Περί στάσης πληρωμών των ΗΠΑ και βασικού ενστίκτου

 γράφει ο πάροικος

[...] η εκτροφή σαρκοβόρων, την οποία το σύστημα όχι απλώς επιτρέπει αλλά και ενθαρρύνει μέσα στους κόλπους της κοινωνίας, είναι επικίνδυνη εργασία μέσα σε κλουβί, στο οποίο τώρα μοιάζει απελπιστικά αυτοπαγιδευμένη και αβοήθητη. Όταν η έκδοση και εμπορία του χρήματος έχει παραχωρηθεί σε ιδιώτες και ταυτοχρόνως οι κόκκινες γραμμές στα ελλείμματα των προϋπολογισμών, μαζί με τις πολιτικές που τα συντηρούν και τα αυξάνουν υπαγορεύονται από τους ίδιους ιδιώτες, είναι φυσικό το πολιτικό και το οικονομικό κτήνος να συμπεριφέρονται στη λεία τους αναλόγως των ορέξεών τους υπακούοντας σε βασικά ζωώδη ένστικτα. Και κάποτε η λεία που ορέγονται δεν είναι άλλη από τον ίδιον τον εκτροφέα.  [...] 

     Το ότι ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα υπό διαρκή απειλή κατάρρευσης στην οποία τον θέτουν οι ίδιοι του οι μηχανισμοί -των ιδεολογικών συμπεριλαμβανομένων- ήταν για κάποιους δεδομένο παλαιόθεν. Η θέση τους αυτή υποστηριζόταν συνεπώς ακόμα και σε περιόδους παχέων αμερικανικών αγελάδων, εν μέσω γενικής ευφορίας από τις ανοδικές χρηματιστηριακές τιμές και τα οικονομίστικα "μπουμ". Αυτά έκαναν τους εν λόγω αιρετικούς να φαίνονται αμετανόητοι σοσιαλ-αιθεροβάμονες και να αντιμετωπίζονται αν όχι πάντα με φανερή χλεύη, τουλάχιστον με υπομειδιώσα συγκατάβαση και με αφ' υψηλού και εκ του ασφαλούς συμπάθεια, παρόμοια με εκείνη που συνήθως η πνευματική «υγεία» επιφυλάσσει σε ασυλοποιημένους ψυχικά ασθενείς: «ησύχασε, εδώ είμαστε όλοι φίλοι σου»...

     Τώρα, με τη γενική ανησυχία από τις πρόσφατες δημοσιονομικές κρίσεις και την απειλή της στάσης πληρωμών των ΗΠΑ -η οποία αν συνέβαινε θα είχε φυσικά ανυπολόγιστες επιπτώσεις σε ολόκληρο το οικονομικοπολιτικό imperium- η σύμφυτη ασταθής ισορροπία του καπιταλιστικού οικοδομήματος εμφανίζεται όλο και περισσότερο ως ισορροπία τρόμου. Αρχίζει να σχηματίζεται ένα παγωμένο χαμόγελο στις άκρες του στόματος των γεμάτων υγεία σκαπανέων του νεοφιλελευθερισμού (οικονομικών αναλυτών, πολιτικών, και στελεχών οικονομικών επιτελείων), που παρά το γεγονός ότι διαβλέπουν μια ακόμα κερδοσκοπική ευκαιρία να δημιουργείται από την πιστωτική κρίση, γνωρίζουν ότι πρόκειται για ένα παιχνίδι με τη φωτιά. Τα συμφέροντά τους επιβάλλουν την ανάληψη των επενδυτικών ρίσκων που συνεπάγονται αυτές οι κρίσεις αλλά ταυτοχρόνως έχουν κάθε λόγο να θέλουν την κατάσταση υπό έλεγχο, εξ ου και η ύπαρξη δύο ειδών παπαγάλων: από τη μία αυτών που καταστροφολογούν ευκαιριακά (αλλά χωρίς να αμφισβητούν το ίδιο το σύστημα) ώστε να αυξάνουν τις αποδόσεις των επενδύσεων,  και από την άλλη αυτών που έχουν επιφορτιστεί με το καθήκον καθησυχασμού της κοινής γνώμης και των επενδυτών ισχυριζόμενοι ότι η κατάσταση είναι υπό έλεγχο.

     Σε τελική μεν ανάλυση ο ισχυρισμός αυτός είναι ανακριβής, διότι η εκτροφή σαρκοβόρων, την οποία το σύστημα όχι απλώς επιτρέπει αλλά και ενθαρρύνει μέσα στους κόλπους της κοινωνίας, είναι επικίνδυνη εργασία μέσα σε κλουβί, στο οποίο τώρα μοιάζει απελπιστικά αυτοπαγιδευμένη και αβοήθητη. Όταν η έκδοση και εμπορία του χρήματος έχει παραχωρηθεί σε ιδιώτες και ταυτοχρόνως οι κόκκινες γραμμές στα ελλείμματα των προϋπολογισμών, μαζί με τις πολιτικές που τα συντηρούν και τα αυξάνουν υπαγορεύονται από τους ίδιους ιδιώτες, είναι φυσικό το πολιτικό και το οικονομικό κτήνος να συμπεριφέρονται στη λεία τους αναλόγως των ορέξεών τους υπακούοντας σε βασικά ζωώδη ένστικτα. Και κάποτε η λεία που ορέγονται δεν είναι άλλη από τον ίδιον τον εκτροφέα. 

     Ωστόσο ο ισχυρισμός της υπό έλεγχο κατάστασης είναι -μερικώς έστω- σωστός, αλλά με την ακριβώς αντίθετη από την κοινωνικά συμφέρουσα έννοια. Η σημερινή ισχύς του κτήνους είναι τέτοια που του επιτρέπει την εύκολη επικυριαρχία του επί μιας σοκαρισμένης σαστισμένης και θυματοποιημένης κοινωνίας. Η κατάσταση τελεί όντως υπό καπιταλιστικό έλεγχο. Και είναι η διαπίστωση αυτή που εξηγεί την ψυχραιμία των αγορών, οι οποίες παρά τα σενάρια των ανήσυχων παπαγάλων εννοούν να αγνοούν τους υψηλούς τόνους αλλά και τις εκτοξευόμενες απειλές στη διαμάχη Αμερικανών δημοκρατικών και ρεπουμπλικάνων για την αύξηση του ορίου του ήδη δυσθεώρητου ελλείμματος των 14,3 τρις δολαρίων. 

     Το ουσιώδες διακύβευμα δεν είναι οι κερδισμένοι πόντοι των δύο αντίπαλων στρατοπέδων κατά τη διάρκεια της πολιτικής χειροπάλης που διεξάγεται στη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων, διότι παρά τις διαφορές τους το σύστημα εξυπηρετείται είτε με τους μεν είτε με τους δε στην εξουσία. Τα ουσιώδη και μεσοπρόθεσμα διακυβεύματα είναι η κερδοσκοπία γύρω από τους τίτλους του αμερικανικού δημοσίου, από άλλα χρηματιστηριακά και λοιπά καπιταλιστικά προϊόντα, με τον καταλυτικό ρόλο των οίκων αξιολόγησης, όπως και το αν οι όροι αυτής της αναθεώρησης του ελλείμματος -η οποία θα υπάρξει ούτως ή άλλως- θα συνδεθούν λιγότερο ή περισσότερο με φορολογικά μέτρα όπως θέλει ο κ. Ομπάμα ή με τη μείωση των κρατικών δαπανών όπως απαιτούν οι ρεπουμπλικάνοι. Το θεαθήναι χρειάζεται τόσο τη ρήξη όσο και τον τελικό συμβιβασμό μέσα σε «δημοκρατικά» πάντα πλαίσια, αυτά της αστικής-δήθεν-δημοκρατίας-δήθεν-χωρίς-αδιέξοδα. 

     Η συμφωνία που θα υπογραφεί πάνω στην πλάτη του Αμερικανού φορολογούμενου-υπηκόου θα προβλέπει έναν συμβιβασμό μεταξύ αντικοινωνικών και αντικοινωνικότερων μέτρων για την εξυγίανση της καταχρεωμένης οικονομίας των ΗΠΑ, έτσι ώστε να μπορεί να συνεχίσει μαζί με τον υπόλοιπο κόσμο να υπερχρεώνεται προς όφελος των πιστωτών της, όσο ο υποτιθέμενος εξορθολογισμός των κοινωνικών δαπανών θα απαιτεί τη συνεχή τους μείωση. Η μείωση αυτή δε θα σταματήσει όσο υπάρχει ακόμα ψαχνό στην υπέρβαρη μικροαστική σωματοδομή (ιδίως την αμερικανική) και μεδούλι στα αποστεωμένα σώματα προλετάριων και απόκληρων. Θα συνεχίσει να επιβάλεται, ή μέχρι την ολοκλήρωση της επιχείρησης «σοκ και δέος» και την απόκτηση ολοκληρωτικού ελέγχου επί της κοινωνίας ή μέχρι την εξέγερση της τελευταίας και την εξημέρωση του θηρίου. 

     Εντωμεταξύ, τις πιθανότητες μιας κήρυξης στάσης πληρωμών από μέρους της κυβέρνησης των ΗΠΑ τις προσεχείς μέρες τόσο η κοινή λογική όσο και οι αντιδράσεις των παικτών της αγοράς τις κρίνουν αμελητέες. Δεν υπάρχει κανένας λόγος αυτοχειριασμού του καπιταλισμού, δεν υπάρχει λόγος να τιναχτεί η παγκοσμιοποιημένη μπάνκα στον αέρα όταν η λεία είναι ακόμα αρκετή, εύκολη, σχεδόν απροστάτευτη. Ο καπιταλισμός τελεί μεν υπό διαρκή απειλή κατάρρευσης, αλλά όχι, δεν καταρρέει την 2α Αυγούστου.

 Διακυβέρνηση και Πολιτική