ένα όπλο που πρέπει να χρησιμοποιηθεί. Ωστόσο, θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι στα ζητήματα συνταγματικότητας των ρυθμίσεων υπάρχουν πολλαπλές ερμηνείες και, μάλιστα, οι νεοφιλελεύθερες λογικές έχουν υπεισέρθει και στη δικαιοσύνη, δίνοντας ερμηνείες ενταγμένες στα πλαίσια νεοφιλελεύθερων δοξασιών. Ακόμα και στην περίπτωση που ευδοκιμήσουν κάποιες προσφυγές, θα πρέπει να ξέρουμε πως θα είναι μακρύς ο δρόμος μέχρι την οριστική δικαίωση. Ωστόσο, θα πρέπει να αξιοποιηθεί και η νομική οδός στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Αυτό όμως που πρέπει να έχουμε υπόψη μας, είναι ότι το κύριο ζήτημα σε αυτή τη συγκυρία είναι η πολιτική παρέμβαση.Αυτή πρέπει να βρίσκεται σε προτεραιότητα.

Με όσα ορίζονται στο Μνημόνιο, αλλά και με την τοποθέτηση του πρωθυπουργού σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο οποίος είπε «γιατί το Σύνταγμα το δικό μας να προβλέπει πράγματα που σε άλλες χώρες είναι λυμένα», δεν δημιουργείται, τελικά, η βεβαιότητα ότι το Σύνταγμα και η νομιμότητα ακολουθούνται από την κυβέρνηση αλά καρτ;
Ακριβώς. Θα λέγαμε ότι πρόκειται για μια πραγματικά επικίνδυνη τοποθέτηση του πρωθυπουργού. Περιλαμβάνει τέτοιες αναφορές στις δηλώσεις του, που θέτουν σε αμφισβήτηση το περιεχόμενο του Συντάγματος, το οποίο αποτελεί τον υπέρτατο νόμο του κράτους. Και να σημειώσω εδώ, ότι οι ίδιοι οι πολίτες του κράτους διαμορφώνουν τους όρους λειτουργίας της όποιας νομιμότητας στο εσωτερικό της χώρας και δεν επιβάλλονται οι όροι νομιμότητας από διεθνείς κύκλους, οι οποίοι, βεβαίως, δεν νομιμοποιούνται τυπικά και ουσιαστικά να διαμορφώνουν τέτοιες υπερεθνικές πολιτικές, που θέτουν σε αμφισβήτηση συνταγματικούς κανόνες. Και αναφέρομαι τόσο στο ΔΝΤ, που δεν έχει καμία νομιμοποίηση, πόσο μάλλον και στην Ε.Ε., της οποίας, όπως όλοι γνωρίζουμε, η εσωτερική λειτουργία χαρακτηρίζεται από ένα τεράστιο δημοκρατικό και παράλληλα κοινωνικό έλλειμμα.

Με την εμπειρία και τη γνώση που έχετε πώς θα χαρακτηρίζατε το εργασιακό περιβάλλον που διαμορφώνεται;
Οι εξελίξεις που βιώνουμε σήμερα θα μπορούσε να πει κανείς ότι αποτελούν το επιστέγασμα μιας μακράς πορείας, μεγαλύτερης των 20 ετών, που έχει δρομολογηθεί στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, με κατεύθυνση την αποδιάρθρωση και απορρύθμιση της εργασίας. Όμως, αυτό που συντελείται τους τελευταίους μήνες είναι μια βίαιη απορρύθμιση, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, που διαμορφώνει ένα τοπίο εξαιρετικά επισφαλές. Περνάμε σε πρωτοφανή δεδομένα, τα οποία θα διαμορφώσουν μια νέα κουλτούρα για τον εργαζόμενο και ειδικά σε ό,τι αφορά στους νέους, θα έχουν πολλαπλές παρενέργειες στο εργασιακό τοπίο του μέλλοντος.

Όλο αυτό το διάστημα η ανεργία καλπάζει. Την ώρα, μάλιστα, που πολυεθνικές, όπως η Aldi, αποχωρούν, συνεχίζουμε να ακούμε περί ανταγωνιστικότητας, περί προσέλκυσης ξένων επενδύσεων κ.λπ. Πώς εκτιμάτε ότι θα κινηθεί η ανεργία;
Όταν φτάσαμε σε ένα έτος να έχουμε 130.000 περισσότερους ανέργους σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, γεγονός που διογκώνεται από την κρίση, θα περίμενε κανείς να ληφθούν μέτρα που θα προστάτευαν το εργατικό δυναμικό από τις απολύσεις και την ανεργία. Αντίθετα, έχουμε την ψήφιση ρυθμίσεων που διευκολύνουν ακόμα περισσότερο τις ατομικές και τις ομαδικές απολύσεις. Αυτό, λοιπόν, θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε αύξηση της ανεργίας, η οποία θα ξεπεράσει κατά πολύ τα δεδομένα που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Πιθανότατα η πραγματική και όχι η τυπική ανεργία τους προσεχείς μήνες να ξεπεράσει το 20%. Επίσης, έχω την αίσθηση ότι δεν πρόκειται να αποδώσουν οι πολιτικές για την προσέλκυση επενδύσεων και όχι, βέβαια, εξαιτίας του εργασιακού κόστους, το οποίο στην Ελλάδα είναι χαμηλό. Από την άλλη μεριά, θα πρέπει να επισημάνει κανείς ότι ακόμα κι αν ευδοκιμήσουν κάποιες προσπάθειες ξένων επενδύσεων είναι πολύ ενδιαφέρον να δει κανείς σε τι εργασιακό καθεστώς θα απασχολούνται οι εργαζόμενοι. Θα είναι απασχολήσιμοι, θα λέγαμε, χαμηλής αμοιβής και με κακή ποιότητα εργασίας. Το ζητούμενο δεν είναι απλά και μόνο η στατιστική αντιμετώπιση του προβλήματος της ανεργίας. Έχει μεγάλη σημασία να δει κανείς και το περιεχόμενο, την ποιότητα της εργασίας, ώστε να καταλήξει σε ένα συμπέρασμα αν, δηλαδή, πρόκειται για μια πραγματική εργασία ή είναι απλά και μόνο μία απασχόληση η οποία αποσκοπεί μόνο και μόνο στο να παρουσιάσει χαμηλότερους δείκτες ανεργίας.

Κλείνοντας, πώς θα χαρακτηρίζατε τη «συνταγή» της κυβέρνησης;
Βλέπω τις πλέον ακραίες νεοφιλελεύθερες παρεμβάσεις να γίνονται από μία αυτοαποκαλούμενη σοσιαλιστική κυβέρνηση. Και θα ‘θελα να επισημάνω ότι το προοδευτικό, το σοσιαλιστικό πολιτικό στίγμα παρουσιάζεται και διαφαίνεται σε περιόδους κρίσης. Αν ο νεοφιλελευθερισμός είναι για την κυβέρνηση το όπλο για την αντιμετώπιση της κρίσης, τότε είναι προφανές ότι οι μεταλλαγμένοι σοσιαλιστές του σήμερα θεωρούν ότι η νεοφιλελεύθερη απάντηση είναι η καλύτερη λύση στην αντιμετώπιση του προβλήματος.

«Αντί να ληφθούν μέτρα που θα προστάτευαν το εργατικό δυναμικό από τις απολύσεις και την ανεργία, έχουμε την ψήφιση ρυθμίσεων που διευκολύνουν ακόμα περισσότερο τις απολύσεις… Πιθανότατα η πραγματική και όχι η τυπική ανεργία τους προσεχείς μήνες να ξεπεράσει το 20%»

Πηγή: Δρόμος της Αριστεράς

Λουτσιάνο Κάμφορα περί δημοκρατίας

Σημείωση της Σύνταξης: Επειδή από τη μία η ιδέα της δημοκρατίας είναι πάντα ζωντανή ενώ από την άλλη η επίσημη αναγνώριση μιας ιδεολογικής ήττας ή νίκης είναι απόφανση που μπορεί να προέλθει μόνον από τη συλλογική και όχι την ατομική συνείδηση, το Διακυβέρνηση και Πολιτική αναδημοσιεύει τη συνέντευξη του Λουτσιάνο Κάμφορα που δημοσιεύεται στην Καθημερινή χωρίς να υιοθετεί το σχετικό τίτλο που δόθηκε στο δημοσίευμα ("Η δημοκρατία έχει ηττηθεί οριστικά").  Η αισιοδοξία ή απαισιοδοξία κάθε ανθρώπου γύρω από ζητήματα πολιτικής και ιδεολογίας είναι μια σεβαστή ψυχοπνευματική προσωπική υπόθεση, όπως επίσης σεβαστή είναι και η έκφραση προσωπικής γνώμης. Αλλά το πώς η απαισιοδοξία ενός επιστήμονα συνοψίζεται και αποδίδεται με έναν απλουστευτικό και παραπλανητικό τίτλο περί οριστικής δήθεν ήττας της ιδέας που αυτός πραγματεύεται, είναι ζήτημα διαφορετικό. Η ήττα μιας πολιτικής ιδέας συνδέεται πρωτίστως με την αποτυχημένη εφαρμογή της στην πράξη. Η δημοκρατία, μετά την εφαρμογή της στην πόλη-κράτος της αρχαίας Αθήνας, σχεδόν ποτέ δεν εφαρμόστηκε αυτούσια και για επαρκή χρονική περίοδο στην πράξη ώστε να γνωρίζουμε αν πέτυχε ή απέτυχε, πόσο μάλλον ώστε να μιλάμε περί οριστικής ήττας ή νίκης της. Αυτά που δοκιμάστηκαν και εξακολουθούν να δοκιμάζονται στην πράξη είναι ολιγαρχικά κακέκτυπα αντιπροσώπευσης. Παρ΄όλα αυτά σπανίως γίνεται συζήτηση για την οικτρή αποτυχία τους και ακόμα σπανιότερα για το θάνατό τους. Αυτό πιστεύουμε ότι είναι και το νόημα όσων λέει ο Λουτσιάνο Κάνφορα. Συνέντευξη στον Βασιλη Mουρδουκουτα Ριζοσπάστης, ιδιόρρυθμος, προκλητικός και κομμουνιστής. Ο Λουτσιάνο Κάνφορα (γενν. Μπάρι, 1942) αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους Ευρωπαίους ιστορικούς της αρχαιότητας και μία από τις αυθεντίες στον Θουκυδίδη. Στο σύνολο του πολύπλευρου έργου του συμπεριλαμβάνεται και μία σειρά διεισδυτικών και ανατρεπτικών μελετών της πολιτικής ιστορίας των νεότερων χρόνων. Σε αυτές ο Ιταλός στοχαστής ασκεί δριμεία κριτική στις σύγχρονες κοινοβουλευτικές δημοκρατίες, διατυπώνοντας έναν σφιχτοδεμένο και μεθοδικό αντίλογο στην κυρίαρχη δημοκρατική ρητορεία. Για τον Κάνφορα η ουσία της δημοκρατίας είναι η ισότητα. Συμπέρασμα: το μόνο πολίτευμα που μπορεί να χαρακτηριστεί ως δημοκρατικό είναι εκείνο στο οποίο έχει επιτευχθεί η πολιτική και κοινωνική ισότητα. Επί της βάσης αυτής, ο Ιταλός διανοητής διατυπώνει κατηγορηματικά την άποψη ότι η πλειοψηφία των πολιτικών καθεστώτων της νεότερης Ευρώπης δεν είναι κατ' ουσίαν δημοκρατικά. Εν αντιθέσει, πρόκειται για μεικτά πολιτεύματα με έντονα ολιγαρχικά στοιχεία, όπου οι γνήσια αντι-δημοκρατικές ελίτ διατηρούν την απόλυτη εξουσία, εκμεταλλευόμενες τους εκλογικούς μηχανισμούς και θεσμούς, αλλά και ελέγχοντας τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Σε αυτό το πλαίσιο, η ιστορία της Δημοκρατίας είναι, σύμφωνα με τον Κάνφορα, η ιστορία των αλλεπάλληλων αποτυχιών του δήμου (δηλαδή, όλων όσων δεν διαθέτουν ιδιοκτησία) να κατακτήσει την εξουσία. Πιο συγκεκριμένα, παρά την αδιαμφισβήτητη διεύρυνση των πολιτικών δικαιωμάτων από τη Γαλλική Επανάσταση και επέκεινα, οι ελίτ κατόρθωσαν να διατηρήσουν στο ακέραιο τόσο την εξουσία, όσο και την ελευθερία δράσης τους, αποτρέποντας την εγγενή στη δημοκρατία απειλή του εξισωτισμού. Με άλλα λόγια, η καθολική ψηφοφορία -μία από τις σημαντικότερες κατακτήσεις του φιλελευθερισμού- αποτέλεσε εν τέλει ένα λυσιτελές μέσο νομιμοποίησης των ελίτ, οδηγώντας στον θρίαμβο της ελευθερίας των λίγων επί της ισότητας που απαιτούν οι πολλοί. Σε μία εποχή πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, όπου η δημοκρατία μοιάζει να έχει οριστικά ηττηθεί από τις αγορές, η σκέψη ενός στοχαστή, ο οποίος βάλλει ενάντια στην κυρίαρχη δημοκρατική ορθοδοξία, προσφέρει -παρά τις όποιες διαφωνίες μπορεί κανείς να εκφράσει απέναντί του- μια ευπρόσδεκτη πηγή κριτικού αναστοχασμού. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο και με αφορμή την πλειάδα των ήδη μεταφρασμένων στα ελληνικά έργων του, καλέσαμε τον Λουτσιάνο Κάνφορα να μας μιλήσει για τη δημοκρατία και την κρίση των ημερών μας. Οι ψευδο-αγορές της Δύσης κυριαρχούνται από μονοπώλια  - Ποιο είναι το κύριο συμπέρασμα που μπορεί κανείς να συναγάγει, εξετάζοντας την «τροχιά» εξέλιξης που ακολούθησε η δημοκρατία ως πολιτική ιδέα από τη Γαλλική Επανάσταση έως τις ημέρες μας; - Πρόσφατα εκδόθηκε στη Γαλλία, στον οίκο du Cerf, η «Μαύρη Βίβλος της Γαλλικής Επανάστασης» (το αντίστοιχο της «Μαύρης Βίβλου του Κομμουνισμού»). Ο κεντρικός απολογισμός και το κύριο συμπέρασμα: έχουμε επιστρέψει στο σημείο από όπου ξεκινήσαμε· βρισκόμαστε ξανά στην αφετηρία. Η δημοκρατία έχει ηττηθεί, την έχουμε οριστικά απωθήσει και απομακρύνει από τη σύγχρονη πολιτική κατάσταση. - Αναλύοντας την ιστορική πορεία της δημοκρατίας και των εκφάνσεών της, θεωρείτε ότι υπήρξαν ιστορικές στιγμές στις οποίες κατόρθωσε να πλησιάσει την ιδανική της πραγματοποίηση; - Μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι η δημοκρατία εκπλήρωσε αρκετές φορές τους κύριους σκοπούς της. Ωστόσο, στην πλειονότητα των περιπτώσεων αυτό έγινε πρόσκαιρα και σπασμωδικά, δηλαδή δίχως διάρκεια και δίχως σταθερά αποτελέσματα. Επιλεκτικά θα μπορούσαμε να αναφέρουμε ως αντιπροσωπευτικά παραδείγματα τις πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που επέβαλε η «κυβέρνηση» του Σπάρτακου σε αρκετές περιοχές της Ρωμαϊκής Ιταλίας (73 έως 71 π. Χ.), το δεύτερο έτος στη Γαλλική Επανάσταση και το Βερολίνο στις 9 Νοεμβρίου του 1918. Ελευθερία - Έχετε γράψει και αναφέρει πολλές φορές ότι η δημοκρατία ηττήθηκε από την ελευθερία, θα μπορούσατε να μας εξηγήσετε αυτή σας την άποψη; - Η ελευθερία, ως απόλυτη έννοια, συνιστά το αντίθετο της ισότητας. Αυτό είναι γνωστό από την εποχή του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη. Αυτό που δεν είναι πάντα αποδεκτό, παρότι είναι αποδεδειγμένα ορθό, είναι ότι στη σφαίρα της ιστορίας και της πραγματικότητας οι πλούσιοι είναι παντού «ελεύθεροι». Οφείλουμε, εν τούτοις, να το παραδεχθούμε· μόνον οι πλούσιοι είναι παντού «ελεύθεροι» και είναι «ελεύθεροι» εις βάρος των υπολοίπων. Οι πλούσιοι είναι απ' άκρη σε άκρη της γης εκείνοι που κατέχουν την εξουσία: κάτι που μας οδηγεί να αποδεχτούμε ότι η «ελευθερία» τους έχει σκοτώσει την ισότητα και κατ' επέκταση τη δημοκρατία. - Πώς αξιολογείτε τη σχέση μεταξύ της αγοράς και της δημοκρατίας; Είναι συμβατές μεταξύ τους ή όχι; - Στην πλειονότητα των παραδειγμάτων που μας προσφέρει η ιστορία, η αγορά και η δημοκρατία τίθενται σε διαμετρική αντίθεση η μία από την άλλη. Υπήρξαν, παρ' όλα αυτά, και μορφές αγοράς αμιγώς σοσιαλιστικές, όπου η συγκεκριμένη αντίθεση έπαυε να ισχύει. Η αγορά στη Γιουγκοσλαβία του Τίτο ήταν μία ανάλογη περίπτωση. Αυτού του είδους η αγορά συνιστά πλούτο για όλους, καθώς δύναται να τροφοδοτήσει την παραγωγή δίχως να καταλήξει να γίνει αναγκαία ένας παράγοντας αλλοτρίωσης, εκμετάλλευσης ή ανισότητας. Εν αντιθέσει, οι ψευδο-αγορές της Δύσης σήμερα κυριαρχούνται από μονοπώλια ή ολιγοπώλια, κάτι που σημαίνει ότι είναι τα πάντα εκτός από δημοκρατικές. Διαδίκτυο - Πώς αξιολογείτε το Διαδίκτυο; Θα μπορούσε να θεωρηθεί ένας παράγοντας ενίσχυσης της δημοκρατίας; Θα μπορούσε ίσως να μας οδηγήσει μακριά από το δημοκρατικό αδιέξοδο της εποχής μας; - Το Διαδίκτυο είναι ένα μέσο γνώσης με αξιοθαύμαστο πλούτο. Εάν ήταν πράγματι προσβάσιμο σε όλους τους κατοίκους της υφηλίου, στις τέσσερις γωνιές της γης και στα μέλη κάθε κοινωνικοοικονομικής τάξης αδιακρίτως, τότε θα αποδεικνυόταν μια πανίσχυρη δύναμη εκδημοκρατισμού των κοινωνιών. Δυστυχώς, όπως γνωρίζετε πολύ καλά, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Σήμερα, το Διαδίκτυο λειτουργεί μάλλον με αντίθετο τρόπο, καθώς συνιστά έναν ακόμη μηχανισμό αποκλεισμού. - Ποια είναι η άποψή σας για τη σημερινή κρίση; Μπορεί να οδηγήσει στην επιστροφή της πολιτικής και στην ενίσχυση και εμβάθυνση της δημοκρατίας; - Το ότι η κρίση μπορεί να παραγάγει περισσότερη δημοκρατία το διαψεύδει πρόδηλα η πολιτική ιστορία της Ευρώπης. Η κρίση που ακολούθησε τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1918-1921), μας έκανε δώρο, στην Ιταλία, τον φασισμό. Στη συνέχεια, η κρίση του 1929-1932 οδήγησε στη γέννηση του ναζισμού. Ως εκ τούτου, διαφωνώ κάθετα με όποιον υποστηρίζει ότι ανάλογες κρίσεις γεννούν ευκαιρίες ή έστω την ελπίδα εμβάθυνσης της δημοκρατίας. Το μέλλον, εάν φυσικά κανείς αναγνωρίζει ή βρίσκει σε αυτό κάτι από το παρελθόν, φαντάζει δυσοίωνο. - Σε αρκετές περιπτώσεις η ιστορία μάς διδάσκει ότι η αρχή της πλειοψηφίας γεννάει πολλά προβλήματα. Η πλειοψηφία των πολιτών μπορεί να κάνει και λάθος. Είναι η αρχή της πλειοψηφίας μια καταστατική αρχή της δημοκρατίας; - Η πλειοψηφία δεν πρέπει να συνιστά μια απόλυτη αξία. Εάν αποδεχόμαστε το ότι η πλειοψηφία έχει πάντα δίκιο και πρέπει πάντοτε να γίνεται αποδεκτή ως ορθή θα κάναμε λάθος. Αλλιώς τα όποια επιστημονικά προβλήματα ανακύπτουν θα έπρεπε να επιλύονται στη βάση πλειοψηφικών μεθόδων. Κάτι που θα ήταν βλακώδες. Ως εκ τούτου, η πλειοψηφία και η βούλησή της δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως απόλυτες αξίες. - Θεωρείτε ότι η επανάσταση και η δημοκρατία είναι συμβατές ή όχι. Ποια είναι η πραγματική σχέση μεταξύ των δύο αυτών πολιτικών εννοιών; - Στην Αγγλία του 19ου αιώνα, ο όρος «επανάσταση» και ο όρος δημοκρατία θεωρούνταν συνώνυμοι. Ο μεγάλος Ιταλός πολιτικός Ματσίνι υποστήριξε απαρέγκλιτα αυτήν ακριβώς την αναλογία μεταξύ των δύο όρων, πρεσβεύοντάς τη με τις απόψεις του ακόμη και στη διάρκεια της εξορίας του. Είναι αλήθεια, ωστόσο, ότι η λέξη επανάσταση παραμένει θολή και συγκεχυμένη. Εχουμε, για παράδειγμα, διαφορετικές εκδοχές επαναστάσεων: υπάρχει η συντηρητική επανάσταση, η φασιστική επανάσταση κ. λπ. Κατά τη γνώμη μου, επανάσταση σημαίνει συνεχής αγώνας με στόχο την ισότητα, αλλά και δυνατότητα κινητοποίησης των μαζών προς την ίδια κατεύθυνση. Οσον αφορά τους καιρούς μας, θα πρέπει να αποδεχτούμε -όσο κι αν δεν το επιθυμούμε- ότι η Ευρώπη των ημερών μας βιώνει τον θρίαμβο της συντηρητικής επανάστασης. Eργα και ημέρες Ο Λουτσιάνο Κάνφορα γεννήθηκε το 1942 στο Μπάρι. Ελαβε το πτυχίο του στη ρωμαϊκή ιστορία από τη Scuola Normale Superiore της Πίζα το 1964 και σήμερα κατέχει την έδρα του καθηγητή αρχαιοελληνικής και λατινικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπάρι. Ρέκτης και πολυπράγμων, ο Ιταλός στοχαστής μετέχει στη συντακτική ομάδα πολλών έγκριτων ιστορικών περιοδικών, είναι επιστημονικός διευθυντής της Ανωτέρας Σχολής Ιστορικών Σπουδών του Αγίου Μαρίνου, διευθυντής της Ιταλικής Ιστορικής Επιθεώρησης «Quaderni di Storia» αλλά και μέλος του Ινστιτούτου Γκράμσι. Παράλληλα αρθρογραφεί τακτικά στην Corriere della Sera και συνεργάζεται με την εφημερίδα La Stampa. Εργα του έχουν εκδοθεί σε πολλές χώρες, όπως στις ΗΠΑ, την Αγγλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ολλανδία, την Ισπανία, τη Βραζιλία και την Τσεχία. Στα Ελληνικά έχουν μεταφραστεί και εκδοθεί τα ακόλουθα: - «Η Χαμένη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας», Αλεξάνδρεια, 1989. - «Ελληνισμός. Ερμηνεία της αλεξανδρινής εποχής», Αλεξάνδρεια, 1992. - «Το μυστήριο Θουκυδίδης», Σαββάλας, 2001. - «Η Θάλασσα της Ιστορίας», Θεμέλιο, 2001. - «Ιστορίες Ολιγαρχιών», Σαββάλας, 2002. - «Εμείς και οι Αρχαίοι», Μεταίχμιο, 2003. - «Κριτική της δημοκρατικής ρητορείας», Μεταίχμιο, 2005. - «Ιούλιος Καίσαρας. Ο δημοκρατικός δικτάτορας», Σαββάλας, 2005. - «Εμείς και οι αρχαίοι. Γιατί η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων και των Ρωμαίων ωφελεί την ευφυΐα των συγχρόνων», Μεταίχμιο, 2003.

Πηγή: Καθημερινή

Θα είναι η Ελλάδα το τέλος της ΕΕ;

Πριν από είκοσι χρόνια, άρτι ενοποιηθείσα η Γερμανία, στην πρώτη πράξη «στρατηγικής ενηλικίωσής» της, «αποτέλειωσε» την πολυεθνική, ομοσπονδιακή Γιουγκοσλαβία, επιβάλλοντας στους εταίρους της την αναγνώριση των Δημοκρατιών. Το αποτέλεσμα ήταν, πρώτον, μια αλυσίδα πολέμων που κατέστρεψαν τη Βαλκανική χωρίς να λύσουν κανένα της πρόβλημα, δεύτερον, ο θάνατος, εν τη γενέσει της, της κοινής εξωτερικής – αμυντικής πολιτικής της Ευρώπης και, τρίτον, η πανηγυρική επιστροφή των ΗΠΑ σε ρόλο απολύτου κυρίαρχου στη Νοτιανατολική Ευρώπη. 
 

Όλα αυτά όμως θα μοιάζουν με απλό πταίσμα, συγκρινόμενα με όσα μπορεί να συμβούν τώρα, ως αποτέλεσμα του δογματικού και ακραία εγωιστικού και κοντόφθαλμου τρόπου με τον οποίο το Βερολίνο υπερασπίζεται τους κανόνες του Μάαστριχτ, διατεθειμένο, κατά τα φαινόμενα, να ρίξει έναν ή περισσότερους εταίρους του, και μάλιστα του «σκληρού πυρήνα» της Ευρωζώνης, στον «Καιάδα» μιας οικονομικής και κοινωνικής καταστροφής.

Τώρα, με την «ελληνική», αύριο με την «ισπανική», «πορτογαλική» ή κάποια άλλη κρίση, το διακύβευμα δεν είναι απλώς η κοινή ευρωπαϊκή πολιτική και η μοίρα των Βαλκανίων, αλλά η ίδια η ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης που κινδυνεύει να πεθάνει μαζί με το κοινό νόμισμά της, όπως ήδη σημειώνουν οι πιο οξυδερκείς πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές στην Ευρώπη, και διεθνώς. Αν το 1990-1991, η γερμανική πολιτική εδραίωσε το… ρόλο των ΗΠΑ στην Νοτιοανατολική Ευρώπη, η σημερινή γερμανική πολιτική οδηγεί στη σταθεροποίηση για δεκαετίες του κλονιζόμενου σήμερα ηγεμονικού τους ρόλου στα ευρωπαϊκά, αν όχι παγκόσμια πράγματα.

Ιστορικά σφάλματα

Τέτοια κολοσσιαία ιστορικά σφάλματα δεν είναι πρωτόγνωρα στη γερμανική ιστορία: σήμερα το Βερολίνο υπερεκτιμά την οικονομική του δύναμη, όπως υπερτίμησε τη στρατιωτική του στις δεκαετίες του 1910 και 1930, συμβάλλοντας στην καταστροφή της Ευρώπης και της ίδιας της Γερμανίας με τους δύο παγκοσμίους πολέμους.

Το Βερολίνο είναι το κυρίως ωφελημένο από την καθιέρωση του κοινού νομίσματος και τον τρόπο λειτουργίας της ΕΕ, αρνείται όμως τώρα να «βάλει το χέρι στην τσέπη», για να στηρίξει τους πιο αδύναμους. Δεν υπερασπίζεται την Ευρώπη ούτε εξωτερικά, απέναντι στις επιθέσεις των κυριαρχούμενων από τους Αγγλοαμερικανούς διεθνών τραπεζών και του χρηματιστικού κεφαλαίου, που ονομάζονται ευσχήμως «αγορές». Δεν την υπερασπίζεται ούτε εσωτερικά όχι μόνο αρνούμενη να συμπαρασταθεί, αλλά και λοιδορώντας έναν υποτιθέμενο εταίρο της, την Ελλάδα, τη στιγμή που αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης.

Οι κανόνες του Μάαστριχτ

Η Γερμανία έχει δίκιο όταν υποστηρίζει ότι ενεργώντας έτσι υπερασπίζεται τους κανόνες του Μάαστριχτ, που απαγορεύουν κάθε αλληλεγγύη  και αλληλοβοήθεια μεταξύ των μελών της ΕΕ και επιβάλλουν, εις τον αιώνα τον άπαντα, μια νομισματική πολιτική που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο. Οι κανόνες αυτοί ανταποκρίνονται στα γερμανικά συμφέροντα, όπως τα αντιλαμβάνονται οι κυρίαρχοι τουλάχιστον κύκλοι του Βερολίνου, και, κυρίως ανταποκρίνονται στα συμφέροντα των τραπεζών και εν γένει κατόχων χρηματιστικού κεφαλαίου. Τα δικά τους κέρδη εγγυάται το Μάαστριχτ, σε συνδυασμό με το οικοδόμημα πλήρους απελευθέρωσης των ανταλλαγών κεφαλαίου και εμπορευμάτων, που απαγορεύουν άμεσα και έμμεσα στους Ευρωπαίους να ασκήσουν πληθωριστική, κεϋνσιανή, αντικυκλική πολιτική όταν χρειάζεται, αλλά και να αμυνθούν απέναντι στον εξωτερικό οικονομικό ανταγωνισμό, από τις ΗΠΑ ή την Κίνα.

Υποστηρίζοντας όμως ορθώς ότι τη σημερινή πολιτική της την υπαγορεύει το ίδιο το Μάαστριχτ, που πρέπει να τηρείται σαν Ευαγγέλιο, το Βερολίνο αποκαλύπτει άθελά του τον τερατώδη χαρακτήρα του σημερινού ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς οικονομολόγος, κοινή λογική φτάνει για να καταλάβει ότι καμία ένωση, κανενός είδους, ανθρώπων λαών, κρατών, οτιδήποτε, δεν μπορεί να μακροημερεύσει στηριγμένη στην… απαγόρευση της αλληλεγγύης! Οι λαοί της Ευρώπης δεν συγκατατέθηκαν στην ιδέα της ευρωπαϊκής ενοποίησης για να… καταστραφούν, συγκατατέθηκαν για να αποκτήσουν περισσότερη ασφάλεια και ευημερία.

Στέλνοντας τους εταίρους της να.. κόψουν το κεφάλι τους στην πρώτη δυσκολία, η γερμανική ηγεσία απονομιμοποιεί η ίδια σε μεγάλο βαθμό και την ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης και την ιδέα του κοινού νομίσματος και τη δική της φιλοδοξία να ηγείται της Ευρώπης. Ο μόνος λόγος που απομένει στα πληττόμενα μέλη της Ευρωζώνης να παραμένουν σε αυτή είναι ο φόβος από τις συνέπειες μιας αποχώρησης και διάφορα ιδιοτελή συμφέροντα ιθυνόντων κύκλων τους. Για πόσο καιρό όμως θα είναι επαρκής, ιδίως στην πιθανή περίπτωση εμβάθυνσης της οικονομικής κρίσης, που θα οδηγήσει σε «λατινοαμερικανοποίηση» μεγάλων περιοχών της Ευρώπης; Όπως και στον 20ό αιώνα, η Γερμανία θα πληρώσει και η ίδια τελικά το τίμημα του εγωισμού της, πολιτικά υπονομεύοντας το ρόλο της, οικονομικά στραγγαλίζοντας τους αγοραστές των προϊόντων της, αλλά κινδυνεύει να το συνειδητοποιήσει όταν θα είναι πολύ αργά για να επανορθώσει.

Είναι προφανές ότι η ελληνική κρίση δεν έχει να κάνει μόνο ή κύρια με τα καθόλου ασήμαντα εσωτερικά προβλήματα της χώρας και το ίδιο το υπάρχον πολιτικό σύστημα, πηγή απέραντης διαφθοράς και ίσως σημαντικότερη από την Τουρκία απειλή για την χώρα. Αυτοί είναι παράγοντες που προσδιορίζουν όμως τη μορφή, το χρόνο εκδήλωσης, τις δυνατότητες απάντησης στην κρίση, δεν είναι εκεί το αίτιό της, όπως αποδεικνύει η εμφάνισή της στην Ισπανία, την Πορτογαλία και αλλού. Στην Ελλάδα μπορεί να εκδηλώνεται ως κρίση δημόσιου χρέους, στην Ισπανία ιδιωτικού, εκδηλώνεται όμως παντού. Αντανακλά τη μακροχρόνια αδυναμία των πιο αδύνατων μελών της Ένωσης να αντεπεξέλθουν στο περιβάλλον, αφενός, μιας νομισματικής πολιτικής κομμένης και ραμμένης στα μέτρα της Γερμανίας και των διεθνών τραπεζών, αφετέρου, στην άρση κάθε εξωτερικού προστατευτικού φραγμού της Ευρωζώνης.

Το κοινό νόμισμα

Η «εσωτερική» λειτουργία του κοινού νομίσματος, ελλείψει αντισταθμιστικών μηχανισμών, οδηγεί σε διαρκή μεταφορά υπεραξίας από τον ευρωπαϊκό νότο στο βορρά. Η «εξωτερική» λειτουργία μιας Ευρωζώνης, που έχει οικειοθελώς απαγορεύσει στον εαυτό της κάθε προστασία από  το βορειοαμερικανικό και κινεζικό ανταγωνισμό, οδηγεί στην καταστροφή της ευρωπαϊκής παραγωγικής ικανότητας, αρχής γενομένης από τους πιο αδύνατους. Η βιομηχανία μας μεταναστεύει από τη Βόρεια Ελλάδα στα Βαλκάνια, οι τουρίστες αποφεύγουν τη χώρα του ακριβού ευρώ, προτιμώντας τα τουρκικά παράλια. Το πρόβλημα θα επιδεινωθεί με τον τερματισμό οσονούπω των πολιτικών συνοχής. Το δικό μας, εσωτερικό ζήτημα ασφαλώς παρόξυνε, δεν είναι αυτό όμως που δημιούργησε το ζήτημα.

Ευρωσύνταγμα και Ευρωζώνη

Τα προβλήματα αυτά δεν τα αντιμετωπίζει μόνο η Νότια Ευρώπη, τα διακρίνει και τα αντιμετωπίζει και η περισσότερο κεντρική, μητροπολιτική Γαλλία. Είναι στη ρίζα της απόρριψης από το γαλλικό λαό του ευρωσυντάγματος το 2005.

Σημαντικοί Γάλλοι διανοούμενοι έκτοτε έχουν επισημάνει το αδιέξοδο στο οποίο οδηγείται η Ευρωζώνη. Ο δημοσιογράφος Εμανουέλ Τοντ, από τους αρχιτέκτονες της πολιτικής στρατηγικής των γκωλικών τις τελευταίες δύο δεκαετίες, αλλά και ο πρώην διευθυντής της Le Monde Diplomatique Μπερνουάρ Κασέν, για παράδειγμα, υπογραμμίζουν ότι είναι αδύνατο για την παραγωγική και κοινωνική Ευρώπη να επιβιώσει χωρίς κάποιας μορφής προστατευτισμό. Η εμμονή στους σημερινούς κανόνες της Ευρωζώνης οδηγεί και προϋποθέτει ολοκληρωτισμό, υποστηρίζει ο Τοντ, που προτείνει στο Παρίσι να απαιτήσει από το Βερολίνο τη ριζική μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης, απειλώντας το με αποχώρηση σε αντίθετη περίπτωση. Ο γνωστός Γάλλος οικονομολόγος Ζακ Σαπίρ υποστηρίζει μια «ημιεπιστροφή» στα εθνικά νομίσματα, με την επιστροφή σε μερικώς μετατρέψιμα, μέσω του ευρώ και, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, εθνικά νομίσματα. Ο φιλελεύθερος οικονομολόγος Μωρίς Αλέ, βραβευμένος με Νόμπελ Οικονομίας, τονίζει ότι η Ευρώπη οδηγείται σε καταστροφή  με το υπερφιλελεύθερο σύστημα ανταλλαγών και την κατάργηση της κοινοτικής προτίμησης από τις Βρυξέλλες.

Μέχρι τώρα, οι ιδέες αυτές δεν μπορούσαν να εφαρμοστούν, γιατί δεν υπήρχε πίσω τους πολιτική βούληση. Θα είναι μεγάλη κατάρα, τραγωδία για τον ελληνικό λαό, αν, εξαιτίας του τρόπου που το πολιτικό σύστημα διαχειρίζεται τη χώρα, πληρώσουμε με το τίμημα της καταστροφής μας την αναγκαία ενέργεια για μια μεταρρύθμιση του ευρώ, που ίσως θα γίνει, αν γίνει, όταν θα είναι πολύ αργά για να επωφεληθούμε απ’ αυτή.

Πηγή: Σοφοκλέους 10

Πού οδηγεί την ΕΕ το Βερολίνο;

του Γιώργου Δελαστίκ

Δραματικές είναι οι αλλαγές που συντελούνται στη φύση και στον χαρακτήρα της ΕΕ τους τελευταίους μήνες. Με αιτία αλλά και πρόσχημα την οικονομική κρίση προωθούνται με ταχύτατους ρυθμούς βαθύτατες αλλαγές χωρίς καμία σοβαρή συζήτηση και χωρίς την παραμικρή συμμετοχή των Ευρωπαίων πολιτών προς τους οποίους οι ηγέτες τους επιδεικνύουν πρωτοφανή αλλά και επιδεικτικά εμφανή περιφρόνηση. Το ερώτημα «προς τα πού βαδίζει η ΕΕ;» αποκτά επείγοντα χαρακτήρα, καθώς οι αλλαγές που προωθούνται ντε φάκτο και εκβιαστικά, συνεχώς με πρωτοβουλία και ασφυκτική πίεση του Βερολίνου, αλλοιώνουν θεαματικά το οικοδόμημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης.

Η Γερμανία και η Γαλλία απηύθυναν προχθές κοινό έγγραφο στον μόνιμο πρόεδρο του συμβουλίου της ΕΕ Χέρμαν Βαν Ρομπέι με προτάσεις για την περαιτέρω αυστηροποίηση του συμφώνου σταθερότητας. Οι θέσεις του Βερολίνου και του Παρισιού είναι κυριολεκτικά απαράδεκτες.
Η πρόταση π.χ. για την αφαίρεση του... δικαιώματος ψήφου (!) μιας χώρας που θα κριθεί ότι παραβιάζει τα όρια του ελλείμματος του προϋπολογισμού της (3% κατά τη συνθήκη του Μάαστριχτ, το οποίο όμως οι Γερμανοί θέλουν να κατεβάσουν στο επίπεδο του... 0,5%!) βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση όχι μόνο με τις συνθήκες της ΕΕ, αλλά ακόμη και με το όλο πνεύμα που τη διαπερνούσε εδώ και μισόν αιώνα.

Υποτίθεται ότι η ΕΟΚ αρχικά και η ΕΕ στη συνέχεια ήταν μια ένωση στην οποία προσχωρούσαν ελεύθερα κράτη που έφερναν μαζί τους τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των εθνών τους και της πολιτικής τους κουλτούρας, συνεισφέροντας στην από κοινού οικοδόμηση μιας πολύπλευρης, πολυπολιτισμικής Ευρώπης που τόσο τα κοινά σημεία όσο και οι διαφορές των λαών και των χωρών της θα αποτελούσαν τη δύναμή της.

Ποια χώρα θα έμπαινε ποτέ σε μια ένωση σαν την προτεινόμενη από τους Γερμανούς ΕΕ, αν της έλεγαν από την αρχή ότι αν δεν πιάσει κάποιον οικονομικό στόχο θα χάνει κάθε δικαίωμα ψήφου, θα της κόβουν τους κοινοτικούς πόρους, ενώ θα συνεχίζει να πληρώνει τις εισφορές της στον προϋπολογισμό της ΕΕ και επιπλέον οι άλλες χώρες θα αποφασίζουν και για αυτήν; Προφανώς, καμία!
Ποιος λαός της Ευρώπης θα δεχόταν να γίνει οικειοθελώς υποτελής στους Γερμανούς και σε άλλους Ευρωπαίους αν αποτύχει να μειώσει το έλλειμμα της χώρας του σε επίπεδα που κρίνει το Βερολίνο; Κανένας, βεβαίως. Θα είχαν ξεσηκωθεί οι πάντες.
Τι νόημα έχει άλλωστε να εκλέγει ο κάθε ευρωπαϊκός λαός κυβέρνηση, αν αυτή η κυβέρνηση είναι αδύνατον να ασκήσει έστω και κατ’ ελάχιστο φιλολαϊκή πολιτική, αφού πρώτο της μέλημα θα είναι να εφαρμόζει την οικονομική πολιτική που θα υπαγορεύουν οι Γερμανοί και θα τρέμει μη τυχόν πέσει έξω έστω και... 0,5% παραπάνω στο έλλειμμα και της κόψουν τα λεφτά και της αφαιρέσουν το δικαίωμα ψήφου; Υποτίθεται ότι στην ΕΕ μπήκαν οι ευρωπαϊκές χώρες, δεν προσχώρησαν στο... Τέταρτο Ράιχ!

Οι Γερμανοί (και όχι μόνο αυτοί, φυσικά) έχουν εκτραχηλιστεί σε τέτοιο βαθμό ώστε στην επιστολή τους που προαναφέρθηκε πρότειναν το εξής ανήκουστο: αν οι προτάσεις περί αφαίρεσης του δικαιώματος ψήφου των κρατών - μελών κ.λπ. απαιτούν αναθεώρηση των συνθηκών της ΕΕ (προφανώς και απαιτούν όχι μία, αλλά... δέκα αναθεωρήσεις!), τότε ο αποκλεισμός μιας χώρας από τα συμβούλια αποφάσεων να γίνεται «βραχυπρόθεσμα» με απλή... απόφαση των χωρών της ευρωζώνης!
Ανοιχτή πρόταση θεσμικού πραξικοπήματος κάνουν δηλαδή οι Γερμανοί! Στα παλιά τους τα παπούτσια οι συνθήκες της ΕΕ, επί των οποίων εδράζεται η ευρωπαϊκή οικοδόμηση και οι οποίες είναι, υποτίθεται, τόσο σημαντικά κείμενα ώστε απαιτείται πολύχρονη επεξεργασία, διακυβερνητική συμφωνία και έγκριση από τα κοινοβούλια ή από λαϊκά δημοψηφίσματα.

Ολα αυτά πετάγονται στον κάλαθο των αχρήστων. Αρκεί να μαζεύεται μια αναγκαία πλειοψηφία σε μια απλή συνεδρίαση (όπου η ψήφος είναι «σταθμισμένη», οι μεγάλες χώρες δηλαδή έχουν πολλαπλάσιες ψήφους από τις μικρές) για να πετούν έξω από τα συμβούλια όποια χώρα θέλουν οι Γερμανοί και να της τρώνε και τα λεφτά από πάνω! Δεν είμαστε καθόλου με τα καλά μας.

ΕΥΡΩΠΗ
Η «σιδερένια φτέρνα» του Ράιχ
 
ΑΠΟΚΡΟΥΣΤΙΚΗ είναι η «νέα ΕΕ» που διαγράφεται μέσα από τις απαιτήσεις των Γερμανών, όπως αυτές διατυπώνονται στην κοινή επιστολή τους με τους Γάλλους. Θέλουν η ΕΕ να ελέγχει όχι μόνο τους προϋπολογισμούς των κρατών - μελών αλλά και την ανταγωνιστικότητά τους και τις δομικές μεταρρυθμίσεις. Θέλουν να ελέγχει η ΕΕ μέχρι και τη χρέωση των... ιδιωτών και των νοικοκυριών. Επιπλέον δεν τους αρκεί πια το Μάαστριχτ. Απαιτούν συνταγματικές αναθεωρήσεις όλων των κρατών της ΕΕ για να γραφτεί στο Σύνταγμα κάθε χώρας ότι... απαγορεύεται να παρουσιάζει έλλειμμα ο προϋπολογισμός της. Δεν διευκρίνισαν αν οι παραβάτες λαοί θα κλείνονται σε... στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Πηγή: Έθνος

Γερμανική... βόμβα στην υγεία

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην υπουργό Υγείας Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, η οποία είχε δηλώσει ότι «το πάρτι στον τομέα της υγείας τελείωσε»

Με τίτλο «το καρτέλ - Ελλάς», μία από τις μεγαλύτερες σε κυκλοφορία γερμανική εφημερίδα, η Suddeu-tsche Zeitung, δημοσίευσε χθες κύριο άρθρο το οποίο περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί στο χώρο των προμηθειών στην Υγεία, με υπερτιμολογήσεις υλικών και μίζες γιατρών. Ασκεί μάλιστα κριτική για τον τρόπο με τον οποίο οι εκάστοτε κυβερνήσεις... ευνοούν το «φαγοπότι» και εκτιμά «πως τα 110 δισ. ευρώ που διατίθενται για τη σωτηρία της Ελλάδας...θα εξαφανισθούν σε μία μαύρη τρύπα».

Χρέη 

Όπως προκύπτει από την έρευνα που πραγματοποίησε η απεσταλμένη της γερμανικής εφημερίδας στην Αθήνα, «κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πόσα είναι τα χρέη που συσσωρεύτηκαν από το 2006 μέχρι σήμερα, πόσες υπερτιμολογημένες αποδείξεις πρέπει ακόμα να πληρωθούν. Είναι έξι ή εφτά δισ. ευρώ; Ή περισσότερα;». Η εξυγίανση του τομέα της υγείας -αναφέρει το άρθρο - «θεωρείται πλέον ως μία υπόθεση-κλειδί. Εδώ θα φανεί, όπως επάνω στο ανατομικό τραπέζι, τι συμβαίνει όταν το ίδιο το κράτος είναι άρρωστο και χάνει τον έλεγχο».
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην υπουργό Υγείας Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου η οποία είχε δηλώσει ότι «το πάρτι στον τομέα της υγείας τελείωσε».
Αυτό που παρέλειψε ωστόσο να πει -επισημαίνει το άρθρο- «είναι ότι το ίδιο το ελληνικό κράτος προσκάλεσε τις προμηθεύτριες εταιρείες σε αυτό το πάρτι. Η ίδια η υπουργός Υγείας ήταν παρούσα, όταν ξεκίνησε το μεγάλο πάρτι και μάλιστα από τη θέση της γενικής γραμματέως στο υπουργείο Εμπορίου. Η υπογραφή της βρίσκεται και σε επίσημα έγγραφα, με τα οποία το κράτος παραιτείτο της διαδικασίας προκηρύξεων και διαγωνισμών στον τομέα της υγείας. Έτσι κατέστη εφικτό το «στήσιμο» του ελληνικού καρτέλ».

Πηγή: Ημερησία

Το ΣτΕ εξετάζει το Μνημόνιο

Κατατίθεται την Τρίτη η πρώτη προσφυγή από ΔΣΑ, ΑΔΕΔΥ και συνταξιούχους


Της Ιωαννας Mανδρου

Το Συμβούλιο της Επικρατείας αναλαμβάνει να υποβάλει σε κρίσιμο τεστ τα μέτρα της κυβέρνησης για περικοπές μισθών και συντάξεων αλλά και το ίδιο το Mνημόνιο, καθώς θεσμοθετημένοι φορείς και μεγάλες συνδικαλιστικές οργανώσεις προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη με αιχμή επιχειρήματα περί αντισυνταγματικότητας πολλών ρυθμίσεων.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η πρώτη προσφυγή για τα οικονομικά μέτρα της κυβέρνησης που έχει επεξεργαστεί ομάδα έμπειρων νομικών, με την εποπτεία του Δικηγορικού Συλλόγου της Αθήνας, κατατίθεται το αργότερο ώς την προσεχή Τρίτη, οδηγώντας τις σχετικές ρυθμίσεις ενώπιον των δικαστηρίων, τα οποία θα κληθούν να πουν την τελευταία λέξη που θα επηρεάσει και την εφαρμογή τους.

Η πρώτη προσφυγή που είναι ήδη έτοιμη θα υπογράφεται από τον Δικηγορικό Σύλλογο της Αθήνας που αποτελεί και θεσμοθετημένο σύμβουλο της Πολιτείας, την ΑΔΕΔΥ και την Ομοσπονδία Πολιτικών Συνταξιούχων, ενώ και άλλες συνδικαλιστικές οργανώσεις έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον να καταθέσουν πανομοιότυπες προσφυγές. Η προσφυγή θα έχει χαρακτήρα αίτησης ακυρώσεως και θα περιλαμβάνει επιχειρήματα για αντισυνταγματικότητα αλλά και παραβίαση διεθνών κανόνων, όπως η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, τόσο του Μνημονίου όσων και υπουργικών ή άλλων αποφάσεων με τις οποίες έχουν περικοπεί μισθοί και συντάξεις σε εργαζομένους στο Δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η προσφυγή θα περιλαμβάνει προς κρίση από το ΣτΕ όχι μόνον τα θέματα των περικοπών σε μισθούς και συντάξεις αλλά και θέματα αντισυνταγματικότητας του νόμου με τον οποίο κυρώθηκε το Μνημόνιο, δίχως να επεκτείνεται σε βασικές ρυθμίσεις του ασφαλιστικού νόμου.

Την προσφυγή θα υπογράφει ο πρόεδρος του ΔΣΑ κ. Δ. Παξινός που έχει αναλάβει και το βάρος της νομικής επεξεργασίας της με τη συγκρότηση ειδικής επιστημονικής ομάδας, ενώ θα συνυπογράφουν οι πρόεδροι των άλλων συνδικαλιστικών οργανώσεων που μετέχουν στο εγχείρημα.

Αξονες της α΄ προσφυγής

Στο πολυσέλιδο κείμενο της προσφυγής θα ζητείται να ακυρωθούν και να κριθούν αντισυνταγματικοί νόμοι και ρυθμίσεις για:

- Την ψήφιση του Mνημονίου με βασικό επιχείρημα ότι ψηφίστηκε με την πλειοψηφία των 151 βουλευτών ως απλός νόμος, ενώ αποτελεί διεθνή σύμβαση και κανονικά όφειλε να έχει κυρωθεί τουλάχιστον με την ψήφο 180 βουλευτών.

- Την ακύρωση της δανειακής σύμβασης που υπεγράφη με τη λεγομένη «τρόικα», στη λογική ότι η συγκεκριμένη σύμβαση δεν πέρασε από τη Βουλή, ως επιβάλλει το Σύνταγμα, καθώς η σχετική διάταξη του Μνημονίου που προέβλεπε την κύρωσή της από το Κοινοβούλιο, νόμος 3845, καταργήθηκε, όπως θα αναφέρεται στην προσφυγή, την επομένη με άλλο νόμο, τον 3847.

- Την κήρυξη ως αντισυνταγματικών όλων των αποφάσεων που βασίστηκαν στο Μνημόνιο για περικοπές μισθών και συντάξεων, στη λογική ότι παραβιάζουν το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της ιδιοκτησίας (άρθ. 17 του Συντάγματος), αλλά και το Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης (άρθ. 1), που προστατεύει το δικαίωμα στην περιουσία.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στην κοινή προσφυγή θα προβάλλεται, ως αντεπιχείρημα στους υποστηρικτές του Mνημονίου και των περικοπών, η αρχή της αναλογικότητας (λήψη μέτρων αναλόγως της οικονομικής δυνατότητας των πολιτών) και το ότι η προστασία εν προκειμένω του δημοσίου συμφέροντος θα μπορούσε να είναι σεβαστή μόνον αν τα μέτρα ήταν προσωρινά κι όχι μόνιμα.

Ανάλογη προσφυγή για τον ασφαλιστικό νόμο ετοιμάζει ο Δικηγορικός Σύλλογος, ενώ συνδικαλιστικές οργανώσεις του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα επεξεργάζονται ανάλογες προσφυγές.

Πάντως, σύμφωνα με ρύθμιση που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση προκειμένου να αντιμετωπιστεί το κύμα των προσφυγών, οι σχετικές υποθέσεις θα κρίνονται σε χρόνο ρεκόρ προκειμένου να εκκαθαρίζονται άμεσα στη Δικαιοσύνη και να αποφεύγονται πολύχρονες δικαστικές εκκρεμότητες. Οι περικοπές μισθών και συντάξεων ή η συνταγματικότητα του Μνημονίου θα εκκαθαρίζονται δικαστικά «μια κι έξω», το αργότερο μέσα σε τέσσερις μήνες, ώστε κυβέρνηση και πολίτες να γνωρίζουν τι θα ισχύσει.

Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, όπως έχει δηλώσει ο αρμόδιος υπουργός κ. Χάρης Καστανίδης, θα δοθεί σε δημόσια διαβούλευση στο τέλος Αυγούστου και θα ψηφιστεί πριν από την έναρξη του νέου δικαστικού έτους…

Πηγή: kathimerini.gr

Καπιταλισμός: διαψεύσεις οραμάτων και επαληθεύσεις φόβων

του Σπύρου Ραυτόπουλου

Αν η ανατροπή του τραπεζοκεντρικού πολιτικοοικονομικού συστήματος φαίνεται μελλοντικά αναπόφευκτη, είναι διότι τα οικονομικά και κοινωνικά αδιέξοδά του φωτίστηκαν τόσο από την ένταση όσο και από την ταχύτητα της γεωγραφικής και ταξικής διασποράς τους. Χθες ήταν η Αργεντινή, η Ουγγαρία, η Τουρκία, η Ισλανδία, και οι χώρες της Βαλτικής, σήμερα είναι η Ελλάδα που σέρνει το χορό πιασμένη χέρι-χέρι με την Ισπανία και την Πορτογαλία, αύριο παίρνει σειρά η Γαλλία, η Ιταλία, η Αγγλία, κι ο χορός καλά κρατεί.

Αλλά δεν πρόκειται απλώς για μιαν οριζόντια εξάπλωση. Το μέγεθος των δημοσιονομικών κρίσεων είναι τόσο μεγάλο, που κάνει αδύνατο τον περιορισμό των συνεπειών τους στις χαμηλές και μικρομεσαίες εισοδηματικές τάξεις, τα μόνιμα θύματα της νεοφιλελεύθερης πολιτικής. Γίνεται οδυνηρά αισθητό και σε μεγάλο τμήμα των υψηλότερων εισοδημάτων που προέρχονται από παραγωγικές δραστηριότητες. Οι κρίσεις αφορούν πλέον μια πολιτική και οικονομική γεωγραφία που ξαναγράφεται κάθε μέρα, καθώς οφείλει διαρκώς να αναθεωρεί τα παλιά σύνορα αντικαθιστώντας τα με νέα διευρυμένα.

Έτσι, η κοινωνική δυσφορία και αντίσταση δεν προβάλλεται πια μόνον από τους παραδοσιακούς εκφραστές και φορείς της (χαμηλόμισθους, χαμηλοσυνταξιούχους,  συνδικάτα, αριστερά) αλλά ως ένα βαθμό ενισχύεται με δυνάμεις που προέρχονται από ένα ευρύτερο πολιτικοκοινωνικό φάσμα. Η χρεοκοπία του υπάρχοντος καπιταλιστικού συστήματος γίνεται βαθμηδόν κοινή συνείδηση επειδή η συμπτωματολογία της πλέον επεκτείνεται στο σύνολο της παραγωγικής και εμπορικής δραστηριότητας. Ήδη μια μερίδα επιχειρηματιών, ικανοποιητικά αμειβόμενων υπαλλήλων, στελεχών υπηρεσιών οργανισμών και επιχειρήσεων, ελεύθερων επαγγελματιών, κρατικών λειτουργών και πολιτικών προβαίνει στην οδυνηρή διαπίστωση πως όταν το ασύδοτο πιστωτικό κεφάλαιο θέτει σε ομηρία ολόκληρες εθνικές και υπερεθνικές οικονομίες, οι επιπτώσεις δεν μπορεί παρά να αφορούν το σύνολο των παραγωγικών δυνάμεων, τηρουμένων βέβαια πάντα των αναλογιών σε βάρος των χαμηλών εισοδημάτων.

Έχουμε ίσως τη μεγαλύτερη ληστεία τράπεζας όλων των εποχών. Μόνο που τη φορά αυτή ληστές είναι οι ίδιες οι τράπεζες, λέει ο Gerald Celente, γνωστός Αμερικανός αναλυτής, εκδότης και συγγραφέας. Απορεί δε για το πώς είναι δυνατόν οι λαοί να εμπιστεύονται ακόμα τα πιόνια του κεφαλαίου, αυτούς τους πολιτικούς και αυτά τα ΜΜΕ, ανθρώπους με μέτρια νοημοσύνη, όπως υποστηρίζει, που οι σχέσεις διαπλοκής τους είναι σήμερα πια πασίγνωστες. Και δεν είναι ο μόνος που ανησυχεί για τα όσα τρομερά συμβαίνουν. Η κριτική του καπιταλισμού δεν προέρχεται πλέον μόνο από ουδέτερους επιστήμονες, τεχνοκράτες και στοχαστές ή από την Αριστερά, αλλά και εκ των έσω, καθώς τα τεκταινόμενα αποτελούν είτε διαψεύσεις καπιταλιστικών οραμάτων είτε επαληθεύσεις καπιταλιστικών φόβων. Έχουμε μεγάλες μερίδες συντηρητικών που πλέον μένουν και αυτοί εμβρόντητοι με την τροπή της πολιτικής και της οικονομίας, με τον πόλεμο κατά της εργασίας και της βιώσιμης ανάπτυξης για χάρη του βραχυπρόθεσμου ή έστω μεσοπρόθεσμου κέρδους από μη παραγωγικές δραστηριότητες.

Διότι αντί της προβλεφθείσας Κεϋνσιανής «ευθανασίας του εισοδηματία» ζούμε την άνθιση του χρηματιστηριακού και πιστωτικού κεφαλαίου και το θάνατο των παραγωγικών επενδύσεων. Τη στιγμή που ο ασφυκτικός έλεγχος και οι όροι της κυκλοφορίας του χρήματος θέτουν την παγκόσμια οικονομία και τις κοινωνίες σε κρίση και αποσταθεροποίηση, στον κόσμο υπάρχουν αδιάθετα από παραγωγική άποψη κεφάλαια σε μυθικές ποσότητες, διότι δεν θεωρούνται ικανοποιητικά τα περιθώρια κερδοφορίας! Μόνο στην αγορά συναλλάγματος αλλάζουν χέρια ημερησίως κατά μέσο όρο περισσότερα από 4 τρισεκατομμύρια δολάρια, ήτοι ποσό που αντιστοιχεί σε προϋπολογισμούς κρατών. Αν σε αυτό προσθέσουμε τα ποσά που παίζονται καθημερινά στις χρηματαγορές μετοχών, παραγώγων, ομολόγων, ευγενών μετάλλων, καυσίμων, και λοιπών αγαθών είναι εύκολο να αποκομίσουμε χρήσιμα συμπεράσματα για τους μηχανισμούς παραγωγής χρήματος στον καπιταλισμό και τους όρους της συνεχούς αναδιανομής του πλούτου υπέρ των κεφαλαιούχων.

Το 1930 ο Keynes ("Economic Possibilities for Our Grandchildren") υποστήριζε ότι το οικονομικό πρόβλημα με την έννοια της ικανοποίησης των βασικών αναγκών πάντων των διαβιούντων σε μια πλούσια δυτική κοινωνία, θα μπορούσε να λυθεί στα επόμενα 100 χρόνια. Βρισκόμαστε μόλις 20 χρόνια προ της συμπλήρωσης της εν λόγω εκατονταετίας και τίποτα δε δικαιώνει το όραμά του. Κατά τον Κέυνς, το πρόβλημα πλέον - καθώς  μια νέα ηθική θα έβγαζε την ανθρωπότητα από το τούνελ των οικονομικών αναγκών στο φως της ημέρας -  θα ήταν η διαχείριση του ελεύθερου χρόνου, καθώς οι ώρες εργασίας λόγω υπερεπάρκειας και ευημερίας θα μειώνονταν στις τρεις ημερησίως! Δυστυχώς, για ένα μεγάλο μέρος του εργατικού δυναμικού του πλανήτη συμπεριλαμβανομένου και εκείνου των προηγμένων δυτικών χωρών ο Κέυνς επαληθεύεται μεν, αλλά με τον πιο οδυνηρό τρόπο, τρόπο προφανώς αντίθετο από εκείνον που οραματιζόταν. Όχι μόνο γιατί μεγάλο μέρος του πληθυσμού ακόμα και των πλούσιων χωρών αναγκάζεται να εργάζεται πάνω από 8 και 10 ώρες ημερησίως, αλλά διότι (ακόμα χειρότερα) αυτό που εξασφαλίζει σήμερα τον ελεύθερο χρόνο στο υπόλοιπο εργατικό δυναμικό δεν είναι η ευημερία, αλλά η διογκούμενη ανεργία και η περιθωριοποίηση.

Στους καπιταλιστικούς καρπούς που δρέπουν οι κοινωνίες 80 χρόνια μετά από την έκθεση εκείνων των αισιόδοξων προοπτικών, συγκαταλέγονται ασφαλώς όλων των τύπων οι ανισότητες, πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές. Όμως οι τελευταίες ιδιαίτερα, χαρακτηρίζονται από μια ψαλίδα που  στο κάτω μέρος της υπάρχει επισήμως αναγνωρισμένη φτώχεια και εξαθλίωση. Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας (2005) ⁽¹⁾  το 80% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει με λιγότερα από 10 δολάρια ημερησίως, το 50% (πάνω από 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι) με λιγότερα από 2,5 δολάρια, ενώ ο ένας στους 8 ανθρώπους ζει με λιγότερο από 1 δολάριο την ημέρα. Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας πεθαίνουν εξ αιτίας της φτώχειας 24.000 παιδιά κάθε μέρα, ενώ ένα στα δύο παιδιά είναι φτωχό. Εκτός εκπαίδευσης βρίσκονται πάνω από 120 εκατομμύρια παιδιά, ενώ για να σταλεί το σύνολο του παιδικού πληθυσμού στο σχολειό απαιτείται λιγότερο από 1% της παγκόσμιας δαπάνης ενός χρόνου για πολεμικά εξοπλιστικά προγράμματα. Το 76,6% της παγκόσμιας κατανάλωσης προέρχεται από το πλουσιότερο 20% του πληθυσμού, το 21,9% καταναλώνεται από το μεσαίο 60% της κοινωνίας, ενώ στο φτωχότερο 1/5 του πλανήτη αντιστοιχεί μόλις το 1,5% της κατανάλωσης. Σε κάθε δολάριο βοήθειας προς αναπτυσσόμενες χώρες, αντιστοιχούν 25 δολάρια που αυτές πρέπει να πληρώσουν για εξυπηρέτηση χρεών.

Αλλά αρκετά από τα παραπάνω φαινόμενα δεν περιορίζονται στην καπιταλιστική περιφέρεια. Η μητρόπολη του καπιταλισμού είναι η πρωταθλήτρια της ανισότητας! Το πλουσιότερο 1% της αμερικανικής κοινωνίας κρατάει το 38% του πλούτου, ενώ μόνο από το 2006 στο 2007 οι φτωχοί Αμερικανοί αυξήθηκαν κατά 1 εκατομμύριο φτάνοντας τα 37,3 εκατομμύρια ⁽²⁾.  49 εκατομμύρια Αμερικανοί ήταν διατροφικά ανασφαλείς και 17,3 εκατομμύρια ζούσαν σε νοικοκυριά που ένα ή περισσότερα μέλη ένοιωσαν πείνα κατά τη διάρκεια ενός έτους εξαιτίας της οικονομικής ανέχειας. Τα ποσοστά είναι αρκετά ψηλότερα μεταξύ των εγχρώμων και ισπανόφωνων Αμερικανών, κάτι που δείχνει ότι η ανισότητα έχει και φυλετική διάσταση. Εξάλλου οι τάσεις των φαινομένων κοινωνικής και οικονομικής εξαθλίωσης είναι αυξητικές, με ραγδαίο ρυθμό, καθώς κάποιοι αριθμοί δείχνουν υπερδιπλασιασμό μέσα σε μόλις μια οκταετία (από το 2000 στο 2008)! ⁽³⁾

Τα πιο πάνω στοιχεία αποτελούν όχι μόνον οικτρές διαψεύσεις του καπιταλιστικού ονείρου, αλλά και εφιάλτες που επαληθεύονται. Ας δούμε και κάποιους ακόμα.

Πρώτον, αντί του ορθολογιστή επιχειρηματία του Schumpeter⁽⁴⁾ έχουμε αυτό που απευχόταν το 1942, δηλαδή την υπερανάπτυξη των μονοπωλιακών και ολιγοπωλιακών κεφαλαίων που κατά τον  οικονομολόγο αν συνεχιζόταν θα οδηγούσε μοιραία στο θάνατο του καπιταλισμού. Δεύτερον, έχουμε τους φόβους ενός περιβόητου καπιταλιστή, του «μάγου των αγορών» George Soros, ο οποίος στους εχθρούς της λεγόμενης «ανοιχτής κοινωνίας», στους οποίους συγκαταλέγει τον φασισμό και τον μαρξισμό, προσθέτει και έναν τρίτο, τον αχαλίνωτο καπιταλισμό! Το παρακάτω απόσπασμα είναι από το άρθρο του «Ο καπιταλιστικός κίνδυνος» (1997). "Οι μονεταριστικές αξίες αντιποιούνται ουσιαστικές αξίες και οι αγορές έχουν επιβάλει την κυριαρχία τους σε κοινωνικούς τομείς με τους οποίους δε θα έπρεπε κανονικά να έχουν σχέση[..] Στις λειτουργίες που δεν μπορούν και δε θα έπρεπε να καθοδηγούνται από τις δυνάμεις της αγοράς περιλαμβάνονται πολλά από τα σημαντικότερα ζητήματα στη ζωή του ανθρώπου, από τις ηθικές αξίες έως τις οικογενειακές σχέσεις, τα αισθητικά και πνευματικά επιτεύγματα. Παρά ταύτα ο φονταμενταλισμός της αγοράς προσπαθεί διαρκώς να επεκταθεί στους τομείς αυτούς με μια μορφή ιδεολογικού ιμπεριαλισμού." O Soros αυτά τα σημειώνει στα πλαίσια μιας προσπάθειας να εμποδιστεί η αυτοκαταστροφή του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος. Ασφαλώς οι φόβοι δεν επαρκούν για την εμπόδιση αυτής της αυτοκαταστροφής, έχει όμως σημασία ότι αυτά που δεν βλέπουν οι «βασιλικότεροι» σύγχρονοι πολιτικοί ηγέτες, τα βλέπουν κάποιοι από τους ίδιους τους... βασιλείς!

Το επόμενο βήμα είναι η συνειδητοποίηση του γεγονότος ότι οι χρηματοπιστωτικές κρίσεις δεν αποτελούν τοπικά παροδικά οικονομικά φαινόμενα οφειλόμενα σε επιμέρους λανθασμένους χειρισμούς, σε κανονιστικές παραλείψεις και αδυναμίες, σε περιστασιακή εμφάνιση ή έξαρση της διαφθοράς, ή σε άλλους αναπόδραστους οικονομικούς ή εξωγενείς παράγοντες, αλλά οφείλονται σε συγγενείς δομικές αδυναμίες του καπιταλισμού. Η περιοδικότητα των οικονομικών φαινομένων (όπως π.χ. περιγράφονται στους οικονομικούς κύκλους του Kondratiev⁽⁵⁾) δεν οφείλεται σε κάποια γενική κοινωνική και οικονομική νομοτέλεια που απλώς παρακολουθεί ή συνδέεται με ανεξάρτητες κοινωνικές εξελίξεις (τεχνολογική πρόοδο, επαναστάσεις, πολέμους κ.λπ.), αλλά σε σύμφυτες ιδιότητες του κυρίαρχου μοντέλου. Είναι το ίδιο το πολιτικοοικονομικό μοντέλο αυτό που δημιουργεί τις κρίσεις και όχι αυτό που τις αντιμετωπίζει ή έστω καταφέρνει να επιβιώσει μέσα σε αυτές, όπως κάποιοι αμετανόητοι υποστηρίζουν. Η εκδήλωση τέτοιων κρίσεων ήταν και είναι απλώς ζήτημα τόπου και κυρίως χρόνου, όπως τέτοιο ζήτημα είναι και η πλήρης κατάρρευση των διαχειριστικών μοντέλων που αναπτύχθηκαν και εφαρμόζονται υπό την ιδεολογική σκέπη του οικονομικού φιλελευθερισμού.
________________________________________

1. http://www.globalissues.org/article/26/poverty-facts-and-stats#src24
2. http://www.infoplease.com/ipa/A0104520.html
3. http://www.frac.org/html/hunger_in_the_us/hunger_index.html
4. Joseph Alois Schumpeter, διάσημος Αυστριακός οικονομολόγος και πολιτικός επιστήμονας.
5. Nikolai Kondratiev: Ρώσος οικονομολόγος στον οποίον αποδίδεται η θεωρία των μακροπρόθεσμων κύκλων στις καπιταλιστικές οικονομίες.

________________________________________

Ο Σπύρος Ραυτόπουλος είναι συνθέτης, συγγραφέας και αρθρογράφος.

Βραδυφλεγείς οικονομικές βόμβες

Του Πέτρου Παπακωνσταντίνου

Από τις στήλες των New York Times, ο Κρίστοφερ Εντλι, κοσμήτορας της Νομικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ, πρότεινε μεταξύ σοβαρού και αστείου να συμμετέχει στο εξής η Καλιφόρνια στο G8. Το παράδοξο αίτημα θα ήταν δικαιολογημένο από τη σκοπιά της απλής αριθμητικής, αφού η πολιτεία της Σίλικον Βάλεϊ και του Χόλιγουντ ξεπερνά από μόνη της, ως προς το ακαθάριστο εθνικό προϊόν, όλες τις εθνικές οικονομίες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της ρωσικής, με εξαίρεση επτά μόνο κράτη.

Ωστόσο, η γόνιμη μήτρα της «Νέας Οικονομίας» της γνώσης συμβαίνει, κατά παράδοξο τρόπο, να είναι και η πιο καταχρεωμένη πολιτεία της Αμερικής. Σύμφωνα με το δίκτυο Bloomberg, «οι διεθνείς επενδυτές βλέπουν την Καλιφόρνια ως πιο ριψοκίνδυνη επιλογή από το Καζακστάν και ως δυνητικό πρόβλημα για την παγκόσμια οικονομία, σοβαρότερο από εκείνο της Ελλάδας». Με έλλειμμα της τάξης των 42 δισ. δολαρίων στον προϋπολογισμό της, η πολιτεία του κυβερνήτη Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ είδε φέτος τη βαθμολογία της από τους διαβόητους οίκους αξιολόγησης να καταρρέει, όπως ακριβώς συνέβη και με την Ελλάδα (αντί για ΑΑΑ, η Fitch της έδωσε ΒΒΒ και η Moody's Baa1). Το κόστος δανεισμού της πολιτείας εκτοξεύθηκε, με τα ασφάλιστρα (CDS) να κυμαίνονται σε επίπεδα Λιβάνου και Ουρουγουάης.

Κανόνας
Η πάλαι ποτέ «Χρυσή Πολιτεία» της Αμερικής δεν εκφράζει την εξαίρεση, αλλά τον κανόνα. Η 30ή Ιουνίου, ημερομηνία λήξης του οικονομικού έτους στις ΗΠΑ, βρήκε 46 από τις 50 πολιτείες «στο κόκκινο», να επιβαρύνουν το ομοσπονδιακό έλλειμμα κατά 112 δισ. δολάρια - ποσό που προβλέπεται να αυξηθεί σε 200 δισ. τον επόμενο χρόνο. Μεγάλες πολιτείες, όπως το Ιλινόις και η Νέα Υόρκη, βρίσκονται σε κατάσταση συναγερμού. Από ορισμένες απόψεις, η εικόνα διαγράφεται ανάλογη με εκείνη των υπερχρεωμένων εθνικών κρατών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης: Καθώς οι πολιτείες δεν έχουν δικό τους νόμισμα και βρίσκονται στο έλεος των τοκογλυφικών αγορών, «θα υποχρεωθούν να περικόψουν τις δαπάνες τους και να αυξήσουν τους φόρους, όπως έκαναν η Ελλάδα και η Ισπανία» εκτιμά ο Ντιν Μπέικερ, διευθυντής του Ερευνητικού Κέντρου Οικονομικής Πολιτικής στην Ουάσιγκτον.

Ακόμη χειρότερα, η υπερχρέωση των τοπικών κυβερνήσεων δεν περιορίζεται στα παραδοσιακά, μητροπολιτικά κέντρα της παγκόσμιας οικονομίας ένθεν και ένθεν του Ατλαντικού. Τα ινδικά κρατίδια και οι κινεζικές επαρχίες αρχίζουν να εμφανίζουν ανάλογα, ανησυχητικά συμπτώματα, παρότι οι χώρες αυτές χαρακτηρίζονται από αφύσικα υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Ειδικά στην Κίνα, τα φαραωνικά αναπτυξιακά έργα ορισμένων περιοχών αποκτούν όχι σπάνια χαρακτηριστικά φούσκας, απειλώντας να παρασύρουν στην πτώση τους μεγάλες τράπεζες και μαζί τους ολόκληρη την εθνική οικονομία, εκτιμούσε πρόσφατο αφιέρωμα της γαλλικής Le Monde.

Πώς γίνεται όμως δυναμικές, προικισμένες από τη Φύση περιοχές όπως η Καλιφόρνια να παράγουν τόσο πλούτο και οι τοπικές κυβερνήσεις τους να είναι τόσο φτωχές; Δύσκολα μπορεί να αποφύγει κανείς τον συνειρμό ότι η πολιτεία του Ρέιγκαν και του Σβαρτσενέγκερ υπήρξε η κοιτίδα του αμερικανικού νεοφιλελευθερισμού. Μάλιστα, ο πρώην κυβερνήτης της Καλιφόρνιας και μετέπειτα πρόεδρος της Αμερικής, Ρόναλντ Ρέιγκαν, ήταν εκείνος που είχε πει ότι «τα ελλείμματα (των ΗΠΑ, εννοείται) δεν έχουν καμία σημασία». Η συρρίκνωση των φορολογικών εσόδων λόγω των χαριστικών ρυθμίσεων προς τους κεφαλαιούχους και η ταυτόχρονη εκτόξευση των στρατιωτικών δαπανών είχαν ως προβλέψιμη συνέπεια τη δραματική επιδείνωση των δημόσιων οικονομικών σε ομοσπονδιακό και πολιτειακό επίπεδο.
Ειρήσθω εν παρόδω ότι κάτι ανάλογο, σε μεγάλο βαθμό, συνέβη και στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Παρότι πολλοί ενοχοποιούν για την τρέχουσα δημοσιονομική κρίση τις κρατικές δαπάνες, ελάχιστη σημασία αποδίδεται στο κατά πολύ οξύτερο πρόβλημα της χώρας μας, την κατάρρευση των κρατικών εσόδων, εξαιτίας της νόμιμης και παράνομης φοροδιαφυγής των επιχειρήσεων και των μεγάλων εισοδημάτων. Πραγματικά, αν για κάτι η Ελλάδα αποτελεί όντως το μαύρο πρόβατο της Ευρώπης, αυτό δεν είναι οι «σπατάλες» στις κοινωνικές της δαπάνες, αλλά η ληστεία του κράτους από τα ιδιωτικά συμφέροντα. Συγκεκριμένα, τα έσοδα από τη φορολογία κεφαλαίων και εισοδήματος αντιστοιχούσαν, το 2008, μόλις στο 7,7% του ελληνικού ΑΕΠ - το χαμηλότερο ποσοστό μεταξύ της Ε. Ε. των 15. Μπροστά σε αυτόν τον φορολογικό παράδεισο που θα τον ζήλευαν και οι Μπαχάμες, η νεοφιλελεύθερη Βρετανία μοιάζει με τη Βενεζουέλα του Τσάβες, αφού το αντίστοιχο ποσοστό είναι 16,7%. Οσο για τις σκανδιναβικές χώρες, αυτές φαντάζουν περίπου σαν Καμπότζη των Ερυθρών Χμερ: 17,5% για τη Φινλανδία, 20,1% για τη Σουηδία και 29,7% για τη Δανία!

Ωστόσο, η Ευρώπη της Αγκελα Μέρκελ επέλεξε ως δρόμο δημοσιονομικής εξυγίανσης όχι τη δικαιότερη φορολόγηση των εχόντων, αλλά τον ακρωτηριασμό των δαπανών προς όφελος των μη εχόντων. Μάλιστα, το γερμανικό πρότυπο δρακόντειας δημοσιονομικής πειθαρχίας αποδείχθηκε εξαγώγιμο στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού: Οι περισσότερες αμερικανικές πολιτείες ψήφισαν νόμους προκρούστειας νοοτροπίας κατά τη γερμανική συνταγματική διάταξη, που απαγορεύει στους κυβερνώντες να υπερβαίνουν ένα ορισμένο κατώφλι δημοσιονομικού ελλείμματος. Το γεγονός αυτό υποχρεώνει τον Σβαρτσενέγκερ και τον κάθε Σβαρτσενέγκερ να προχωρήσουν σε απολύσεις, μειώσεις μισθών δημοσίων υπαλλήλων, ακυρώσεις έργων υποδομής και πάει λέγοντας.

Η Ισπανία
Σε αυτό το φόντο, η δημοσιονομική κρίση των τοπικών κυβερνήσεων έρχεται να προστεθεί στους παράγοντες που τείνουν να παρασύρουν τις εθνικές οικονομίες στην κινούμενη άμμο της ύφεσης. Στην περίπτωση της Ευρώπης, οι συνέπειες κινδυνεύουν να μην περιοριστούν, μεσοπρόθεσμα, στο οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Η χαλάρωση των δεσμών αλληλεγγύης και εξισορρόπησης των ανισοτήτων μεταξύ κεντρικού κράτους και τοπικών κυβερνήσεων, η επικράτηση της λογικής «ο καθένας ας τα βγάλει πέρα μόνος του και τον τελευταίο ας τον πάρει ο διάβολος» απειλεί να ενισχύσει τις τάσεις αυτονόμησης των πιο πλούσιων περιοχών, που δεν εννοούν να κλείνουν τις τρύπες των πιο προβληματικών. Μετά το Βέλγιο, ήρθε να ξαναμπεί στο κάδρο η Ισπανία: Την ημέρα που τα πλήθη ξεχύνονταν στους δρόμους της Μαδρίτης για να πανηγυρίσουν την κατάκτηση του παγκοσμίου πρωταθλήματος ποδοσφαίρου, στη Βαρκελώνη 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι κατέβαιναν σε συλλαλητήριο, κάτω από τη σημαία της Καταλωνίας, ζητώντας μεγαλύτερη αυτονομία και φωνάζοντας: «Είμαστε ξεχωριστό έθνος»!

Πηγή: kathimerini.gr

Πολιτικό πλαίσιο του μπλόκ της ΑΜΕΣΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Συντάχθηκε απο το Φεστιβάλ για την άμεση δημοκρατία

Σας καλούμε να συμμετάσχετε στο πρώτο «Φεστιβάλ για την άμεση δημοκρατία» που θα πραγματοποιηθεί στις 8-10 Σεπτεμβρίου, και στην πορεία της 11 Σεπτεμβρίου του 2010 στα εγκαίνια τις ΔΕΘ με κοινό πρόταγμα της Άμεσης Δημοκρατίας.

Θεωρούμε ότι το διάχυτο ακηδεμόνευτο κίνημα αντίστασης και αγώνα ενάντια στις επιλογές του κράτους και των κυβερνήσεων των τελευταίων ετών, διαμορφώνει ένα νέο πολιτισμικό κοινωνικό ρεύμα που εκφράζετε πολιτικά μέσω της άμεσης δημοκρατίας.

Από την «δημοκρατία του δρόμου» του Δεκέμβρη 2008, τις ανοιχτές συνελεύσεις γειτονιών, τα αυτόνομα σωματεία εργαζομένων, τους τοπικούς αγώνες ενάντια στα Χυτά σε Λευκίμη-Ελληνικό-Γραμματικό, ενάντια στα εργοστάσια λιθάνθρακα και φυσικού αερίου στην Βοιωτία, στον Αργολικό, στον Αστακό, στους αγώνες για την οικολογία, την ενέργεια και το νερό, για την διάσωση της Μεσοχώρας ενάντια στην εκτροπή του Αχελώου, στα κινήματα και τις επιτροπές πολιτών, ενάντια στα διόδια, ενάντια στην ακρίβεια, ενάντια στις εταιρίες εξόρυξης χρυσού στην βόρεια Χαλκιδική, στους ελευθέρους κοινωνικού χώρους, στους κοινωνικούς αγώνες ενάντια στην εξαθλίωση της ζωής μας από το ΔΝΤ…σε όλα αυτά και σε άλλα τόσα η κρίση του πολιτικού συστήματος και της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας είναι η βάση για την αναζήτηση μιας νέας κοινωνικής ταυτότητας έξω από αυτή που επιβάλει ο καπιταλισμός.

Ενάντια στη προσπάθεια του συστήματος να σωθεί και να μας ξεγελάσει με σοσιαλδημοκρατικές προτάσεις, με επαναφορά του κοινωνικού κράτους ( που ποτέ δεν γνωρίσαμε ) με αυτοτροφοδοτούμενες λύσεις τύπου Καλλικράτη σας καλούμε να διαδηλώσουμε όλοι μαζί στους δρόμους της Θεσσαλονίκης προτάσσοντας τους αγώνες μας στο κοινό μπλοκ της Άμεσης Δημοκρατίας.

Η παρουσία σας είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητη συνεκτιμώντας τις παρούσες συνθήκες της γενικευμένης καπιταλιστικής κρίσης που από χρηματοπιστωτική έχει εξελιχθεί σε βαθιά συστημική φέρνοντας στην επιφάνεια ζητήματα που αφορούν την αποδόμηση της εργασίας, της ασφάλισης, των συντάξεων κλπ. Ζητήματα που αφορούν στην οικολογική καταστροφή και κατ’ επέκταση στην τρέλα της καπιταλιστικής ανάπτυξης.

Στο Φεστιβάλ για την άμεση δημοκρατία θα υπάρχουν ομιλίες διεθνoύς συμμετοχής με ανθρώπους από τον χώρο της διανόησης ,της επιστήμης, των κινημάτων, της εργασίας, της πόλης και της υπαίθρου. Θα υπάρχουν θεατρικές παραστάσεις, φεστιβάλ ταινιών και ντοκιμαντέρ, εκδηλώσεις και παιχνίδια για παιδιά, περίπτερα βιβλίων και προϊόντων οριζόντιου εμπορίου καθώς και συναυλίες. Τα θέματα που μας απασχολούν και θα συζητήσουμε είναι επάνω στην κρίση, την παραγωγή και την άμεση δημοκρατία. Θέλουμε να ακούσουμε αλλά και να προτείνουμε ρεαλιστικούς τρόπους για την διέξοδο έξω από το πλαίσιο του καπιταλισμού και της περιβαλλοντολογικής καταστροφής. Θέλουμε να απευθύνουμε στην κοινωνία την άμεση δημοκρατία ως την άμεση δυνατότητα κοινωνικής οργάνωσης σήμερα.
Ζητάμε όχι μόνο την παρουσία σας αλλά και την συμβολή και συμμετοχή σας. Αυτό σημαίνει ότι μέσα στο φεστιβάλ μπορείτε να προτείνετε μια ομιλία που αφορά τις θεματικές του τριημέρου ή μια παρουσίαση ενός ζητήματος που αφορά τους αγώνες στους οποίους συμμετέχετε.

Το μπλοκ της άμεσης δημοκρατίας δεν αποτελεί για μας μόνο μια στιγμή που εκτονώνει την διαμαρτυρία της σε μια διαδήλωση. Η παρουσία και η συμμετοχή όλων όσων υιοθετούμε την αμεσοδημοκρατική διαδικασία σε αυτό το μπλοκ θα είναι μια συνάντηση με συνέχεια και βάθος στον χρόνο.
Είναι ένα σημείο συνάντησης και αλληλεγγύης των αγώνων που κάνουμε. Είναι ένα μοίρασμα ενός κοινού οράματος για μια πιο δίκαιη και ελεύθερη κοινωνία.

Ελπίζουμε η απάντηση σας να είναι θετική, και συνεισφέροντας και εσείς απ’ την μεριά σας, πως η συμμετοχή σας στο 3μερο για την άμεση δημοκρατία και στο μπλοκ της 11/9 δεν θα είναι μια απλή φιλολογική συνεύρεση ή μια απλή «πορεία διαμαρτυρίας» αλλά μια τομή στα ελληνικά πράγματα και μια σχέση που θα ριζώσει και θα ξανασυναντηθεί για να αντισταθούμε ο καθένας από την μεριά του αλλά και όλοι μαζί στο παλιό που έχει αποτύχει και να δημιουργήσουμε το καινούργιο που μπορούμε να είμαστε.

Το τι θα συμβεί από εδώ και πέρα δεν αφορά μόνο το ευρώ και την τύχη της Ευρωζώνης αλλά και την κατεύθυνση της κοινωνικής δυναμικής της αντίστασης που έχει ήδη αναδυθεί ενάντια στην αγριότητα του κέρδους. Ξέρουμε ότι τα βλέμματα της Ευρώπης είναι στραμμένα επάνω μας και για τους δύο λόγους.  Ο πρώτος αφορά τους κυβερνώντες, τις τράπεζες, τους εργοστασιάρχες, τα διευθυντικά στελέχη.

Ο δεύτερος αφορά την βάση. Τους ανθρώπους του μόχθου, τους αποκλεισμένους, το μεγάλο σύνολο της κοινωνίας, τους διευθυνόμενους.
Έχει ανοιχτεί ένα πεδίο μάχης από το οποίο δεν θέλουμε να λείψουμε, και στο οποίο η παρουσία σας, την οποία η εκτίμηση μας σε σας, την καθιστά ουσιαστική παράμετρο της μάχης, είναι ανεκτίμητη.

Παρακάτω σας παραθέτουμε μια σύντομη τοποθέτηση για την κρίση και το πώς βλέπουμε την έξοδο από αυτήν.


ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Του ΜΠΛΟΚ Της ΑΜΕΣΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
8-10 Σεπτεμβρίου 2010 Θεσσαλονίκη

Η βαθιά κρίση μέσα στην οποία έχει εμβαπτισθεί ολόκληρη η κοινωνία δεν είναι απλώς οικονομική. Η οικονομική κρίση είναι η κορυφή ή μάλλον το ορατότερο σημείο του παγόβουνου. Στην βάση της κρίσης ανοίγονται ζητήματα που αφορούν στο σύνολο των κοινωνικών και πολιτικών θεσμίσεων.

Οι παραδοσιακές συνιστώσες που εκφράζονταν μέσα από το πολιτικό σύστημα των κομμάτων και του συνδικαλισμού που ελέγχουν, αδυνατούν να δώσουν μια προοπτική διεξόδου. Δεν υπάρχει τίποτα για διαπραγμάτευση πάνω στην οποία στηριζόταν μέχρι τώρα ο παραδοσιακός ανταγωνισμός-πολιτικός ή συνδικαλιστικός. Το «δεν υπάρχει σάλιο» του Υπουργού εργασίας Λοβέρδου διεμήνυσε προς όλες τις κατευθύνσεις πως η ποσόστωση της διαπραγμάτευσης δεν είναι απλώς μπλοκαρισμένη αλλά αρχίζει να μετράει ανάποδα και αρνητικά. Στο πηγάδι που μας έχουνε βυθίσει, η διέξοδος δεν είναι ποσοτική αλλά ποιοτική.

Η κρίση άνοιξε όλα τα ζητήματα. Η μορφή λαίλαπας, που από τον Σεπτέμβριο και μετά προβλέπεται να πάρει η κρίση, συμπαρασύρει στην κατάρρευση και χρεοκοπία όλο το σύστημα κυριαρχίας όχι μόνο με τη στενή έννοια των οικονομικών όρων της χρηματοπιστωτικής του αντοχής, αλλά συμπαρασύρει και όλο το δομικό και ιδεολογικό οικοδόμημα επάνω στο οποίο έχει στηριχθεί η καπιταλιστική συναίνεση. Στην κοινωνία μπαίνει με βίαιο τρόπο όχι μόνο η ικανότητα της να δίνει μια απάντηση αλλά πρώτα και κύρια η διαύγαση του ίδιου του ερωτήματος που πρέπει να θέσει.

Πρέπει να ξαναορίσουμε την ίδια μας την ύπαρξη σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής στην οποία συμμετέχουμε. Στην γη στο εργοστάσιο, στις υπηρεσίες, στην εκπαίδευση. Τα θεμελιώδη ερωτήματα που τίθενται κλονίζουν συθέμελα την ίδια τους την παραδοσιακή υπόσταση. Τι, πως και για ποιόν. Τρεις διαστάσεις του ποιοτικού άλματος μέσα στο οποίο συντελείτε η ριζική διέξοδος από την κρίση. Με αυτά τα ερωτήματα θα οδηγηθούμε στην φετινή Διεθνή Έκθεση στην Θεσσαλονίκη.

Το πρόταγμα της οριζόντιας κοινωνικής οργάνωσης μέσα στην οποία κατοικοεδρεύει η άμεση δημοκρατία δεν έρχεται απλώς να προσθέσει μια κριτική στο υπάρχον αλλά για να το καταργήσει. Ποτέ άλλοτε η αμεσοδημοκρατική στόχευση δεν είχε τέτοια απόκριση όχι μόνο στο κίνημα αλλά και στις πρωτόλειες κοινωνικές δράσεις. Οι αμεσοδημοκρατικές δομές δεν είναι το ερώτημα και η λύση αλλά ο τρόπος που θα διαυγασθεί το ερώτημα και ο τρόπος που θα αναζητηθεί η λύση. Στο απαξιωμένο πολιτικό και κομματικό σύστημα η αμεσοδημοκρατική διέξοδος μπορεί να αποτελέσει το σύγχρονο ριζοσπαστικό πρόταγμα, αρκεί να αντιληφθούμε ότι η κρίση δεν είναι απλά οικονομική ή απλά πολιτική αλλά πολιτειακή, δηλαδή φτάνει στον βαθύ πυρήνα του ίδιου του συστήματος

Το εγχείρημα για τη δημιουργία μπλοκ της Άμεσης Δημοκρατίας στην φετινή ΔΕΘ έρχεται για να συγκεραστεί όλες εκείνες τις κοινωνικές δυνάμεις που αντιλαμβάνονται την χρεοκοπία του παραδοσιακού ως ένα άνοιγμα στον ορίζοντα της ελευθερίας με άμεσα πραγματοποιήσιμους στόχους.

Η απεμπλοκή της δημόσιας σφαίρας από το κρατικό και ιδιωτικό συμφέρον, ως ένα νέο πλέγμα σχέσεων αδιαμεσολάβητων και κοινωνικά ελεύθερων δίνει στην άμεση δημοκρατία την εξεγερσιακή δυναμική που της αναλογεί. Η άμεση δημοκρατία δεν είναι ούτε άλλοθι ούτε πρόσχημα που να χωράει στην γειτονιά και να υποχωρεί στην κεντρική πολιτική σκηνή των δημοτικών και βουλευτικών εκλογών.

Η πολιτική πρόταση της κοινωνικής χειραφέτησης δεν είναι ένα σύγγραμμα ιδεών. Είναι η πραγματικότητα της κοινωνικής αντιεξουσίας που βιώνετε με την άμεση δημοκρατία σε τοπικούς και κοινωνικούς αγώνες και κινήματα. Είναι η διεκδίκηση των ελεύθερων χώρων και στις γειτονιές, είναι η δημιουργία λαϊκών συνελεύσεων και ανοιχτών ελεύθερων διαδικασιών. Των καταλήψεων δημοσίων χώρων εγκαταλειμμένων από την κερδοφορία ή ιδιωτικών χώρων που μετατρέπονται σε ελεύθερους δημόσιους & κοινωνικούς. Αυτοί οι χώροι μπορούν να μετατραπούν σε κέντρα αγώνα μέσα από την πολυσχιδή τους δραστηριότητα έτσι ώστε κάθε δράση να αποτελεί και μια άλλη σχέση με το παρόν και μια άλλη πρόταση στην κοινωνία.

Άμεση δημοκρατία στην γεωργική παραγωγή είναι η οριζοντίωση των σχέσεων παραγωγών και καταναλωτή που εκτείνεται από το χωράφι ως την συσκευασία και την διανομή. Ποια καλλιέργεια με ποιον τρόπο για ποιους και ποιες ανάγκες είναι τα άμεσα ερωτήματα που ζητούν απάντηση στην αμεσοδημοκρατική οργάνωση της διατροφικής αλυσίδας. Η αλυσίδα αυτή περικλείει και ενώνει την εργασία με την κοινωνία. Από την γεωργία και από τον κοινωνικό έλεγχο στο εργοστάσιο, το τρόπο και το προϊόν της παραγωγής έτσι ώστε η εργασία και η παραγωγή να απαντούν στις ανάγκες της κοινωνίας και όχι στην συσσώρευση κέρδους.

Μια αλυσίδα άμεσα συνδεδεμένη με την οργάνωση της κοινωνίας που αν και φαίνεται χαώδης στην έκταση της μπορεί να υλοποιηθεί μέσα από αντιληπτούς και εγχειρηματικά πραγματοποιήσιμους στόχους που έχουν να κάνουν με μια γειτονιά ή με την δικτύωση γειτονιών που αφορούν ένα δήμο ή την δικτύωση δημοτικών συνελεύσεων που αφορούν μια πόλη.

Πηγή: Βαβυλωνία

Δημοσκοπήσεις και πραγματικότητα

του Κώστα Ανδριανόπουλου

Οι πάντες γνωρίζουν ότι μέσα από τις δημοσκοπήσεις γίνεται «πολιτική» και πως αυτά από καιρό έχουν πάψει να είναι μια απλή τεχνική αποτίμηση της πραγματικότητας που εξαντλείται στην ενημέρωση. Φυσικά, μέσα από τις δημοσκοπήσεις οργανώνονται παιχνίδια, επιδιώκονται κατευθυνόμενες απαντήσεις ή ακόμη και χειραγωγήσεις. Υπάρχει, όμως, πάντα κι ο αντίλογος.
Στη φάση που διανύουμε είναι ένα είδος λαϊκών διαθέσεων και διαθεσιμότητας. Στην περίοδο πολιτικής απονομιμοποίησης, είναι ένα είδος εκπροσώπησης και ακόμη ένα είδος απάντησης στην οργανωμένη μιντιο-ομοφωνία. Ενώ αν τα συμπεράσματά τους ξεφεύγουν από τα κοινότοπα προσφέρουν ενδείξεις σε οπτικές/πρακτικές που ερμηνεύουν, αλλά και συνέχουν κατά τρόπο εναλλακτικό τα πράγματα. Έχουμε λοιπόν, σύμφωνα με δημοσκόπηση στο Βήμα (4/7), πρόθεση ψήφου ΠΑΣΟΚ 23%, Ν.Δ. 15%. Εκθρονίζονται βδομάδα με τη βδομάδα. Τα ποσοστά αυτά που ακόμη και με καθεστωτικούς όρους δηλώνουν πρόβλημα όχι μόνο πολιτικής εκπροσώπησης αλλά και νομιμοποίησης. Πιο δραματικά εκφράζεται η έλλειψη εναλλακτικής.

Πρώτο κόμμα είναι ο «κανένας» που οδεύει μάλιστα προς την απόλυτη πλειοψηφία (πάνω από 40%). Στις συνθήκες αυτές είναι αναγκαία η άμεση παρουσία του λαού για όλα όσα από τα μεγάλα κρίνονται σήμερα με δημοψηφισματικό τρόπο. Τη δυναμική αυτής της απαίτησης κανείς δεν θα μπορέσει να αγνοήσει για πολύ καιρό. Παράλληλα αποδομείται η σχέση των κομμάτων με την κοινωνική και εκλογική τους βάση, και αυτά πρέπει να την ξαναδιεκδικήσουν, κάτι που αφήνει ανοιχτό και απροσδιόριστο το ζήτημα της έκβασης των ενδεχόμενων εκλογών.

Η Αριστερά, σε όλες τις εκδοχές της, μετά από μια περίοδο διατήρησης δυνάμεων, φαίνεται να πέφτει.
Πώς μπορεί να ερμηνευτεί ότι μετά από τέσσερις μήνες μεγάλων κινητοποιήσεων η Αριστερά βλέπει τα δημοσκοπικά ποσοστά της να μειώνονται; Μία ερμηνεία είναι πως αποκαλύπτεται πολιτική καχεξία και έλλειψη ιδεολογικής προπαρασκευής στις συνθήκες της νέας εποχής.

Τα πράγματα είναι ακόμη πιο αποκαλυπτικά όσον αφορά τις περιφερειακές εκλογές. ΠΑΣΟΚ 15%, Ν.Δ. 10%, τυχόν ανεξάρτητος υποψήφιος 20,6%. Διαφαίνεται ότι όπου μπορεί να υπάρξει έστω και υποθετικά εναλλακτική συγκεντρώνει την προτίμηση των πολιτών.
Τέλος, φαίνεται ότι ο κόσμος δεν θέλει εκλογές και δεν μοιάζει να επικροτεί τους νεοεμφανισθέντες σχηματισμούς (Μπακογιάννη, Κουβέλης). Παρότι η στάση αυτή, το «όχι στις εκλογές», εμπεριέχει μια συντηρητική αντίληψη, π.χ. «οι εκλογές κοστίζουν, δεν αντέχουμε κ.λπ», κυρίως δείχνει ότι ο λαός δεν πιστεύει στην πολιτική ανακύκλωση που του προσφέρουν οι κατεστημένες δυνάμεις και όχι μόνο.
Ο κόσμος απορρίπτει τις πολιτικές κινήσεις που δημιουργήθηκαν αγωνιώντας να βρουν τη θέση τους στον εκλογικό χάρτη και την πολιτική γεωγραφία με σκοπούς που εν πολλοίς είναι ιδιοτελείς, ενώ παραμένει ανοιχτό το αίτημα για πολιτικές κινήσεις που θα κατέγραφαν τη δυναμική τους στο χώρο των ιδεών και των πραγματικά φιλολαïκών λύσεων.

Πηγή: e-dromos