1 ζωή =1,40 ευρώ, χωρίς εισιτήριο

Soviet shot n.9: 1 ζωή =1,40 ευρώ, χωρίς εισιτήριο

του Ονειρμού

Το παιδί χωρίς εισιτήριο έχασε τη ζωή του για 1,40 ευρώ. Αδιανόητο. Είναι αδύνατη η ισοδυναμία μιας ζωής με 1,40 ευρώ. 

Μολονότι νοητή, αν όχι και ευτελής σε έναν κόσμο που χιλιάδες δολοφονημένοι άμαχοι σε καιρό πολέμου ισοδυναμούν με μερικά βαρέλια πετρέλαιο. Το κοινό των δύο περιπτώσεων είναι η καταστολή, που κρύβεται πίσω από μια τέτοια ισοδυναμία.

Η υπολογισμένη και αποτιμημένη σε χρήμα ισοδυναμία μιας ζωής με ένα ποσοτικό μέγεθος αποκρύπτει την καταστολή, σε κάθε περίπτωση, της εξαναγκασμένης μετατροπής της ζωής σε χρηματική τιμή: πόσο κοστίζει μια ανθρώπινη ζωή όταν δεν είναι άλλο παρά εργασιακή δύναμη, πόσο κοστίζει η παιδική εργασία, ή πόσο κοστίζουν τα παιδιά που πεθαίνουν από ασιτία ή επειδή δεν έχουν νερό, κάθε μερικά δευτερόλεπτα. Το παιδί στο Τρόλεϋ βίωσε την καταστολή από τον ελεγκτή, από την κατάσταση, από τον κοινωνικό κόσμο, έπαιξε κορώνα γράμματα τη ζωή του, σκοτώθηκε, έτσι που τελικά έγινε η ανταλλαγή, ίσχυσε η ισοδυναμία: 1 ζωή=1,40 ευρώ.

Σκέφτεσαι τον Ελεγκτή. Θα μπορούσε να είναι βγαλμένος από κάποιο έργο του Κάφκα.

Ο Ελεγκτής είναι ο ρόλος του, δεν είναι άλλο παρά ενσάρκωση του Κράτους, και ο άνθρωπος που υπηρέτησε ”επάξια” το ρόλο του ελεγκτή, δεν είναι άνθρωπος, αλλά ένας μηχανικός βραχίονας, ένα ”ομιλούν εργαλείο”, που κατάφερε να αναχθεί πλήρως, χωρίς ανθρώπινο υπόλοιπο, στην Έννοιά του . Το γύρισμα του κεφαλιού στο κάλεσμα του ελεγκτή είναι ανταπόκριση στο κάλεσμα (”έγκληση”) του Κράτους-Υποκειμένου για υπακοή, όπως θα έλεγε ο Αλτουσέρ με βάση το κείμενό του για τους Ιδεολογικούς Μηχανισμούς του Κράτους. Εκείνο που δεν λέει και δεν θα μπορούσε να λέει ο Αλτουσέρ (καθώς βλέπει μόνο την κρατική έγκληση), είναι πως η ισοδυναμία μιας ζωής με 1,40 ή με οποιαδήποτε χρηματική τιμή, είναι ενσάρκωση του Κεφαλαίου. Το παιδί δεν σκοτώθηκε από τον ελεγκτή, αλλά από το Κράτος και το Κεφάλαιο.

Δεν έχει σημασία που η ισοδυναμία της ζωής με το εισιτήριο δεν είχε συμφωνηθεί, όπως θα άρμοζε στα ελευθεριακά ήθη του καπιταλισμού. Η ισοδυναμία ήταν εξαναγκασμένη, όπως είπαμε, καταστολή. Βία ενός κεφαλαιοκρατικού περιβάλλοντος που απορροφά κάθε πλευρά της ζωής. Το εισιτήριο δεν παρέχει την είσοδο στο μέσο μεταφοράς, αφού μπορείς να μπεις και χωρίς εισιτήριο. 

Το εισιτήριο είναι σημείο εισόδου στον κώδικα της κεφαλαιοκρατικής καταπίεσης, όπως ο αριθμός ταυτότητας, το φορολογικό μητρώο, και πάνω από όλα η σύμβαση εργασίας. Ο Τζαμπατζής δεν καταγράφεται από τον ελεγκτή δηλαδή από το Κράτος και το Κεφάλαιο, δεν ανταποκρίνεται στην έγκληση για υπακοή, δεν ανταλλάζει την ελευθερία της κίνησής του με κάποιο χρηματικό αντίτιμο. Ο Τζαμπατζής είναι αλήτης, γιατί δεν δίνει τα ψίχουλά του στο καθεστώς, να τα διαχειριστεί για το κοινό όφελος των Τραπεζών, επενδύοντάς τα σε πληρωμές χρεών.

Κάθε σύνηθες γεγονός που εμπίπτει στη σφαίρα της καθημερινής ζωής, ερμηνεύεται αμέσως από τη στιγμή της κατονομασίας του, τόσο που δεν μπορείς να ξεχωρίσεις το ”καθαρό” γεγονός από την ερμηνεία του . Γεγονότα όμως ”ανεξήγητα”, ”ακατανόητα”, ”αχαρακτήριστα”, πρέπει να δευτερολογηθούν αφού πρώτα συμβούν και αφού πρώτα διαρκέσει αυτό το αίσθημα αγωνίας μπροστά στο ανεξήγητο, το αχαρακτήριστο, το αναποφάνσιμο. 

Η μάχη για την ερμηνεία είναι μία από τις μορφές που παίρνει η ταξική πάλη. Το Ανεξήγητο για τον ”κοινό νου”, το Αδιανόητομέσα στη σφαίρα της καθημερινής ζωής, είναι μια ανοιχτή τρύπα νοήματος, που είτε θα την βουλώσει ο κρατικός Λόγος είτε θα τη ξεχειλώσει ο επαναστατικός Λόγος, αποδομώντας την κρατική συλλογιστική και οικοδομώντας μια ριζοσπαστική ερμηνεία της πραγματικότητας. Από τέτοια ανεξήγητα, από τέτοιες χαραμάδες μπαίνει η Αλήθεια της Άλλης κοινωνίας στον εδώ-κόσμο.

Ανεξήγητος ήταν ο θάνατος του Αλέξη. Γιατί τον σκότωσε o μπάτσος; Ανεξήγητος ο χαμός του 19χρονου στο Περιστέρι. Οι δύο περιπτώσεις όμως δεν είναι ίδιες. Ο Αλέξης σκοτώθηκε εν ψυχρώ, ”συνειδητά”, με έναν πυροβολισμό. Ο 19χρονος εξωθήθηκε με τη βία να πηδήξει έξω από το Τρόλεϋ, και να σκοτωθεί. Το παιδί εξωθήθηκε βίαια, όχι απλώς από τον ελεγκτή. Και αυτό εν ψυχρώ, αφού κάθε θάνατος που προκαλεί ένα σύστημα κυριαρχικών, ψυχολογικών και οικονομικών, σχέσεων, είναι πάντα ψυχρός, παγερός.

Η δυσκολία της ερμηνείας αυτού του άλματος στο κενό, έγκειται στο ότι είναι αδύνατο να αποδοθεί μια ανθρώπινη πρόθεση. Ο ελεγκτής είναι ένα κτήνος, όχι γιατί επιδίωξε το θάνατο του 19χρονου, αλλά γιατί εκτέλεσε ”άψογα” το καθήκον του,  αμοιβόμενος μάλιστα ”με το κομμάτι”, ανάλογα με το πόσους θα αιχμαλωτίσει κρατικός μηχανισμός. Αν είναι έτσι, όμως, πρέπει να ανατρέξουμε σε ένα μηχανισμό, και μέσα στην κοινωνία που αυτός λειτουργεί.

Το περιστατικό είναι αδύνατο να συλληφθεί με όρους φαινομενολογικούς, εξετάζοντας δηλαδή ενδελεχώς τα ορατά σώματα, τις φράσεις που ακούστηκαν, την αλυσίδα των γεγονότων που εκείνες τις στιγμές ξετυλίχτηκε απότομα. Τηνευθύνη για το θάνατο δεν την έχει αποκλειστικά κανένας ορατός δράστης. Ούτε το παιδί, ούτε οι συνεπιβάτες, ούτε οσυγκεκριμένος ελεγκτής. Την ευθύνη την έχει πάνω από όλα το ελεγκτικό Καθήκον, η αφηρημένη γενικότητα που λέγεται Κράτος, η αφηρημένη γενικότητα που λέγεται Χρήμα. Όμως αυτές οι πραγματικές αφαιρέσεις δεν φαίνονται στη σκηνή του τρόλευ, δεν γίνονται αισθητές. Την ευθύνη την έχει ο Άλλος που αντιμετώπισε ο 19χρονος, ο Άλλος που τον κάλεσε να συμμορφωθεί, όμως αυτός ο Άλλος είναι η απέραντη κεφαλαιοκρατική Εξουσία, το καπιταλιστικό Σύστημα. Ο δολοφονικός Άλλος είναι μια Δομή και ένας μηχανισμός, η Δομή-Άλλος, που χρησιμοποιεί ως μέσον τον ελεγκτή, τον Άγγελό του. 

Στη πραγματικότητα, πάντα η Δομή-Άλλος ευθύνεται. Έτσι και στον Αλέξη, όμως η ορατήπράξη του μπάτσου συγκάλυψε το γεγονός. Είναι η ιδεολογία ειδικά του καπιταλισμού και του αστικού ποινικού δικαίου, να εξατομικεύει την ευθύνη, υιοθετώντας το αξίωμα της τάχα απόλυτης προσωπικής ελευθερίας, ώστε να μπορούν να καταλογίζονται οι πράξεις. Όμως ελευθερία δεν υπάρχει σε έναν κόσμο που επιβάλλει τον Νόμο και την Εξουσία του πίσω από τις πλάτες των ανθρώπων. Τη μέρα που θα αντιστρεφόταν το βέλος της Ενοχής από τους δούλους στο κυρίαρχο καπιταλιστικό σύστημα και σε όλη την ιστορία των ταξικών κοινωνιών, την ίδια μέρα θα ξεσπούσε εξέγερση, με προοπτικές νίκης.

Ο Φόβος που εμπνέει η Δομή-Άλλος, ο φόβος που ένιωσε ο 19χρονος, είναι ο ίδιος φόβος που αισθανόμαστε μπροστά στο πιο ανεξήγητο όλων, στο ανεξήγητο του θανάτου. Του συγκεκριμένου θανάτου, και του θανάτου γενικά. Κάθε θάνατος έρχεται απέξω, από τον κόσμο μέσα στον οποίο ζούμε, που μας φθείρει και τελικά μας λυγίζει. Όμωςαυτός ο θάνατος είναι συγκεκριμένος όσο και ανεξήγητος, και αυτός ο θάνατος έγινε με ένα χτύπημα του καπιταλιστικού κόσμου, πάνω στο κορμί του παιδιού.

Το αγωνιώδες διάστημα που έχει να διανύσει η σκέψη από το κενό του κοινωνικού νοήματος μέχρι την αποκρυστάλλωσή του, είναι το χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο συγκρούονται οι συσχετισμοί δυνάμεων κατά τη μάχη της ερμηνείας, μέχρι να αποκρυσταλλωθούν σε μια κατάσταση κοινωνικής ”ισορροπίας”. Οι κοινωνική κατασκευή αξιών, νοημάτων, αρχών, είναι δυνητικά γεμάτη τρύπες. Γιατί δεν υπάρχει κοινωνική συνοχή και ”ομόνοια” δίχως τη πληγή, το σχίσιμο στα δύο που είναι χιλιάδες σχισίματα, χωρίς τη ταξική πάλη.
Θυμηθείτε το ”μαθηματικό λάθος” που έκανε το Δ.Ν.Τ (αυτό το άντρο των σπουδαγμένων τεχνοκρατών-δολοφόνων), τον ”παραλογισμό” που τάχα δείχνουν οι Ηγέτες στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης, το ”ανεξήγητο” της ”ελληνικής ιδιαιτερότητας”, της ”διαφθοράς”, του ”όγκου των δημοσίων υπαλλήλων”. Το μεγάλο ”αδιανόητο” του πώς μια καπιταλιστική κοινωνία και ένας πλανήτης που ”ευημερεί”, βρίσκεται ξαφνικά σε κρίση.

Ψεύτες, κακούργοι, λυσσασμένα σκυλιά, παπαγαλάκια, κυνικοί, συνένοχοι.

Οι μελλοθάνατοι σας ”χαιρετούν”, στο όνομα του παιδιού του Τρόλεϋ, των παιδιών της Λάρισας, των μεταναστών της Μανωλάδας, στο όνομα των χρεωμένων που αυτοκτονούν, στο όνομα των ανέργων, των εργαζομένων, των προλετάριων όλης της γης.

πηγή: bestimmung.blogspot.se