«Εμείς, που κατοικούμε στην Ισλανδία, θέλουμε να δημιουργήσουμεμια δίκαιη κοινωνία, όπου όλοι είναι ίσοι.
Η διαφορετική καταγωγή μας, μας κάνει πιο πλούσιους ως σύνολο
και μαζί έχουμε την ευθύνη για την κληρονομιά στις επόμενες γενιές,
τη γη και την ιστορία, τη φύση, τη γλώσσα και τον πολιτισμό»
Έτσι θα ξεκινά το καινούργιο Σύνταγμα της μικρής νησιωτικής αυτής χώρας που ήταν στα πρωτοσέλιδα των ΜΜΕ το 2008 όταν χρεοκόπησε.
Η ιστορία είναι λίγο-πολύ γνωστή:
Η επενδυτική φούσκα Icesave συμπαρέσυρε την οικονομία της χώρας στην χρεοκοπία, οι Ισλανδοί βγήκαν στους δρόμους αναγκάζοντας την κυβέρνηση σε παραίτηση, κάποιοι οδηγήθηκαν στην δικαιοσύνη -συμπεριλαμβανομένου και του τότε πρωθυπουργού με την κατηγορία της αμέλειας- ενώ η χώρα τελικά αρνήθηκε να πληρώσει όλα τα χρέη των κερδοσκόπων και τις «τοξικές επενδύσεις» τους.
Η απόφαση των Ισλανδών να μην πληρώσουν όλα τα χρέη των τραπεζών αποδείχθηκε σωτήρια για την χώρα, όπως παραδέχονται ακόμα και οι FinancialTimes.
Η Ισλανδία έθεσε την αρχή της ικανότητας πληρωμής ως νοµική βάση για την εξυπηρέτηση του χρέους, και είναι κάτι που ισοδυναμεί µε εξέγερση των δούλων.Σήμερα η οικονομία τους μπορεί να μην έχει επανέλθει ακόμα στα προ της κρίσης επίπεδα, όμως είναι σε καλό δρόμο, ενώ στις 27 Οκτωβρίου αποχαιρέτησαν και το ΔΝΤ.
Αυτά επιγραμματικά για να μην χαθούμε σε οικονομικές αναλύσεις και υποθέσεις για το τι θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει εμείς, γιατί δεν έχει κανένα νόημα πλέον.
Η Ελληνική κυβέρνηση έκανε τις επιλογές της, πετσόκοψε μισθούς και συντάξεις, βυθίζοντας την χώρα στην ύφεση, αδιαφορώντας και εξυβρίζοντας όσους -Έλληνες και ξένους- προειδοποιούσαν ότι είναι εντελώς λάθος ο δρόμος που ακολουθεί.
Όμως η περίπτωση της Ισλανδίας παρουσιάζει εκπληκτικό ενδιαφέρον για τον τρόπο που η Ισλανδική κοινωνία αντέδρασε στην χρεοκοπία.
Οι Ισλανδοί σοκαρισμένοι από την ευκολία με την οποία οι τραπεζίτες/κερδοσκόποι με την ανοχή της κυβέρνησης χρεοκόπησαν την χώρα, αποφάσισαν να πάρουν την τύχη στα χέρια τους ενισχύοντας δημοκρατικούς θεσμούς και ελεγκτικούς μηχανισμούς αλλάζοντας μέχρι και το Σύνταγμα της χώρας, προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι παρόμοιες καταστάσεις δεν θα επαναληφθούν στο μέλλον.
Με διαδικασίες που θα ζήλευαν και οι γειτονικές Σκανδιναβικές χώρες (μέσω internet, facebook, κλπ) ώστε να εξασφαλίσουν όσο μεγαλύτερη λαϊκή συμμετοχή και που κράτησαν σχεδόν δυο χρόνια, έθεσαν νέους κανόνες αναγνωρίζοντας πως το σύστημα έχει κενά και υπάρχει μεγάλη ανάγκη για θεσμικές αλλαγές.
Για παράδειγμα το άρθρο 65 του νέου Συντάγματος προβλέπει ότι το 10% των ψηφοφόρων μπορεί να ζητήσει δημοψήφισμα για οποιοδήποτε νομοσχέδιο, ενώ το άρθρο 66 προβλέπει ότι ακόμα και το 2% μπορεί να προτείνει νομοσχέδια προς ψήφιση στην βουλή.
Επίσης προβλέπεται όριο 8 ετών παραμονής σε υπουργικό αξίωμα, ενώ υποχρεώνει σε παραίτηση από την βουλευτική ιδιότητα σε όσους συμμετέχουν στην κυβέρνηση.
Η Ισλανδική κοινωνία –των ψαράδων όπως υποτιμητικά τους ανέφεραν κάποτε τα ΜΜΕ- όχι μόνο παραδίδει μαθήματα συμμετοχικής δημοκρατίας, αλλά αποδεικνύει στην πράξη ότι η κοινωνία τους
μαθαίνει από τα λάθη της και φροντίζει τουλάχιστον να μην τα επαναλαμβάνει.
Όταν το σύστημα για τον άλφα-βήτα λόγο παύει να λειτουργεί προς όφελος των πολιτών, τότε ο λαός το αλλάζει με δημοκρατικές διαδικασίες, χωρίς αγκυλώσεις, για το κοινό καλό.
Ίσως για αυτό εξαφανίστηκε τον τελευταίο καιρό η Ισλανδία από τα ΜΜΕ, διαφορετικά πως θα πλάσαραν στους Ιρλανδούς, στους Πορτογάλους, Έλληνες, Ιταλούς κλπ, ότι το μνημόνιο είναι μονόδρομος…
Ειδικότερα εμείς εδώ, το μόνο που καταφέραμε μετά από χρόνια λιτότητας και περικοπές μισθών και συντάξεων, είναι να έχουμε ως πρωθυπουργό έναν ..τραπεζίτη υπέρμαχο του μνημονίου!
Προφανώς κάθε λαός έχει το επίπεδο Δημοκρατίας που του αξίζει.
Όμως κάποιοι αρνούνται να παρακολουθούν παθητικά ενώ μετατρέπονται αργά αλλά σταθερά σε σκλάβους, όπως οι εργαζόμενοι στην Ελληνική Χαλυβουργία που απεργούν εδώ και ενάμιση μήνα.
Η συγκεκριμένη περίπτωση είναι χαρακτηριστική του παρασιτικού τρόπου λειτουργίας μεγάλου τμήματος του μεγάλου κεφαλαίου στην χώρα μας, και είναι ενδεικτική για το τι πρόκειται να ακολουθήσει στο μέλλον αν τα νέα μέτρα περάσουν στην Ελληνική Χαλυβουργία.
Για όσους δεν γνωρίζουν την περίπτωση, η εταιρία επέβαλε μειώσεις αποδοχών 40%, προχώρησε σε απολύσεις εκβιάζοντας πως, αν δεν υπογράψουν όλοι, θα απολυθούν σχεδόν οι μισοί από τους 400 εργαζόμενους.
Οι …αχάριστοι εργαζόμενοι αρνήθηκαν να υπογράψουν τις νέες συμβάσεις γιατί τους φάνηκαν λέει λίγα τα 500 ευρώ για να ρισκάρουν την ζωή τους καθημερινά δίπλα στα λιωμένα μέταλλα!
Μάταια προσπάθησε η οικογένεια Μάνεση -και προσωπικά ο εφοπλιστής και μεγαλομέτοχος της Alfa Bank, Ν. Μάνεσης -να τους εξηγήσει ότι το νέο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον επιβάλει το νέο μισθολόγιο για να μην αισθάνονται μειονεκτικά οι Κινέζοι εργάτες, και προειδοποίησε να μην τον πολυσκοτίζουν, ειδικά όταν παίζει γκολφ, γιατί θα μεταφέρει το εργοστάσιο από το Γιουνανιστάν, στην επαρχία Γιουνάν της Κίνας.
Η εταιρία αρνείται ότι αδιαφορεί για τις ζωές των εργαζομένων αλλά και ότι μολύνει την ήδη επιβαρημένη περιοχή του Ασπρόπυργου και της Ελευσίνας με βουνά από απόβλητα και με επικίνδυνες διοξίνες δίπλα σε σπίτια και την θάλασσα, ενώ θεωρεί ανυπόστατες τις κατηγορίες ότι τα κοπάδια που βόσκουν δίπλα στο εργοστάσιο της εταιρίας στον Βόλο, παράγουν καρκινογόνο γάλα…
Οι ιδιοκτήτες της «ζημιογόνας» αυτής επιχείρησης, έριξαν τις ευθύνες για τις περικοπές στους μισθούς για τα ανύπαρκτα μέτρα ασφαλείας προστασίας των εργαζομένων, αλλά και της δημόσιας υγείας, στον σκληρό ανταγωνισμό με άλλους ιδιοκτήτες «ζημιογόνων» εταιριών για το ποιός έχει το μεγαλύτερο γιότ ή ποιός θα κάνει τον πιο γκλάμουρ γάμο…
Ανεξάρτητα λοιπόν από τα προβλήματα της ευρωζώνης και την κρίση χρέους, οι Έλληνες πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι αν δεν αλλάξουν εκ θεμελίων το σαθρό πολιτικό σύστημα που επιτρέπει στους εργοδότες να κάνουν ότι τους καπνίσει, αν δεν αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι τον τρόπο που σκεφτόμαστε και λειτουργούμε ως πολίτες, τότε είμαστε καταδικασμένοι σε αποτυχία.
Σήμερα δεν υπάρχουν πια δικαιολογίες και ψευτοδιλήμματα, όποιος δεν έχει αντιληφθεί ότι το σύστημα έτσι όπως είναι δομημένο παράγει αδικία, ανεξέλεγκτα, στο όνομα της απληστίας των αγορών, τότε είναι άξιος της μοίρας του.
«Η ιστορία σε πετάει σε παγωμένο νερό, πεινασμένες πολικές αρκούδες σε κυνηγούν, και είτε κολυμπάς πιο γρήγορα από αυτές είτε σε κατασπαράζουν» είχε πει κάποτε για τους πολιτικούς και τα κόμματα ο Γιόσκα Φίσερ, και νομίζω ότι το ίδιο ισχύει σήμερα για τις επιλογές του Έλληνα πολίτη.
Αν κάτι μας δείχνει η εμπειρία των Ισλανδών, είναι ότι μόνο η συμμετοχή και το ενδιαφέρον για τα κοινά μπορεί να αλλάξει κάτι.
«Η σιωπή μπορεί να ερμηνευθεί σαν αποδοχή ή συναίνεση» είχε πει ο Αριστόβουλος Μάνεσης στο τελευταίο μάθημα επί δικτατορίας το 1968.
«Η σιωπή μπορεί να ερμηνευθεί σαν αποδοχή ή συναίνεση» είχε πει ο Αριστόβουλος Μάνεσης στο τελευταίο μάθημα επί δικτατορίας το 1968.
«Ο καλός πολίτης είναι μόνον ο ελεύθερος πολίτης, ο συνειδητός, ενεργός και υπεύθυνος πολίτης» και αποχαιρέτησε τους μαθητές του θυμίζοντάς τους τα λόγια του ποιητή:
«Όσοι το χάλκεον χέρι,
βαρύ του φόβου αισθάνονται,
ζυγόν δουλείας ας έχωσι.
Θέλει αρετήν και τόλμην η Ελευθερία»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου