Κουτοπόνηρα κυβερνητικά παραμύθια για το πρωτογενές πλεόνασμα (έλλειμμα)

Πρωτογενές πλεόνασμα; Ποιο πρωτογενές πλεόνασμα; Κουτοπόνηρα κυβερνητικά παραμύθια για το πρωτογενές πλεόνασμα (έλλειμμα) 

του Σταύρου Μαυρουδέα

 

Η προπαγανδιστική εκστρατεία της κυβέρνησης του Τριωδίου (με άλλα λόγια της τρικομματικής “εθνοσωτήριας” κυβέρνησης μας) δεν σταματά μπροστά σε τίποτα. 

Την ώρα που έχει εξαθλιώσει την μεγάλη εργαζόμενη πλειονότητα της κοινωνίας (με την ανεργία στο 27%, τους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα να μειώνονται και άλλο, τις φοροεπιδρομές που πλέον δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν κλπ.) προσπαθεί να μας πείσει ότι πρέπει να είμαστε επιπλέον και χαρούμενοι γιατί “σώζει την χώρα”.

Έτσι επίσημα και ημι-επίσημα φερέφωνα έχουν πάρει σβάρνα τα διαπλεκόμενα ΜΜΕ και χοροπηδούν κυριολεκτικά ως πίθηκοι τσίρκου για το “πρωτογενές πλεόνασμα” και την “βελτίωση του ισοζυγίου (εξωτερικών) πληρωμών”. Πρόκειται, για άλλη μία φορά, για χυδαία ψέμματα.

Πρώτον, το περσινό πολυδιαφημισμένο “πρωτογενές πλεόνασμα” είναι αποτέλεσμα στατιστικών αλχημειών (σε πλήρη συνέργεια με τους Ευρωπαίους πάτρωνες της χώρας). Βασίσθηκε στην εσωτερική στάση πληρωμών του δημοσίου (δηλ. ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του είχαν εκτιναχθεί και παραμένουν και σήμερα στα ύψη, εκτός από τα οφειλόμενα στους “νταβατζήδες” (κατά Κωστάκη Καραμανλή)), στη δραματική μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (που επιδεινώνει την ύφεση) και στις ληστρικές φοροεπιδρομές (που πλέον μοιάζουν με εξορμήσεις πλιατσικολόγησης στρατού κατοχής – κάτι σαν την σαλαμπρέντα που λένε στα μέρη μου). 

Έτσι η κυβέρνηση και τα φερέφωνα της εμφανίσθηκαν ακιζόμενοι και πανηγυρίζοντες ότι φαίνεται φως στην άκρη του τούνελ. Ψεύδονται ασύστολα γιατί γνωρίζουν ότι αυτό το “πρωτογενές πλεόνασμα” είναι εικονικό. Γνώριζαν πολύ καλά (από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους) αυτό που ανακοινώθηκε σήμερα (10/5/2013) από την Τράπεζα της Ελλάδος (που άλλωστε το έμαθε από το προηγούμενο) ότι όχι μόνο το λογιστικό νούμερο που ανέφεραν ήταν κατασκευασμένο αλλά και ότι στην πραγματικότητα υπάρχει ταμειακό έλλειμμα. Ως γνωστόν, το πρωτογενές ισοζύγιο (πλεόνασμα ή έλλειμμα) της κεντρικής διοίκησης υπολογίζεται δημοσιονομικά (τι εγγράφεται λογιστικά) και ταμειακά (τι στην πραγματικότητα υπάρχει στον κρατικό κορβανά).

Έτσι, σαν από μιράκολο, σήμερα η ΤτΕ ανακοίνωσε ότι το ταμειακό έλλειμμα του 2012 (3.061 εκ. ευρώ) αυξήθηκε την περίοδο Ιανουραρίου-Απριλίου 2013 στα 5.268 εκ. ευρώ). Φυσικά η είδηση καταχωνιάσθηκε ενώ γνωστά παπαγαλάκια των καναλιών έσπευσαν να μηρυκάσουν με νόημα ότι στο τέλος του χρόνου θα κριθεί το ζήτημα. Με άλλα λόγια “στο τέλος κουρεύουν το γαμπρό”, που λέει και ο λαός μας, και συνεπώς και αν δεν βγουν τα νούμερα με μία νέα καλή φοροεπιδρομή θα βγούν (φυσικά στις πλάτες μας) και γι’ αυτό να μην ανησυχούμε!
 
Δεύτερον, η βελτίωση του ισοζυγίου πληρωμών (πάντα μη συνυπολογιζόμενων των πετρελαιοειδών) είναι ασταθής και προκύπτει κυρίως από τη δραματική μείωση των εισαγωγών λόγω κατάρρευσης της εσωτερικής ζήτησης. Μάλιστα η κατάρρευση αυτή δεν αφορά μόνο την κατανάλωση αλλά ακόμη και τις αγορές ενδιάμεσων εισροών (δηλαδή προϊόντων που χρησιμοποιούνται για την εγχώρια παραγωγή άλλων προϊόντων). Δηλαδή πλήττει και την εγχώρια παραγωγή καθώς αυτές οι εισαγωγές δεν υποκαθίστανται από εγχώρια προϊόντα αλλά είναι κυρίως γραμμές παραγωγής που συρρικνώνονται ή και κλείνουν εντελώς. Οι εξαγωγές είναι πάντα ασταθείς και εξαιρετικά ευμετάβλητες. Έτσι τα τριμηνιαία στοιχεία που δείχνουν μικρές βελτιώσεις εύκολα τα διαδέχονται άλλα με πολύ χειρότερα αποτελέσματα.

Στο εύλογο ερώτημα γιατί η κυβέρνηση και τα διαπλεκόμενα ΜΜΕ παίζουν αυτό το άθλιο παιχνίδι που όμως έχει προφανώς κοντά ποδάρια η απάντηση δεν είναι δύσκολη.

Πρώτον, ελπίζουν να κερδίσουν πολιτικό χρόνο έτσι ώστε να μηχανυεθούν κάποιο νέο κόλπο. Άλλωστε γνωρίζουν – και το αναγνωρίζουν και οι ξένοι πάτρωνες (με χαρακτηριστικά τα πρόσφατα δημοσιεύματα της Wall Street Journal, των Financial Times, του Economist και της Die Jeit) – ότι η κυβέρνηση του Τριωδίου είναι το βασικό εργαλείο που έχει το καπιταλιστικό σύστημα για να εξέγξει τις λαϊκές αντιδράσεις.

Δεύτερον, βαυκαλίζονται ότι έτσι θα κατορθώσουν να αναισθητοποιήσουν με ψευδαισθήσεις την μεγάλη χειμαζόμενη κοινωνική πλειονότητα για να ανεχτεί την δυστυχία στην οποία βυθίζεται. Φυσικά ξεχνούν (γιατί άλλωστε δεν τους αφορά) ότι το σιδερένιο χέρι της δυστυχίας μπορεί να εξεγείρει ακόμη και τους πιο πειθήνιους.

Τρίτον, θέλουν να καλλιεργήσουν ένα αίσθημα θετικών προσδοκιών γιατί αυτό – εκτός από την υπερβολική σημασία και τα ανόητα θεωρήματα των Ορθόδοξων Οικονομικών για τις προσδοκίες – μπορεί να βοηθήσει άμεσα στο μεγάλο τρέχον πρόβλημα του ελληνικού καπιταλισμού: τις ανακεφαλαιοποιήσειςς των τραπεζών του. Με άλλα λόγια ελπίζεται να βρεθούν κορόιδα για να βάλουν λεφτά έτσι ώστε οι ιδιώτες τραπεζίτες να κρατήσουν τις τράπεζες τους (γιατί φυσικά οι ίδιοι δεν είναι ηλίθιοι και τα προσωπικά λεφτά τους τα έχουν σε φορολογικούς παραδείσους).
Έτσι το ελληνικό κεφάλαιο σε αγαστή (αλλά όχι ισότιμη) συνεργασία με τους ξένους πάτρωνες του προσπαθούν να ελέγξουν τα πράγματα μέχρι τον Σεπτέμβρη και τις γερμανικές εκλογές. Να μην παραξενέψει εάν από τον Ιούνιο αρχίσουν τα “όργανα” για εκτροχιασμό του Μνημονιακού προγράμματος και ανάγκη νέων μέτρων. Όμως, επειδή υπό τις παρούσες συνθήκες η κυβέρνηση του Τριωδίου δεν μπορεί να αντέξει νέα μέτρα, ελπίζει σε κάποιο χρύσωμα του χαπιού. Δηλαδή τα νέα μέτρα να συνδυασθούν με μία νέα αναδιάρθρωση του χρέους της χώρας έτσι ώστε να μπορεί να προβληθεί ότι “άλλη μία τελευταία προσπάθεια χρειάζεται, κάντε υπομονή και αν είμαστε καλά παιδιά θα βοηθήσουν και οι ξένοι”.  

Πρόκειται για εξεζητημένες ελπίδες. Παρά τις υποβόσκουσες προσδοκίες και τις αμερικανικές πιέσεις, η Γερμανία εξακολουθεί να μην συζητά ένα κούρεμα του επίσημου (διακρατικού) χρέους και το μόνο που βλέπει είναι μία αναδιάρθρωση του (μείωση επιτοκίων και επιμήκυνση δανείων). Αυτό δεν είναι επαρκές γιατί το χρηματοδοτικό κενό – δηλαδή τα μη δυνάμενα να εξυπηρετηθούν ελλείμματα της ελληνικής οικονομίας (που έχουν διογκωθεί λόγω της Μνημονιακής ύφεσης) – θα αυξάνει. Ακόμη και αν στο τέλος υπάρξει ένας ενδιάμεσος συμβιβασμός (με κάποιο κούρεμα) το καθαρό αποτέλεσμα για την ελληνική οικονομία θα είναι μηδαμινό (όπως και του κουρέματος του ιδιωτικού χρέους που ωφέλησε καθαρά μόνο κατά 16 δις. ευρώ). Συνεπώς, ούτως ή άλλως νέα μέτρα θα χρειασθούν.

Γι’ αυτό το δύσκολο στοίχημα ετοιμάζεται το σύστημα (και τα εγχώρια και τα ξένα κέντρα του). Το ζήτημα είναι – και σ’ αυτό σαφώς ελπίζει το σύστημα – ότι η Αριστερά, σε όλες τις παραλλαγές της κοιμάται τον ύπνο του δικαίου και το εργατικό και λαϊκό κίνημα δεν μπορεί να ορθοποδήσει. Εάν δεν υπάρξουν ριζικές εξελίξεις στο πεδίο αυτό το μέλλον προβάλλεται ακόμη χειρότερο από το παρόν. Άλλωστε το αυγό του φιδιού συνεχίζει πάντα να επωάζεται σαν φόβητρο.

*Ο Σταύρος Μαυρουδέας είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο γνωστικό αντικείμενο «Πολιτική Οικονομία» στο τμήμα Οικονομικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Πηγή:Σταύρος Μαυρουδέας