Το Μνημόνιο έκανε κουρελόχαρτο και το Σύνταγμα

του Λεωνίδα Βατικιώτη

(Επίκαιρα 24-30.1.2013)

Την μεγαλύτερη απειλή που έχει δεχθεί το ελληνικό Σύνταγμα συνιστά το Τρίτο Μνημόνιο, όπως προκύπτει από τον καταιγισμό προσφυγών που έχουν κατατεθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας την ακύρωση του σχετικού νόμου (4093/2012). Μάλιστα, με βάση μια δική μας καταμέτρηση των άρθρων που παραβιάζονται, όπως προκύπτουν από τις σχετικές προσφυγές, ο αριθμός τους ανέρχεται τουλάχιστον σε 20 από τα 120 άρθρα που περιλαμβάνει το ελληνικό Σύνταγμα! Το 1 δηλαδή από τα 6 άρθρα του Συντάγματος ισοπεδώνεται κάτω από τις ερπύστριες του Μνημονίου που ψήφισε η τρικομματική κυβέρνηση για να ανοίξει ο δρόμος για την εκταμίευση της περίφημης δόσης, παραβιάζοντας κατάφωρα τις προεκλογικές της υποσχέσεις για επαναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου.

Να θυμίσουμε ότι αντίστοιχη αμφισβήτηση τόσο από θεσμικές επαγγελματικές και συνδικαλιστικές ενώσεις (Δικηγορικοί Σύλλογοι, ΑΔΕΔΥ, ΤΕΕ, κλπ.) όσο και από κορυφαίους συνταγματολόγους που σέβονται και τιμούν τον ρόλο τους είχαν δεχτεί και τα δύο προηγούμενα Μνημόνια (μαζί με τις δανειακές συμβάσεις) που είχαν υπογραφτεί από την κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου τον Μάιο του 2010, και την κυβέρνηση του δοτού πρωθυπουργού Λ. Παπαδήμου τον Φεβρουάριο του 2012, αντίστοιχα. Αυτή τη φορά ωστόσο το φαινόμενο έχει προσλάβει μαζικές διαστάσεις. Μέχρι στιγμής κατά του Μνημονίου έχουν στραφεί η ΑΔΕΔΥ, ένστολοι (μέσω δέκα περιφερειακών στρατιωτικών ενώσεων) και δικαστές. Ειδικότερα εκατοντάδες δικαστές (άνω των 600) και έξι δικαστικές ενώσεις (Ένωση δικαστών και εισαγγελέων, Ένωση εισαγγελέων Ελλάδας, Ένωση Δικαστικών Λειτουργών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Ένωση Δικαστικών Λειτουργών του Συμβουλίου της Επικρατείας, Ένωση Διοικητικών Δικαστών και Ένωση Μελών του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους).

 

Πουκάμισο αδειανό το Σύνταγμα

Μια προσεκτική ανάγνωση των εκατοντάδων σελίδων των προσφυγών αποδεικνύει ότι τα Μνημόνια και οι Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου έχουν στην πράξη ακυρώσει με προκλητικό τρόπο ακρογωνιαίους λίθους του συντάγματος και της δημοκρατίας, που πλέον μόνο κατ’ όνομα ισχύει! Έτσι γίνεται κατανοητή και η αγανάκτηση της Τρόικας με αυτό το διαρκές συνταγματικό πραξικόπημα καθώς οι εκπρόσωποι των δανειστών μας αντιλαμβάνονται πως όσο κορυφώνεται η νομοθετική αυθαιρεσία της κυβέρνησης τόσο πιο εύκολο γίνεται να ανατραπεί το μνημονιακό οικοδόμημα από μια επόμενη κυβέρνηση που θα επικαλεστεί το γράμμα των νόμων και του συντάγματος.

Στη προσφυγή της ΑΔΕΔΥ γίνεται αναφορά ακόμη και στις Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου καθώς δεν κατατέθηκαν στην Βουλή εντός 40 ημερών από την ημερομηνία έκδοσης και δημοσίευσής τους στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, όπως προβλέπει ο νόμος. Επομένως είναι άκυρες. Η νομιμοποίησή τους επίσης αμφισβητείται λόγω του ότι δεν συνέτρεχαν έκτακτες περιστάσεις ή κάποια εξαιρετικά επείγουσα ανάγκη για την έκδοσή τους όπως προβλέπει το Σύνταγμα, που αναφέρει σχετικά στο άρθρο 44: «Σε έκτακτες περιπτώσεις εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης ο πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί ύστερα από πρόταση του υπουργικού Συμβουλίου να εκδίδει πράξεις νομοθετικού περιεχομένου. Οι πράξεις αυτές υποβάλλονται στη Βουλή για κύρωση (…) μέσα σε σαράντα ημέρες από την έκδοσή τους ή μέσα σε σαράντα ημέρες από τη σύγκληση της Βουλής σε Σύνοδο. Αν δεν υποβληθούν στην Βουλή μέσα στις προαναφερόμενες προθεσμίες ή αν δεν εγκριθούν από αυτή μέσα σε τρεις μήνες από την υποβολή τους, παύουν να ισχύουν στο εξής»!

Την μεγαλύτερη αμφισβήτηση σε ότι αφορά την συνταγματικότητά τους έχουν δεχτεί οι περικοπές μισθών ειδικά αυτές που επιβλήθηκαν αναδρομικά, από την 1^η Αυγούστου 2012, με αποτέλεσμα από την ψήφιση του νόμου και μετά να παρακρατούνται από τους μισθούς στρατιωτικών και άλλων δημοσίων τα συγκεκριμένα ποσά. Η συγκεκριμένη διάταξη, αναφέρεται στις προσφυγές, ότι έρχεται σε σύγκρουση με το άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτόκολλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου που με βάση το άρθρο 28 παράγραφο 1 του Συντάγματος έχει αυξημένη έναντι των νόμων τυπική ισχύ. Αναφέρει λοιπόν: «Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο δικαιούται σεβασμό της περιουσίας του. Ουδείς δύναται να στερηθεί της περιουσίας αυτού, ειμή δια λόγους δημόσιας ωφέλειας και υπό τους προβλεπόμενους υπό του νόμου και των γενικών αρχών του Διεθνούς Δικαίου όρους». Περιττό να σχολιάσουμε ότι το δικαίωμα στην περιουσία, όπως θεμελιώνεται στο παραπάνω άρθρο, θα χαρακτηριζόταν σαν κάτι παραπάνω από ιερό, ακόμη και
«θεμέλιο της δημοκρατίας και του πολιτισμού», εκ μέρους των νεοφιλελεύθερων στην υποθετική εκείνη περίπτωση που μια κυβέρνηση διεκδικούσε την επανακρατικοποίηση ιδιωτικοποιημένων επιχειρήσεων! Τώρα όμως που η ατομική περιουσία θυσιάζεται στο βρόμικο βωμό των Μνημονίων με πρωτοβουλία μάλιστα του κράτους, που σε κάθε άλλη περίπτωση χαρακτηρίζεται πηγή κακών, τηρείται σιγή ιχθύος από τους άκρως επιλεκτικά κι απέραντα υποκριτικά αντικρατιστές, λαλίστατους κατά τ’ άλλα νεοφιλελεύθερους…

Κατοχύρωση ταξικών διακρίσεων

Σε πολλές προσφυγές οι μισθολογικές περικοπές αναφέρεται ότι παραβιάζουν την αρχή της ισότητας στα δημόσια βάρη, όπως περιγράφεται στο άρθρο 4, παράγραφο 5 του Συντάγματος το οποίο αναφέρει: «Οι Έλληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη, ανάλογα με τις δυνάμεις τους». Αντίθετα όμως με αυτό το άρθρο, σχεδόν μόνιμος στόχος των περικοπών από τις αρχές του 2010 ακόμη, πριν δηλαδή επιβληθούν τα Μνημόνια, ήταν οι δημόσιοι υπάλληλοι που κλήθηκαν να καταβάλουν ένα δυσανάλογα υψηλό μερίδιο από το σχέδιο διαρθρωτικής προσαρμογής. Άλλα κοινωνικά στρώματα, ωστόσο, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τους εφοπλιστές, έτυχαν πολύ πιο ευνοϊκής μεταχείρισης παραβιάζοντας τη συνταγματική πρόβλεψη.
Οι αλλεπάλληλες μειώσεις μισθών και η εκτίναξη της ανεργίας στο δυσθεώρητο επίπεδο του 27%, με τάσεις συνεχούς συνόδου μάλιστα, κατέστησαν κενό γράμμα κι ένα ακόμη άρθρο του Συντάγματος που λέει ότι «ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας» (άρθρο 2, παράγραφος 1). Πρόκειται για λέξεις που μόνο σαν κακόγουστο αστείο ηχούν στα αυτιά του 1,3 εκ. ανέργων, των 25.000 αστέγων στην Αθήνα ή των εκατοντάδων χιλιάδων ανασφάλιστων που στερούνται του δικαιώματος επίσκεψης σε ένα γιατρό ή νοσοκομείο…

Τέλος, κορυφαίο παράδειγμα παραβίασης του Συντάγματος αποτελεί το άρθρο 31 με το οποίο παρέχεται η δυνατότητα ίδρυσης ιδιωτικών Πανεπιστημίων, ΤΕΙ, ΙΕΚ και κολλεγίων τα οποία θα λειτουργούν ως εταιρείες. Μάλιστα με βάση τις σχετικές διατάξεις δεν προβλέπεται κανένα δικαίωμα ελέγχου στα προγράμματα σπουδών, ενώ οι τίτλοι τους χαρακτηρίζονται ισοδύναμοι με τους τίτλους των δημόσιων πανεπιστημίων. Στο Σύνταγμα ωστόσο στην παράγραφο 8 του άρθρου 16 αναφέρεται με σαφήνεια: «Η σύσταση ανωτάτων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται».
Στη βάσει των παραπάνω, ακόμη κι αν η απόφαση του ανωτάτου ακυρωτικού δικαστηρίου απορρίψει τις προσφυγές, είναι εμφανές ότι το Τρίτο Μνημόνιο δεν έχει καμιά νομιμοποίηση στην ελληνική κοινωνία. Ο δρόμος επομένως είναι ανοιχτός σε μια επόμενη κυβέρνηση, που δεν θα δεσμεύεται απέναντι στους δανειστές, να ακυρώσει μονομιάς δηλαδή με μια ψηφοφορία τους επαίσχυντους αυτούς νόμους και τις δανειακές συμβάσεις που καταδίκασαν τον ελληνικό λαό στην εξαθλίωση και συνιστούν μια μοντέρνα απολυταρχία. Από πού κι ως που να οφείλεται σεβασμός σε νόμους που έκαναν κουρελόχαρτο το Σύνταγμα;

Άρθρα του Συντάγματος που παραβιάζονται με το Τρίτο Μνημόνιο

§2: Πρωταρχικές υποχρεώσεις της Πολιτείας
§4: Ισότητα των Ελλήνων
§5: Ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας, προσωπική ελευθερία
§6: Προσωπική ασφάλεια, προφυλάκιση
§16: Παιδεία, τέχνη, επιστήμη
§17: Προστασία της ιδιοκτησίας, απαλλοτρίωση
§20: Έννομη προστασία, δικαίωμα προηγούμενης ακρόασης
§21: Προστασία οικογένειας, γάμου, μητρότητας και παιδικής ηλικίας, δικαιώματα ατόμων με αναπηρίες
§22: Προστασία της εργασίας
§25: Αρχή κοινωνικού κράτους δικαίου, προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων
§26: Διάκριση των εξουσιών
§28: Κανόνες του διεθνούς δικαίου και διεθνείς οργανισμοί
§44: Πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, δημοψηφίσματα, διαγγέλματα
§74: Διαδικασία εισαγωγής για συζήτηση νομοσχεδίων και προτάσεων νόμων
§87: Ανεξαρτησία των δικαστών
§88: Εγγυήσεις ανεξαρτησίας των δικαστικών λειτουργών, αποδοχές, μετατάξεις
§100 Α: Νομικό Συμβούλιο του κράτους
§103: Δημόσιοι υπάλληλοι
§106: Κράτος και εθνική οικονομία
§116: Θετικά μέτρα για την προώθηση της ισότητας ανδρών – γυναικών

Πηγή: Λεωνίδας Βατικιώτης