Κιλκίς: αγώνας για την γη και την ελευθερία

Θράκη, Κιλκίς, Χαλκιδική. 

 

Ολόκληρη η Βόρεια Ελλάδα ένα απέραντο χρυσωρυχείο στην υπηρεσία του Μπόμπολα και της Καναδικής Εταιρείας Ελντοράντο. Αυτό είναι το σχέδιο της κυβέρνησης, η οποία, αγνοώντας σκόπιμα την εκφρασμένη αντίδραση κατοίκων, φορέων και επιστημόνων, ξεπουλά τη δημόσια γη στους επίδοξους χρυσοθήρες. Το «δώρο» στους κατοίκους των περιοχών αυτών μετά το πέρας των εξορυκτικών δραστηριοτήτων θα είναι μια ρημαγμένη γη, γεμάτη τοξικά απόβλητα, στην οποία θα είναι αδύνατο να επιβιώσει οποιοσδήποτε φυτικός η ζωικός οργανισμός. Και όλα αυτά, στο όνομα μιας αναπτυξιακής πολιτικής που δεν θα αποφέρει κανένα κέρδος για την εθνική οικονομία (δεν προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία), αλλά τεράστια κέρδη για την πολυεθνική. 

Οι κάτοικοι από την πλευρά τους έχουν αποφασίσει να δώσουν από κοινού τον αγώνα ενάντια στην καταστροφή του τόπου τους χρησιμοποιώντας κάθε μέσο.

Πριν από δύο μέρες (30/8) πραγματοποιήθηκε στο Κιλκίς ένα από τα πιο μαζικά συλλαλητήρια ενάντια στην εξορυκτική δραστηριότητα στα Κρούσια που σχεδιάζει η εταιρία ΑΚΤΩΡ. 

Κάτοικοι, επιτροπές αγώνα από την Χαλκιδική, η Πρωτοβουλία ενάντια στις βλαπτικότητες, φορείς της πόλης, βουλευτές του νομού, άνθρωποι όλων των ηλικιών, ακόμη και μέλη της τοπικής Εκκλησίας, ανταποκρίθηκαν  στο κάλεσμα του «Μετώπου ενάντια στα Μεταλλεία στα Κρούσσια και Πάικο» και συγκεντρώθηκαν από νωρίς το απόγευμα στην πλατεία Ειρήνης, δηλώνοντας ότι ξεκινούν ενωμένοι έναν «Αγώνα για ζωή». Μετά το συλλαλητήριο ακολούθησε πορεία στην πόλη, ενώ το νέο ραντεβού για κινητοποίηση δόθηκε για τις 8 Σεπτεμβρίου, στη διαδήλωση της ΔΕΘ, καθώς και για τις 9 Σεπτεμβρίου, στην πορεία προς το βουνό Κάκαβος στις Σκουριές της Χαλκιδικής.

Η ιστορία με τα μεταλλεία στο Κιλκίς ξεκίνησε πριν από ένα χρόνο. Στις 13 Ιουλίου του 2011 το Υπουργείο Περιβάλλοντος ενημέρωνε, με επιστολές του προς την Περιφερειακή Ενότητα στο Κιλκίς, για την πιθανή εγκατάσταση μεταλλείων σε δύο περιοχές του νομού, στα Κρούσια και στο Πάικο, έκτασης 91.000 και 84.000 στρεμμάτων αντίστοιχα. Ειδικά στα Κρούσια τα σχέδια αφορούν μια περιοχή δώδεκα κατοικημένων χωριών με καλλιεργήσιμες και δασικές εκτάσεις, καθώς και βοσκοτόπια. Στην περιοχή όπου πρόκειται να γίνουν οι εξορύξεις, εξάλλου, περιλαμβάνεται και η λεκάνη απορροής του Γαλλικού Ποταμού, της πηγής ύδρευσης δηλαδή της πόλης του Κιλκίς και άλλων 25 χωριών, ενώ το σχέδιο αφορά επίσης μέρος του Δέλτα Θεσσαλονίκης.

Διαβούλευση Παρωδία

Με το γνωστό κουτοπόνηρο τρόπο που έχουν συντελεστεί όλες οι δήθεν ανοικτές διαβουλεύσεις για κοινωνικά ζητήματα, η κυβέρνηση δημοσίευσε μόνο στο Διαδίκτυο ένα κείμενο βάσει του οποίου θα γινόταν η σχετική διαβούλευση με τους κατοίκους και τους φορείς, χωρίς να προηγηθεί άλλη ενημέρωση. Μάλιστα η κυβέρνηση προέκρινε την διαδικτυακή διαβούλευση σε μια περιοχή χωρίς ευρυζωνικές συνδέσεις, στην οποία κατοικούν άνθρωποι μεγάλης ηλικίας με ελάχιστες γνώσεις στη χρήση υπολογιστών. Αποτέλεσμα αυτής της παρωδίας διαβούλευσης, που κράτησε περίπου ένα μήνα, ήταν να εκφραστούν 20 γνώμες, οι περισσότερες εκ των οποίων μάλιστα προέρχονταν από κατοίκους άλλων περιοχών.  

Όπως μας ανέφερε ο Άγγελος Αραμπατζής, μέλος του «Μετώπου Ενάντια στα Μεταλλεία σε Κρούσια και Πάικο», τόσο οι κάτοικοι όσο και οι φορείς της πόλης στην αρχή είχαν πλήρη άγνοια του θέματος. Έπειτα από επαφές με μέλη των επιτροπών αγώνα ενάντια στα μεταλλεία στην Χαλκιδική, αλλά και με φορείς όπως το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, τα μέλη του «Μετώπου» ξεκίνησαν μια καμπάνια ενημέρωσης για τις επιπτώσεις των εξορύξεων χρυσού στο περιβάλλον και στην υγεία των κατοίκων, ενώ παράλληλα συνέλεξαν πληροφορίες για ανάλογες περιπτώσεις σε άλλες περιοχές (Καναδάς, Σουηδία, Τουρκία, Αργεντινή κ.α). Στις αρχές Ιανουαρίου του 2012, το ΥΠΕΚΑ κάλεσε τους εκπροσώπους του δήμου για μια πρώτη ενημέρωση και λίγες μέρες αργότερα κλιμάκιο του υπουργείου επισκέφθηκε το Κιλκίς για να ενημερώσει τους κατοίκους για τα πλεονεκτήματα της επένδυσης αυτής, μεταξύ των οποίων και η εγκατάστασή τους τους σε νεόδμητες περιοχές...  Το κλίμα στη συνάντηση στο  συνεδριακό κέντρο του Κιλκίς ήταν εκρηκτικό και η αντίθεση των κατοίκων της πόλης στην «επένδυση» καθολική. Ο  κ. Ζαφειράτος, γραμματέας τότε του ΥΠΕΚΑ, μετέφερε τη «δέσμευση» του υφυπουργού ότι εφόσον η τοπική κοινωνία είναι αντίθετη στο έργο αυτό, η διαδικασία θα σταματούσε και ο διαγωνισμός θα ακυρωνόταν.

Όμως, παρά την ομόφωνη αντίθεση του δημοτικού συμβουλίου του Κιλκίς,  και παρά την προηγούμενη δέσμευσή του, ο τότε υφυπουργός ΥΠΕΚΑ  Γ. Μανιάτης δήλωσε προς τους εκπροσώπους του δήμου, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης της Μόνιμης Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου, ότι «πάσχουν από φοβικά σύνδρομα» και πως το έργο θα προχωρήσει κανονικά. Όταν ερωτήθηκε γιατί δεν υπήρχε προηγούμενη ενημέρωση, ο υφυπουργός επικαλέστηκε οικονομική στενότητα και έλλειψη προσωπικού, ωστόσο βεβαίωσε πως θα υπήρχε από πλευράς του υπουργείου στενή παρακολούθηση του θέματος…

Όλα τα δικαιώματα εξόρυξης σε μία εταιρεία

Εν τω μεταξύ, ήδη από τις 4 Ιανουαρίου είχε προκηρυχθεί ο διεθνής διαγωνισμός, και στις 14 Μαρτίου κατατέθηκαν δύο προσφορές, από τις εταιρείες ΑΚΤΩΡ ΑΤΕ, συμφερόντων Μπόμολα, και ΕΛΜΙΝΑ.Ε., συμφερόντων Βαρδινογιάννη. Τυπικά θα μεσολαβούσε περίοδος 60 ημερών για διαβούλευση, έπειτα από την οποία θα ανακοινωνόταν ο διάδοχος. Λόγω των διπλών εκλογών που ακολούθησαν, όμως, η ανακήρυξη των αναδόχων δεν προχώρησε έως τις 14 Μαΐου όπως προέβλεπε η σχετική προκήρυξη.

Μετά  την εκλογή της νέας κυβέρνησης, οι τοπικοί φορείς ζήτησαν συνάντηση με τον νέο υπουργό Περιβάλλοντος προκειμένου να καταθέσουν την αντίθεσή τους στα σχέδια του υπουργείου. Στις 23 Ιουλίου στην συνάντηση με τον Ασημάκη Παπαγεωργίου κατατέθηκαν αναλυτικά οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις του έργου,  μεταξύ των οποίων το ζήτημα του νερού και η ενδεχόμενη καταστροφή των παραγωγικών δραστηριοτήτων του τόπου. Και ενώ ο υπουργός δήλωσε πως θα λάβει υπόψη τις αντιδράσεις αυτές, μέσα σε δέκα  μέρες δημοσιεύτηκε υπογεγραμμένη η κατακύρωση του διαγωνισμού στην ΑΚΤΩΡ ΑΤΕ. Η εταιρία συνδέεται με την Eldorado Gold στη Χαλκιδική, η οποία  με τη σειρά της σχετίζεται με την ΧΡΥΣΟΣ Θράκης στη Θράκη.  Με τον τρόπο αυτό, όπως σημείωσε ο Α. Αραμπατζής, μια εταιρεία θα έχει στο εξής τα δικαιώματα εξόρυξης Χρυσού σε ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα.

Τεράστιες οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις

Όπως επισημαίνει ο Σαράντης Δημητριάδης, καθηγητής Γεωπονίας στο ΑΠΘ, τα οφέλη για την εθνική οικονομία θα είναι ασύγκριτα μικρά σε σχέση με την περιβαλλοντική βλάβη που θα προκύψει. «Η μεγάλης κλίμακας εξορυκτική δραστηριότητα συνεπάγεται αφαίρεση καλλιεργήσιμων και  δασικών εκτάσεων, μείωση της παραγωγικής δραστηριότητας καθώς και τεράστιο κίνδυνο μόλυνσης του νερού και του αέρα. Από ανάλογη μελέτη που έχει γίνει στην Χαλκιδική έχει επιβεβαιωθεί ότι οι εξορύξεις παράγουν πολύ πυκνή σε σωματίδια σκόνη, η οποία αναλογεί σε χιλιάδες τόνους την ώρα», υπογραμμίζει. Η μόλυνση του νερού, εξηγεί ο ίδιος, θα προέλθει από την όξινη απορροή που προκαλούν οι εξορύξεις, και από το γεγονός ότι σχεδόν όλο το υλικό που θα τίθεται υπό επεγεργασία θα απορρίπτεται στα τέλματα μεταλλευτικών καταλοίπων φορτισμένο με τοξικές ουσίες (κυάνιο, αρσενικό κτλ). Η διεθνής βιβλιογραφία αναφέρει επίσης το ενδεχόμενο ερημοποίησης των περιοχών που υπόκεινται σε τέτοιου τύπου εξορυκτική δραστηριότητα, καθώς και τη συνεπαγόμενη λειψυδρία που προκύπτει στην περιοχή λόγω της μεγάλης ποσότητας νερού που χρειάζονται οι μεταλλευτικές δραστηριότητες.

Φήμες, τέλος, αναφέρουν την ύπαρξη του ραδιενεργού ουρανίου στην περιοχή του Κιλκίς, η οποία, σύμφωνα με το «Μέτωπο ενάντια στα Μεταλλεία σε Κρούσια και Πάικο», τεκμηριώνεται από μελέτες και μετρήσεις του ΙΓΜΕ και αντίστοιχων υπηρεσιών άλλων κρατών. Το υπουργείο, βεβαίως, τηρεί σιγή ιχθύος.

Σταυρούλα Πουλημένη

Πηγή:http://www.alterthess.gr