Το νερό και το #saveskouries

Το νερό και το #saveskouries
 

του Γιάννη Ζαμπετάκη

Με αφορμή τη διεθνή ημέρα για τις Σκουριές (9.11.2013), μια συνοπτική παρουσίαση του προβλήματος, που έχει κάνει την περιοχή σύμβολο των περιβαλλοντικών αγώνων.

Ένα μεγάλο μέρος του χρόνου του ένας πανεπιστημιακός δάσκαλος τον περνά μέσα σε αμφιθέατρα και βιβλιοθήκες. Σε αμφιθέατρα για να κάνει μάθημα στα νέα παιδιά της Ελλάδας και να μεταδώσει (όσο και όπως τον αφήνει η Ελληνική Πολιτεία… βλ. ΕΚΠΑ κλειστό εδώ και 9 εβδομάδες λόγω μιας λάθος ΚΥΑ!) την επιστημονική γνώση. Και σε βιβλιοθήκες για να ενημερώνεται για τη νέα γνώση που παράγεται στον «εργαστηριακό πάγκο» (όπως λέμε εμείς οι χημικοί) κάθε μέρα στα εργαστήρια όλης της υφηλίου. 

Παντρεύοντας τη γνώση με τη διδασκαλία, τότε μπορούμε να κάνουμε και καλύτερο μάθημα αλλά και να διδάσκουμε πράγματα που έχουν άμεση σχέση με την κοινωνία και την επιστήμη!

Γιατί την έγραψα όλη αυτή την εισαγωγή, ίσως να αναρωτηθείτε. 

Για να δείξω πως μετά την έρευνα και τη διδασκαλία, είναι ηθικό χρέος του κάθε πανεπιστημιακού δασκάλου να προσπαθεί να εκλαϊκεύει τα επιστημονικά πορίσματα ώστε να τα αξιοποιεί η κοινωνία για να γίνεται καλύτερη και συνάμα να γίνεται και λίγο πιο αξιοβίωτη η ζωή του κάθε πολίτη.

Αυτό που πάει να γίνει στις #skouries ξεπερνά κάθε επιστημονική λογική. Με μια διάτρητη (από κάθε επιστημονική άποψη!) Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), η εκεί εξόρυξη σε ανοιχτά μεταλλεία είναι απλά επικίνδυνη για το περιβάλλον, για τον άνθρωπο, για το νερό, για τη χλωρίδα και την πανίδα…

Στη Σκωτία αυτή τη στιγμή λειτουργεί το μεταλλείο Cononish, που αδειοδοτήθηκε το 2011. Είναι μεν μεταλλείο χρυσού, αλλά ας μη σπεύσει κανείς να πει «είδατε, μεταλλευτικές επενδύσεις σαν αυτήν της Χαλκιδικής αδειοδοτούνται και στην πολιτισμένη Γηραιά Αλβιώνα». Eίναι τόσο βασικές οι διαφορές, που κάνουν το Cononish να μοιάζει με παιδικό παιχνιδάκι μπροστά στο «Επενδυτικό Σχέδιο Ανάπτυξης» των μεταλλείων της Χαλκιδικής:

1. Κλίμακα: Εξόρυξη 72.000 τόνων μεταλλεύματος το χρόνο. Λιγότερο από όσο θα παράγει το μεταλλείο των Σκουριών μέσα σε τρεις μόνο μέρες!
2. Τρόπος εξόρυξης: Αποκλειστικά υπόγειος.
3. Μέθοδος επεξεργασίας: Το Cononish θα βγάζει καθαρό χρυσό μόνο με επίπλευση και βαρυτομετρικό διαχωρισμό. Ούτε εργοστάσιο μεταλλουργίας, ούτε κυάνιο, ούτε τίποτα.

Και, το κυριότερο: Οι Σκωτσέζοι έχουν εμπιστοσύνη στους θεσμούς της χώρας τους, επειδή αυτοί έχουν αποδείξει ότι λειτουργούν προς όφελος των πολιτών και μόνο…

Επιστροφή στην Χαλκιδική και στις #skouries
Σήμερα, εκεί, αυτό που πάει να γίνει (ή μάλλον έχει αρχίσει να γίνεται) είναι μια, πέρα από κάθε αξιολόγηση της επικινδυνότητας και της επιμόλυνσης (cross-contamination στη διεθνή βιβλιογραφία) της διατροφικής αλυσίδας, εξόρυξη με μεγάλο κίνδυνο να ρυπανθεί ανεπανόρθωτα ο υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας της περιοχής.

Και όλοι μας ξέρουμε (βλ. Ασωπό στη Βοιωτία και Μεσσαπία στην Εύβοια) πως ένας ρυπασμένος υδροφόρος ορίζοντας σημαίνει εξαιρετικά σοβαρούς κινδύνους για το πόσιμο νερό, τη διατροφική αλυσίδα, την αλιεία, την κτηνοτροφία και τη γεωργία.
Είναι επιστημονικό μας χρέος να θυμόμαστε τα «συγκοινωνούντα δοχεία». Ο υδροφόρος ορίζοντας είναι σαν ένα μπουκάλι. Κάνοντας νέες γεωτρήσεις είναι σαν να βάζουμε στο μπουκάλι άλλο ένα καλαμάκι. Κι εκείνο το ίδιο (ρυπασμένο) νερό θα απορροφήσει. Έστω, λοιπόν, ότι το μπουκάλι της φωτογραφίας είναι ο υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας σε όποια περιοχή ζείτε. 

Αν μια γεώτρηση έχει (ή θα αποκτήσει) πρόβλημα με βαρέα μέταλλα (π.χ. το άσπρο καλαμάκι), τότε το ίδιο πρόβλημα θα έχει αργά ή γρήγορα και μια άλλη γεώτρηση λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω, κι ας είναι σε άλλο βάθος ή με άλλο χρώμα καλαμάκι.

Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε και την επιμόλυνση της διατροφικής αλυσίδας από τα βαρέα μέταλλα του υπόγειου υδροφορέα. 

Κάτι τέτοιο (μίξη και υποβάθμιση του καθαρού νερού) παραβιάζει το άρθρο 4 της ΚΥΑ 2600/2001, όπως έχει τροποποιηθεί και αναφέρει: Οι αρμόδιες αρχές εξασφαλίζουν ότι τα μέτρα που λαμβάνονται για την εφαρμογή της παρούσας διάταξης δεν οδηγούν, σε καμιά περίπτωση, σε άμεση ή έμμεση υποβάθμιση της σημερινής ποιότητας του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης, στο μέτρο που αυτό αφορά την προστασία της ανθρώπινης υγείας, ούτε σε αύξηση της ρύπανσης του νερού που χρησιμοποιείται για την παραγωγή πόσιμου νερού.

Όλ’ αυτά, ας μην τα ξεχνάμε σήμερα, τόσο για το μέλλον της περιοχής και των παιδιών μας, αλλά και για να μην ξανακάνουμε τα ίδια λάθη…

Το νερό είναι πιο σημαντικό από όλο το χρυσάφι του κόσμου. Μιας και χωρίς νερό, ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει ούτε μια μέρα (!) ενώ χωρίς χρυσό, ....δεν το συζητάμε.

Πηγή : tpp , Ελεύθερη Λαϊκή Αντιστασιακή Συσπείρωση Ελλάδας