20/12/10

Η κρίση του ευρώ

Το καινούργιο βιβλίο του καθηγητή του πανεπιστημίου του Λονδίνου Κώστα Λαπαβίτσα και των συνεργατών του «Η ευρωζώνη ανάμεσα στη λιτότητα και την αθέτηση των πληρωμών» (εκδόσεις Λιβάνη) θα παρουσιαστεί την ερχόμενη Τρίτη, 21 Δεκεμβρίου, στις 19.30, στην αίθουσα εκδηλώσεων της ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20, Αθήνα). Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο καθηγητής Κώστας Βεργόπουλος, ο βουλευτής Παναγιώτης Λαφαζάνης και ο δημοσιογράφος Πέτρος Παπακωνσταντίνου. Θα ακολουθήσει συζήτηση.

Η εκδήλωση αποκτά ιδιαίτερη πολιτική επικαιρότητα στο φόντο της πρόσφατης συνόδου κορυφής της Ε.Ε. και των κρίσιμων αποφάσεών τους, που αναδεικνύουν την Ελλάδα σε πειραματόζωο για την επιβολή οικονομικής κατάστασης εκτάκτου ανάγκης στους λαούς όλης της Ευρώπης, χωρίς ημερομηνία λήξης. Ένα εφιαλτικό τοπίο, που θέτει τα ερωτήματα για τη διαγραφή του χρέους, για την ανατροπή της ΟΝΕ και για το μέλλον της ίδιας της Ε.Ε. στην ημερήσια διάταξη.

Το βιβλίο του Κ. Λαπαβίτσα και των συνεργατών του (Α. Καλτενμπρούνερ, Γ. Λαμπρινίδης, Ντ. Λίντο, Τζ.Μέντγουει, Τζ. Μίτσελ, Χ.Π. Παϊνσέιρα, Τζ. Πάουελ, Ε. Πίρες ,Α. Στένφορς, Ν. Τέλες) στηρίζεται σε πρόσφατη μελέτη για την κρίση της ευρωζώνης των οικονομολόγων της Σχολής Ανατολικών και Αφρικανικών Μελετών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (SOAS). Οι συγγραφείς ανήκουν στην ομάδα Έρευνα για το Χρήμα και τον Χρηματοπιστωτικό Τομέα (Research on Money and Finance, RMF) και συντονίζονται από τον καθ. Κώστα Λαπαβίτσα.

Η μελέτη διατείνεται ότι η κρίση της ευρωζώνη οφείλεται στην μεγάλη αναταραχή που ξέσπασε στις χρηματοπιστωτικές αγορές των ΗΠΑ το 2007 και γρήγορα εξελίχθηκε σε παγκόσμια ύφεση. Είναι επομένως μια περαιτέρω φάση της μεγάλης δομικής κρίσης που ξεκίνησε το 2007.

Η κρίση της ευρωζώνης όμως οφείλεται και στις δομικές στρεβλώσεις του ευρώ που επέτρεψαν στη Γερμανία να βελτιώσει της ανταγωνιστικότητά της, κυρίως μέσω πίεσης επί των γερμανών εργαζομένων. Προέκυψαν έτσι πλεονάσματα στο γερμανικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, τα οποία αντιστοιχούν σε ελλείμματα στα ισοζύγια της Ελλάδας, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και άλλων χωρών της περιφέρειας. Το ξέσπασμα της γενικευμένης αστάθειας στο τέλος του 2009 εκφράζει αυτές τις βαθιές ανισομέρειες εντός της ευρωζώνης.

Στη μελέτη καταδεικνύεται ότι η αύξηση του χρέους των περιφεριακών χωρών – δημόσιου, ιδιωτικού, εγχώριου και εξωτερικού – οφείλεται στην πτώση της ανταγωνιστικότητάς τους, και άρα στους μηχανισμούς της ευρωζώνης. Η συσσώρευση του περιφερειακού χρέους απειλεί τις ευρωπαϊκές τράπεζες.

Η πολιτική λιτότητας που εφαρμόζεται σήμερα αποβλέπει στη διάσωση των τραπεζών. Έχει πολύ μεγάλο κοινωνικό κόστος και πιθανώς θα οδηγήσει σε γενικευμένη ύφεση. Η λιτότητα επίσης θα μεταβάλει την ισορροπία ισχύος υπέρ του κεφαλαίου για πολλά χρόνια.

Αντί για την καταστροφική επιλογή της λιτότητας οι συγγραφείς προτείνουν την αθέτηση πληρωμών που όμως θα καθοδηγείται από τον οφειλέτη και όχι τον πιστωτή. Απαραίτητη είναι η διαφάνεια και η συμμετοχή των εργατικών οργανώσεων και της κοινωνίας των πολιτών στην επαναδιαπραγμάτευση του χρέους.

Η αθέτηση πληρωμών με πρωτοβουλία του οφειλέτη θα θέσει αμέσως θέμα εξόδου από την ευρωζώνη. Η προοπτική αυτή μπορεί να λειτουργήσει θετικά στην κατεύθυνση ενίσχυσης της εγχώριας παραγωγικής υποδομής και στήριξης της απασχόλησης. Θα πρέπει όμως να στηρίζεται σε πλαίσιο μέτρων, όπως εθνικοποίηση τραπεζών και προοδευτική αναμόρφωση της φορολογίας, που σηματοδοτούν ευρύτερες και βαθύτερες κοινωνικές μεταβολές και ανατροπές.

Η μελέτη του RMF συνάντησε μεγάλο ενδιαφέρον από τον ελληνικό και ξένο τύπο. Εκτενείς αναφορές στη μελέτη έκαναν η ισπανική El Pais, ο βρετανικός Guardian, η καταλανική La Vanguardia, οι πορτογαλικές Jornal de Negocios και Publico, οι ελληνικές Ελευθεροτυπία, Ημερησία και ΠΡΙΝ, η ιταλική Sbilanciamoci κ.α.

Πηγή: http://aristerovima.gr/details.php?id=1486

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου