Η δημοκρατία φθίνει στην Ε.Ε.

του Γ. Δελαστίκ

Ζοφερές εποχές για την Ευρώπη. Οι χώρες της Ευρωζώνης που υπάγονται σε καθεστώς Μνημονίου χάνουν την εθνική τους ανεξαρτησία με ταπεινωτικό και επώδυνο τρόπο ως αντάλλαγμα για τη δανειακή βοήθεια από τους εταίρους τους. Οι «συλλογικές» διαδικασίες των οργάνων της ΕΕ έχουν συρρικνωθεί σε γερμανογαλλικές συναντήσεις κορυφής και στη συνέχεια επιβολή των συμφωνιών Βερολίνου - Παρισιού επί των υπολοίπων κρατών. Ακόμη και στο εσωτερικό των χωρών-μελών της ΕΕ οι όλο και στενότερα ελεγχόμενες από τις χρηματοπιστωτικές αγορές κυβερνήσεις προσπαθούν επίμονα και πετυχαίνουν να περιθωριοποιούν σταδιακά μέχρι και τα κοινοβούλια των χωρών τους. Είναι πανθομολογούμενη πλέον η στραγγαλιστική συρρίκνωση της δημοκρατίας, όπως τη γνωρίσαμε. Έχουν φουντώσει οι συζητήσεις πάνω στο θέμα αυτό.

Για «μια διαδικασία, ήδη πολύ προχωρημένη, η οποία μεταβάλει τη δημοκρατία των πολιτών που δομήθηκε στη βάση της ιδέας του κοινωνικού κράτους σε μια δημοκρατία παράλυτη, καθοδηγούμενη από τους κανόνες της αγοράς» κάνουν λόγο σε ένα ενδιαφέρον κείμενό τους τρεις κορυφαίοι Γερμανοί: ο φιλόσοφος Γίργκεν Χάμπερμας, ο οικονομολόγος Πέτερ Μπόφινγκερ, ένας από τους «πέντε σοφούς» της χώρας του, και ο Γιούλιαν Νίντα – Ρίμελιν, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Από τη «δημοκρατία του κοινωνικού κράτους» στην «παράλυτη δημοκρατία των αγορών», λοιπόν.

Λένε και άλλα οι τρεις Γερμανοί, σοσιαλδημοκρατικής κατεύθυνσης, οι οποίοι τονίζουν ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις «συνεχίζουν να υπονομεύουν τα αδύναμα δημοκρατικά θεμέλια της ΕΕ».

Παραδέχονται ότι «δικαίως οι πολίτες είναι αγανακτισμένοι. Είναι γεγονός ότι οι διαδικασίες των απρόσωπων αγορών αντι­κατέστησαν κατά την αντίληψη των πολιτών την πολιτική και αυτό προκαλεί αγανάκτη­ση». Κάνουν λόγο για «τις αμαρτωλές πρακτικές ενός σκιώδους παράλληλου σύμπαντος των επενδυτικών τραπεζών», το οποίο αντιδιαστέλλουν προς την «πραγματική οικονομία των αγαθών και των υπηρεσι­ών».

Ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις κάνει στο θέμα αυτό και ο αρθρογράφος της ισπανικής εφημερίδας «Ελ Παΐς» Ιγνάθιο Σοτέλο σε ανάλυση του με τίτλο «Κρίση και δημοκρατικό έλλειμμα στην ΕΕ».

Γράφει μεταξύ πολλών άλλων: «Η ΕΕ όχι μόνο δεν έχει σοβαρούς δημοκρατικούς θεσμούς, αλλά επιπλέον μην έχοντας κατορθώσει να υπερβεί το στάτους μιας διακρατικής σύμπραξης οικονομικής συνεργασίας, με τον ριζοσπαστικό νεο­φιλελευθερισμό της έχει αποκαλυφθεί ως παράγοντας που συντελεί στην αποδόμηση του κοινωνικού κράτους, όπως για μια ακόμη φορά φαίνεται από την πολιτική της λιτότητας που προσπαθεί να επιβάλει για να βγούμε από την κρίση». 

Ο Ισπανός αρθρογράφος προειδοποιεί: «Εί­ναι αναγκαίο να διαπιστώσουμε την ύπαρξη σχέσης ανάμεσα σε μια μεγαλύτερη οικο­νομική ολοκλήρωση στην ΕΕ και σε ένα μι­κρότερο κοινωνικό κράτος στις χώρες μέλη της. Δεν πρέπει να αποκλείσουμε, λοιπόν, ότι η αντικοινωνική τάση που φέρει η ΕΕ στα σωθικά της θα καταλήξει να προκαλέσει την οργή των λαών. Είναι ήδη αισθητή η αντι­ευρωπαϊκή εχθρότητα...».

Πέρα, όμως, από τις απόψεις επιστημό­νων και δημοσιογράφων, το πιο σοβαρό και πολιτικά επικίνδυνο δείγμα αυτής της τάσης αντιδημοκρατικής εκτροπής των κυβερνή­σεων της ΕΕ συνιστούν τα όσα είπε για το θέμα αυτό ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Μόντι σε συνέντευξη του προς το γερμανικό περιοδικό «Ντερ Σπίγκελ» προ εικοσαημέ­ρου: «Αν οι κυβερνήσεις (σ.σ.: των χωρών της ΕΕ) επιτρέπουν να δεσμεύονται πλήρως από τις αποφάσεις των κοινοβουλίων τους, χωρίς να διατηρούν ένα δικό τους διαπραγ­ματευτικό περιθώριο, η διάσπαση της Ευρώπης θα ήταν πιθανότερη από μια στενότερη ολοκλήρωση...

Στο κάτω-κάτω της γραφής, ένα κοινο­βούλιο και ένα συνταγματικό δικα­στήριο υπάρχουν σε κάθε χώρα της ΕΕ!», δήλωσε υπονοώντας ότι... «αλίμονο αν παίρναμε στα σοβαρά υπόψη μας όλα αυτά τα κοινοβούλια και τα συντάγματα των ευ­ρωπαϊκών χωρών»! Μιλώντας ουσιαστικά ως εκπρόσωπος του χρηματοπιστωτικού συστήματος, όπως και πραγματικά είναι, ο Μάριο Μόντι δεν κατόρθωσε να συγκρατή­σει την περιφρόνηση και την εχθρότητα των Ευρωπαίων τραπεζιτών προς τα κοινοβού­λια. Ελέγχοντας πλήρως τις κυβερνήσεις, οι τράπεζες και οι κερδοσκόποι θέλουν αυτές και μόνον αυτές να αποφασίζουν για τα πάντα.

Ολοκλήρωση - Μια πορεία χωρίς λαϊκή νομιμοποίηση

Οι τράπεζες και τα συμφέροντα του υπόλοιπου χρηματοοικονομικού συστήματος, τα οποία γίνονται όλο και πιο «αεριτζίδικα» σε ολόκληρη την Ευρώπη, είναι ο καθοριστικός παράγοντας υπονόμευσης των δημοκρατικών θεσμών στα κράτη της Ε.Ε. Η αυστηρή ιδιωτικοποίηση των κερδών και η απλόχερη... κοινωνικοποίηση των ζημιών του τραπεζικού συστήματος, στις οποίες προβαίνουν οι κυβερνήσεις που ελέγχονται πλήρως από τη χρηματοπιστωτική παντοδυναμία, διαρρηγνύουν τις κοινωνικές συμμαχίες του καπιταλισμού. Τεράστιες μάζες του πληθυσμού αισθάνονται πια αποξενωμένες, καθώς βλέπουν το βιοτικό τους επίπεδο να πέφτει ραγδαία. Η συρρίκνωση της δημοκρατίας και ο αυταρχισμός είναι η πρώτη απάντηση των κυβερνήσεων.

Πηγή:  «Έθνος»