Καπιταλισμός σε αφθονία, κοινωνία σε στέρηση

Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε τον σύγχρονο καπιταλισμό με ένα ισχυρό ναρκωτικό που παραλύει κάθε συναίσθημα και συνεπώς κάθε έννοια πραγματικής ζωής. 

Από τη μια υπάρχουν οι λίγοι πλέον σήμερα που “απολαμβάνουν” το δικαίωμα σε αυτό το ναρκωτικό, που συνοψίζεται στο δικαίωμα της κατανάλωσης, και από την άλλη, οι πολλοί που βρίσκονται σε σύνδρομο στέρησης. 

Μπορούν, ωστόσο, και οι μεν και οι δε να σκεφτούν καθαρά και να ακολουθήσουν το δρόμο της απεξάρτησης από τον καπιταλισμό-ναρκωτικό, έναν δρόμο δύσκολο που έχουν χαράξει και χαράζουν λίγοι;

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο τόπος που συντελείται αυτή η αλλαγή, δηλαδή το πέρασμα από τη ζωή σε εξάρτηση, σε μια άλλη ζωή, ελεύθερη από καπιταλισμό, είναι το φάσμα των καταλήψεων και στεκιών, όλοι οι αυτοδιαχειριζόμενοι χώροι, που ευδοκιμούν πλέον πιο πολύ απ' ό,τι στην εποχή των “παχιών αγελάδων”. Κι ο καπιταλισμός για να αντιμετωπίσει αυτήν την πρωτόγνωρη άνθιση, σπέρνει μίσος, κυνισμό, πικρία, απελπισία, τον θεωρητικό και πρακτικό ωχαδερφισμό, τον κονφορμισμό του μη χείρον βέλτιστον, το φόβο που έγινε παραίτηση.

Σε αυτό το πλαίσιο, είναι που φουντώνει η καταστολή, που φύoνται οι φασιστικές ιδέες και πράξεις, με τη στήριξη του κράτους και του κεφαλαίου.

Σήμερα, οι ανάγκες μας για την επιβίωση γίνονται πλέον ξεκάθαρες και απεικονίζονται παράλληλα στις στρατηγικές επιλογές του κεφαλαίου. Αυτά που ονομάζουμε δημόσια αγαθά (κοινά), τα αγαθά που θα έπρεπε να είναι δωρεάν και να ανήκουν σε όλους, είναι αυτά που με τον πιο βάναυσο τρόπο καταστρατηγούνται, απαξιώνονται και καταστρέφονται. Η υγεία, η παιδεία, οι μεταφορές, η ενέργεια, το νερό, η γεωργία είναι τα κυριότερα. Για μας, η κοινωνική (και όχι η παραγωγική) ανασυγκρότηση περνάει μέσα από τις (αντι)δομές που κομίζουν την ισότητα και την ελευθερία ταυτόχρονα, αναγνωρίζοντας ότι η μια δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την άλλη.

Στο πλαίσιο της πλήρους απαξίωσης της εργασίας και της κατάργησης των προηγούμενων συμβολαίων και συνθηκών (που τώρα αναγνωρίζεται η προσωρινότητά τους), το σύστημα επεκτείνει την καταστολή σε ό,τι αντιστέκεται. Καταργείται, στο όνομα της καπιταλιστικής νομιμότητας, ό,τι ξέραμε ως κλασικό τρόπο διεκδίκησης της καλυτέρευσης της ζωής. Πρόσφατο παράδειγμα, η επίθεση στους απεργούς του Μετρό, πρακτική που την έχουν βιώσει πολύπλευρα και άλλοι χώροι.

Μέσα, όμως, από τα συντρίμμια της αντίστασης και της πεπατημένης των διεκδικήσεων, δημιουργούνται και οργανώνονται οι δικές μας “εργατικές βίλες” που βάζουν το ζήτημα για επανάκτηση της παραγωγής από το κεφάλαιο. Πρώτη προσπάθεια, η λειτουργία του εργοστασίου της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής στη Θεσσαλονίκη από τους, απλήρωτους εδώ και δυο χρόνια, εργαζόμενους σε αυτό. Οι δομές παραγωγής με όρους ισότητας, ελευθερίας και αλληλεγγύης είναι αυτές που θα αποτελέσουν τους φάρους για την εδραίωση όχι μιας άλλης εξουσίας, αλλά μιας εξουσίας που αρνείται τον εαυτό της, για την καταργησή της.

Αλλάζοντας παράδειγμα - Για την αλληλεγγύη στις καταλήψεις

Οι καταλήψεις και όλοι οι αυτοδιαχειριζόμενοι κοινωνικοί χώροι είναι οι προτάσεις μας για το σήμερα, αλλά και προβολές αυτού που επιθυμούμε για το αύριο. Είναι το αποτέλεσμα της έκφρασης του “παίρνουμε τη ζωή και τις τύχες μας στα χέρια μας”, ανάληψη της ευθύνης για την οργάνωση της καθημερινότητάς μας και ρήξη με τον ατομικισμό και την απάθεια. Είναι τόποι αδιαμεσολάβητης συνάντησης των από κάτω, αμφισβήτησης και πολιτικής έκφρασης, παραγωγής ιδεών και πολιτισμού, πέρα και ενάντια σε λογικές κράτους και αγοράς.

Μετά από δύο χρόνια κρατικής και μιντιακής προπαγάνδας, το κράτος θέλει να ανακεφαλαιώσει πολιτικά αποκομίζοντας τα “οφέλη” της επίθεσης στον κόσμο της εργασίας και σε όσους/ες ακόμα συνεχίζουν να αντιστέκονται. Η βίαιη επίθεση και καταστολή που έχει εξαπολυθεί το τελευταίο διάστημα σε αυτούς τους αυτοδιαχειριζόμενους χώρους κάθε άλλο παρά συγκυριακή και αποπροσανατολιστική είναι. Αποτελεί τον σύγχρονο μακαρθισμό, το νέο κυνήγι μαγισσών που θέλει να επιβάλει το σύγχρονο αστικό κράτος, έχοντας χάσει το ρόλο του ως εγγυητή της “ευημερίας και ανάπτυξης” και επιδιώκοντας να επιβληθεί εκ νέου μέσα από την παραγωγή και την διαχείριση του φόβου. Στην προσπάθειά του αυτή καταφεύγει στον παραλογισμό, βαφτίζοντας άδεια μπουκάλια μπύρας “μολότωφ”, τις καταλήψεις “κέντρα ανομίας” και όποιον αντιστέκεται “ύποπτο”. Αφού δεν μπόρεσε να πείσει για την αναγκαιότητα της λεηλασίας, στρέφεται σε μια “κοινωνική νομιμοποίηση” του μνημονίου που μπορεί να στηριχθεί μόνο με όρους αστυνομικού τρομοκράτους. Σε αυτό το καταστροφικό σχέδιο εντάσσεται και η προσπάθεια της κυβέρνησης να εκπροσωπήσει και τους ακροδεξιούς ψηφοφόρους, υιοθετώντας την ατζέντα των νεοναζί και (ανα)παράγοντας την ολοκληρωτική θεωρία των δύο άκρων, επιδιώκοντας να πατάξει ότι δεν την βολεύει. Προσπαθεί, τέλος, να ορίσει εκ νέου τα “όρια” της αντίστασης και της αμφισβήτησης, επιτιθέμενη σε ό,τι ξεφεύγει από τη “νομιμότητα” της συνδιαλλαγής με την κυριαρχία και από τον έλεγχο της.

Στους ελεύθερους κοινωνικούς χώρους και στις καταλήψεις, η αυτονομία γίνεται πράξη, έχοντας τον απαραίτητο χρόνο και χώρο. Είναι χώροι ανασύστασης του κοινωνικού ιστού, συλλογικοποίησης και αναχώματα στον εκφασισμό και τον κοινωνικό κανιβαλισμό. Εκεί στεγάζεται η αληθινή δημοκρατία και ο αγώνας για ζωή με ελευθερία και αξιοπρέπεια. Μπροστά σε αόριστες διακηρύξεις για “κοινωνικά οφέλη” που συνήθως μεταφράζονται σε οικονομικά οφέλη για τα αφεντικά, προτάσσεται η χειραφέτηση και ο επαναπροσδιορισμός της ζωής με όρους ισότητας, αυτοκαθορισμού και αλληλεγγύης. Η αλληλεγγύη σε αυτές οφείλει να είναι συνέργεια και συνδημιουργία. Η γενίκευση των καταλήψεων και των αυτοοργανωμένων χώρων, ο πολλαπλασιασμός των δομών αλληλεγγύης, η συνεχής αλληλοτροφοδότηση και αλληλοϋποστήριξή τους, είναι στο δρόμο για τη γενικευμένη κοινωνική αυτοδιεύθυνση.

πηγή: Συλλογικότητα της εργατικής εφημερίδας Δράση