Δεν αναγνωρίζονται λάθη μετά την απομάκρυνση από την κάλπη

- και μια πολύ ενδιαφέρουσα "ακτινογραφία" της Κύπρου

του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Μετά την απομάκρυνση από την κάλπη, λάθη δεν αναγνωρίζονται. Οι ψηφοφόροι στην Ελλάδα προτίμησαν να ανάψουν πορτοκαλί, αποφεύγοντας το κόκκινο στην κυβέρνηση, με το σοβαρό “ελαφρυντικό” απουσίας αξιόπιστης εναλλακτικής. Θέλησαν απέχοντας, να αποφύγουν τον αμεσότερο κίνδυνο, τις ωδύνες μιας περιόδου αστάθειας και αβέβαιης μετάβασης στο άγνωστο, χωρίς την οποία είναι αδύνατο να βρεθεί λύση στο ελληνικό πρόβλημα. Θα δούμε βέβαια τα αποτελέσματα του δεύτερου γύρου. Αλλά, αν δεν μεσολαβήσει θαύμα, με τις ηγεσίες που έχουμε, τις πολιτικές που ασκούνται, την πενία των ιδεών που μας χαρακτηρίζει, ο ελληνικός λαός θα διαπιστώσει πολύ σύντομα την τραγωδία που τον περιμένει, αν δεν ακούσει τους τριγμούς της κατάρρευσης.


Πρόκειται για ολόπλευρη κρίση του καθόλου ελληνισμού: στην Ελλάδα άρχισε από την κατάρρευση των εσωτερικών δομών, στην Κύπρο εξελίσσεται αντισυμμετρικά, ξεκινώντας από την αμφισβήτηση της διεθνούς της υπόστασης. Η διαδικασία άρχισε από πολλά χρόνια, ανεκόπη με το δημοψήφισμα του 2004, για να επιταχυνθεί μετά τις εκλογές του 2008. Τότε, οι Κύπριοι πολιτικοί και ψηφοφόροι έκαναν ότι δεν καταλαβαίνουν την πραγματική ατζέντα του κ. Χριστόφια. Σήμερα διαπιστώνουν, εγκλωβισμένοι πλέον, ότι διαπραγματεύεται λύση σε τελείως διαφορετική βάση από αυτή που επιθυμούν.

Ο Πρόεδρος Χριστόφιας έχει προτείνει μια λύση, τις βασικές πρόνοιες της οποίας απορρίπτει με συντριπτική πλειοψηφία ο κυπριακός λαός. Αποδέχθηκε επίσης την κατάργηση οικουμενικών κανόνων όπως η αρχή της πλειοψηφίας, κανόνων που μπορούν να στηρίξουν πολιτικά την διπλωματική άμυνα του κυπριακού κράτους. ¨Εκανε παραχωρήσεις με τις οποίες διαφωνούν κατηγορηματικά οι πολίτες. Οι συνομιλίες συνεχίζονται χωρίς ρεαλιστική πιθανότητα επιτυχίας, η κυπριακή ηγεσία κινείται σε τελείως άλλη βάση από τον κυπριακό λαό και, Ελλάδα και Κύπρος, βρίσκονται σε τραγική απομόνωση: και από τον άξονα ΗΠΑ-Βρετανία-Τουρκία, και από τους πολέμιους της τουρκικής ένταξης!

Το 59% των Ελληνοκυπρίων δηλώνει μη ικανοποιημένο από τον κ. Χριστόφια στο κυπριακό, σύμφωνα με μεγάλη δημοσκόπηση της εταιρείας RAI, το 35% μάλιστα καθόλου ικανοποιημένο. Λίγο μικρότερο (56%) είναι οι μη ικανοποιημένοι από την εσωτερική διακυβέρνηση. Πολύ μικρότερο το ποσοστό των ικανοποιημένων από την επιδόσεις στην οικονομία (35%). Το 75% των Ελληνοκυπρίων δεν πιστεύει ότι οι διαπραγματεύσεις θα οδηγήσουν σε λύση, έναντι 20% που το πιστεύει (κυρίως ψηφοφόροι του ΑΚΕΛ).

Η πλειοψηφία (63%) εξακολουθεί να υποστηρίζει την επίσημη επιδίωξη (διζωνική-δικοινοτική ομοσπονδία), ποσοστό που μειώθηκε φέτος κατά 10%. Στον όρο αυτό επικεντρώνεται όλη η σύγχυση που χαρακτηρίζει την κυπριακή πολιτική και συνείδηση, προϊόν διαχρονικού οπορτουνισμού των κυπριακών ηγεσιών. Ο όρος από μόνος του είναι ασαφής και επιδέχεται πολλαπλών ερμηνειών. Ο Ανάν τον ερμήνευσε στο ομώνυμο σχέδιο ως κράτος στο οποίο η, συνήθης για τις ομοσπονδίες, ισότητα των δύο ζωνών-κοινοτήτων καταργούσε τον ακρογωνιαίο λίθο της δημοκρατίας, την αρχή της πλειοψηφίας, αναθέτοντας τις τελικές αποφάσεις σε τρεις ξένους δικαστές. Στο όλο προσέθεσε τον αφοπλισμό του κράτους, δρακόντειους περιορισμούς στις μετακινήσεις, άδικη λύση του περιουσιακού και διαιώνιση τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας και επεμβατικών δικαιωμάτων.

Το όλο απερρίφθη μετά πολλών επαίνων το 2004 από τους Ελληνοκύπριους εκλογείς, η πολιτική ηγεσία όμως της Κύπρου δεν παρουσίασε σχέδιο διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας που να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του κυπριακού λαού. Μη μπορώντας να διατηρήσει τις περί ξένων δικαστών διατάξεις του Ανάν, ο κ. Χριστόφιας εισήγαγε, για να συμβιβάσει τα ασυμβίβαστα, την εκ περιτροπής προεδρία, που, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, απορρίπτει το 76%.

Οι Ελληνοκύπριοι τάσσονται υπέρ της διζωνικής-δικοινοτικής, αλλά κατά των συγκεκριμένων σχεδίων εφαρμογής της που προτάθηκαν με τη σύμφωνη γνώμη των μεγαλύτερων κομμάτων τους! Και αρνούνται κατηγορηματικά τον ακρογωνιαίο λίθο της λύσης που προτείνει ο Πρόεδρος στις διαπραγματεύσεις, την εκ περιτροπής προεδρία.

Το 91% δεν αποδέχεται παραμονή εποίκων στο νησί (ο κ. Χριστόφιας δέχθηκε 50.000), το 89% δεν αποδέχεται διατήρηση τουρκικών εγγυήσεων, το 98% παραμονή τουρκικών στρατευμάτων.

Με τέτοια νούμερα, διερωτάται κανείς τι ακριβώς διαπραγματεύεται ο κ. Χριστόφιας και πως σκέφτεται ότι μπορεί να περάσει ένα τέτοιο σχέδιο. Αν πάλι δεν το σκέφτεται, γιατί δεν εγκαταλείπει τις συνομιλίες και δεν καταγγέλλει την άλλη πλευρά, αντί να εγκλωβίζεται όλο και περισσότερο στις παραχωρήσεις του;

Ένα 20% των πολιτών τάσσεται υπέρ της δημιουργίας δύο κρατών στην Κύπρο. Ποσοστό εντυπωσιακό, στο μέτρο που κανείς πολιτικός δημοσίως δεν υποστηρίζει τέτοια λύση – η μεγάλη πλειοψηφία τους την υποστηρίζει σε ιδιωτικές συνομιλίες!

Η πτώση του ποσοστού υπέρ της ομοσπονδίας κατά 10% φέτος, συνδυάζεται με την εμφάνιση για πρώτη φορά ενός 7% που τάσσεται υπέρ τρίτης λύσης (ούτε ομοσπονδία, ούτε δύο κράτη). Η λύση δεν διευκρινίζεται στη δημοσκόπηση, το πιθανότερο όμως είναι ότι πρόκειται για ενιαίο κράτος (οριακά και επιστροφή στη Ζυρίχη). Οι αιρετικές προτιμήσεις είναι παρούσες σε όλο το πολιτικό φάσμα, επικρατέστερες όμως μεταξύ των ψηφοφόρων της ΕΔΕΚ ( 50% ομοσπονδία, 34% δύο κράτη) και του ΕΥΡΩΚΟ (30% ομοσπονδία, 24% δύο κράτη, 40% άλλο).

Η επίσημη πολιτική επαναπροσέγγισης αποδεικνύεται, στο φως της δημοσκόπησης, μια καμπάνια τελείως υποκριτική, που δεν αντιμετώπισε τις πραγματικές αιτίες της εχθρότητας μεταξύ των δύο κοινοτήτων, περιοριζόμενη σε ανταλλαγές απολύτως ψεύτικων ηθικοπλαστικών κηρυγμάτων και διακηρύξεων. Το 65% των Ελληνοκυπρίων δηλώνει ότι δεν θα επέστρεφε στο υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση σπίτι ή περιουσία. Θα επέστρεφε πάντως ένα 30%, που δεν είναι αμελητέο με δεδομένη την αμοιβαία δυσπιστία.

Δυσπιστία τόσο μεγάλη, που θέτει εν αμφιβόλω την προοπτική μελλοντικής συνύπαρξης εντός του ιδίου κράτους και τις κατά καιρούς δηλώσεις των Κυπρίων πολιτικών. Το 58% των Ελληνοκυπρίων δεν αποδέχεται να έχει Τουρκοκύπριο προϊστάμενο (το 45% είναι κατηγορηματικά αντίθετο). Το 43% δεν θέλει ούτε καν ως γείτονες τους Τουρκοκύπριους (τo 23% κατηγορηματικά)! Υπό παρόμοιες συνθήκες, πως θα αποτραπεί η κρίση ακόμα και ενός κράτους με το ιδεωδέστερο σύνταγμα – όχι με τις παραδοξολογίες που προτείνονται ως λύση! Επιβεβαιώνεται εδώ η ύπαρξη πολλαπλών επιπέδων συνείδησης, που, σε συνδυασμό με την ποιότητα του πολιτικού προσωπικού, καθιστά περίπου αδύνατο ορθολογικό χειρισμό.

Οι πολίτες δεν εμπιστεύονται σχετικά με το κυπριακό τους Βρετανούς (83%), τους Αμερικανούς (87%), τον απεσταλμένο του ΟΗΕ Ντάουνερ (80%) και τον ΟΗΕ (67%). Αντίθετα, εμπιστεύονται τους Ρώσους (54%). Το 66% πιστεύει ότι η Κύπρος ωφελήθηκε από την ένταξη στην ΕΕ. Το 56% αντιτίθεται στη συνέχιση υποστήριξης της τουρκικής ένταξης (υπέρ της οποίας τάσσονται πλειοψηφικά μόνο οι ψηφοφόροι του ΑΚΕΛ). Οι μισοί Ελληνοκύπριοι (49%) πιστεύουν ότι η Ελλάδα μπορεί να βοηθήσει την Κύπρο και οι άλλοι μισοί όχι. Ένα εντυπωσιακό 73% θέλει στενότερες σχέσεις με το Ισραήλ, προοπτική που απορρίπτει το 21%. Στην Κύπρο δεν είναι ιδιαίτερα γνωστός ο ρόλος του Ισραήλ το 1974, στη σύνταξη του σχεδίου Ανάν και στη διαμόρφωση της αγγλοαμερικανικής πολτικής στο κυπριακό. Το 46% συμφωνεί και το 43% διαφωνεί με ένταξη στο ΝΑΤΟ, ενώ για τον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 77% και 16%.

Το 75% θέλει την Εκκλησία περιορισμένη στην πνευματική της αποστολή. Ταυτόχρονα όμως το 45% θέλει να έχει σημαντικό ρόλο στις συζητήσεις για το εθνικό, έναντι 53% που δεν θέλει. Τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο εμπιστεύεται το 42%, έναντι 55% που δεν τον εμπιστεύεται.

Αν πιστέψουμε τη δημοσκόπηση, ένα 90% περίπου δεν έχει ζητήσει κανένα ρουσφέτι. Αν δεν την πιστέψουμε, οι Κύπριοι είναι πολύ φοβισμένοι άνθρωποι και η κυπριακή κοινωνία ελάχιστα διατεθειμένη να κυτταχτεί στον καθρέφτη.

Το 76% των Κυπρίων δηλώνει ότι το κυπριακό είναι το κατεξοχήν θέμα που καθορίζει την ψήφο τους. Αν είναι έτσι, δυσκολεύεται κανείς να καταλάβει πως επικρατούν διαρκώς κόμματα που καταλήγουν σε σχέδια λύσεων αντίθετα με το λαϊκό φρόνημα. Στην πρόθεση ψήφου πάντως, εν σχέσει με τον Νοέμβριο του 2008, κατακρημνίζεται το ΑΚΕΛ (απώλεια 10%), το ΔΗΣΥ και το ΔΗΚΟ (απώλειες 5%). Μικρό μέρος των απωλειών εισπράττουν τα μικρά κόμματα, ενώ μεγάλο ποσοστό παραμένει αναποφάσιστο ή κατευθύνεται σε αποχή.

Ελάχιστη εμπιστοσύνη έχουν οι πολίτες σε πολιτικούς και κόμματα: το 80% δεν τα εμπιστεύεται και μόνο το 16% θεωρεί καταλληλότερο για Πρόεδρο τον κ. Χριστόφια. Δεύτερος έρχεται ο κανένας με 13%, ενώ οι υπόλοιποι πολιτικοί αποσπούν μονοψήφια ποσοστά. Το 50% των ψηφοφόρων του ΑΚΕΛ υποστηρίζει ως καταλληλότερο για ΓΓ τον κ. Κυπριανού και 20% τον κ. Κατσουρίδη.

Konstantakopoulos.blogspot.com

Δημοσιεύτηκε στα Επίκαιρα, 11.10.10

Γερμανία, Γαλλία και Ευρώπη

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Πανευρωπαϊκή λιτότητα επιχειρούν να επιβάλουν τώρα οι Γερμανοί, μετατρέποντας την ΕΕ, από πόλο ελπίδων ευημερίας, σε φυλακή κακομαθημένων μαθητών και επιχειρώντας να συγκροτήσουν με τις επιθέσεις κατά μεταναστών και φτωχότερων χωρών, όπως η Ελλάδα, το νέο ιδεολογικό περιτύλιγμα μιας ριζοσπαστικής έως άκρας δεξιάς. Κινδυνεύοντας βέβαια έτσι να οδηγήσουν σε τρομερή ύφεση την οικονομία, κατά το πρότυπο του 1929-31.

Στον αντίποδα, εκρηκτική παραμένει η κατάσταση στη Γαλλία, όπου τα συνδικάτα αποφάσισαν δύο νέες ημέρες κινητοποιήσεων την ερχόμενη βδομάδα, ανεξαρτήτως της ψήφισης ή όχι του επίμαχου νομοσχεδίου για το συνταξιοδοτικό. Σημειώνονται τώρα οι πρώτες ρωγμές στο στρατόπεδο της εργοδοσίας, ιδίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και περιοχών που πλήττονται από τους αποκλεισμούς δρόμων. Αλλά και της δεξιάς στο σύνολό της, που συμφωνεί μεν με τη μεταρρύθμιση, διαφωνεί όμως με την ακαμψία της κυβέρνησης (π.χ. καθολικοί και Βιλπέν).

Η μαζική συμμετοχή της νεολαίας στις κινητοποιήσεις είναι νέος παράγοντας. Χίλια τρακόσια λύκεια κινητοποιήθηκαν και 700 διέκοψαν τη λειτουργία τους. Οι κινητοποιήσεις άγγιξαν 33 από τα 83 γαλλικά πανεπιστήμια. Η κυβέρνηση ελπίζει στον εκτονωτικό ρόλο των διακοπών των Αγίων Πάντων, δεν είναι όμως σίγουρο ότι οι ‘Αγιοι είναι με το μέρος της.

Για πρώτη φορά κινητοποιούνται τόσο έντονα εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, σε στρατηγοικούς μάλιστα τομείς, όπως τα διϋλιστήρια, όπου πολλαπλασιάστηκαν τα μπλόκα στις εξόδους. ‘Όταν επεμβαίνει η αστυνομία, οι απεργοί στήνουν τα μπλόκα πιο μακριά στο δρόμο ή σε γειτονικά διϋλιστήρια. Εργαζόμενοι της πετρελαϊκής βιομηχανίας και φορτηγατζήδες επιδίδονται όλο και περισσότερο σε αποκλεισμούς, πιεζόμενοι από το οικονομικό τους πρόβλημα λόγω παράτασης των κινητοποιήσεων. Οι αποκλεισμοί δρόμων οδηγούν πολλές επιχειρήσεις να ζητούν ευελιξία από την κυβέρνηση.

Αν το επίπεδο των κινητοποιήσεων έφτασε το προηγούμενο του 1995 και σε μερικές περιπτώσεις υπερέβη αυτό του 1968, δεν υπάρχει καμία ένδειξη εξασθένησης. Αντίθετα, χαρακτηρίζονται, σε αντίθεση με το παρελθόν, αφενός από μεγάλη αυτοπεποίθηση των εργαζομένων ότι θα τα καταφέρουν, όπως το 2006, όταν ανέτρεψαν τις ψηφισμένες μεταρρυθμίσεις Βιλπέν, αφετέρου από ολόθερμη συμπαράσταση της κοινής γνώμης. ‘Ενας παράγοντας που μπορεί να δράσει αποσυνθετικά, είναι όμως η εμφάνιση μιας όλο και ισχυρότερης πτέρυγας “μπαχαλάκηδων”, στις παρυφές των κινητοποιήσεων.

Η ένταση και το βάθος του κινήματος αντανακλά τη βαθιά συναίσθηση της γαλλικής κοινωνίας ότι τα μέτρα για τις συντάξεις υποκρύπτουν μια βαθύτερη πορεία προς την πλήρη κοινωνική αποσάθρωση και τη διάλυση του γαλλικού κράτους πρόνοιας. Η ηγεμονία άλλωστε των νεοφιλελεύθερων οικονομικών ιδεών, στις οποίες ποτέ δεν πίστεψε πολύ, ούτε καν το κατεστημένο μιας κατ’ εξοχήν “κρατικιστικής” και “κοινωνικής” στην παράδοσή της χώρας, έχει δεχθεί τεράστιο πλήγμα τα τελευταία χρόνια, ιδίως με το δημοψήφισμα που απέρριψε κατ’ oυσίαν τη φιλελεύθερη Ευρώπη του Μάαστριχτ το 2005, τα μαζικά κοινωνικά κινήματα που ακολούθησαν και την οικονομική κρίση του 2008. Ελάχιστοι τολμούν πια στη χώρα να υπερασπισθούν τις αρετές του υπερφιλελεύθερου, χρηματιστικού καπιταλισμού, αυτό που λένε είναι “τι θέλετε να κάνουμε, η φιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση έχει επικρατήσει παντού, πρέπει να προσαρμοσθούμε”.

Η γαλλική κοινή γνώμη διαισθάνεται ενστικτωδώς ότι δεν μπορεί και δεν πρέπει να “προσαρμοσθεί”, γιατί το τελικό τίμημα αυτής της προσαρμογής θα είναι η απώλεια των κοινωνικών κατακτήσεων δύο αιώνων. Αν όμως έχει τη δύναμη και τη θέληση να κινητοποιηθεί, δεν έχει ούτε τις ιδέες, ούτε τους διανοούμενους, ούτε τα πολιτικά κόμματα και τις ηγεσίες που θα μπορούσαν να της δώσουν μια προοπτική.

Αυτό που εντυπωσιάζει στη σημερινή γαλλική κρίση, είναι η εκκωφαντική σιωπή των διανοουμένων της αριστεράς, όσο και της δεξιάς, συντηρητικών όπως και ριζοσπαστών, και η αμηχανία των πολιτικών, που περιορίζονται κυρίως σε μικρο-πολιτικαντισμούς. Εντυπωσιάζει ακόμα περισσότερο γιατί ιστορικά, η χώρα του Καρτέσιου, του Ζωρές, του Ζολά, του Μπαλζάκ, του Καμύ και του Σαρτρ ήταν πάντα περήφανη, έως αλαζονική, για τους διανοούμενούς της, ήταν σα νάλεγε σε όλο τον κόσμο: “Σκέφτομαι αρα υπάρχω”. Σήμερα, δεν υπάρχει πιο μεγάλη αντίθεση ανάμεσα σε μια πάντα ζωντανή κοινωνία, που θέλει νάχει, και αγωνίζεται για νάχει, μέλλον και προοπτική, αλλά δεν έχει πνευματική και πολιτική ηγεσία.

Θα χρειαστεί ίσως να βαθύνει ακόμα περισσότερο η οικονομική κρίση, να γίνουν περισσότερες εξεγέρσεις, να απειληθεί άμεσα με διάλυση η ΕΕ για να αρχίσει η Γαλλία και η Ευρώπη να ξεπερνάνε, αν το καταφέρουν, την ιστορική τους αδράνεια και τη διανοητική τους κόπωση, προϊόν ως ένα σημείο και των μεταπολεμικών τους επιτευγμάτων, που τώρα όμως απειλούνται πια πιο σοβαρά από ποτέ άλλοτε.

Κόσμος του Επενδυτή, 22.10.2010
Konstantakopoulos.blogspot.com